Temat interpretacji

Brak podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika w związku ze sprzedażą niezabudowanych działek gruntu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2015 r. (data wpływu 16 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności sprzedaży działek jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności sprzedaży działek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu kwietnia 2015 r. Wnioskodawca nabył od spółki z o.o. prawo własności działek oznaczonych w wypisie z rejestru gruntów Starostwa Powiatowego jako grunty orne i nieużytki. Z kolei ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy wynika, że teren jest przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zagrodową z usługami nieuciążliwymi dla środowiska. W chwili obecnej dla tego obszaru nie ma obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego i nie była wydawana decyzja o warunkach zabudowy zmieniająca przeznaczenie ww. działek. Zakup został dokonany z majątku osobistego na potrzeby osobiste i za pieniądze pochodzące z tego majątku.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, polegającą na produkcji i handlu odzieżą używaną. W chwili obecnej jest czynnym podatnikiem VAT. Działki które nabył nie są, ani nie będą nigdy przeznaczone, ani wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem nieruchomości. Spółka sprzedająca nieruchomość oświadczyła, że sprzedaż jest zwolniona od podatku od towarów i usług i nie naliczyła VAT od tej transakcji. Jednocześnie stwierdzono w akcie notarialnym, że przedmioty umowy stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Wnioskodawca nabył nieruchomość z myślą wybudowania domu dla siebie i żony, ewentualnie córki. Nieruchomość ta, to szczere pole, nie zabudowane żadną budowlą, czy budynkiem. Pozostałe działki Wnioskodawca zamierza sprzedawać w miarę potrzeb finansowych rodziny.

Wnioskodawca nie dzielił nieruchomości na działki - kupił już podzieloną nieruchomość gruntową, nie ma zamiaru dokonywać żadnych dalszych podziałów.

W stosunku do przedmiotowych działek Wnioskodawca nie ponosił kosztów związanych z uzbrojeniem terenu, budową drogi, wyposażeniem w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizację sanitarną i energetyczną, być może zrobi takie uzbrojenie w stosunku do działki na której chciałby pobudować dom dla siebie i żony lub dla córki. Wnioskodawca nie podejmował żadnych działań zmierzających do uatrakcyjnienia tych działek, nie zmienił się też stan prawny tychże działek. Nabywców działek Wnioskodawca zamierza pozyskiwać poprzez ogłoszenie sprzedaży w internecie, poprzez umieszczenie tablicy o sprzedaży działek bezpośrednio postawi tablicę na działkach. Uzyskane środki ze sprzedaży działek Wnioskodawca zamierza przeznaczać na utrzymanie rodziny i zapewnienie spokojnej przyszłości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umowy sprzedaży opisanych wyżej działek będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług...

Wnioskodawca uważa, że sprzedaż tych działek nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, ponieważ nie zajmuje się zawodowo handlem działkami, nieruchomość nabył z majątku osobistego bez odliczenia VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej, sygnatura IBPP1/443-912/14/DK, z dnia 24 grudnia 2014 r., powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód i jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika VAT.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Zauważyć należy, iż skoro Wnioskodawca nabył przedmiotową nieruchomość w celach prywatnych, a nie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie wykorzystywał jej w ramach prowadzonej działalności w zakresie budowy domów, a ponadto nie podjął żadnych czynności zmierzających do uatrakcyjnienia działek wydzielonych z ww. nieruchomości w celu ich sprzedaży, to tym samym nie podjął działań zbliżonych do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami.

W tym miejscu warto przytoczyć także orzecznictwo sądowe, i tak: orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE wydane w sprawach C-180-181/10. Z treści wskazanych orzeczeń wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W sprawie wypowiadały się sądy polskie - WSA w Gliwicach (sygn. akt III SA/Gl 161/08), który stwierdził, że sprzedaż działek przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą, nie jest opodatkowane VAT.

Podobny pogląd przedstawił także WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 1217/07. Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 marca 2015 r, nr IPTPP4/443-926/14-4/ALN; zamieszczona na stronie internetowej Ministerstwa Finansów stwierdza ponadto: (...) Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika taka aktywność Zainteresowanego, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podjął ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W przedmiotowej sprawie należy zatem uznać, że Zainteresowany dokonując sprzedaży działek po podziale, nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż ta będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Skutkiem powyższego, transakcja zbycia przez Wnioskodawcę przedmiotowych działek, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (...).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca uważa, że sprzedaż opisanych we wniosku działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 przywołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z treści cytowanych powyżej przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego należy stwierdzić mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe że okazjonalna sprzedaż nieruchomości gruntowej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać Wnioskodawcę za podatnika tego podatku.

Podkreślić należy, że powyższe orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, np. NSA z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I FSK 1658/11), z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt. I FSK 1656/11) oraz WSA z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 670/11), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i podejmowanych w odniesieniu do niego działań w całym okresie posiadania. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych co stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika bowiem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania danej nieruchomości czy jej części w ramach majątku osobistego.

W niniejszej sprawie można więc uznać, że po stronie Wnioskodawcy miało miejsce wykorzystywanie przedmiotowych niezabudowanych działek gruntu wyłącznie do celów prywatnych w całym okresie posiadania wyłącznie pod warunkiem, że Wnioskodawca nie dokonywał żadnych czynności przygotowawczych do zbycia, w szczególności inicjujących zmianę przeznaczenia składników majątkowych, niezmiennie wykorzystywał je w taki sam sposób dla celów niegospodarczych (niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą).

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że zbycie niezabudowanych działek gruntu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż z treści wniosku nie wynika, by Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (w tym w zakresie najmu lub dzierżawy), w której wykorzystywałby ww. nieruchomość (tu: nabyte działki). W opisanej sytuacji Wnioskodawca nie wystąpi zatem w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu ww. przepisu ustawy. Wobec tego przedmiotowa sprzedaż będzie stanowiła w takim przypadku sprzedaż majątku osobistego Wnioskodawcy, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdują zastosowania.

Reasumując, prawidłowe jest prezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie zdarzenia przyszłego przedstawionych we wniosku, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy