Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku VAT z faktury otrzymanej z tytułu organizacji konferencji/szkolenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2015 r. (data wpływu 29 kwietnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 lipca 2015 r. (data wpływu 9 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• nieprawidłowe w zakresie uznania całości nabytego świadczenia za kompleksową usługę organizacji konferencji/szkolenia,
• prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania całości nabytego świadczenia za kompleksową usługę organizacji konferencji/szkolenia oraz prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 lipca 2015 r. (data wpływu 9 lipca 2015 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca organizuje konferencje/szkolenia dla swoich klientów jak również projektantów i architektów. Konferencje/szkolenia mają charakter nieodpłatny. Spółka zaprasza na konferencję obecnych i potencjalnych kontrahentów. Informacja o planowanych szkoleniach jest umieszczana na stronie internetowej firmy z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Wszyscy zainteresowani szkoleniem/konferencją kontrahenci mogą zgłosić chęć uczestnictwa drogą mailową (potencjał zakupowy klientów nie był kryterium wyboru). W związku z powyższym, Spółka ponosi koszty związane m.in. z wynajęciem sali, przygotowaniem materiałów drukowanych oraz usługami gastronomicznymi. Szkolenie/konferencja jest przeprowadzane przez pracowników firmy (dział techniczny). Na szkoleniu istnieje możliwość bezpośredniej konsultacji na temat istniejących problemów oraz możliwości ich rozwiązań. Dodatkowo po części merytorycznej szkolenia/konferencji uczestnicy mieli możliwość nawiązania swobodniejszych relacji z pracownikami firmy poprzez uczestnictwo w grze w golfa.

Głównym kryterium przy wyborze miejsca szkolenia (pole golfowe) był nowy kontrahent Wnioskodawcy pochodzący z Wielkiej Brytanii i jego nowy produkt. Standardem przyjętym w firmie P. jest organizacja szkoleń na polu golfowym. Jesteśmy jedyną firmą w Polsce która posiada w swojej ofercie urządzenia tej firmy. Kije i piłeczki golfowe wykorzystywane podczas gry w golfa były opatrzone logo nowego dostawcy jak i logo Zainteresowanego. Każdy dołek golfowy był opatrzony nazwą jednego z produktów oferowanych przez nowego dostawcę. Pole golfowe było dodatkowo wyposażone we wszelkiego rodzaju banery, bilbordy które kreowały pozytywny wizerunek firmy. Według stanowiska Wnioskodawcy podjęte działania reklamowe nie spełniały kryteriów wystawności i okazałości lecz standardowe działania marketingowo-reklamowe. Sposób dokumentowania wydatków związanych z wynajęciem sali i poczęstunku był dwojaki:

• Spółka otrzymała odrębne faktury za wynajęcie sali wykładowej oraz za usługę gastronomiczną, lub
• Spółka otrzymała jedną fakturę dokumentującą koszt organizacji konferencji, który obejmował koszt wynajęcia sali i poczęstunku (w jednej kwocie).

Materiały drukowane na konferencję zostały przygotowane przez Wnioskodawcę we własnym zakresie. Materiały drukowane obejmowały: skrypt szkoleniowy zawierający merytoryczne zagadnienia omawiane na szkoleniu/konferencji. Zorganizowanie konferencji dla klientów miało na celu zapoznanie klientów z ofertą Spółki, a także zaprezentowanie najnowszych produktów oferowanych przez Wnioskodawcę. Ponadto, klienci zostali poinformowani o nowych kanałach dystrybucji produktów firmy (podpisane nowe umowy z hurtowniami). Informacje przekazane w trakcie konferencji miały służyć również nawiązywaniu, rozwijaniu i umacnianiu współpracy pomiędzy Spółką i jej klientami oraz, co najważniejsze, przyczynić się do zwiększenia sprzedaży towarów, produktów i usług oferowanych przez Spółkę.

W piśmie z dnia 6 lipca 2015 r. (data wpływu 9 lipca 2015 r.) będącym uzupełnieniem wniosku Zainteresowany poinformował, że:

1. Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług posługującym się numerem NIP.
2. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest handel, dystrybucja kompleksowych rozwiązań systemów oddymiania i przeciwpożarowych oraz udział przy projektowaniu owych systemów.
3. Projektanci i architekci biorący udział w konferencji/szkoleniu to kontrahenci Spółki, z którymi współpracuje na stałe.
4. Wydatki związane z nabyciem towarów i usług w celu organizacji szkolenia są związane z czynnością opodatkowaną, zabezpieczają dotychczasowe źródło przychodów (kolejne zamówienia towarów) oraz przyczyniają się do powstania nowych umów handlowych (sprzedaż nowych produktów firmy P.).
5. Głównym kryterium przy wyborze miejsca szkolenia był nowy kontrahent Wnioskodawcy pochodzący z Wielkiej Brytanii firma P. Zainteresowany jest jedynym przedstawicielem tej firmy w Polsce. Standardem przyjętym w firmie jest prezentowanie swoich produktów na polu golfowym stąd też wybór miejsca szkolenia przez Spółkę. Koszty jakie zostały poniesione w związku z tym szkoleniem były to koszty wynajmu sali szkoleniowej, koszty poczęstunku, parking dla aut, wyposażenie techniczne sali, nauka gry w golfa. Koszty te były udokumentowane jedną ogólną fakturą organizacja szkolenia.
6. W zakres kompleksowej usługi organizacji wchodziły koszty wynajmu sali, gastronomii, parking dla aut, wyposażenie techniczne (rzutnik, nagłośnienie), nauka gry w golfa. Po stronie Wnioskodawcy było zapewnienie materiałów szkoleniowych. Szkolenie było prowadzone przez wykwalifikowanych pracowników działu technicznego Spółki. Na szkoleniu istniała możliwość bezpośredniej konsultacji na temat istniejących problemów dotyczących systemu przeciwpożarowego oraz możliwość ich rozwiązań. Prezentowane były również nowe innowacyjne produkty firmy P.
7. Całość zorganizował jeden podmiot wybrany przez Wnioskodawcę.
8. Celem nabycia towarów i usług było zorganizowanie konferencji. Zainteresowany nabył całą usługę kompleksowo. Po stronie Wnioskodawcy leżało tylko zapewnienie materiałów szkoleniowych przedstawiających nowe produkty oraz innowacyjne rozwiązania systemu przeciwpożarowego.
9. Na potrzeby organizacji konferencji została zawarta umowa, w której wyodrębniono poszczególne zakupione usługi. Na podstawie tej umowy została wystawiona jedna zbiorcza faktura. Zainteresowany uznał, że zakupił jedną złożoną usługę organizacji szkolenia/konferencji. Poszczególne części składowe nie są nabywane w oderwaniu od całości i nie stanowią dla Spółki celu samego w sobie.
10. Nabywane usługi nie spełniały warunków do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. l pkt 26 lub 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma prawo do odliczenia kwoty VAT wykazanej na fakturach z tytułu nabyć towarów i usług w celu organizacji opisanych w stanie faktycznym konferencji/szkoleń oraz kwoty VAT wykazanej na fakturze za zakup kompleksowej usługi organizacji konferencji/szkolenia...

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na szkolenia dla klientów, projektantów i architektów w tym koszty poczęstunku i rekreacji (np. nauki gry w golfa) stanowią koszt uzyskania przychodów jako wydatki związane z bieżącą działalnością Spółki. Nawiązane kontakty przyczynią się do powstania przychodu lub zachowania dotychczasowego źródła przychodów. Szkolenie wraz z częścią rekreacyjną miało na celu nakłonienie uczestników do stałego nabywania produktów towarów i usług oferowanych przez Spółkę. W ocenie Wnioskodawcy, działania te w całości spełniają znamiona reklamy. Głównym celem organizacji szkoleń/konferencji oraz wszystkich jego części było informowanie klientów o zaletach stałego korzystania z oferowanych towarów i świadczonych usług, a w konsekwencji doprowadzenie do zawarcia stosownych umów handlowych. W związku z powyższym, Spółka uznała, że poniesione wydatki na szkolenie w całości wiążą się z jej przychodami i zaliczyła je do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, oraz odliczyła podatek VAT naliczony od otrzymanych faktur, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, zwana dalej ustawą o VAT) w zakresie w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przy czym art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT wyłącza prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego w odniesieniu do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych.

W niniejszym przypadku Zainteresowany uznaje, że zakupił jedną złożoną usługę organizacji szkolenia/konferencji. Poszczególne części składowe usługi (tj. wynajem sali, wyposażenia technicznego, gastronomia, noclegi, parkingi, itp.) nie są nabywane w oderwaniu od całości i nie stanowią dla niego celu samego w sobie. Celem nabycia jest usługa zorganizowania całego szkolenia, w ramach której usługodawca zapewnia sprawny przebieg całego szkolenia i zapewnienie wszelkich elementów składających się na tę usługę (w tym gastronomię, sale, niezbędne urządzenia techniczne, noclegi i inne). Rozpatrywanie osobno poszczególnych usług cząstkowych miałoby charakter sztuczny i przeczyłoby celom, jakie realizuje w obrocie usługa polegająca na organizacji szkolenia/konferencji.

Poniesienie wydatków na poczęstunek uczestników szkoleń/konferencji jest konieczne ze względu na kilkugodzinny czas trwania konferencji. Zdaniem Wnioskodawcy, udział większości uczestników w tego typu spotkaniu bez zapewnienia poczęstunku nie byłby możliwy, ponieważ mało kto zgodziłby się na uczestnictwo w tak długim spotkaniu nie zapewniając posiłku, a w razie przybycia przedwcześnie opuściłby spotkanie. W przypadku braku cateringu cel promocyjno-reklamowy nie byłby osiągnięty. Zamiast promocji marki usług a w konsekwencji zwiększenia przychodów, uzyskałoby się odwrotny skutek zniechęcenie i rozczarowanie po stronie potencjalnych klientów/kontrahentów (negatywna opinia w branży).

W dzisiejszych czasach, w warunkach silnej konkurencji oraz coraz bardziej nasyconego rynku, jednym z kluczy do sukcesu jest bycie blisko klienta pozostawanie w stałym kontakcie. Jednocześnie, stworzenie okazji do wymiany doświadczeń i opinii pomiędzy aktualnymi i potencjalnymi klientami Spółki, przyczynia się do rozpowszechniania pozytywnej opinii o produktach i usługach Wnioskodawcy. Okazją do realizacji powyższej strategii marketingowej są właśnie konferencje/szkolenia dla klientów organizowane przez Spółkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w części dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• nieprawidłowe w zakresie uznania całości nabytego świadczenia za kompleksową usługę organizacji konferencji/szkolenia,
• prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza mocą art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazać w tym miejscu należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ustawy.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 ustawy).

Z kolei art. 88 ustawy, określa przypadki, w których nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego.

W myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Ponadto na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Dodatkowo stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a i b ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane w części dotyczącej tych czynności,
2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 ustawy.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca organizuje konferencje/szkolenia dla swoich klientów w tym również projektantów i architektów. Zainteresowany zaprasza na konferencję obecnych i potencjalnych kontrahentów. Informacja o planowanych szkoleniach jest umieszczana na stronie internetowej firmy z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Wszyscy zainteresowani szkoleniem/konferencją kontrahenci mogą zgłosić chęć uczestnictwa drogą mailową (potencjał zakupowy klientów nie był kryterium wyboru). W związku z powyższym, Spółka ponosi koszty związane m.in. z wynajęciem sali, przygotowaniem materiałów drukowanych oraz usługami gastronomicznymi. Szkolenie/konferencja jest przeprowadzane przez pracowników firmy (dział techniczny). Na szkoleniu istnieje możliwość bezpośredniej konsultacji na temat istniejących problemów oraz możliwości ich rozwiązań. Dodatkowo po części merytorycznej szkolenia/konferencji uczestnicy mieli możliwość nawiązania swobodniejszych relacji z pracownikami firmy poprzez uczestnictwo w grze w golfa. Głównym kryterium przy wyborze miejsca szkolenia (pole golfowe) był nowy kontrahent Wnioskodawcy pochodzący z Wielkiej Brytanii i jego nowy produkt. Standardem przyjętym w firmie kontrahenta jest organizacja szkoleń na polu golfowym. Kije i piłeczki golfowe wykorzystywane podczas gry w golfa były opatrzone logo nowego dostawcy jak i logo Zainteresowanego. Każdy dołek golfowy był opatrzony nazwą jednego z produktów oferowanych przez nowego dostawcę. Pole golfowe było dodatkowo wyposażone we wszelkiego rodzaju banery, bilbordy, które kreowały pozytywny wizerunek firmy. Według stanowiska Wnioskodawcy podjęte działania reklamowe nie spełniały kryteriów wystawności i okazałości lecz standardowe działania marketingowo-reklamowe. Materiały drukowane na konferencję zostały przygotowane przez Wnioskodawcę we własnym zakresie. Materiały drukowane obejmowały: skrypt szkoleniowy zawierający merytoryczne zagadnienia omawiane na szkoleniu/konferencji. Zorganizowanie konferencji dla klientów miało na celu zapoznanie klientów z ofertą Spółki, a także zaprezentowanie najnowszych produktów oferowanych przez Wnioskodawcę. Ponadto, klienci zostali poinformowani o nowych kanałach dystrybucji produktów firmy (podpisane nowe umowy z hurtowniami). Informacje przekazane w trakcie konferencji miały służyć również nawiązywaniu, rozwijaniu i umacnianiu współpracy pomiędzy Spółką i jej klientami oraz, co najważniejsze, przyczynić się do zwiększenia sprzedaży towarów, produktów i usług oferowanych przez Spółkę.

Dodatkowo w uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany poinformował, że jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług posługującym się numerem NIP. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest handel, dystrybucja kompleksowych rozwiązań systemów oddymiania i przeciwpożarowych oraz udział przy projektowaniu owych systemów. Wydatki związane z nabyciem towarów i usług w celu organizacji szkolenia są związane z czynnością opodatkowaną, zabezpieczają dotychczasowe źródło przychodów (kolejne zamówienia towarów) oraz przyczyniają się do powstania nowych umów handlowych (sprzedaż nowych produktów kontrahenta). Głównym kryterium przy wyborze miejsca szkolenia był nowy kontrahent Wnioskodawcy pochodzący z Wielkiej Brytanii. Zainteresowany jest jedynym przedstawicielem tej firmy w Polsce. Standardem przyjętym w firmie jest prezentowanie swoich produktów na polu golfowym stąd też wybór miejsca szkolenia przez Spółkę. Koszty jakie zostały poniesione w związku z tym szkoleniem były to koszty wynajmu sali szkoleniowej, koszty poczęstunku, parking dla aut, wyposażenie techniczne sali, nauka gry w golfa. Koszty te były udokumentowane jedną ogólną fakturą organizacja szkolenia. W zakres kompleksowej usługi organizacji wchodziły koszty wynajmu sali, gastronomii, parking dla aut, wyposażenie techniczne (rzutnik, nagłośnienie), nauka gry w golfa. Po stronie Wnioskodawcy było zapewnienie materiałów szkoleniowych. Szkolenie było prowadzone przez wykwalifikowanych pracowników działu technicznego Spółki. Na szkoleniu istniała możliwość bezpośredniej konsultacji na temat istniejących problemów dotyczących systemu przeciwpożarowego oraz możliwość ich rozwiązań. Prezentowane były również nowe innowacyjne produkty kontrahenta. Całość zorganizował jeden podmiot wybrany przez Wnioskodawcę. Celem nabycia towarów i usług było zorganizowanie konferencji. Zainteresowany nabył całą usługę kompleksowo. Na potrzeby organizacji konferencji została zawarta umowa, w której wyodrębniono poszczególne zakupione usługi. Na podstawie tej umowy została wystawiona jedna zbiorcza faktura. Zainteresowany uznał, że zakupił jedną złożoną usługę organizacji szkolenia/konferencji. Poszczególne części składowe nie są nabywane w oderwaniu od całości i nie stanowią dla Spółki celu samego w sobie. Nabywane usługi nie spełniały warunków do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. l pkt 26 lub 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca jest zainteresowany tym, czy ma prawo do odliczenia kwoty VAT wykazanej na fakturze za zakup kompleksowej usługi organizacji konferencji/szkolenia.

Jak wskazano powyżej, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy Zainteresowany zorganizował konferencję/szkolenie, w którym udział brali kontrahenci Spółki. Jak wskazał Wnioskodawca wydatki związane z nabyciem towarów i usług w celu organizacji szkolenia są związane z czynnością opodatkowaną, zabezpieczają dotychczasowe źródło przychodów (kolejne zamówienia towarów) oraz przyczyniają się do powstania nowych umów handlowych (sprzedaż nowych produktów). Koszty jakie Wnioskodawca poniósł w związku z tym szkoleniem to: koszty wynajmu sali szkoleniowej, koszty poczęstunku, parking dla aut, wyposażenie techniczne sali (rzutnik, nagłośnienie), nauka gry w golfa. Koszty te były udokumentowane jedną ogólną fakturą organizacja szkolenia. Całość zorganizował jeden podmiot wybrany przez Wnioskodawcę. Celem nabycia towarów i usług było zorganizowanie konferencji. Zainteresowany nabył całą usługę kompleksowo.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy (w tym m.in. ograniczenie wskazane w art. 88 ust. 1 pkt 4 i ust. 3a pkt 2 i 4 ustawy) w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, czy przedmiotem nabycia była faktycznie kompleksowa usługa organizacji konferencji/szkolenia czy też poszczególne usługi.

Na wstępie wskazać należy że, ani powołana wyżej Dyrektywa 2006/112/WE, ani też przepisy krajowe nie zawierają definicji świadczenia złożonego. Brak również szczególnych uregulowań dotyczących przesłanek uznawania danego świadczenia za świadczenie złożone. Ocena, w jakich okolicznościach świadczenia powiązane należy traktować jako świadczenia jednolite, kształtowana jest na bazie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przy czym zastrzec należy, że aczkolwiek Trybunał w wielu orzeczeniach w sposób pomocny przy interpretacji przepisów wypowiadał się w kwestii świadczeń złożonych, to i tak każdorazowo rozstrzygnięcie w tym przedmiocie musi uwzględniać specyfikę konkretnego stanu faktycznego w danej sprawie.

W szczególności wskazać należy wyrok Trybunału z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie C-251/05 Talacre Beach Caravan Sales Ltd, w którym Trybunał stwierdził, że należy dać prymat ochronie zasady nierozszerzania zwolnienia podatkowego nad traktowaniem kilku dostaw jako świadczenia złożonego, opodatkowanego wedle zasad dotyczących świadczenia głównego. Każde odstępstwo od zasadniczej stawki podatku od towarów i usług winno być zatem interpretowane ściśle i ta ogólna zasada musi być brana bezwzględnie pod uwagę przy ocenie okoliczności konkretnej sprawy.

Generalnie system podatku od wartości dodanej opiera się na zasadzie, że każde świadczenie jest traktowane odrębnie i niezależnie na potrzeby opodatkowania tym podatkiem.

W pewnych jednak okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem, odpowiednio, prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, gdy nie są one niezależne (por. np. wyrok TSUE z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie C-276/09 Everything Everywhere Ltd pkt 23, z dnia 27 września 2012 r. w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse LLP pkt 15, z dnia 17 stycznia 2013 r. w sprawie C-224/11 BGŻ Leasing sp. z o.o. pkt 30).

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zawiera zatem wskazówki dotyczące warunków jakie muszą być spełnione żeby uznać określony zespół świadczeń za świadczenie złożone.

Jedna transakcja występuje zatem wtedy, gdy dwa lub więcej elementów albo dwie lub więcej czynności, dokonane przez podatnika, są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (por. np. wyrok TSUE z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd pkt 29, ww. wyrok C-392/11 pkt 16; ww. wyrok TSUE C-224/11 pkt 30; lub też wyrok TSUE z dnia 27 czerwca 2013 r. w sprawie C-155/12 RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland sp. z o.o. pkt 21).

Ponadto jest tak również, jeżeli jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, natomiast pozostałe świadczenie lub świadczenia stanowią świadczenie lub świadczenia dodatkowe/pomocnicze, traktowane z punktu widzenia podatkowego tak jak świadczenie główne, tj. dzielące los prawny świadczenia głównego. W szczególności świadczenie należy uznać za dodatkowe/pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego, tj. stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z tego świadczenia (por. ww. wyrok TSUE C-349/96 pkt 30, C-392/11 pkt 17, C-224/11 pkt 30 lub też C 155/12 pkt 22).

Poza tym w wyroku z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Part Service Srl Trybunał wskazał, że aby stwierdzić, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. W orzeczeniu tym Trybunał wskazał na konieczność dokonania analizy charakteru transakcji także z punktu widzenia nabywcy, z uwagi na fakt, że to właśnie perspektywa nabywcy powinna być podstawą do ustalenia, jaki był rzeczywisty charakter świadczenia. Tak również TSUE orzekł w wyroku z dnia 10 marca 2011 r. w sprawach połączonych C-497/09, C-499/09, C-501/09 i C-502/09 Bog i inni gdzie wskazał, że: W szczególności świadczenie należy uznać za dodatkowe w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego.

Natomiast w wyroku z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV, Trybunał wskazał, że art. 2 (1) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej.

Powyższe oznacza, że dla oceny, czy w danej sytuacji są spełnione przesłanki dla uznania danego zespołu świadczeń za jedno świadczenie kompleksowe niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy w przypadku wydzielenia poszczególnych świadczeń, dla nabywcy będą one miały istotną wartość. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej, praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie wyklucza zastosowanie do poszczególnych jego elementów odrębnych cen.

Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu czynności kompleksowej.

Reasumując TSUE wskazuje, że każdą transakcję należy, co do zasady, uznawać za odrębną i niezależną a transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT (por. ww. wyrok TSUE C-392/11 pkt 18 lub C-224/11 pkt 31).

Z orzecznictwa TSUE wynika także, że sposoby fakturowania i taryfikacji mogą dostarczać wskazówek w odniesieniu do jednolitego charakteru świadczenia. Oddzielne fakturowanie, jak również odrębna taryfikacja świadczeń przemawiają za istnieniem niezależnych świadczeń, jednakże nie przybierają przy tym rozstrzygającego znaczenia (por. ww. wyrok C-224/11 pkt 44).

W celu ustalenia, czy świadczenia stanowią kilka niezależnych świadczeń czy jedno świadczenie, należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej transakcji. Nie ma jednak bezwzględnej zasady dotyczącej ustalania zakresu danego świadczenia z punktu widzenia podatku VAT, a co za tym idzie, w celu ustalenia zakresu danego świadczenia należy wziąć pod uwagę ogół okoliczności, w jakich ma miejsce dana transakcja (por. ww. wyrok TSUE C-392/11 pkt 18 i pkt 19 lub C-224/11 pkt 32).

W konsekwencji powyższego należy przyjąć, że nie ma charakteru kompleksowego taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.

Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do świadczenia zasadniczego, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem w skutecznym wykorzystaniu świadczenia zasadniczego. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie jest wykluczone z tego powodu, że do poszczególnych elementów wykazane są odrębnie ceny. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że zdaniem tut. Organu w skład nabytej przez Wnioskodawcę kompleksowej usługi organizacji szkolenia/konferencji wchodzą następujące koszty: wynajem sali szkoleniowej, koszty poczęstunku, parking dla aut, wyposażenie techniczne sali (rzutnik, nagłośnienie).

W opinii tut. Organu nie można bowiem w przedstawionych okolicznościach uznać, że ww. usługi mają charakter samoistny. Każda z ww. czynności stanowi element usługi złożonej związanej z przygotowaniem konferencji/szkolenia. Czynności te są niezbędne do świadczenia usługi przygotowania konferencji/szkolenia oraz są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno świadczenie i nie powinny być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.

Natomiast nabytej przez Wnioskodawcę usługi nauka gry w golfa, nie sposób uznać za konieczną do przygotowania konferencji/szkolenia w taki sposób, że w sensie gospodarczym tworzą one jedną całość i ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Nie można również uznać, że nauka gry w golfa jest zdeterminowana przez usługę główną (usługę przygotowania konferencji/szkolenia) oraz, że nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez tej dodatkowej usługi. Powyższe okoliczności wskazują, że ww. świadczenie dodatkowe oferowane w związku z organizacją konferencji/szkolenia, nie stanowi środka do lepszego wykonania usługi zasadniczej.

Zdaniem tut. Organu organizowanie nauki gry w golfa, stanowi usługę odrębną nie stanowiącą elementu składowego kompleksowej usługi organizacji konferencji/szkolenia, mimo, że wartość usługi organizacji konferencji/szkolenia kalkulowana jest dla całej usługi łącznie i zawiera wymienione wyżej czynności.

Zatem w analizowanej sprawie dla usług stanowiących kompleksową usługę organizacji konferencji/szkolenia oraz usług dodatkowych należy ustalić odrębnie stawki podatku według zasad właściwych dla tych czynności.

Tym samym na fakturze, którą otrzymał Zainteresowany z tytułu organizacji szkolenia powinny być dwie pozycje:

• organizacja szkolenia, w skład której wchodzą koszty takie jak: wynajem sali szkoleniowej, koszty poczęstunku, parking dla aut, wyposażenie techniczne sali (rzutnik, nagłośnienie) oraz
• nauka gry w golfa.

Zatem trudno jest się zgodzić z Wnioskodawcą w tej części, że nabył on jedną usługę kompleksową, w skład której wchodzą ww. czynności (łącznie z nauką gry w golfa).

Jednakże jak zostało wskazane na wstępie niniejszej interpretacji podstawowym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jednocześnie w uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że wydatki związane z nabyciem towarów i usług w celu organizacji szkolenia (w tym nauka gry w golfa) są związane z czynnościami opodatkowanymi, zabezpieczają dotychczasowe źródło przychodów (kolejne zamówienia towarów) oraz przyczyniają się do powstania nowych umów handlowych (sprzedaż nowych produktów). Ponadto jak wskazał Wnioskodawca nabywane usługi nie spełniają warunków do objęcia ich zwolnieniem od podatku.

W konsekwencji, na podstawie przywołanych uregulowań i dokonanej analizy, w okolicznościach przedstawionych we wniosku, stwierdzić należy, że na podstawie przepisów art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturze dokumentującej jej wykonanie, o ile nie zachodzą przesłanki wykluczające to prawo określone w art. 88 ustawy.

Wskazać należy, że nieprawidłowo wystawiona faktura przez podmiot świadczący usługę - w sytuacjach innych niż wymienione w art. 88 ustawy - nie powoduje braku prawa do odliczenia podatku z takiej faktury.

Wskazanej wyżej nieprawidłowości w dokumentowaniu transakcji przez sprzedawcę nie można uznać za okoliczność wymienioną w art. 88 ustawy.

Końcowo podkreślenia wymaga fakt, że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych co do zasady nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji szkolenia/konferencji, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że Wnioskodawca ma prawo do odliczenia kwoty VAT wykazanej na fakturze za zakup kompleksowej usługi organizacji konferencji/szkolenia oraz nauki gry w golfa, o ile jak wskazał Zainteresowany nabycie tych usług związane jest ze sprzedażą opodatkowaną Spółki.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślenia wymaga, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku nie mogą być zgodnie z art. 14 b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Należy zatem zaznaczyć, że niniejszą interpretację tut. Organ wydał w oparciu o stan faktyczny, w którym wskazano, że koszty, które Zainteresowany poniósł z tytułu organizacji konferencji/szkolenia (dotyczyły: wynajmu sali szkoleniowej, poczęstunku, parkingu dla aut, wyposażenia technicznego sali) były udokumentowane jedną ogólną fakturą organizacja szkolenia oraz została nabyta cała usługa kompleksowo. Powyższe zostało przyjęte jako element przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zaistniałego stanu faktycznego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Dodatkowo informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT. Natomiast pozostała część wniosku dotycząca podatku dochodowego od osób prawnych została załatwiona odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu