Zastosowanie procedury VAT marża przy sprzedaży przewłaszczonych ruchomości oraz w zakresie określenia kwoty nabycia w przypadku przewłaszczonych ru... - Interpretacja - ILPP2/443-1103/14-2/MN

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 02.01.2015, sygn. ILPP2/443-1103/14-2/MN, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Zastosowanie procedury VAT marża przy sprzedaży przewłaszczonych ruchomości oraz w zakresie określenia kwoty nabycia w przypadku przewłaszczonych ruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 25 września 2014 r. (data wpływu 6 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:

  • jest prawidłowe w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży przewłaszczonych ruchomości;
  • jest nieprawidłowe w zakresie określenia kwoty nabycia w przypadku przewłaszczonych ruchomości.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży przewłaszczonych ruchomości oraz w zakresie określenia kwoty nabycia w przypadku przewłaszczonych ruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Podatnik (dalej również: Wnioskodawca, Spółka, Faktor, Wierzyciel) jest spółką komandytowo-akcyjną oraz czynnym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem działalności Spółki jest działalność w zakresie finasowania kontraktów przedsiębiorstw, są to głównie usługi faktoringu skierowane do przedsiębiorców (dalej również: Faktorantów, Kontrahentów). W celu jak najlepszego zabezpieczenia interesów Spółki dokonując finansowania kontraktów innych przedsiębiorców, dokonuje przewłaszczenia na zabezpieczenie na ich majątku (podatników będących czynnymi podatnikami podatku VAT) bądź na majątku prywatnym osób fizycznych (dalej również: Poręczycieli transakcji), które są najczęściej powiązane z danym kontrahentem Podatnika. W ramach tej czynności osoby fizyczne (Poręczyciele) nie występują, jako podatnicy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 1 77, poz. 1054, z późn. zm.; dalej u.p.t.u.).

Zdarzeniem, które jest przedmiotem wniosku, są konsekwencje na gruncie podatku od towarów i usług procesu rozliczania przewłaszczeń ruchomości będących zabezpieczeniem udzielanego finansowania. Spółka udzielając finansowania Kontrahentowi dokonuje zabezpieczenia na majątku Kontrahenta (najczęściej czynnego podatnika VAT) lub/i na majątku prywatnym osób fizycznych Poręczycieli, którzy są najczęściej powiązani z Kontrahentem. W sytuacji, gdy Kontrahent nie spłaca zadłużenia z tytułu udzielonego finansowania, Podatnik ma prawo przystąpić do zaspokojenia swoich roszczeń z przedmiotów przewłaszczenia zabezpieczających udzielone Kontrahentowi finansowanie.

Przyjmując założenie, że transakcja kończy się koniecznością ze strony Faktora zaspokojenia się z przedmiotów przewłaszczenia, jej etapy wyglądają następująco:

  1. Spółka podpisuje umowę faktoringu z Kontrahentem;
  2. Spółka zabezpiecza między innymi transakcję poprzez podpisanie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie ruchomości z Poręczycielem transakcji. W momencie podpisania umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie i do momentu rozliczenia/spłacenia wierzytelności udzielonej Kontrahentowi, własność ruchomości w sensie prawnym przechodzi na Spółkę. Najczęściej jednak nie dochodzi do wydania ruchomości, cały czas pozostają one w dyspozycji i z prawem czerpania pożytków przez Poręczyciela (przewłaszczającego). Ww. ruchomości, na tym etapie, mają wyłącznie zabezpieczający transakcję charakter. Należy tu zaznaczyć, że w momencie zawarcia umowy przewłaszczenia strony nie ustalają wartości rynkowej przedmiotów przewłaszczenia, regulują jedynie tryby, w jakich Spółka może uzyskać zaspokojenie z przedmiotów przewłaszczenia w przypadku braku spłaty udzielonego finansowania;
  3. Następuje termin spłaty wierzytelności udzielonej Kontrahentowi;
  4. W przypadku braku spłaty udzielonego finansowania przez Kontrahenta, Spółka ma prawo zażądać od Poręczyciela (przewłaszczającego) wydania ruchomości (jeśli wcześniej to nie nastąpiło);
  5. Następnie, w celu uzyskania zaspokojenia lub częściowego zaspokojenia swoich wierzytelności Spółka:
    1. składa oświadczenie Poręczycielowi (przewłaszczającemu) o zaspokojeniu się z przedmiotów przewłaszczenia ustalając wcześniej ich wartość rynkową, lub
    2. sprzedaje przedmioty przewłaszczenia, a z uzyskanych w ten sposób środków pomniejsza saldo zadłużenia Kontrahenta.

Dopiero zastosowanie przez Spółkę jednego z powyższych trybów (tj. 5a lub 5b) jest momentem uzyskania częściowego lub całkowitego (w zależności od uzyskanej wartości/ceny przedmiotów przewłaszczenia) zaspokojenia swoich roszczeń w stosunku do Kontrahenta i Poręczycieli.

Przedmiotami przewłaszczenia są najczęściej samochody osobowe i/lub ciężarowe, pierwotnie używane przez Poręczyciela, jak i takie, które były w posiadaniu tych osób (tj. Poręczyciela) z przeznaczeniem do dalszej sprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania i/lub maszyny budowlane i/lub dzieła sztuki, np. w postaci obrazów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy Podatnik jest uprawniony do zastosowania procedury VAT marża, o której mowa w art. 120 u.p.t.u., przy sprzedaży ruchomości, w szczególności samochodów i/lub maszyn budowlanych oraz dzieł sztuki, np. w postaci obrazów, przewłaszczonych od osób fizycznych (oraz od innych podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 u.p.t.u.), które były pierwotnie używane przez te osoby lub znajdowały się w ich posiadaniu z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania...
  2. Jeżeli odpowiedź na pytanie oznaczone nr 1 jest twierdząca, to w jaki sposób Spółka powinna określać kwotę nabycia w przypadku ruchomości, w szczególności samochodów i/lub maszyn budowlanych bądź dzieł sztuki, np. w postaci obrazów, przewłaszczanych od osób fizycznych (oraz od innych podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 u.p.t.u.), które były pierwotnie używane przez te osoby lub znajdowały się w ich posiadaniu z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1. Zgodnie z art. 120 ust. 4 u.p.t.u., w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie m.in. dzieł sztuki oraz towarów używanych, nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odsprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Jednocześnie, w myśl art. 120 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., na potrzeby stosowania procedury VAT marża przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie z wyjątkami, które nie mają zastosowania w przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym.

Zaś przez dzieła sztuki obrazy, kolaże i podobne płyty dekoracyjne, rysunki i pastele, wykonane w całości przez artystę, z wyłączeniem planów i rysunków do celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, komercyjnych, topograficznych lub podobnych, ręcznie zdobionych produktów rzemiosła artystycznego, tkanin malowanych dla scenografii teatralnej, do wystroju pracowni artystycznych lub im podobnych zastosowań (CN 9701), (PKWiU ex 90.03.13.0) art. 120 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.

Stosownie natomiast do art. 120 ust. 10 u.p.t.u., możliwość stosowania specjalnej procedury VAT marża dotyczy dostawy towarów używanych oraz dzieł sztuki, które podatnik nabył od m.in. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem podatku VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej. Ten sam przepis wskazuje ponadto, że procedura VAT marża ma również zastosowanie do nabycia towarów używanych od podatników podatku od towarów i usług, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 (pierwotnemu nabywcy przy nabyciu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) lub art. 113 (podatnik jest drobnym podatnikiem w rozumieniu u.p.t.u.).

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku, gdy Podatnik:

  • dokonuje przewłaszczenia używanych samochodów i/lub maszyn budowlanych, dzieł sztuki w postaci obrazów w celu ich dalszej odsprzedaży;
  • dzieła sztuki w postaci obrazów i/lub samochody i/lub maszyny budowlane nadają się do dalszego użytku w aktualnym stanie lub po ich naprawie;
  • przewłaszczenie następuje od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem podatku VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej (lub od innych podmiotów wyszczególnionych w art. 120 ust. 10 u.p.t.u.)

Spółka przy ich odsprzedaży jest uprawniona do stosowania procedury VAT marża.

Wszystkie przesłanki umożliwiające stosowanie procedury VAT marża, wskazane w art. 120 ust. 4 ustawy VAT należy bowiem uznać za spełnione.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca wskazuje na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z 8 grudnia 2005 r. (sygn. C-280/04). W przedmiotowym rozstrzygnięciu TSUE, odnosząc się do transakcji sprzedaży samochodów używanych, wypowiedział się następująco: Na rynku sprzedaży pojazdów używanych opodatkowanie całej ceny sprzedaży w ramach dostawy dokonanej przez przedsiębiorstwa leasingowe spowodowałoby zakłócenia konkurencji ze szkodą dla tych ostatnich i na korzyść, w szczególności przedsiębiorstw trudniących się handlem pojazdami używanymi, które korzystają z systemu opodatkowania marży zysku. Aby bowiem uczynić zadość uzasadnionemu oczekiwaniu nabywców, że będą płacić tę samą cenę za pojazdy tej samej jakości, niezależnie od tego, czy są one sprzedawane przez przedsiębiorstwo trudniące się handlem pojazdami używanymi, czy też przez przedsiębiorstwo leasingowe, to ostatnie przedsiębiorstwo nie może w sposób uzasadniony przenosić na tę cenę kwoty podatku od wartości dodanej należnego od niego. Skutkuje to tym, że o tyle zostaje zmniejszona jego marża. Stosowanie zatem systemu przewidzianego w art. 26a szóstej dyrektywy do przedsiębiorstw leasingowych działających w tych warunkach umożliwia właśnie osiągnięcie celu, który wyznaczył sobie ustawodawca wspólnotowy, przyjmując ten system, to znaczy umożliwia uniknięcie podwójnego opodatkowania i zakłóceń konkurencji w dziedzinie towarów używanych.

W ocenie Podatnika, tezy płynące z powyższego wyroku mogą być również rozciągnięte na inne podmioty trudniące się, także w formie działalności pobocznej, handlem używanymi samochodami i/lub maszynami budowlanymi bądź dziełami sztuki, np. obrazami. Należy zgodzić się z TSUE, że gdyby prawo stosowania procedury VAT marża zostało przyznane wyłącznie podmiotom trudniącym się handlem pojazdami używanymi i/lub maszynami budowlanymi bądź dziełami sztuki, jako działalnością główną, spowodowałoby to zakłócenia konkurencji na tym rynku, z największą szkodą dla nabywców końcowych.

Należy również wskazać, że w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania tezy wskazane w wyroku TSUE z 19 lipca 2012 r. (sygn. C-160/11). W przedmiotowym rozstrzygnięciu TSUE wskazał, że podlegający opodatkowaniu pośrednik nie ma prawa do stosowania procedury opodatkowania marży przy dostawie pojazdów używanych nabytych ze zwolnieniem od podatku od wartości dodanej od innego podatnika, który skorzystał z prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od ceny tych pojazdów na wcześniejszym etapie obrotu. Wnioskodawca wskazuje, że pytanie nr 1 dotyczy sytuacji nabycia pojazdów i/lub maszyn budowlanych bądź dzieł sztuki, np. obrazów od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz od innych podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 u.p.t.u., a zatem pozbawionych prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia przedmiotowych rzeczy.

Konkludując, zarówno sprzedaż przewłaszczonych na zabezpieczenie dzieł sztuki, np. w postaci obrazów, jak i sprzedaż używanych samochodów i/lub maszyn budowlanych nabytych od osoby fizycznej niebędącej podatnikiem podatku VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej (lub od innych podmiotów wyszczególnionych w art. 120 ust. 10 u.p.t.u.) będzie mogła zostać objęta sprzedażą w procedurze VAT marża.

Ad. 2. W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku, gdy odpowiedź na pytanie oznaczone nr 1 będzie twierdząca, tj. Podatnik będzie uprawniony do stosowania procedury VAT marża przy sprzedaży dzieł sztuki w postaci obrazów bądź pojazdów i/lub maszyn budowlanych przewłaszczonych od osób fizycznych (lub od innych podmiotów wyszczególnionych w art. 120 ust. 110 u.p.t.u.), które były pierwotnie używane przez te osoby lub znajdowały się w ich posiadaniu z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży oraz które nadają się w aktualnym stanie lub po naprawie do dalszego użytkowania kluczowym zagadnieniem stanie się prawidłowe ustalenie kwoty nabycia dzieła sztuki w postaci obrazu oraz pojazdu i/lub maszyny budowlanej przez Podatnika, która stanowi równocześnie podstawę do kalkulacji podatku VAT.

Zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 6 u.p.t.u., przez kwotę nabycia rozumie się sumę wszystkich składników wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5 (definicji kwoty sprzedaży), które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika. Przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7.

Jak wynika z przytoczonej definicji kwoty nabycia, zawartej w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy, jej składnikiem mogą być takie elementy jak dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia ponoszone przez dostawcę tego towaru, które dostawca (Poręczyciel) otrzymał lub ma otrzymać od podatnika (Spółki).

Podsumowując należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży w systemie VAT marża towaru używanego przewłaszczonego przez Wnioskodawcę, tj. dzieł sztuki np. w postaci obrazów i/lub samochodów bądź maszyn budowlanych używanych za kwotę nabycia należy przyjąć wysokość kwoty uzyskanej z tytułu sprzedaży, zaś w przypadku zatrzymania przez Spółkę przedmiotu przewłaszczenia w wysokości wartości przedmiotu przewłaszczenia.

Zdaniem Podatnika, ponieważ na moment przewłaszczenia nie ustalono wartości przewłaszczonych składników majątkowych, zaś zaspokojenie się Podatnika z przewłaszczonych rzeczy może nastąpić w sposób dowolny z wyborem wyłącznie dwóch sposobów określonych w stanie faktycznym, stąd też prawidłowe jest stanowisko Spółki, że kwota bądź wartość określona w umowie sprzedaży bądź zatrzymania przez Wierzyciela przedmiotu przewłaszczenia, będzie kwotą nabycia w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 u.p.t.u. Stanowisko Podatnika jest tym bardziej zasadne, że Spółka nie wypłaca Poręczycielowi żadnych innych kwot bądź należności.

Jednocześnie, w przypadku, gdy kwota sprzedaży towaru używanego jest niższa niż kwota nabycia (występuje marża ujemna) nie jest możliwe obliczenie podstawy opodatkowania podatkiem, o której mowa w ww. art. 120 ust. 4 ustawy. Oznacza to, że pomimo wystąpienia obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów, od takiej transakcji nie wystąpi podatek należny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego:

  • jest prawidłowe w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży przewłaszczonych ruchomości;
  • jest nieprawidłowe w zakresie określenia kwoty nabycia w przypadku przewłaszczonych ruchomości.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przepis art. 41 ust. 1 ustawy stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca przewidział odstępstwo od zasad ogólnych dotyczących opodatkowania podatkiem VAT dla podatników prowadzących działalność w zakresie handlu dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi, antykami oraz towarami używanymi.

Wskazać należy, że dla potrzeb stosowania szczególnej procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, ustawodawca w art. 120 ust. 1 ustawy określił, że:

  1. przez dzieła sztuki rozumie się:
    1. obrazy, kolaże i podobne płyty dekoracyjne, rysunki i pastele, wykonane w całości przez artystę, z wyłączeniem planów i rysunków do celów architektonicznych, inżynieryjnych, przemysłowych, komercyjnych, topograficznych lub podobnych, ręcznie zdobionych produktów rzemiosła artystycznego, tkanin malowanych dla scenografii teatralnej, do wystroju pracowni artystycznych lub im podobnych zastosowań (CN 9701), (PKWiU ex 90.03.13.0),
    2. oryginalne sztychy, druki i litografie, sporządzone w ograniczonej liczbie egzemplarzy, czarno-białe lub kolorowe, złożone z jednego lub kilku arkuszy, w całości wykonane przez artystę, niezależnie od zastosowanego przez niego procesu lub materiału, z wyłączeniem wszelkich procesów mechanicznych lub fotomechanicznych (CN 9702 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),
    3. oryginalne rzeźby oraz posągi z dowolnego materiału, pod warunkiem że zostały one wykonane w całości przez artystę; odlewy rzeźby, których liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy, a wykonanie było nadzorowane przez artystę lub jego spadkobierców (CN 9703 00 00), (PKWiU ex 90.03.13.0),
    4. gobeliny (CN 5805 00 00), (PKWiU ex 13.92.16.0) oraz tkaniny ścienne (CN 6304), (PKWiU ex 13.92.16.0) wykonane ręcznie na podstawie oryginalnych wzorów dostarczonych przez artystę, pod warunkiem że ich liczba jest ograniczona do 8 egzemplarzy,
    5. fotografie wykonane przez artystę, opublikowane przez niego lub pod jego nadzorem, podpisane i ponumerowane, ograniczone do 30 egzemplarzy we wszystkich rozmiarach oraz oprawach;
  2. przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się:
    1. znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, koperty pierwszego obiegu, ostemplowane materiały piśmienne i im podobne, ofrankowane, a jeżeli nieofrankowane, to uznane za nieważne i nieprzeznaczone do użytku jako ważne środki płatnicze (CN 9704 00 00),
    2. kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej (CN 9705 00 00), a także przedmioty kolekcjonerskie, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7;
  3. przez antyki rozumie się przedmioty, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, których wiek przekracza 100 lat (CN 9706 00 00);
  4. przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).

Na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Formułując w art. 120 ust. 5 ustawy szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, ustawodawca, określając w ust. 4 tego artykułu podstawę opodatkowania, posłużył się sformułowaniem kwota nabycia.

Na mocy art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7.

Stosownie do art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 312 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.) do celów niniejszej podsekcji

zastosowanie mają następujące definicje:

  1. cena sprzedaży oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia uzyskanego lub do uzyskania przez podatnika-pośrednika od nabywcy lub osoby trzeciej, włączając w to subwencje bezpośrednio związane z transakcją, podatki, cła, opłaty i należności oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizja, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik -pośrednik obciąża nabywcę, z wyłączeniem jednak kwot, o których mowa w art. 79;
  2. cena nabycia oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia, określonego w pkt 1, uzyskanego lub do uzyskania przez dostawcę od podatnika-pośrednika.

Powyższe regulacje wskazują, że dla potrzeb zastosowania procedury VAT-marża, przez kwotę nabycia należy rozumieć wszystko, co stanowi wynagrodzenie, które dostawca towaru używanego otrzymał od podatnika (nabywcy). Oznacza to, że kwota nabycia to cena, którą podatnik zapłacił dostawcy towaru. Zatem cena ta nie zawiera innych należności (w tym kosztów napraw, części oraz należności publicznoprawnych), jeżeli zostały one poniesione przez nabywcę towaru, ale nie zostały zapłacone dostawcy.

Zgodnie z cyt. art. 120 ust. 4 ustawy należy wskazać, że opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych, które podatnik nabył uprzednio w celu ich odsprzedaży. Jednakże istotne jest przy tym, od kogo towary używane zostały nabyte.

I tak, stosownie do art. 120 ust. 10 ustawy przepisy ust. 4 i 5 dotyczą dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:

  1. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
  2. podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
  3. podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
  4. podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
  5. podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Jak wskazano powyżej, art. 120 ust. 1 pkt 1-4 ustawy zawiera definicję towarów na potrzeby stosowania metody opodatkowania marży. Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że sprzedawane przez Wnioskodawcę towary (ruchomości) będące zabezpieczeniem udzielanego finansowania, nabyte w wyniku przewłaszczenia najczęściej samochody osobowe i/lub ciężarowe, pierwotnie używane przez Poręczyciela, jak i takie, które były w posiadaniu tych osób z przeznaczeniem do dalszej sprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania i/lub maszyny budowlane i/lub dzieła sztuki, np. w postaci obrazów nie zostały wskazane przez ustawodawcę w wyłączeniach, zdefiniowanych w powołanym wyżej art. 120 ust. 1 ustawy. Zatem sprzedaż ww. towarów, nabytych od osób fizycznych na podstawie zawieranych umów przewłaszczenia oraz od innych podmiotów, o których mowa w art. 120 ust. 10 ustawy są towarami, do których zastosowanie znajdzie metoda opodatkowania marży.

W konsekwencji należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży towarów opisanych we wniosku (ruchomości, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 1-4), które były pierwotnie używane lub znajdowały się w posiadaniu z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania, nabytych (przewłaszczonych) od Poręczycieli będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej oraz od innych podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy Wnioskodawca będzie miał prawo do zastosowania procedury VAT marża na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wykonuje dwa rodzaje transakcji, tj. świadczy usługi finasowania kontraktów przedsiębiorstw oraz dostawy towarów, tj. przewłaszczonych ruchomości. Należy zatem rozróżnić ponoszone koszty związane z działalnością w zakresie finasowania kontraktów przedsiębiorstw oraz koszty związane z późniejszą dostawą ww. ruchomości.

Jak wynika z przytoczonej definicji kwoty nabycia, zawartej w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy, jej składnikiem mogą być takie elementy jak dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia ponoszone przez dostawcę tego towaru, które dostawca (Kontrahent) otrzymał lub ma otrzymać od podatnika (Wnioskodawcy).

Podsumowując należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży w systemie VAT marża towarów (ruchomości), tj. samochodów, maszyn budowlanych, dzieł sztuki, przewłaszczanych od osób fizycznych (oraz od innych podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy), które były pierwotnie używane przez te osoby lub znajdowały się w ich posiadaniu z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży oraz które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania za kwotę nabycia należy przyjąć wysokość zabezpieczenia finansowania wynikającą z zawartej umowy, a zatem kwotą nabycia, w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 120 ust. 4 ustawy będzie wartość na jaką został wyceniony towar przy udzielaniu finansowania.

Zaznacza się, że w przypadku, gdy kwota sprzedaży towaru używanego jest niższa niż kwota nabycia (występuje marża ujemna) nie jest możliwe obliczenie podstawy opodatkowania podatkiem, o której mowa w ww. art. 120 ust. 4 ustawy. Oznacza to, że pomimo wystąpienia obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów, od takiej transakcji nie wystąpi podatek należny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 413 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu