Temat interpretacji
W zakresie braku opodatkowania podatkiem dostawy działki objętej współwłasnością majątkową.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2016 r. (data wpływu 29 marca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem dostawy działki objętej współwłasnością majątkową jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 29 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w braku opodatkowania podatkiem dostawy działki objętej współwłasnością majątkową.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawczyni od 1994 roku razem z mężem prowadzi gospodarstwo rolne. Pomiędzy małżonkami nie ma i nie było ustanowionej rozdzielności majątkowej. Zainteresowana w 1994 roku nabyła w drodze darowizny od rodziców męża wspólnie z małżonkiem prawo własności działki rolnej o numerze ewidencyjnym 3747 .. o powierzchni 2,13 ha. W okresie od 1994 do 2011 roku działka była wykorzystywana przez Zainteresowaną w prowadzonym przez nią gospodarstwie rolnym. W okresie od 2011 do 2016 działka pozostaje niewykorzystywana w prowadzonym przez nią gospodarstwie rolnym, stanowiąc jej majątek osobisty.
Do roku 2002 Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem byli rolnikami, których nie obejmowała ustawa o podatku od towarów i usług. W 2002 roku po wprowadzeniu podatku VAT w rolnictwie na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy o VAT Wnioskodawczyni zarejestrowała się jako podatnik VAT. Jej współmałżonek pozostał rolnikiem bez statusu podatnika VAT. Od roku 2011 Wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Obecnie jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą niezajmującą się zawodowo obrotem nieruchomościami. Prowadzona przez Wnioskodawczynię działalność gospodarcza nie jest związana z produkcją rolną ani obrotem nieruchomościami. Ponadto Wnioskodawczyni nadal z mężem prowadzi gospodarstwo rolne, będąc na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy o VAT podatnikiem VAT.
W 2011 roku decyzją Wojewody . w związku z budową drogi ekspresowej nr .., działka została podzielona na dwie części, na działkę nr 3747/1 o pow. 0,48 ha, która została przejęta przez Skarb Państwa na mocy decyzji Wojewody oraz 3747/2 o pow. 1,65 ha, którą od 2013 roku po dwuletnim ugorowaniu użytkuje rolniczo syn właścicieli. Przedmiotowa działka nr 3747/2 w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego figuruje jako działka rolna. Część działki o pow. 0,38 ha jest oznaczona w planie zagospodarowania przestrzennego symbolem 01 MR dopuszczającą zabudowę siedliskową w terenie przylegającym do zabudowań na sąsiednich działkach, co stanowi około 1/4 części działki. Pozostała część działki o pow. 1,27 ha jest oznaczona na planie zagospodarowania przestrzennego symbolem 050 RP będąca terenem upraw polowych bez prawa zabudowy. W całości działka obecnie pozostaje niezabudowana. W związku z planowaną zmianą planu zagospodarowania przestrzennego przez Gminę ., na terenie której znajduje się działka, Wnioskodawczyni złożyła wniosek do Urzędu Gminy o rozszerzenie możliwości zabudowy na cały teren działki. Wnioskodawczyni uczyniła to z myślą o przekazaniu działki w darowiźnie swoim dzieciom na cele mieszkaniowe.
Wnioskodawczyni otrzymała z Urzędu Gminy informację, że Gmina do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego przystąpi w lipcu 2016 roku, w związku z czym wniosek nie został jeszcze rozpatrzony. W okresie między złożeniem wniosku a uzyskaniem odpowiedzi z Urzędu Gminy plany Wnioskodawczyni dotyczące przekazania działki dzieciom uległy zmianie. W związku ze zmianą planów życiowych dzieci Wnioskodawczyni zamierza wyżej wymienioną działkę sprzedać w okresie jeszcze przed zmianą planu zagospodarowania przestrzennego, celem przekazania uzyskanych ze sprzedaży środków finansowych w darowiźnie na cele mieszkaniowe swoich dzieci. W okresie od 2011 roku działka nie była wykorzystywana w działalności rolniczej Wnioskodawczyni, a stanowiła osobisty majątek osoby fizycznej. Od 2013 roku użytkowano działkę i dopłaty bezpośrednie uzyskiwał syn Wnioskodawczyni. Zainteresowana nie ponosiła i nie będzie ponosiła żadnych nakładów związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży. Wnioskodawczyni nie udostępniała i nie udostępnia działki osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawych. W chwili sprzedaży działki plan zagospodarowania przestrzennego dopuszcza zabudowę siedliskową na działce w terenie przylegającym do zabudowań na sąsiednich działkach, co w przybliżeniu stanowi 1/4 powierzchnie tej działki, która w rejestrze gruntów figuruje jako działka rolna. Wnioskodawczyni jako właścicielka gospodarstwa rolnego, dokonująca dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadcząca usługi rolnicze jest w myśl ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: uptu) zarejestrowanym podatnikiem VAT. Natomiast jej współmałżonek, z którym nie została ustanowiona rozdzielność majątkowa nie ma możliwości odliczenia podatku VAT. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności związanej z obrotem ziemią i planowana sprzedaż działki jest pierwszym i jedynym działaniem tego typu do czego zmuszają okoliczności i sytuacja rodzinna.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy transakcja sprzedaży działki nr 3747/2 obręb będzie transakcją opodatkowaną podatkiem od towarów i usług...
Czy w związku z tym podatnik powinien zapłacić podatek VAT należny...
Zdaniem Wnioskodawczyni, planowana sprzedaż działki o numerze 3747/2 nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność mogła zostać uznana za podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT muszą zostać spełnione określone ustawowo kryteria przedmiotowo-podmiotowe. Należy w pierwszej kolejności zatem ustalić czy podmiot dokonujący czynności sprzedaży nieruchomości w ramach tej transakcji działał będzie w charakterze podatnika w rozumieniu uptu, a jeśli tak, to czy mamy do czynienia wówczas z czynnością podlegającą opodatkowaniu oraz czy nie znajduje zastosowania zwolnienie podatkowe.
Stosownie do art. 15 ust. 1 uptu podatnikami dla potrzeb podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei art. 15 ust. 2 uptu wskazuje, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z powyższymi przepisami sprzedaż gruntów przez Wnioskodawczynię podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika. Aby uznać określone zachowania danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, zatem sprzedaż gruntów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy działaniom Wnioskodawczyni będzie można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez nią statusu podatnika.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegająca opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określona działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Zgodnie z powyższym, sprzedaż własnego majątku, który nie został nabyty z przeznaczeniem do działalności handlowej, w stosunku do którego przed sprzedażą nie dokonywano żadnych czynności mających na celu podniesienie jego wartości handlowej, zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej.
W orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 TSUE stwierdził, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie jak okoliczność, że przed sprzedażą Zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym Zainteresowanej. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnie od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym osoby.
W ocenie TSUE inaczej jest natomiast w przypadku, gdy Zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. EU L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), dalej: Dyrektywa 2006/112/WE. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki, wykazując w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W podobny sposób kwestie opodatkowania dostawy gruntu rozstrzygnięto w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzić o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
W kontekście powyższego w celu ustalenia czy planowania przez Wnioskodawczynię dostawa jest realizowana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy a w rezultacie czy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT istotna jest więc ocena czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w celu dokonania sprzedaży nieruchomości wykorzystywanych dotychczas w działalności rolniczej Zainteresowana podejmowała działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnienie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że Zainteresowana dokonując sprzedaży działki o numerze 3747/2 obręb .. nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług określonego w art. 15 ust. 1 ustawy, a planowana czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności rolniczej. Jak wynika z przywołanego wyżej wyroku TSUE fakt, że podmiot dokonujący dostawy nieruchomości posiada status rolnika płatnika VAT, nie ma znaczenia w kwestii opodatkowania zbywanej przez niego nieruchomości. Najistotniejszym elementem determinującym opodatkowanie VAT dostawy nieruchomości jest bowiem jak wskazał TSUE to, by zbywca podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując przy tym środki podobne do producentów, handlowców i usługodawców. W analizowanej sprawie wyszczególniona wyżej nieruchomość nie była przez Zainteresowaną wykorzystywana w pozarolniczej działalności gospodarczej (w tym jako przedmiot najmu, dzierżawy lub umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze). Wnioskodawczyni zamierza zbyć nieruchomość na rzecz jednego nabywcy i co szczególnie istotne nie będzie ponosiła żadnych nakładów związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży takich jak np. wystąpienie o warunki zabudowy, uzbrojenie terenu, ogrodzenie terenu, Wnioskodawczyni wystąpiła wprawdzie o zmianę w planie zagospodarowania przestrzennego, ale jak wynika z opisu sprawy wynikało to z planów związanych z prywatnymi zamierzeniami podatnika.
Wobec powyższego należy uznać, że w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy, planowane przez Zainteresowaną zbycie ww. nieruchomości nie będzie stanowiło działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia tychże nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 lipca 2009 r. (sygnatura: I FSK 546/08) czytamy, iż: sprzedaż kilku działek budowlanych, wydzielonych po zmianie przeznaczenia gruntów rolnych na cele budowlane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego z gospodarstwa rolnego, nabytych wcześniej w celu powiększenia tego gospodarstwa, nie może być uznana za działalność handlową, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na brak profesjonalnego stałego i zorganizowanego charakteru tej działalności.
Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży działki nr 3747/2 Wnioskodawczyni wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegająca na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie sprzedaż działki można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawczyni będzie korzystała z przysługującego mu prawa do dysponowania wraz ze współmałżonkiem wspólnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego oraz tezy zawarte w orzeczeniu TSUE sprawie C-180/10 i C-181/10 należy stwierdzić, że w opisanych okolicznościach planowana sprzedaż działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, tym samym nie wystąpi podatek należny od tej sprzedaży.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport towarów;
- import towarów na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Towarami w świetle art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
W art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Zgodnie zatem z ww. przepisami ustawy, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowaniu wieczystym nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
- określone udziały w nieruchomości,
- prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
- udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 ww. Kodeksu cywilnego).
Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Z kolei w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Natomiast zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Stwierdzić należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.
Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.
W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży działki podejmowała aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawczyni wskazać należy, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem nieruchomości gruntowej o numerze ewidencyjnym 3747/2. Zainteresowana od 1994 roku wraz z mężem prowadzi gospodarstwo rolne, a pomiędzy małżonkami nie było ustanowionej rozdzielności majątkowej. Z opisu sprawy wynika, iż prawo własności działki rolnej zostało nabyte w drodze darowizny. W okresie od 1994 do 2011 roku działka była wykorzystywana przez Zainteresowaną w prowadzonym przez nią gospodarstwie rolnym. Od 2011 roku działka pozostaje niewykorzystywana w prowadzonym przez Wnioskodawczynię gospodarstwie rolnym, stanowiąc jej majątek osobisty. Zainteresowana wskazała, że nie prowadziła działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami lub ziemią. Wnioskodawczyni nie ponosiła i nie będzie ponosiła żadnych nakładów związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży. Ponadto Zainteresowana wskazała, iż nie udostępniała i nie udostępnia działki osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Zainteresowana w związku z zamiarem sprzedaży działki o nr ewidencyjnym 3747/2 nie będzie działać w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
W przedmiotowej sprawie bowiem całokształt okoliczności, ich zakres, stopień zaangażowania, w tym środków pieniężnych, wskazuje, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym sprzedaż przez Wnioskodawczynię ww. działki (stanowiącej współwłasność majątkową) będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności, a Zainteresowana zbywając przedmiotową działkę, będzie korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem.
Reasumując, należy uznać, że Wnioskodawczyni z tytułu transakcji zbycia działki wskazanej we wniosku (będącej współwłasnością majątkową), nie będzie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tym samym sprzedaż ww. działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi