Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego przez dłużnika obejmującego nieruchomość, a w konsekwencji wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży tej nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 21 lipca 2015 r. (data wpływu 27 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego przez dłużnika obejmującego nieruchomość, a w konsekwencji wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży tej nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku sporządzenia remanentu likwidacyjnego przez dłużnika obejmującego nieruchomość, a w konsekwencji wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży tej nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest komornikiem wykonującym czynności egzekucyjne na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego i w związku z tym jest płatnikiem VAT od dostawy (sprzedaży) towarów, dokonywanej w trybie egzekucji. Komornik zajął nieruchomość Dłużnika. Dłużnik w dniu zajęcia nieruchomości według informacji z Urzędu Skarbowego nie był czynnym podatnikiem podatku VAT. Zajęta nieruchomość była środkiem trwałym w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej i od nabycia której Dłużnik odliczył podatek VAT. Dłużnik nie korzystał ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa art. 113 ust. 1 ustawy VAT. Dłużnik na dzień zamknięcia swojej działalności gospodarczej złożył do Urzędu Skarbowego deklarację VAT-Z informującą Urząd Skarbowy o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniem podatkiem VAT, jednakże nie sporządził remanentu likwidacyjnego wykazującego w nim środek trwały (nieruchomość) przy zakupie, którego odliczył podatek naliczony.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Dłużnik powinien złożyć remanent likwidacyjny na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli nieruchomość, która winna być wykazana w remanencie likwidacyjnym jest przedmiotem egzekucji komorniczej...
2. Czy Komornik winien daną nieruchomość sprzedać poza zakresem podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy VAT podatnicy VAT czynni, na których ustawa VAT nakłada obowiązek opodatkowania towarów pozostałych w dniu likwidacji, obowiązani są do sporządzenia spisu z natury tych towarów na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Obowiązek sporządzenia spisu z natury dotyczy wyłącznie tych towarów, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego. Podatnik zobowiązany jest załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Na podstawie art. 96 ust. 6 ustawy VAT podatnik obowiązany jest również zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W tym celu obowiązany jest złożyć deklarację VAT-Z.

Obowiązek podatkowy powstaje w dniu zaprzestania prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu.

1. W związku z powyższym Dłużnik winien jest dokonać spisu z natury na dzień zaprzestania prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, wykazując w nim ustaloną wartość nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji komorniczej oraz kwoty podatku należnego.
2. Komornik dokonując sprzedaży nieruchomości w imieniu Dłużnika, który zaprzestał wykonywać czynności opodatkowane podatkiem VAT winien sprzedać nieruchomość poza zakresem VAT, gdyż osoba fizyczna zbywająca nieruchomość wykorzystywaną wcześniej w zlikwidowanej działalności opodatkowanej podatkiem VAT, nie występuje już w charakterze podatnika podatku VAT, tym samym czynności przez nią dokonywane pozostają poza zakresem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W art. 96 ust. 3 ustawy wskazano, że podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

W myśl art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika jako podatnika VAT czynnego, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 jako podatnika VAT zwolnionego, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Stosowanie do art. 96 ust. 6 ustawy, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca (komornik) zajął nieruchomość Dłużnika, który w dniu zajęcia nieruchomości (według informacji z Urzędu Skarbowego) nie był czynnym podatnikiem podatku VAT. Zajęta nieruchomość była środkiem trwałym w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej i od nabycia której Dłużnik odliczył podatek VAT. Dłużnik nie korzystał ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa art. 113 ust. 1 ustawy VAT. Dłużnik na dzień zamknięcia swojej działalności gospodarczej złożył do Urzędu Skarbowego deklarację VAT-Z informującą Urząd Skarbowy o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniem podatkiem VAT, jednakże nie sporządził remanentu likwidacyjnego wykazującego w nim środek trwały (nieruchomość) przy zakupie, którego odliczył podatek naliczony.

W związku z powyższym Wnioskodawca (komornik) ma wątpliwości czy Dłużnik powinien dokonać spisu z natury na dzień zaprzestania prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, wykazując w nim wartość nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji komorniczej, a w konsekwencji Wnioskodawca (komornik) powinien sprzedać nieruchomość poza zakresem ustawy o podatku VAT.

Stosownie do art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (art. 14 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w art. 15, będący osobą fizyczną nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej przez 10 miesięcy. Nie dotyczy to podatników, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 14 ust. 4 ustawy, przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, zwany dalej spisem z natury. Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 14 ust. 6 ustawy, obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

W świetle powyższych regulacji prawnych, obowiązki wynikające z przepisu art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy ciążą na podatniku tegoż podatku, będącym osobą fizyczną, zaprzestającym wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, obowiązanym na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

Z przywołanych przepisów wynika, że obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotyczy tej części posiadanych przez osobę fizyczną towarów, które po nabyciu nie zostały odprzedane i w stosunku, do których przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. A zatem warunkiem koniecznym do opodatkowania towarów w zakresie wynikającym z art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług jest istnienie po stronie podatnika prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie towaru. W przypadku więc zaistnienia określonych okoliczności, wszystkie towary, przy zakupie których został odliczony podatek naliczony muszą zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, aby zrównoważyć to odliczenie. Towary, które nie spełniają ww. warunku, nie podlegają w takiej sytuacji opodatkowaniu.

Zauważyć należy, iż opodatkowanie towarów, które po nabyciu nie zostały odsprzedane, uzasadnione jest konstrukcją podatku od towarów i usług jako podatku konsumpcyjnego, jak również jest przejawem zasady neutralności tego podatku. Jeśli bowiem podatnik odliczył podatek od nabycia towarów, które później zostały przeznaczone w istocie na konsumpcję, to wówczas powinien zostać obciążony podatkiem należnym, aby zapewnić faktyczne, jednokrotne opodatkowanie konsumpcji. W takim bowiem przypadku następuje zrównanie pozycji byłego podatnika, który nabytych towarów nie wykorzystał w opodatkowanej działalności gospodarczej, z pozycją ostatecznego konsumenta, który musi ponieść ciężar podatku zawartego w cenie nabycia towarów.

Odnosząc treść przywołanych przepisów do opisanego zdarzenia przyszłego wskazać należy, że w omawianej sprawie znajdą zastosowanie przepisy art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczące opodatkowania towarów w przypadku zaprzestania przez podatnika wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, ponieważ jak wynika z opisu sprawy, przedmiotowa nieruchomość była środkiem trwałym w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej, od nabycia której Dłużnik odliczył podatek VAT. Zatem Dłużnik będący osobą fizyczną, który zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu i na mocy art. 96 ust. 6 ustawy złożył do Urzędu Skarbowego zgłoszenie o zaprzestaniu działalności powinien wraz z tym zgłoszeniem złożyć sporządzony na dzień zaprzestania wykonywania działalności, spis z natury towarów, w którym należało ująć przedmiotową nieruchomość stanowiącą środek trwały w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, od nabycia której odliczył podatek VAT.

W konsekwencji powyższego, z uwagi na fakt, że z wniosku nie wynika aby po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej przez Dłużnika nieruchomość była wykorzystywana przez niego do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to późniejsze zbycie tej nieruchomości przez Wnioskodawcę (komornika) nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. Bowiem Dłużnik w stosunku do tej sprzedaży nie wystąpi w charakterze podatnika, zatem czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy lecz będzie stanowiła sprzedaż majątku osobistego Dłużnika, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 969 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu