Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży gotowych posiłków i dań, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, stawką 5%.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki jawnej przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2015 r. (data wpływu 21 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży gotowych posiłków i dań, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, stawką 5% jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży gotowych posiłków i dań, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, stawką 5%.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie ze stanem faktycznym, spółka jest czynnym podatnikiem VAT prowadzącym działalność gospodarczą na terytorium Polski w branży gastronomicznej. Zainteresowany będzie oferował swoim klientom sprzedaż żywności oraz napojów wstanie przetworzonym, jak i nieprzetworzonym (oprócz stanowiska z kurczakami i kebabem).

W ramach Zainteresowanego dostępne będzie:

• napoje (kompot, soki, soki wyciskane, koktajle, woda, napoje gazowane, herbata, kawa itp.);
• żywność w stanie przetworzonym (dania kuchni polskiej i kuchni świata, np. pieczeń wieprzowa, gołąbki, polędwiczki słodko-pikantne, makarony, świeże surówki i sałatki itp.);

Prowadzona przez Zainteresowanego działalność mieści się w grupowaniu PKWiU pod symbolem ex 10.85.1 Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%.

Zainteresowany nie prowadzi i nie planuje prowadzić w przyszłości sprzedaży napojów lub innych produktów alkoholowych w miejscach innych niż stanowisko z kebabem. Sprzedaż produktów Zainteresowanego, z wyłączeniem napojów, odbywa się w systemie na wagę.

Cena, którą klient uiszcza w związku z nabyciem posiłku, zależy wyłącznie od gramatury wybranego dania (niezależnie od rodzaju potrawy) i jest ustalona za 100 gram produktu. Lokal jest samoobsługowy, zatem klient samodzielnie wybiera potrawy i ich ilości, komponując własne danie.

Ze względu na system sprzedaży nie jest możliwe jednoznaczne wskazanie pełnej oferty produktowej Zainteresowanego, gdyż każdego dnia serwowanych jest około 40 dań (dalej również potraw) z około 700 pozycji produktowych, z których komponowane są potrawy. Oferowane menu najczęściej różni się z dnia na dzień.

Produkty są dostępne dla klientów w postaci, w której nadają się do bezpośredniego spożycia - są w pełni przyrządzone, serwowane na ciepło itd.

Sprzedaż produktów w lokalu przebiega w następujący sposób: w celu wybrania odpowiedniego posiłku klient przygotowuje udostępnione do pobrania: tacę, talerz, sztućce, opcjonalnie także serwetki, z którymi przechodzi wzdłuż lady, na której wystawione są wszystkie dania (podgrzewane w tzw. bemarach). Ponad pojemnikami z żywnością zamontowane są nadstawki z lampami doświetlającymi oraz grzewczymi, na których są tabliczki opisujące każde danie z osobna (wskazujące nazwę dania oraz dominujące składniki) i dzięki temu klient bez pomocy personelu otrzymuje informacje dotyczącą oferowanych dań. Klient samodzielnie podejmuje decyzję, co do wyboru dań na podstawie informacji umieszczonych na tabliczkach oraz wyglądu samych dań.

Serwowane dania są ściśle zdefiniowane i nie mogą być modyfikowane na potrzeby danego klienta, natomiast ma on dowolność w komponowaniu dania, które finalnie nabywa.

Klient ma styczność z personelem punktu sprzedaży dopiero w chwili, gdy dokonał już wyboru dań, które zamierza zakupić i dociera do drugiego końca lady, gdzie znajdują się wagi połączone z kasami fiskalnymi. Zadaniem personelu jest zasadniczo zważenie talerza wraz z wybranymi przez klienta potrawami, który klient wkłada na wagę, ewentualnie podanie napoju wskazanego przez klienta. Co do zasady, personel punktu sprzedaży nie doradza klientowi w zakresie wyboru dań, jedynie na prośbę klienta może on udzielić informacji dotyczącej składników poszczególnych potraw. Kasjerzy mogą także polecać napoje przetworzone, niemniej działania te nakierowane są głównie na promowanie konkretnego produktu w danym oknie.

Klient korzysta ze standardowej zastawy stołowej (nie jednorazowej), która jest dostarczana w wyznaczone miejsce lokalu, od którego klient zaczyna komponowanie posiłku. Klient sam wybiera zastawę oraz sztućce, których potrzebuje w celu skomponowania i skonsumowania posiłku.

Klient ma możliwość konsumpcji niezwłocznie po zważeniu dania i uiszczeniu opłaty za wybrane potrawy.

Opisany wyżej system samoobsługi pozwala również na sprawny i szybki zakup posiłku (dania) na wynos. Ceny potraw są identyczne zarówno w przypadku konsumpcji na miejscu, jak zakupu i dań na wynos.

Sprzedaż potraw zarówno w przypadku sprzedaży z możliwością konsumpcji na miejscu czy zakupem na wynos, odbywa się na analogicznych zasadach, przy czym w przypadku zakupu dań na wynos klient wybiera zamiast naczyń pojemnik styropianowy lub plastikowy (zgrzewany od góry) oraz sztućce jednorazowe - goście sami wybierają rodzaj opakowania (pobranie opakowania do zapakowania dań na wynos oraz sztućców wiąże się z koniecznością uiszczenia dodatkowej opłaty przy kasie). Kawa oraz inne napoje gorące serwowane są wyłącznie w naczyniach jednorazowych, za które nie jest pobierana dodatkowa opłata. Zainteresowany zapewnia ograniczoną ilość stolików, przy których klienci mogą skonsumować posiłek. Personel lokalu nie pomaga klientom w poszukiwaniu wolnych miejsc siedzących, nie zapewnia także szatni. Dania sprzedawane są klientom niezależnie od wolnych miejsc siedzących przy stolikach. Klient sam musi zadbać o miejsce siedzące i nie uzyskuje w tym zakresie żadnej pomocy od personelu. Model biznesowy Spółki zakłada, iż w pierwszej kolejności klient komponuje danie, a następnie dokonuje zapłaty, na koniec poszukuje miejsca przy stoliku w celu skonsumowania dania.

W trakcie spożywania posiłku klient nie otrzymuje żadnej dodatkowej obsługi ze strony pracowników Spółki. W celu nabycia kolejnego posiłku, klient musi ponownie udać się do lady i powtórzyć proces opisany powyżej.

Po spożyciu oferowanych produktów, klient zobowiązany jest do uprzątnięcia tacy oraz naczyń i sztućców oraz złożenia ich w wyznaczonym miejscu. Z tego miejsca personel lokalu (Spółki) zabiera naczynia do zmywarki, w której wszystkie są dokładnie czyszczone i wyparzane.

Oferta Spółki jest bogata ze względu na dużą różnorodność i częstą rotację dań. To Spółka decyduje o asortymencie, który będzie dostępny danego dnia w lokalu, a klient może wybierać potrawy wyłącznie spośród dań, które są widoczne na ladzie i nie ma możliwości zamówienia specjalnego dania, przygotowywanego specjalnie dla niego.

Podsumowując, z przedstawionego przez Zainteresowanego stanu faktycznego wynika, iż obsługa punktu sprzedaży lokalu polega wyłącznie na czynnościach związanych ze sprzedażą gotowych dań.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisane czynności mogą być opodatkowane stawką 5%...

Zdaniem Wnioskodawcy

Na podstawie przedstawionego przez Spółkę i opisanego wyżej stanu faktycznego stwierdzamy, iż:

• Wykonywane przez Spółkę czynności nie noszą znamion usług restauracyjnych czy usług cateringowych, przede wszystkim ze względu na brak obsługi kelnerskiej związanej z dostawą dań. Czynności te należy zatem uznać za dostawę towarów na gruncie przepisów o VAT (oprócz stoiska z kurczakami i kebabem).
• Na podstawie obowiązującego w dniu przygotowania niniejszej informacji stanu prawnego, dostawy towarów realizowane przez Spółkę mogą podlegać opodatkowaniu VAT według stawki obniżonej wartości %, jako gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% (symbol PKWiU: ex 10.85.1).

Kwalifikacja czynności wykonywanych przez Spółkę jako dostawca towarów:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dn. 11 marca 2004 r. o podatku od towarów usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.: dalej ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, należy rozumieć, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Ilekroć natomiast w ustawie o VAT jest mowa o towarach, rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Świadczeniem usług jest, co do zasady, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. W myśl natomiast art. 41 ust. 2a ustawy o VAT, dla towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy stawka podatku wynosi 5%. W pozycji 28 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, stanowiącego Wykaz w przyczepach i stanowiskach gastronomicznych, kiełbasek, frytek, hot dogów, świadczenia usług cateringowych (wraz z obsługą kelnerską i bez niej), sprzedaży produktów w kinach itd., jako dostawy towarów. W tym kontekście TSUE argumentował: Należy w tej kwestii stwierdzić po pierwsze, że sprzedaż tego rodzaju produktów (hot dogi, kiełbaski, frytki - przyp. autora) zakłada ich gotowanie lub podgrzewanie, co stanowi usługę, którą należy wziąć pod uwagę w ramach całościowej oceny transakcji w celu jej zakwalifikowania jako dostawa towarów lub świadczenie usług. Ponadto TSUE podniósł, że: Przygotowanie ciepłego produktu gotowego ogranicza się zaś w istocie do czynności pobieżnych i znormalizowanych i zwykle nie następuje na życzenie konkretnego klienta, lecz w sposób stały i regularny, w zależności od popytu możliwego do przewidzenia w sposób ogólny. Nie stanowi to więc przeważającego elementu omawianej transakcji i nie może samo z siebie powodować uznania tej transakcji za świadczenie usługi. (...) w działalności będącej przedmiotem postępowań w sprawach C-497/09 i C-501/09 (m. in. przygotowanie i sprzedaż gotowych posiłków i dań w postaci kiełbasek, frytek, hot dogów - przyp. autora) nie występują kelnerzy, nie doradza się w rzeczywistości klientom, nie ma serwisu w ścisłym znaczeniu, polegającego na przekazywaniu zamówienia do kuchni, układania dań na talerzach i podawaniu ich klientom, brak zamkniętych i ogrzewanych lokali przeznaczonych do konsumpcji dostarczonych produktów, brak szatni i toalet, brak też, co do zasady, naczyń, mebli i nakryć stołowych. TSUE wymienił tym samym elementy, które łącznie mogłyby ewentualnie wskazywać, że w danym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem usługi gastronomicznej, a nie ze sprzedażą (dostawą) gotowego dania.

Reasumując, na podstawie powyższych ustaleń TSUE uznał, że w rozpoznawanych sprawach dochodziło do dostaw towarów (gotowych posiłków/dań), a nie do świadczenia usług gastronomicznych (restauracyjnych lub cateringowych). Odnosząc powyższe do przedstawionego przez Zainteresowanego stanu faktycznego, dokonywana przez niego sprzedaż dań w lokalu nie nosi znamion usług restauracyjnych czy cateringowych. Przede wszystkim, w związku z wykonywaniem czynności wskazanych w opisie stanu faktycznego, Zainteresowany nie zapewnia obsługi kelnerskiej. Rola personelu w kontakcie z klientem sprowadza się do obsłużenia samej sprzedaży, tj. zewidencjonowania obrotu na kasie fiskalnej, zaproponowania ewentualnie napojów (co ma na celu intensyfikację sprzedaży wybranych produktów) oraz pobrania zapłaty za wybrane przez klienta dania. Rola personelu sprowadza się zatem wyłącznie do roli sprzedawcy czy kasjera. Sprzedawcy w szczególności nie oferują menu dostępnego w danym dniu, a obsługa ma charakter bierny (sprzedawca nie stara się dopasować oferty do oczekiwań klienta, nie oferuje pomocy w wyborze dań, ewentualnie udziela informacji na życzenie klienta). Przygotowywanie w podgrzewaczach (bemarach) dania są dostarczane w sposób ogólny, tzn. nie są przygotowywane na życzenie konkretnych klientów, na zamówienie, a jedynie wykładane w sposób podobny jak towar na półkach sklepowych. Gdy określone danie zostaje wykupione - może, lecz nie musi zostać uzupełnione. Jak zostało wskazane w opisie staniu faktycznego - zakupy z perspektywy klienta następują samoobsługowo. W związku z tym, sprzedaży realizowanej przez Zainteresowanego nie sposób przypisać cech właściwych dla świadczenia usług restauracyjnych.

W odniesieniu natomiast do sprzedaży dań na wynos - czynności te tym bardziej nie będą mogły zostać uznane za świadczenie usług, gdyż w tym zakresie nie dochodzi do użytkowania i zwrotu naczyń i sztućców Zainteresowanego. W takim przypadku, klient nie otrzymuje żadnej usługi. Przygotowywanie i podgrzewanie dań w bemarach nie można uznać za usługę realizowaną na rzecz konkretnego klienta, gdyż stanowią one raczej element przygotowywania towaru do sprzedaży w założonej formie.

Mając na uwadze prowadzenie przez zainteresowanego sprzedaży posiłków w systemie na wagę niezależnie czy w lokalu użytkowanym na podstawie umowy najmu, czy też we własnych lokalach - nie dochodzi do świadczenia usług po stronie Zainteresowanego. Co prawda, z opisu stanu faktycznego wynika, iż Zainteresowany częściowo zapewnia infrastrukturę pozwalającą na skonsumowanie posiłku na miejscu przez klienta, jednakże w takim przypadku nie występuje obsługa kelnerska, chociażby ze względu, iż personel nie udziela pomocy w poszukiwaniu miejsc siedzących, Zainteresowany nie gwarantuje także, iż takie miejsca będą dostępne. Klient nie ma możliwości zamówienia posiłku do stolika. Zainteresowany udostępnia miejsca siedzące w lokalu, ale nie zapewnia ich dla każdego kto kupi danie oraz dba on o utrzymanie porządku i czystości w tej sferze (choć personel nie sprząta nakryć ze stołów po konsumpcji).

Podsumowując, na podstawie opisanego przez Zainteresowanego stanu faktycznego, wykonywane przez Spółkę czynności w lokalu nie mają charakteru usług restauracyjnych ani cateringowych, a zatem na gruncie podatków od towarów i usług należy je uznać za dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT.

Możliwość stosowania obniżonej stawki VAT w wysokości 5%:

W myśl art. 41 ust. 2a w zw. z poz. 28 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, dostawa gotowych posiłków i dań, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% zawarta w grupowaniu PKWiU pod symbolem 10.85.1, polega opodatkowaniu VAT według stawki obniżonej w wysokości 5%.

W ocenie Wnioskodawcy, na podstawie przedstawionego przez Zainteresowanego stanu faktycznego, nie ma przeszkód, by uznać dokonywaną w lokalu dostawę towarów (dania sprzedawane na wagę w wynajmowanym lokalu, na miejscu bądź na wynos) za dostawę gotowych posiłków i dań, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% (jak bowiem wskazywano w opisie stanu faktycznego Zainteresowany nie prowadzi i nie zamierza prowadzić sprzedaży produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% w miejscach innych niż stanowisko z kebabem), opodatkowanych co do zasady według obniżonej stawki podatku od towarów i usług w wysokości 5%, na podstawie art. 41 ust. 2a w zw. z poz. 28 załącznika nr 10 do ustawy o VAT.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (http://spj.pwn.pl/szukaj/gotowy.html), gotowy oznacza całkowicie wykonany lub opracowany i niewymagający żadnych uzupełnień. Odnosząc tę definicję na grunt omawianej sprawy należy stwierdzić, iż dania oferowane przez Zainteresowanego do sprzedaży są gotowym posiłkiem, tj. zostały uprzednio przyrządzone, podgrzane i nadają się do bezpośredniego spożycia, bez jakichkolwiek ulepszeń czy uzupełnień, a ponadto najczęściej niemożliwa jest ich dalsza obróbka, czy ulepszenie. Dania czy posiłki zwyczajowo konsumowane na gorąco są umieszczone w bemarach, do dyspozycji klientów, skąd mogą je oni wybierać, a następnie bez uzupełniania spożyć. Dla klasyfikacji sprzedawanych wyrobów bez znaczenia pozostaje, w Naszej opinii, sposób sprzedaży dań, tj. w systemie na wagę. Podsumowując, w związku z dostawą dań i posiłków w systemie na wagę, przy sprzedaży na miejscu, jak i na wynos w lokalach, w których Zainteresowany prowadzi działalność według zasad wynikających ze stanu faktycznego, sprzedaż taka może podlegać opodatkowaniu według stawki obniżonej wynoszącej 5%, na podstawie art. 41 ust. 2a ustawy o VAT w zw. z poz. 28 załącznika nr 10 do ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko znajduje swe potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:

• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 02.01.2015 r. (sygn. IBPP2/443-978/14/LCZ)
• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11.11.2014 r. (sygn. IPTPP4/443-743/14-4/OS)
• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10.06.2013 r. (sygn. ITPP1/443-235/13/TS)

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast, przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Jak stanowi art. 5a ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Klasyfikacją statystyczną dotyczącą towarów i usług, która ma zastosowanie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług, od 1 stycznia 2011 r. jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.).

Stawka podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku w myśl art. 41 ust. 2 ustawy wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 i 2 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W załączniku nr 3 do ustawy, stanowiącym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7% (obecnie stawką 8%), w poz. 42 wskazano na Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% (PKWiU ex 10.85.1).

W myśl art. 2 pkt 30 ustawy przez PKWiU ex rozumie się zakres wyrobów lub usług węższy niż określony w danym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Umieszczenie ww. oznaczenia przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania stawki preferencyjnej tylko do towarów/usług należących do wymienionego grupowania statystycznego, spełniających określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług). Zatem wynikająca z konkretnego załącznika stawka lub zwolnienie dotyczy wyłącznie danego wyrobu z danego grupowania. Podkreślenia wymaga, że pojęcia używane do oznaczenia towaru lub usługi (grupy towarów lub usług) opodatkowanych stawką obniżoną, a określonych w załączniku nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, należy interpretować ściśle, zważywszy, że możliwość zastosowania stawki preferencyjnej stanowi odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą towary i usługi opodatkowane są stawką podstawową. Wszelkie wyjątki od tej reguły nie powinny być interpretowane w sposób rozszerzający.

Ponadto zgodnie z pkt 1) objaśnień do załącznika nr 3, wykaz nie ma zastosowania dla zakresu sprzedaży towarów i usług zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawkami niższymi niż stawka, której dotyczy załącznik. Oznacza to, że jeżeli dany towar (lub usługa) jest wymieniony w załączniku nr 3 jako opodatkowany stawką 8%, a jednocześnie został wymieniony w art. 43 ust. 1 ustawy jako zwolniony od podatku lub w załączniku nr 10, jako objęty opodatkowaniem stawką 5% stosowanie stawki podatku z załącznika nr 3 (stawka 8%) do ustawy jest wyłączone na rzecz zwolnienia od podatku lub opodatkowania stawką 5%.

Natomiast stosowanie do treści art. 41 ust. 2a ustawy dla towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy stawka podatku wynosi 5%.

W załączniku nr 10 do ustawy, stanowiącym wykaz towarów opodatkowanych stawką podatku w wysokości 5%, pod pozycją 28 wymienione zostały również Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% (PKWiU ex 10.85.1).

W objaśnieniu do tego załącznika zaznaczono, że symbol ex dotyczy tylko danego wyrobu z danego grupowania, a także, że ww. wykaz nie ma zastosowania dla zakresu sprzedaży towarów zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawką 8%.

Uwzględniając powyższe w kontekście przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (czynny podatnik VAT) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Polski w branży gastronomicznej, oferuje swoim klientom sprzedaż żywności oraz napojów w stanie przetworzonym, jak i nieprzetworzonym. W ramach oferty Wnioskodawcy dostępne są:

• napoje (kompot, soki, soki wyciskane, koktajle, woda, napoje gazowane, herbata, kawa itp.),
• żywność w stanie przetworzonym (dania kuchni polskiej i kuchni świata, np.: pieczeń wieprzowa, gołąbki, polędwiczki słodko-pikantne, makarony, świeże surówki i sałatki itp.).

Wnioskodawca nie prowadzi i nie planuje prowadzić w przyszłości sprzedaży napojów lub innych produktów alkoholowych wyłączając stanowisko z kebabem. Sprzedaż produktów Wnioskodawcy, z wyłączeniem napojów, odbywa się w systemie na wagę. Cena, którą klient uiszcza w związku z nabyciem posiłku, zależy wyłącznie od gramatury wybranego dania (niezależnie od rodzaju potrawy) i jest ustalona za 100 gram produktu. Lokal jest samoobsługowy, zatem klient samodzielnie wybiera potrawy i ich ilości, komponując własne danie. Ze względu na system sprzedaży nie jest możliwe jednoznaczne wskazanie pełnej oferty produktowej Wnioskodawcy, gdyż każdego dnia serwowanych jest około 40 dań (potraw) z około 700 pozycji produktowych, z których komponowane są potrawy. Menu oferowane przez Wnioskodawcę najczęściej różni się z dnia na dzień. Produkty są dostępne dla klientów w postaci, w której nadają się do bezpośredniego spożycia są w pełni przyrządzone, serwowane na ciepło itd. Sprzedaż produktów w lokalu Wnioskodawcy przebiega w następujący sposób: w celu wybrania odpowiedniego posiłku klient na wstępie wybiera, udostępnione przez Wnioskodawcę, tacę, talerz, sztućce, opcjonalnie także serwetki, z którymi przechodzi wzdłuż lady, na której wystawione są wszystkie oferowane danego dnia dania (podgrzewane w tzw. bemarach). Ponad pojemnikami z żywnością zamontowane są nadstawki z lampami doświetlającymi oraz grzewczymi, na których ustawione są tabliczki opisujące każde danie z osobna (wskazujące nazwę dania oraz dominujące składniki) i dzięki temu klient bez pomocy personelu otrzymuje informacje dotyczącą oferowanych dań. Klient samodzielnie podejmuje decyzję, co do wyboru dań na podstawie informacji umieszczonych na tabliczkach oraz wyglądu samych dań. Serwowane dania są ściśle zdefiniowane i nie mogą być modyfikowane na potrzeby danego klienta, natomiast ma on dowolność w komponowaniu dania, które finalnie nabywa. Klient ma styczność z personelem punktu sprzedaży dopiero w chwili, gdy dokonał już wyboru dań, które zamierza zakupić i dociera do drugiego końca lady, gdzie znajdują się wagi połączone z kasami fiskalnymi. Zadaniem personelu jest zasadniczo zważenie talerza wraz z wybranymi przez klienta potrawami, który klient wykłada na wagę, ewentualnie podanie napoju wskazanego przez klienta. Co do zasady, personel Wnioskodawcy nie doradza klientowi w zakresie wyboru dań, jedynie na prośbę klienta może on udzielić informacji dotyczącej składników poszczególnych potraw. Kasjerzy mogą także polecać napoje przetworzone, niemniej działania te nakierowane są głównie na promowanie konkretnego produktu w danym oknie. Klient korzysta ze standardowej zastawy stołowej (nie jednorazowej), która jest dostarczana w wyznaczone miejsce lokalu, od którego klient zaczyna komponowanie posiłku. Klient sam wybiera zastawę oraz sztućce, których potrzebuje w celu skonsumowania posiłku. Z uwagi na fakt, że opisany wyżej system samoobsługi pozwala na sprawny i szybki zakup posiłku, wielu klientów korzysta jednak z możliwości zakupu dania na wynos. Ceny potraw są identyczne zarówno w przypadku konsumpcji na miejscu, jak i zakupu dań na wynos. Sprzedaż potraw zarówno w przypadku sprzedaży z możliwością konsumpcji na miejscu, czy zakupem na wynos odbywa się na analogicznych zasadach, przy czym w przypadku zakupu dań na wynos klient wybiera zamiast naczyń pojemnik styropianowy lub plastikowy (zgrzewany od góry) oraz sztućce jednorazowe goście sami wybierają rodzaj opakowania (pobranie opakowania do zapakowania dań na wynos oraz sztućców jednorazowych wiąże się z koniecznością uiszczenia dodatkowej, drobnej opłaty przy kasie). Kawa oraz inne napoje gorące serwowane są wyłącznie w naczyniach jednorazowych, za które nie jest pobierana dodatkowa opłata. Wnioskodawca zapewnia ograniczoną ilość stolików, przy których klienci mogą skonsumować posiłek. Jednakże, personel Wnioskodawcy nie pomaga klientom w poszukiwaniu wolnych miejsc siedzących, nie zapewnia także szatni. Dania sprzedawane są klientom niezależnie od liczby wolnych miejsc siedzących przy stolikach. Klient sam musi zadbać o miejsce siedzące i nie uzyskuje w tym zakresie żadnej pomocy od personelu Wnioskodawcy. Model biznesowy Wnioskodawcy zakłada, że w pierwszej kolejności klient komponuje danie, następnie dokonuje zapłaty, a na koniec poszukuje miejsca przy stoliku do skonsumowania dania. W trakcie spożywania posiłku klient nie otrzymuje żadnej dodatkowej obsługi ze strony pracowników Wnioskodawcy. W celu nabycia kolejnego posiłku klient musi ponownie udać się do lady i powtórzyć proces opisany powyżej. Po spożyciu oferowanych produktów, klient zobowiązany jest do uprzątnięcia tacy oraz naczyń i sztućców oraz złożenia ich w wyznaczonym miejscu, a zatem sprząta on po sobie po spożyciu posiłku. Następnie, z tego wyznaczonego miejsca personel Wnioskodawcy zabiera naczynia do zmywarki, w której wszystkie są dokładnie czyszczone i wyparzane. Oferta Wnioskodawcy jest bogata, ze względu na dużą różnorodność i częstą rotację dań. To Wnioskodawca decyduje o asortymencie, który będzie dostępny danego dnia, a klient może wybierać potrawy wyłącznie spośród dań, które są widoczne na ladzie i nie ma możliwości zamówienia specjalnego dania, przygotowanego wyłącznie dla niego. Obsługa punktu sprzedaży lokalu polega wyłącznie na czynnościach związanych ze sprzedażą gotowych dań.

Jak wskazał Zainteresowany, w zakresie realizowanej przez niego sprzedaży gotowych dań na wagę nie występują dodatkowe usługi wspomagające charakterystyczne dla usług restauracyjnych lub cateringowych. Wnioskodawca nie zapewnia bowiem obsługi kelnerskiej klient nie zamawia posiłku, gdyż samodzielnie nakłada na pobrany wcześniej talerz jedno z dań lub potraw gotowych do spożycia, wystawionych w podgrzewanych bemarach. Klient samodzielnie więc komponuje posiłek z wystawionych przez Wnioskodawcę gotowych dań (sam dobiera rodzaj i ilość wybranego dania). W procesie realizowanej przez Wnioskodawcę sprzedaży nie występuje więc zamówienie, gdyż klient samodzielnie układa wybrane przez siebie danie na talerzu, bez pomocy personelu, nikt z personelu nie udziela pomocy w nałożeniu dania na talerz, nie podaje też dań do stolików. Dania nie są przygotowywane na zamówienie, a klient nie ma możliwości modyfikacji przygotowanych w danym dniu dań. Wnioskodawca nie gwarantuje miejsc siedzących dla klientów, personel Wnioskodawcy nie wskazuje także takich miejsc. Produkty oferowane przez Wnioskodawcę to gotowe posiłki i dania z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%. Jak wskazał Wnioskodawca, sprzedaż gotowych dań w systemie na wagę, zarówno z przeznaczeniem do konsumpcji na miejscu, jak i na wynos, realizowanej w lokalach Wnioskodawcy należy kwalifikować pod symbolem PKWiU 10.85.1: Gotowe posiłki i dania.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy opisane czynności mogą być opodatkowane stawką 5%.

Mając na uwadze powyższe należy w pierwszej kolejności wskazać, że w oparciu o treść art. 6 ust. 1 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L z 2011 r. Nr 77 poz. 1) usługi restauracyjne i cateringowe oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności lub napojów lub żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi cateringowe polegają na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy.

W myśl art. 6 ust. 2 ww. Rozporządzenia za usługi cateringowe i restauracyjne w rozumieniu ust. 1 nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo dostawy gotowej lub niegotowej żywności i napojów, wraz z ich transportem lub bez niego, ale bez żadnych innych usług wspomagających.

Decydującym warunkiem za uznaniem danej czynności za usługę restauracyjną lub cateringową jest istnienie usług wspomagających, co do których Rozporządzenie wykonawcze wskazuje, że:

1. w ramach usługi restauracyjnej i cateringowej wystąpić muszą usługi wspomagające jeśli brak takich usług, czynność stanowi dostawę towarów,
2. usługi wspomagające muszą mieć charakter przeważający, w ten sposób, że przesądzają one o istnieniu usługi restauracyjnej lub cateringowej, w której dostawa towarów stanowi jedynie jeden z elementów jeśli usługi wspomagające (choć istnieją) nie mają charakteru przeważającego, czynność stanowi dostawę towarów.

W orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w sprawie Faaborg-Gelting Linien A/S przeciwko Finanzamt Flensburg (C-231/94), TSUE wskazał, że dostawa gotowych posiłków do bezpośredniego spożycia jest rezultatem szeregu usług, przy czym do dyspozycji klienta pozostaje infrastruktura, w tym jadalnia z pomieszczeniami sąsiadującymi. Transakcje w restauracjach charakteryzuje cały zespół cech i czynności, przy czym dostawa posiłku jest jedynie częścią usługi, choć stanowi w nich dominujący element. W związku z tym, Trybunał również w tym wyroku podkreślił, że w sytuacji, w której mamy do czynienia z transakcją składającą się z wielu elementów, należy w pierwszej kolejności uwzględnić wszelkie okoliczności przeprowadzenia danej transakcji. Ponadto, w wyroku tym, Trybunał wprowadził rozróżnienie na transakcje dotyczące działalności restauracyjnej i transakcje dotyczące żywności na wynos. Zgodnie z tym orzecznictwem transakcje dotyczące działalności restauracyjnej (świadczenia usług) charakteryzuje ciąg elementów i czynności, od przygotowania posiłku do jego fizycznego podania, wśród których dostawa artykułów żywnościowych stanowi tylko jeden ze składników, a przeważa zdecydowanie świadczenie usług. Z żywnością na wynos (dostawą towarów) mamy do czynienia, jeżeli poza dostawą artykułów żywnościowych transakcji nie towarzyszą usługi mające na celu organizację konsumpcji na miejscu w odpowiednim otoczeniu. W pkt 14 ww. wyroku w sprawie C-231/94 Trybunał orzekł, że działalność restauracyjną charakteryzuje szereg elementów i czynności, wśród których dostawa żywności jest tylko jedną ze składowych i gdzie zdecydowanie przeważają usługi. Świadczenie takie należy zatem uznać za świadczenie usług, o którym mowa w art. 6 ust. 1 szóstej dyrektywy. Odwrotnie jest natomiast, gdy transakcja dotyczy artykułów żywnościowych na wynos i nie wiąże się ze świadczeniem usług służących organizacji konsumpcji na miejscu w odpowiednich warunkach (punkt 64 powołanego wyroku).

Do powyższego wyroku odniósł się również TSUE w orzeczeniu z 10 marca 2011 r. w sprawach połączonych C-497/09, C-499/09, C-501/09 i C-502/09 podtrzymując argumentację przedstawioną w wyroku w sprawie Faaborg-Gelting Linien. W przedmiotowym orzeczeniu Trybunał odnosząc się do kwestii określenia, czy sprzedaż w przyczepach i na stoiskach gastronomicznych kiełbasek, frytek i innych gotowych produktów do spożycia na miejscu na ciepło wskazał, że: w działalności będącej przedmiotem postępowań w sprawach C-497/09 i C-501/09 nie występują kelnerzy, nie doradza się w rzeczywistości klientom, nie ma serwisu w ścisłym znaczeniu, polegającego na przekazywaniu zamówienia do kuchni, układaniu dań na talerzach i podawaniu ich klientom, brakuje zamkniętych i ogrzewanych lokali przeznaczonych do konsumpcji dostarczonych produktów, brakuje szatni i toalet, brakuje też co do zasady naczyń, mebli i nakryć stołowych. W pkt 70 ww. orzeczenia Trybunał podkreślił, że: elementy świadczenia usług wskazane przez sąd krajowy polegają bowiem jedynie na istnieniu podstawowych urządzeń, to jest prostych kontuarów do konsumpcji bez miejsc siedzących, pozwalających ograniczonej liczbie klientów na konsumpcję na miejscu, na świeżym powietrzu. Tego rodzaju podstawowe urządzenia wymagają jedynie nieznacznej działalności ludzkiej. Zatem elementy te stanowią jedynie świadczenia dodatkowe w minimalnym zakresie i nie zmieniają dominującego charakteru świadczenia głównego, jakim jest dostawa towarów.

Ponadto Trybunał zauważył, że: przeważającym elementem tych transakcji w ich całościowym ujęciu jest dostawa gotowych dań lub artykułów żywnościowych (), a udostępnienie podstawowych urządzeń pozwalających ograniczonej liczbie klientów na konsumpcję na miejscu ma charakter wyłącznie dodatkowy i drugorzędny. () konsumpcja na miejscu, która nie stanowi zasadniczej cechy owej transakcji nie może determinować jej charakteru.

Podsumowując, TSUE orzekł m.in.: że art. 5 i 6 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, zmienionej dyrektywą Rady 92/111/EWG z dnia 14 grudnia 1992 r., należy interpretować w ten sposób, że sprzedaż świeżo przygotowanych dań i artykułów żywnościowych do spożycia na miejscu na stoiskach lub w pojazdach gastronomicznych, lub we foyer kin stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 5 tej dyrektywy, jeżeli z oceny jakościowej całości transakcji wynika, że elementy świadczenia usług poprzedzające dostawę artykułów żywnościowych i towarzyszące jej nie mają charakteru przeważającego.

Dodatkowo w punkcie 63 wyroku w sprawach połączonych C-497/09, C-499/09, C-501/09 i C-502/09 z 10 marca 2011 r., TSUE wskazał, że przy sprzedaży towaru zawsze towarzyszy minimalny zakres świadczonych usług, takich jak umieszczenie towaru na półkach sklepowych, czy wystawienie rachunku, w związku z czym tylko usługi odrębne od usług nierozerwalnie związanych ze sprzedażą towarów można brać pod uwagę w celu określenia udziału świadczenia usług w świadczeniu złożonym, obejmującym również dostawę towarów (wyrok z 10 marca 2005 r. w sprawie C-491/03 Hermann).

Mając na uwadze powyższe w kontekście przedstawionego opisu sprawy stwierdzić należy, że dostawa dań na wagę, na zasadach opisanych we wniosku, stanowi dostawę towarów, a nie świadczenie usług. Klienci Wnioskodawcy w okolicznościach wskazanych we wniosku nie mają zapewnionej obsługi kelnerskiej, a kontakt klientów z personelem ograniczony jest jedynie do zważenia dań na wagę, obliczenia kwoty należnej, pobrania należności od klienta, wydania reszty i dokumentu sprzedaży. W punktach sprzedaży klienci nie mają możliwości rezerwowania stolików, czy uzgadniania z personelem konkretnego miejsca, w którym mogą spożyć dania. Po spożyciu dań klienci zobowiązani są do uprzątnięcia pozostałości po nich. W punktach sprzedaży brak jest szatni i toalet przewidzianych wyłącznie dla klientów i osób im towarzyszących. Natomiast udostępnione w punktach sprzedaży stoliki i krzesełka pełnią rolę drugorzędną.

W związku z powyższym sprzedaż dań gotowych, na zasadach opisanych we wniosku, stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Produkty oferowane przez Wnioskodawcę to gotowe posiłki i dania z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%. Jak wskazał Zainteresowany, sprzedaż gotowych dań w systemie na wagę, zarówno z przeznaczeniem do konsumpcji na miejscu, jak i na wynos, realizowanej w lokalu Wnioskodawcy należy kwalifikować pod symbolem PKWiU 10.85.1: Gotowe posiłki i dania.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, że dostawa będących przedmiotem zapytania gotowych dań w systemie na wagę, zarówno z przeznaczeniem do konsumpcji na miejscu, jak i na wynos, realizowana w lokalach Wnioskodawcy, stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność opodatkowana jest 5% stawką podatku VAT, na podstawie art. 41 ust. 2a w zw. z poz. 28 załącznika nr 10 do ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że Minister Finansów nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Podkreślić należy, że kwestie dotyczące zaklasyfikowania towaru lub usługi do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zgodnie bowiem z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania, informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej i to jego obciążają ewentualne negatywne konsekwencje z tytułu błędnego zaklasyfikowania towarów i usług. Zatem interpretację indywidualną wydano na podstawie wskazanej przez Wnioskodawcę klasyfikacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu