Temat interpretacji

Wskazuje się, iż aby stwierdzić, w jaki sposób opodatkowane są usługi, należy zidentyfikować miejsce świadczenia tych usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535). W zależności od rozstrzygnięcia tego zagadnienia obowiązywać będą świadczącego te usługi albo krajowe rozliczenia VAT, albo zasady obowiązujące w kraju, który zostanie ustalony jako miejsce świadczenia, bądź też w ogóle mogą go nie obowiązywać obowiązki w zakresie rozliczania podatku należnego z tytułu świadczonej usługi.
Ustawodawca w ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. w wykazie czynności podlegających opodatkowaniu nie wymienił eksportu usług. Ogólna zasada dotycząca miejsca świadczenia usług określona została w art. 27 ust. 1 cytowanej ustawy, od powyższej zasady wprowadzono jednak wyjątki zawarte w art. 27 ust. 2-6 oraz w art. 28 cytowanej wyżej ustawy.
Zgodnie z przepisem art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. a) wyżej wymienionej ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji lub rozrywki - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż spółka prowadzi kursy na terytorium Holandii dla nabywcy mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Holandii. Tym samym, zgodnie z treścią powołanego wyżej przepisu art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. a) ustawy miejscem świadczenia usługi w zakresie prowadzenia kursów projektowania stron internetowych jest terytorium Holandii. Zatem usługa ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W odpowiedzi na kolejne pytanie, wskazuje się, iż stosownie do art. 2 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług pod pojęciem usług elektronicznych rozumie się usługi świadczone za pomocą internetu lub podobnej sieci elektronicznej, których świadczenie z natury zależne jest od technologii informatycznej i z reguły usługi te są zautomatyzowane, wymagają niewielkiej interwencji człowieka, oraz niemożliwe jest ich wykonanie bez wykonania technologii informatycznej; w szczególności usługami elektronicznymi są:
a) tworzenie i utrzymanie stron internetowych, zdalne zarządzanie programami i sprzętem,
b) dostarczanie oprogramowania oraz jego uaktualnień,
c) dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych,
d) dostarczanie muzyki, filmów i gier, w tym gier losowych i hazardowych, jak również pokazów o charakterze politycznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym, naukowym i rozrywkowym oraz informacji o wydarzeniach,
e) usługi kształcenia korespondencyjnego.
Do usług elektronicznych nie zalicza się:
- usług nadawczych radiowych i telewizyjnych, chyba że program radiowy lub telewizyjny jest nadawany za pośrednictwem,
- usług telekomunikacyjnych.
W art. 27 ust. 4 pkt 9 w związku z ust. 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług postanowiono, że tak rozumiane usługi elektroniczne są świadczone na rzecz:
1) osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek niemających osobowości prawnej, mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, czyli poza obszarem terytorium Wspólnoty, lub
2) podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczący usługę- miejscem świadczenia tych usług (miejscem ich opodatkowania) jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania, tzn. miejsce siedziby usługobiorcy, czyli miejsce konsumpcji tych usług.
Cytowany przepis prawny ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy świadczący usługę elektroniczną wykonuje ją dla odbiorców posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego lub podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę.
W związku z powyższym, jeżeli spółka świadczy usługi elektroniczne dla odbiorców nie posiadających siedziby czy też miejsca zamieszkania w kraju (Polsce), podlega ona uregulowaniom zawartym w przepisach art. 27 ust. 4 pkt 3. W przypadku, kiedy odbiorca usług mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, posiadający status podatnika z kraju innego niż usługodawca - miejsce świadczenia usług a tym samym miejsce opodatkowania, zgodnie z cytowanym przepisem jest poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, że z tytułu tych usług usługobiorca rozlicza się z fiskusem swego kraju. Natomiast w przypadku, kiedy spółka świadczy usługi elektroniczne na rzecz podmiotu nie posiadającego statusu podatnika z kraju innego niż usługodawca, mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, usługa zostanie opodatkowana według reguły ogólnej z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT, tzn. według siedziby usługodawcy w Polsce.
Zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania. Od ogólnej zasady przewidziano szereg wyjątków, jednakże wśród tych odstępstw nie wymieniono usług w zakresie projektowania graficznego. Oznacza to, iż w przypadku gdy podatnik świadczący usługi na rzecz holenderskiej firmy polegające na projektowaniu graficznym, będzie posiadał siedzibę lub miejsce stałego prowadzenia działalności lub miejsca stałego zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, świadczenie tych usług będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług w Polsce. A zatem mając na uwadze powyższe organ podatkowy wskazuje, iż świadczone przez spółkę usługi w zakresie projektowania graficznego (np. projekt okładki na płytę CD, projekt zakładki do książki, projekt opakowania), świadczone dla nabywcy mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Holandii usługi w zakresie, wykonywane na terenie Holandii, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce.
W zakresie sposobu dokumentowania usług, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce wskazuje się, iż zgodnie z art. 106 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek wystawiania faktur istnieje również w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy nie są zidentyfikowani dla potrzeb podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze. Podatnicy o których mowa powyżej, nie mają obowiązku wystawiania faktur, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawiania faktur (ust. 4 ww. artykułu).
Szczegółowe zasady dotyczące wystawiania faktur uregulowane zostały w rozdziale 4 w § od 11 do 30 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971). Zgodnie z § 11 wyżej cytowanego rozporządzenia zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT". Natomiast szczegółowe elementy faktury, określa § 12 wyżej wymienionego rozporządzenia.
Jak wynika z przepisu § 30 ust. 1 rozporządzenia, przepisy § 12 i § 14 -26 oraz § 29 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze. Faktury te powinny zawierać dane określone w § 12, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem. Faktury mogą nie zawierać danych określonych w § 12 ust. 1 pkt 2, tj. NIP nabywcy. Jednakże faktura dokumentująca świadczenie usług m. in. określonych w art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT świadczonych na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany dla potrzeby podatku od wartości dodanej na terenie państwa członkowskiego innym terytorium kraju.