Temat interpretacji

Opodatkowanie czynności przekazania darowizny w postaci wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2012r. (data wpływu 20 sierpnia 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania darowizny w postaci wierzytelności jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania darowizny w postaci wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również Spółka) wraz z pozostałymi spółkami zależnymi oraz spółką dominującą utworzyła podatkową grupę kapitałową (P.") w rozumieniu art. la ust. 1 UPDOP. Umowa o utworzeniu P. została zawarta przez Spółki P. w formie aktu notarialnego na okres co najmniej 3 lat podatkowych. Na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez P. umowa została zgłoszona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Spółka Dominująca P. będzie spółką reprezentującą P. w zakresie obowiązków wynikających z UPDOP oraz z przepisów ustawy Ordynacja podatkowa w rozumieniu art. 1a ust. 3 pkt 4 UPDOP.

W okresie funkcjonowania P. i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, będzie dochodziło pomiędzy Spółkami Zależnymi P. oraz pomiędzy Spółkami Zależnymi P. a Spółką Dominującą P. do transakcji nabycia / zbycia składników majątku (np. w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w ramach przedsiębiorstwa lub jako poszczególnych składników majątku, etc; Składniki Majątku").

Dodatkowo, w okresie funkcjonowania P., między Spółkami P., w szczególności przez Wnioskodawcę, mogą być dokonywane darowizny w formie rzeczowej w postaci gotówki lub / i wierzytelności ( Wierzytelność").

Dłużnikiem z tytułu Wierzytelności nie będzie Spółka P. otrzymująca darowiznę (Spółka P. Otrzymującą Darowiznę"). Wierzytelność, będąca przedmiotem darowizny, zostanie uprzednio nabyta przez Wnioskodawcę od innej Spółki P. (np. w formie darowizny).

Wierzytelność będąca przedmiotem darowizny rzeczowej nie zostanie przez Wnioskodawcę (dokonującego przekazania darowizny) odpisana jako przedawniona, jak również nie zostanie przez tę Spółkę odpisana jako nieściągalna dla celów podatkowych.

Wnioskodawca zakłada, iż wartość rynkowa przedmiotowej Wierzytelności będzie odpowiadać jej wartości nominalnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki P. Otrzymującej Darowiznę darowizny w postaci Wierzytelności wobec innej Spółki P. będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez niego na rzecz Spółki P. Otrzymującej Darowiznę darowizny w postaci Wierzytelności wobec innej Spółki P. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzasadnienie:

Zgodnie z normą art. 5 ust. 1 pkt 1 UVAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym:

1. ilekroć w przepisach UVAT jest mowa o towarach, to zgodnie z art. 2 pkt 6 UVAT, rozumie się przez to rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii,
2. przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 UVAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również: (i) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej, (ii) zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji oraz (iii) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie wierzytelności w drodze darowizny nie powinno być zaklasyfikowane jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT, w szczególności:

1. przekazania wierzytelności w drodze darowizny nie można uznać za dostawę towaru, bowiem wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie jest objęte dyspozycją art. 2 pkt 6 UVAT i tym samym nie może być ona uznana za towar w rozumieniu przepisów tej ustawy,
2. jednocześnie darowizna wierzytelności jako forma zbycia takich wierzytelności nie powinna być uznana za świadczenie usług przez darczyńcę na rzecz obdarowanego, bowiem taka darowizna jest jedynie formą wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez niego na rzecz Spółki P. Otrzymującej Darowiznę darowizny w postaci Wierzytelności wobec innej Spółki P. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z treści art. 7 ust. 2 pkt 2 cyt. ustawy wynika, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Umowa darowizny jest umową nazwaną i została określona w art. 888 ustawy Kodeks cywilny. Ww. przepis stanowi, że darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Zaznaczyć także należy, że pojęcie zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zatem darowizny należy traktować jako jedną z form zbycia, w której następuje przeniesienie prawa do rozporządzania.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika zatem, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Przez świadczenie to należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). By zaistniałe świadczenie uznać za usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług niezbędne jest występowanie odpłatności za to świadczenie.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności następuje w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta.

W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ żaden rodzaj działalności gospodarczej nie zmierza do celu jakim jest nieuzyskanie wymagalnej zapłaty za świadczone usługi lub dostarczone towary, a w konsekwencji do sprzedaży tak powstałej wierzytelności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności własnych nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Z okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca wraz z pozostałymi spółkami zależnymi oraz spółką dominującą utworzyły podatkową grupę kapitałową w rozumieniu art. la ust. 1 UPDOP.

W okresie funkcjonowania P., między Spółkami P., w szczególności przez Wnioskodawcę, mogą być dokonywane darowizny w formie rzeczowej w postaci gotówki lub / i wierzytelności. Dłużnikiem z tytułu Wierzytelności nie będzie Spółka P. otrzymująca darowiznę. Wierzytelność, będąca przedmiotem darowizny, zostanie uprzednio nabyta przez Wnioskodawcę od innej Spółki P.

Wierzytelność będąca przedmiotem darowizny rzeczowej nie zostanie przez Wnioskodawcę odpisana jako przedawniona, jak również nie zostanie przez tę Spółkę odpisana jako nieściągalna dla celów podatkowych. Wnioskodawca zakłada, iż wartość rynkowa przedmiotowej Wierzytelności będzie odpowiadać jej wartości nominalnej.

Odnosząc zatem przedstawiony stan prawny do opisanych okoliczności sprawy należy stwierdzić, iż transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności Spółki na rzecz Spółki Dominującej, nie stanowi dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż przekazanie przez niego na rzecz Spółki P. Otrzymującej Darowiznę darowizny w postaci Wierzytelności wobec innej Spółki P. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 953 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach