Temat interpretacji

Stan faktyczny:

Podatnik świadczy usługi tłumaczenia w zakresie dokumentacji prawniczej oraz w zakresie prezentacji szkoleniowych w programie Power Point, artykułów naukowych i innych.

W/w usługi świadczone są na podstawie ramowych umów współpracy zawieranych z klientami na okresy roczne lub odrębnie na każde zlecenie.

W treści umów wskazano na sposób ustalania wynagrodzenia, wzajemne prawa i obowiązki stron, w tym odpowiedzialność za wady dzieła, a także ustanowiono zasadę wyłączności na korzyść podatnika.

Podatnik nie prowadzi zarejestrowanej działalności gospodarczej, jak również nie świadczy przedmiotowych usług na rzecz pracodawcy.

Ocenia prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) - zwanej dalej ustawą VAT - podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przez działalność gospodarczą rozumie się - zgodnie z art. 15 ust.2 ustawy VAT - wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie w myśl art.15 ust.3 pkt 3 ustawy VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.1 nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art.13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za wykonanie tych czynności.

W art.13 pkt 8 lit.a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz.176 ze zm.) ustawodawca wymienił m.in. przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (...).

Z przedstawionych powyżej przepisów prawa wynika, że świadczenie usług w ramach umowy zlecenia, o której mowa w art.13 pkt 8 lit.a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz.176 ze zm.) będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art.15 ust.3 pkt 3 ustawy VAT wyłącznie w sytuacji, gdy z tytułu świadczenia w/w usług osoby fizyczne świadczące te usługi są związane ze zlecającym ich wykonanie więzami prawnymi co do

• warunków wykonywania usług,
• wynagrodzenia,
• odpowiedzialności zlecającego.

I Biorąc pod uwagę w/w stan prawny, przedstawiony w zapytaniu stan faktyczny sprawy oraz pytanie podatnika stwierdzić należy, że o tym czy podatnik stanie się podatnikiem z tytułu odpłatnego świadczenia usług w ramach opisanych w zapytaniu umów decyduje treść stosunku zobowiązaniowego, jaki z tych umów wynika.

Aby spełniona została dyspozycja zawarta w art.15 ust.3 pkt 3 ustawy VAT umowa taka musi określać nie tylko warunki wykonania i wynagrodzenia, ale także winna szczegółowo ustalać warunki odpowiedzialności zlecającego za wykonanie zlecenia.

Świadczenie usług w ramach umów opisanych w zapytaniu nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art.15 ust.2 ustawy VAT i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów o tyle, o ile usługi te świadczone są na podstawie umów tworzących między stronami stosunki prawne, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, tj. stosunki prawne co do warunków wykonywania usług, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego.

II Odpowiadając na pytanie podatnika odnośnie opodatkowania świadczenia usług tłumaczenia, w wyniku których powstaje utwór w rozumieniu art.2 ust.1 ustawy należy wskazać, że zgodnie z art.41 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 80 z 2000 r., poz. 904) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Nieważna jest umowa w części dotyczącej wszystkich utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości (ust.3).

W zakresie realizacji autorskich praw majątkowych dopuszczalna jest zatem umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów mających powstać w przyszłości, jeżeli tylko nie obejmuje ona całego przyszłego dorobku twórczego autora

Biorąc pod uwagę powyższe, przedstawiony w zapytaniu stan faktyczny sprawy oraz pytanie podatnika stwierdzić należy, że opisane w zapytaniu umowy są w istocie umowami sprzedaży praw majątkowych w części dotyczącej usług, w wyniku których to dzieło powstanie.W tym wypadku sprzedaż praw majątkowych następuje w drodze zawierania umów opisanych w zapytaniu, tj. umów ramowych, a także umów okresowych i jednorazowych. Przeniesienie praw autorskich jest ściśle połączone z uprzednim wykonaniem dzieła.

Powyższe podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art.5 ust.1 pkt 1 ustawy VAT wobec zdefiniowania świadczenia usług w art.8 ust.1 pkt 1 tej ustawy co oznacza, że podatnik świadczący usługi tłumaczenia w wyniku, których powstaje dzieło w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i który prawa do dzieła przekazuje zleceniobiorcy - jest w tej części podatnikiem, o którym mowa w art.5 ust.1 pkt 1 ustawy VAT, zobowiązanym do zapłaty podatku VAT z tytułu świadczenia w/w usług.

Przychód uzyskany przez podatnika z tytułu świadczenia usług w ramach umów j.w. stanowi dla podatnika obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art.29 ust.1 ustawy VAT.

III Kwestią podlegającą odrębnej ocenie jest to, czy dane tłumaczenie stanowi utwór w rozumieniu art.2 ust.1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 80 z 2000 r., poz. 904). W tym zakresie wskazać należy, że zgodnie z treścią w/w przepisu opracowanie cudzego utworu, w szczególności jego tłumaczenie, przeróbka , adaptacja jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. Zgodnie z art.8 ust.1 cyt. ustawy prawo autorskie przysługuje twórcy.

Nie każde tłumaczenie stanowi opracowanie w podanym wyżej znaczeniu i w związku z tym nie każdy tłumacz może być uznany za twórcę. W literaturze podkreśla się, że stopień twórczości wymagany od dzieła pretendującego do opracowania cudzego utworu zależy od rodzaju utworu. Przy tłumaczeniu może on różnić się w zależności od tego, czy jego przedmiotem jest dzieło literackie, czy tez jest to utwór o charakterze czysto praktycznym. Generalnie wychodzi się z założenia, że przełożenie na inny język z powodów idiomatycznych zawsze jest twórcze, także wtedy, gdy tłumaczone teksty były pozbawione indywidualnego piętna. Przyjmuje się jednak równocześnie, że np. proste teksty handlowe, instrukcje obsługi, cenniki nie wymagają od tłumacza wniesienia elementów piętna osobistego, a zatem nie mogą być traktowane jako opracowania.

Podkreślenia wymaga jednak, że kwalifikacja danego tłumaczenia jako opracowania cudzego utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie jest możliwa bez konkretnych danych dotyczących tego tłumaczenia. Kwalifikacja ta należy tym samym do podatnika i nie może być dokonana przez organ podatkowy na podstawie krótkiej informacji podanej w zapytaniu.

IV Odpowiadając na pytanie podatnika odnośnie obowiązku ewidencjonowania umów o dzieło należy wskazać, że:

• zgodnie z art.109 ust.1 ustawy VAT podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art.113 ust.1 i 9 są obowiązani prowadzić ewidencje sprzedaży na dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym;
• zgodnie z art.109 ust.3 ustawy VAT podatnicy z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art.43 i 82 ust.3 oraz zwolnionych na podstawie art.113 ust.1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art.90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art.120 ust.15, art.125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie określają przy tym konkretnej formy ewidencji, jak również nie określają obowiązków ewidencyjnych w przypadku wykonywania usług, które podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art.15 ust.3 pkt 3 ustawy VAT.