Temat interpretacji

W zakresie braku opodatkowania zbycia udziałów w spółce celowej

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 21.06.2013 r. (data wpływu 11.07.2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania zbycia udziałów w spółce celowej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.07.2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania zbycia udziałów w spółce celowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A (dalej Spółka) jest działalność deweloperska (budowa lokali mieszkalnych i usługowych z przeznaczeniem na sprzedaż). W ramach rozszerzania swojej działalności na rynku nieruchomości Spółka w 2011 r. nawiązała współpracę z A. Sp. z o.o. (właścicielem sieci sklepów A.). W ramach tej współpracy Spółka wyszukuje na terenie województwa grunty pod lokalizacje nowych sklepów A., a po zaakceptowaniu danej lokalizacji przez A. Sp. z o.o., zadaniem Spółki jest nabycie tych gruntów od właścicieli, przygotowanie pod realizację sklepu (wykonanie projektu budowlanego, zdobycie niezbędnych pozwoleń dotyczących realizacji procesu budowlanego, uporządkowanie gruntu), a następnie tak przygotowany grunt pod realizację sklepu jest przedmiotem umowy sprzedaży do A. Sp. z o.o. Szczegółowe obowiązki stron określa każdorazowo umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości. Spółka na podstawie odrębnej umowy budowlanej po sprzedaniu wybranej lokalizacji do A. Sp. z o.o. może realizować na rzecz A. Sp. z o.o. budowę sklepu. Sam proces od wyszukania lokalizacji, jej zatwierdzenia przez A. Sp. z o.o., przygotowania gruntu pod realizację sklepu, nabycia gruntu od właścicieli i sprzedania na rzecz A. Sp. z o.o. trwa kilka lat.

Zawarcie przez strony umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości regulującej wzajemne obowiązki stron w zakresie przygotowania gruntu pod realizację sklepu i sprzedaży takiego gruntu na rzecz A. Sp. z o.o. jest standardowym modelem współpracy i nie budzi problemów podatkowych.

Niekiedy stan prawny i faktyczny wyszukanej lokalizacji powoduje, że nie można do niego ze względu na występujące ryzyka zastosować opisanego wyżej standardowego modelu sprzedaży nieruchomości. Z takim przypadkiem Spółka ma do czynienia obecnie i na tle takiego przypadku zrodziły się wątpliwości podatkowe będące przedmiotem pytania w niniejszej interpretacji.

Spółka wyszukała grunt

Na potrzeby opisanej wyżej planowanej transakcji Spółka nabyła od jednego ze swoich wspólników wszystkie udziały w nowozałożonej (styczeń 2013 r.) dla potrzeb tej transakcji spółce z ograniczoną odpowiedzialnością P. Sp. z o.o. (kapitał zakładowy 5.000 zł), zwanej dalej Spółką celową. W dniu 13.06.2013 r. Spółka zawarła z A. Sp. z o.o. umowę przedwstępną sprzedaży wszystkich udziałów Spółki celowej. W dniach 12.06.2013-13.06.2013 Spółka zawarła umowy przedwstępne z właścicielami gruntów pod planowaną Inwestycję.

Zgodnie z umową przedwstępną sprzedaży udziałów Spółka zobowiązuje się do nabycia zaakceptowanych przez A. Sp. z o.o. gruntów i zbycia ich do Spółki celowej, uzyskania dla Spółki celowej wszelkich dokumentów, decyzji i pozwoleń niezbędnych do rozbiórki wszelkich istniejących budynków oraz niezbędnych do budowy sklepu wraz z infrastrukturą towarzyszącą, przygotowania dokumentacji projektowej, uzyskania stosownych zezwoleń na usunięcie drzew i krzewów i usunięcia roślinności. W ramach swoich zobowiązań Spółka zobowiązuje się również do tego, aby Spółka celowa nie prowadziła żadnej aktywnej działalności poza niezbędną do nabycia zaakceptowanych gruntów i zarządzania nimi . Spółka celowa nie może obciążać nabytych gruntów żadnymi prawami osób trzecich, ani nie może oddać nabytych gruntów do użytkowania osobom trzecim (najem czy dzierżawa). Spółka celowa nie może również zatrudniać na dzień zawarcia umowy sprzedaży udziałów żadnej osoby na jakiejkolwiek podstawie prawnej bez zgody A. Sp. z o.o. Głównym (dominującym) składnikiem majątkowym Spółki celowej na dzień zawarcia umowy sprzedaży udziałów będzie prawo własności gruntów przygotowanych pod budowę sklepu (ze wszelkimi pozwoleniami). Umowa przedwstępna przewiduje możliwość zapłacenia przez A. Sp. z o.o. na rzecz Spółki zaliczki na poczet ceny sprzedaży udziałów pod warunkiem przedstawienia przez Spółkę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej zwrotu tej zaliczki w przypadku, gdyby nie doszło do zawarcia umowy sprzedaży udziałów.

W wykonaniu powyższej umowy przedwstępnej Spółka zamierza cały proces przygotowania gruntu pod planowaną inwestycję przeprowadzić samodzielnie, a po przygotowaniu tego gruntu pod planowaną inwestycję sprzeda ten grunt ze wszelkimi pozwoleniami oraz projektem budowlanym do Spółki celowej. Spółka celowa nie będzie zatrudniała żadnych pracowników, a jej ograniczona aktywność sprowadzi się w istocie do utrzymania nabytej nieruchomości, która będzie jednocześnie jej głównym (dominującym) składnikiem majątkowym. Spółka nie zamierza pobierać dywidend ze Spółki celowej, a cena za sprzedaż udziałów w Spółce celowej do A. Sp. z o.o. i cena za sprzedaż gruntu ze wszelkimi pozwoleniami oraz projektem budowlanym do Spółki celowej będą takie same lub cena sprzedaży udziałów w Spółce celowej będzie niewiele wyższa niż cena za sprzedaż gruntu ze wszelkimi pozwoleniami oraz projektem budowlanym. W razie skorzystania z zaliczki zostanie ona przeznaczona przez Spółkę na podniesienie kapitału zakładowego w Spółce celowej, który zostanie przeznaczony na zapłatę Spółce za nabyty przez Spółkę celową grunt ze wszelkimi pozwoleniami i projekt budowlany. Spółka celowa wystąpi również o zwrot VAT naliczonego z tytułu transakcji nabycia gruntu i projektu od Spółki.

Jedynym powodem takiego skonstruowania planowanej transakcji jest zabezpieczenie A. Sp. z o.o. przed ryzykiem unieważnienia transakcji, gdyby okazało się, że grunt jest gruntem leśnym w rozumieniu ustawy o lasach, a nabycie przez cudzoziemca gruntu leśnego bez zgody właściwego ministra jest z mocy prawa nieważne. Takie ryzyko nie wystąpi w przypadku nabycia przez cudzoziemca udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej właścicielem nieruchomości leśnej, co nie wymaga żadnej zgody. Strony nie planują dalszych takich transakcji, jednakże nie wykluczają ich w przypadku, gdyby okazało się, że jakiś nowowyszukany grunt ma podobne cechy (zadrzewienie) sprawiające, że istnieje ryzyko unieważnienia transakcji w przyszłości ze względu na brak ewentualnej zgody właściwego ministra na nabycie nieruchomości (która okaże się lasem w rozumieniu ustawy o lasach). Do podobnej transakcji (opartej na zasadzie sprzedaży udziałów spółki z o.o., która byłaby właścicielem gruntu pod sklep) strony przymierzały się w 2012 r. w przypadku gruntu wyszukanego w Otwocku, jednakże lokalizacja ta nie została ostatecznie zaakceptowana przez A. Sp. z o.o., a prace nad tą lokalizacją nie były na wysokim stopniu zaawansowania. Wybór takiej konstrukcji planowanej transakcji nie jest w szczególności związany z chęcią wyboru określonej metody opodatkowania transakcji.

Poza omawianą transakcją strony zawarły umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości oraz są w dużym stopniu zaawansowania w celu zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości. Transakcje te nie rodzą jednakże problemów podatkowych..

Należy nadmienić, iż sama Spółka nie zajmuje się profesjonalnie obrotem udziałami ani instrumentami finansowymi (z nastawieniem na osiągnięcie zysku z tytułu wzrostu wartości udziałów czy instrumentów finansowych, z ewentualnych dywidend czy też w celu osiągania zysków z pośrednictwa w takich transakcjach), jak również nie zamierza się zajmować takimi transakcjami w sposób profesjonalny w dającej się przewidzieć przyszłości. Nie ma również takiego przedmiotu działalności w zgłoszeniu do rejestru przedsiębiorców.

Jedynym członkiem zarządu Spółki celowej, jak również prezesem zarządu komplementariusza Spółki (osobą zarządzającą tymi spółkami) jest ta sama osoba.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy transakcja sprzedaży przez Spółkę udziałów w Spółce celowej na rzecz A. Sp. z o.o.:

1. będzie stanowiła realizację uprawnień właścicielskich Spółki, a tym samym nie będzie stanowić czynności podlegającej VAT i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1%, przy czym podatnikiem tego podatku nie będzie Spółka, a kupujący (A. Sp. z o.o.)...
2. będzie stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, przy czym będzie to transakcja zwolniona z podatku od towarów i usług, a tym samym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1%, przy czym podatnikiem tego podatku nie będzie Spółka, a kupujący (A. Sp. z o.o.)...
3. będzie stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a Spółka z tytułu dokonania tej transakcji będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%...

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki opisana w niniejszym wniosku planowana transakcja sprzedaży przez Spółkę na rzecz A. Sp. z o.o. udziałów w Spółce celowej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako czynność wymieniona w art. 1 ust. 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (umowa sprzedaży praw majątkowych) i nie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 tej ustawy. Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona (z wyjątkami dotyczącymi nieruchomości oraz umów sprzedaży udziałów i akcji).

Zgodnie z powyższym w celu uznania czy dana czynność cywilnoprawna (umowa sprzedaży udziałów) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy przeanalizować czy nie jest ona wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 tej ustawy. Zgodnie z lit. a) powyższego przepisu nie będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowa sprzedaży udziałów jeżeli co najmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej transakcji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Nie ulega wątpliwości, iż podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych w przypadku dokonywania transakcji zbycia udziałów wykonują takie czynności działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Spółka nie prowadzi jednakże działalności gospodarczej w zakresie usług finansowych za czym przemawiają następujące argumenty:

1. Spółka nie zmierza do tego, aby w sposób ciągły uzyskiwać zyski z tytułu sprzedaży udziałów, a opisana we wniosku transakcja ma charakter wyjątkowy,
2. sprzedaż nie jest realizowana w ramach działalności maklerskiej czy brokerskiej,
3. Spółka nie zatrudnia żadnego pracownika posiadającej uprawnienia maklera lub brokera,
4. Spółka w zakresie zgłoszonego do Rejestru Przedsiębiorców nie ma zgłoszonej działalności maklerskiej czy brokerskiej, jak również nie zamierza się zajmować tego typu działalnością w dającej się przewidzieć przyszłości.

Zgodnie z utrwalonymi wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (C-155/94, C-8/03, C-77/01) tylko podmiot zajmujący się profesjonalną działalnością brokerską może być uznany za podatnika w stosunku do transakcji na udziałach czy akcjach. W przypadku zbywania udziałów w spółce dochodzi jedynie do dyspozycji składnikiem majątkowym, a czynność taka, będąca wykonaniem uprawnień przysługujących właścicielowi nie stanowi działalności gospodarczej.

Stan faktyczny posiadania udziałów innych papierów wartościowych nie stanowi działalności gospodarczej, która skutkowałaby uznaniem udziałowca za podatnika. Jeżeli udziałowiec jest podatnikiem w stosunku do innej działalności, posiadanie udziałów stanowi odrębny aspekt jego działalności, który nie jest objęty zakresem VAT.

Trybunał Sprawiedliwości UE (wyrok TSUE C-77/01 z 29.04.2004 r. w sprawie Empresa de Desenvolvimento Mineiro) uznaje, że samo nabycie i sprzedaż udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza nadająca posiadaczowi status podatnika. Nabycie czy sprzedaż udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy, ponieważ wszelkie dywidendy, jakie udział przynosi stanowią rezultat własności majątku i nie są wynikiem jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy VAT.

Ciekawym wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE potwierdzającym stanowisko Spółki jest również wyrok w sprawie C-29/08 AB SKF. W wyroku tym TSUE dokonał zróżnicowania konsekwencji podatkowych transakcji sprzedaży udziałów w zależności od tego czy przedmiotem sprzedaży jest całość czy część udziałów. ETS podkreślił, że w zakresie w jakim zbycie akcji można zrównać z przekazaniem całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy lub art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 oraz pod warunkiem, że zainteresowane państwo członkowskie skorzystało z możliwości przewidzianej w tych przepisach, transakcja ta nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. ETS zrównał czynność sprzedaży 100% udziałów w spółce z transakcją sprzedaży przedsiębiorstwa. Jeżeli dane państwo (Polska dokonała tego w art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług) wybrało opcję wyłączenia transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa od VAT, sprzedaż 100% udziałów w spółce niezależnie od okoliczności transakcji również nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT.

Z powyższych względów opisana w niniejszym wniosku umowa sprzedaży przez Spółkę na rzecz A. Sp. z o.o. wszystkich udziałów w Spółce celowej nie będzie objęta podatkiem od towarów i usług jako czynność wykonana poza prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i jako taka będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, przy czym obowiązek podatkowy zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych będzie ciążył na A. Sp. z o.o. (kupującym udziały). Stosownie do treści art. 7 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stawka podatku wyniesie 1%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. z 2011 r. Dz. U. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. Zgodnie z tą definicją pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przez dostawę towarów stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast przez świadczenie usług, stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych oraz inne zdarzenia, które w kontekście opisywanych zdarzeń pozostają poza sferą niniejszych rozważań.

Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tak więc, nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem, za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, iż podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest działalność deweloperska (budowa lokali mieszkalnych i usługowych z przeznaczeniem na sprzedaż). W ramach rozszerzania swojej działalności na rynku nieruchomości Spółka w 2011 r. nawiązała współpracę z A. Sp. z o.o. W ramach tej współpracy Spółka wyszukuje na terenie województwa mazowieckiego grunty pod lokalizacje nowych sklepów A., a po zaakceptowaniu danej lokalizacji przez A. Sp. z o.o., zadaniem Spółki jest nabycie tych gruntów od właścicieli, przygotowanie pod realizację sklepu (wykonanie projektu budowlanego, zdobycie niezbędnych pozwoleń dotyczących realizacji procesu budowlanego, uporządkowanie gruntu), a następnie tak przygotowany grunt pod realizację sklepu jest przedmiotem umowy sprzedaży do A. Sp. z o.o. Zawarcie przez strony umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości regulującej wzajemne obowiązki stron w zakresie przygotowania gruntu pod realizację sklepu i sprzedaży takiego gruntu na rzecz A. Sp. z o.o. jest standardowym modelem współpracy i nie budzi problemów podatkowych.

Spółka wyszukała grunt w Warszawie, który uzyskał akceptację A. Sp. z o.o. Grunt ten jest gruntem w części zadrzewionym (Lz), a w związku z niejasną definicją lasu może być uznany za las. A. Sp. z o.o. jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców i jako taki potrzebuje zgody właściwego ministra na nabycie lasu, a transakcja przeprowadzona bez takiej zgody będzie nieważna. Ze względu na długi czas oczekiwania na zgodę na nabycie nieruchomości leśnej przez cudzoziemca, jak również wątpliwość co do klasyfikacji tego gruntu, Strony postanowiły przeprowadzić taką transakcję za pośrednictwem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której udziały może nabyć bez przeszkód i wskazanego ryzyka A. Sp. z o.o.

Na potrzeby opisanej wyżej planowanej transakcji Spółka nabyła od jednego ze swoich wspólników wszystkie udziały w nowozałożonej (styczeń 2013 r.) dla potrzeb tej transakcji spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką celowa. W dniu 13.06.2013 r. Spółka zawarła z A. Sp. z o.o. umowę przedwstępną sprzedaży wszystkich udziałów Spółki celowej. W dniach 12.06.2013-13.06.2013 Spółka zawarła umowy przedwstępne z właścicielami gruntów pod planowaną inwestycję. Zgodnie z umową przedwstępną sprzedaży udziałów Spółka zobowiązuje się do nabycia zaakceptowanych przez A. Sp. z o.o. gruntów i zbycia ich do Spółki celowej, uzyskania dla Spółki celowej wszelkich dokumentów, decyzji i pozwoleń niezbędnych do budowy sklepu wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Głównym (dominującym) składnikiem majątkowym Spółki celowej na dzień zawarcia umowy sprzedaży udziałów będzie prawo własności gruntów przygotowanych pod budowę sklepu (ze wszelkimi pozwoleniami).

Jedynym powodem takiego skonstruowania planowanej transakcji jest zabezpieczenie A. Sp. z o.o. przed ryzykiem unieważnienia transakcji, gdyby okazało się, że grunt jest gruntem leśnym w rozumieniu ustawy o lasach, a nabycie przez cudzoziemca gruntu leśnego bez zgody właściwego ministra jest z mocy prawa nieważne. Takie ryzyko nie wystąpi w przypadku nabycia przez cudzoziemca udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej właścicielem nieruchomości leśnej, co nie wymaga żadnej zgody. Strony nie planują dalszych takich transakcji, jednakże nie wykluczają ich w przypadku, gdyby okazało się, że jakiś nowowyszukany grunt ma podobne cechy (zadrzewienie) sprawiające, że istnieje ryzyko unieważnienia transakcji w przyszłości ze względu na brak ewentualnej zgody właściwego ministra na nabycie nieruchomości (która okaże się lasem w rozumieniu ustawy o lasach).

Sama Spółka nie zajmuje się profesjonalnie obrotem udziałami ani instrumentami finansowymi (z nastawieniem na osiągnięcie zysku z tytułu wzrostu wartości udziałów czy instrumentów finansowych, z ewentualnych dywidend czy też w celu osiągania zysków z pośrednictwa w takich transakcjach), jak również nie zamierza się zajmować takimi transakcjami w sposób profesjonalny w dającej się przewidzieć przyszłości. Nie ma również takiego przedmiotu działalności w zgłoszeniu do rejestru przedsiębiorców. Jedynym członkiem zarządu Spółki celowej, jak również prezesem zarządu komplementariusza Spółki (osobą zarządzającą tymi spółkami) jest ta sama osoba.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do ustalenia czy sprzedaż udziałów w Spółce celowej przez Spółkę będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne), nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wnika, że samo posiadanie czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika (np. w wyrokach w sprawach: C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95). W wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), Trybunał uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskania z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe, polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej. Stanowisko to zostało podtrzymane w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, gdzie Trybunał odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumienie Dyrektywy.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Dotyczy to sytuacji gdy:

1. posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której udziały posiada,
2. sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
3. posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

W orzeczeniu z dnia 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu Trybunał stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4(2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych. Również w orzeczeniu z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4(2) tej Dyrektywy. Wobec tego działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy. W orzeczeniu TSUE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations. Trybunał podtrzymał w nim stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych. W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika.

Interpretując wskazany w orzecznictwie TSUE wyjątek od powyższej zasady sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką stwierdzić należy, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.

Zatem w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samego nabycia lub sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że skoro Spółka nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej, w zakres prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, a przedmiotowa transakcja będzie mieć charakter incydentalny - to czynność samej sprzedaży udziałów nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 582 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie