Temat interpretacji

Wyłączenie z opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 maja 2013 r. (data wpływu 13 maja 2013 r.), uzupełnionym w dniu 30 lipca 2013 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności sprzedaży przedsiębiorstwa jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 maja 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 30 lipca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności sprzedaży przedsiębiorstwa.

W złożonym wniosku oraz jego uzupełnieniu, zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pani działalność gospodarczą na własne nazwisko, na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierzam Pani dokonać transakcji zbycia zorganizowanego przedsiębiorstwa, obejmującego wszystkie składniki majątkowe po stronie aktywów, a mianowicie środki trwałe, znak firmowy, zapasy towarów, należności, a po stronie pasywów wartość zobowiązań. Przedmiotem zbycia będzie zorganizowane przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054). Na jego wartość składają się również zawarte przez firmę długookresowe umów z odbiorcami oraz znak firmowy obejmujący wartość pozycji firmy na rynku vendingowym. Wycena tych wartości jest umowna i opiera się o wartość rynkową firmy. Przedmiotem umowy byłaby sprzedaż przedsiębiorstwa, obejmująca zespół składników materialnych i niematerialnych, związanych z działalnością gospodarczą, tworzących Pani przedsiębiorstwo (automaty, środki transportu, zapasy towarów, środki pieniężne we wrzutnikach, prawa wynikające z umów dotyczących działalności przedsiębiorstwa, znak towarowy, tajemnice przedsiębiorstwa oraz wszelka dokumentacja, kwoty przyszłych opłat dotyczących leasingu operacyjnego maszyn vendingowych). Kupujący nabędzie przedsiębiorstwo, zapłaci cenę i przejmie od Pani przenoszone umowy i zobowiązania leasingowe automatów. Po zawarciu umowy sprzedaży składniki majątkowe tworzące przedsiębiorstwo będą wykorzystywane przez kupującego do prowadzenia jego działalności gospodarczej. Przedstawi Pani kupującemu pisemne potwierdzenie otrzymania wymaganej zgody kontrahentów na przeniesienie na nabywcę praw i obowiązków wynikających z zawartych umów dotyczących przedsiębiorstwa. Przedmiotem umowy sprzedaży będą wszystkie składniki majątkowe wchodzące na dzień transakcji w skład przedsiębiorstwa, czyli w szczególności: wartości niematerialne i prawne, w tym prawa własności intelektualnej, środki pieniężne, zapasy, prawa wynikające z zawartych przez Panią i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W związku ze sprzedażą przedsiębiorstwa kupujący przejmie zobowiązania leasingowe, pod warunkiem uzyskania zgody odpowiednich wierzycieli na takie przejęcie. Transakcja zbycia przedsiębiorstwa oznacza likwidację prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że przedmiotem zbycia będzie prowadzone przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W związku z powyższym zadano pytania sprowadzające się do kwestii.

1. Czy w związku z tym, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym będzie Pani zbywała w ramach umowy sprzedaży zespół składników majątkowych związanych z działalnością gospodarczą, zawiera Pani transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług...
2. Czy w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.), przedsiębiorstwo definiowane jest jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Ponownie wskazała Pani, że sprzedaż będzie obejmowała zespół składników materialnych i niematerialnych, w szczególności: własność urządzeń, towarów, prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy miejsca pod automaty vendingowe, zapasy magazynowe, środki pieniężne, tajemnice przedsiębiorstwa, dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Podniosła, że przedsiębiorstwem jest wyżej określony zbiór składników, przy czym należy mieć na uwadze, iż nie jest to katalog zamknięty. Podstawową cechą przedsiębiorstwa jest jego samodzielność. Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Wskazała Pani, że istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. W przedstawionym zdarzeniu przyszły kupujący nabędzie od wszystkie składniki majątkowe wchodzące w skład przedsiębiorstwa na dzień transakcji (w tym umowy i wierzytelności). W rezultacie zawarcia umowy sprzedaży kupujący będzie kontynuatorem działalności gospodarczej prowadzonej obecnie przez Panią, co także wskazuje, że przedmiotem ww. umowy jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Stwierdziła Pani, że w związku z tym, że sprzedaż opisanych składników majątkowych stanowi transakcję zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w konsekwencji na mocy tego przepisu sprzedaż opisanego zespołu składników majątkowych związanych z Pani działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust.1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie transakcja zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
5. koncesje, licencje i zezwolenia,
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
8. tajemnice przedsiębiorstwa,
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl art. 55² ustawy Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że Dyrektywa wprowadza, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Z treści wniosku wynika, że zamierza Pani sprzedać prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że o ile - jak wskazano we wniosku - przedmiotem sprzedaży będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, to zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania.

Należy podkreślić, że analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny, czy przedmiotowa transakcja stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu prawa cywilnego, a fakt ten przyjęto jako element zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie wskazać należy, iż definitywnej oceny przedmiotu czynności prawnej dokonuje sam podatnik, który jest w pełni zorientowany, czy zbywane w ramach tej czynności składniki stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego.

Ponadto podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny, co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy