Opodatkowanie przeniesienia prawa własności nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie obejmujące również zniszczone zasiewy rzepaku i grochu o... - Interpretacja - 0112-KDIL1-1.4012.644.2017.1.OA

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 02.02.2018, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.644.2017.1.OA, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Opodatkowanie przeniesienia prawa własności nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie obejmujące również zniszczone zasiewy rzepaku i grochu oraz sposobu udokumentowania ww. czynności.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2017 r. (data wpływu 5 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie obejmujące również zniszczone zasiewy rzepaku i grochu oraz sposobu udokumentowania ww. czynności jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie obejmujące również zniszczone zasiewy rzepaku i grochu oraz sposobu udokumentowania ww. czynności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przedsiębiorstwo spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwane w dalszej części Spółką) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

W dniach 17 i 18 października 2017 r. Wojewoda wydał dwie decyzje o ustaleniu odszkodowania na rzecz Spółki z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości położonych na terenie gminy M., oznaczonych ewidencyjnie jako działki: nr XX/X o pow. 5,9446 ha, nr XX/X o pow. 0,9064 ha i nr XX/X o pow. 6,6384 ha. Do zapłaty odszkodowania zobowiązania, zobowiązano A. Płatność została dokonana na konto Spółki dnia 22 listopada 2017 r.

Z uzasadnienia decyzji wynika, że ww. nieruchomości zostały objęte decyzją Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pod nazwą ,,Budowa drogi odcinek II. Ww. nieruchomości z dniem XX maja 2015 r., z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa. Ostateczna wysokość odszkodowania z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa ww. nieruchomości została ustalona w oparciu o operaty szacunkowe z dnia XX maja 2017 r., sporządzone przez rzeczoznawcę majątkowego. Rzeczoznawca ustalił, że na dzień wydania decyzji Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pod nazwą Budowa drogi odcinek II ww. nieruchomości były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy. Przedmiotowe nieruchomości położone były na terenie oznaczonym symbolem R tereny użytków rolnych, łąk, pastwisk oraz pozostałych terenów otwartych; nieużytków, zadrzewień śródpolnych oraz dróg rolnych (dopuszczenie prowadzenia działalności rolniczej, całkowity zakaz zabudowy, w tym zabudowy zagrodowej).

Według stanu na dzień wydania decyzji o zezwoleniu na realizację ww. inwestycji drogowej działki nr XX/X, XX/X, XX/X stanowiły część nieruchomości rolnych, niezabudowanych, na których prowadzone były uprawy rolne: na działce nr XX/X i nr XX/X uprawa rzepaku, na działce nr XX/X uprawa grochu. Według decyzji Wojewody z dnia 17 i 18 października 2017 r. w orzeczeniach wysokość odszkodowania ustalona została w jednej kwocie, natomiast w uzasadnieniach ustalono odrębnie wysokość odszkodowania z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości oraz wartość części składowych tj. zasiewów rzepaku i grochu. Działki będące przedmiotem odszkodowania zostały przez Spółkę nabyte od Agencji Nieruchomości Rolnych O/T: działka XX/X w dniu 28 października 2005 r., działka nr XX/X w dnia 6 kwietnia 2006 r., działka nr XX/X w dniu 12 maja 2006 r. (działki powstały z podziału działek XX/X, XX/X, XX/X). Sprzedaż ww. nieruchomości była zwolniona od podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w fakturze wystawionej na A otrzymane odszkodowanie należy wykazać łącznie, czy w oddzielnej pozycji odszkodowanie z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości rolnych i oddzielnie odszkodowanie za wartość części składowych tj. zasiewów rzepaku i grochu?

  • Czy otrzymane z A odszkodowanie z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości rolnych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej?
  • Czy otrzymane z A odszkodowanie za wartość części składowych tj. za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej?

  • Zdaniem Wnioskodawcy:

    1. Otrzymane z A odszkodowanie z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości rolnych niezabudowanych i otrzymane odszkodowanie za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu należy ująć na fakturze w oddzielnych pozycjach.
    2. Przeniesienie prawa własności nieruchomości gruntowych niezabudowanych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
    3. Otrzymane odszkodowanie za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

    W myśl regulacji zawartej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Przez towary stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

    Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

    Zatem grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

    Według art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

    Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności towarów w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

    Wynagrodzenie musie mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażoną w pieniądzu.

    Dostawę można uznać za dokonana odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

    W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

    Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

    Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

    Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

    Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

    Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

    Przez tereny budowlane &− na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy &− rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu &− zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

    Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1496, z późn. zm.), wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

    Artykuł 11f ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy wskazuje, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

    Według art. 11i ust. 1 ustawy, w sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, z wyjątkiem art. 28 ust. 2.

    W sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (ust. 2 przywołanego wyżej artykułu).

    Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

    Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości.

    Według regulacji ust. 4 powyższego artykułu, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

    1. własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
    2. własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych,

    z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

    Zgodnie z powyższym zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

    Analiza przywołanych regulacji prowadzi do wniosku, że w przypadku realizacji inwestycji drogowych w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zastępuje decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, o której mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

    W myśl art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

    Stosownie do treści ust. 4f tego artykułu, odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

    Według regulacji ust. 5 cyt. artykułu, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

    Według art. 18 ust. 1 analizowanej ustawy, wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

    Z powołanych przepisów wynika zatem, że istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

    Należy podkreślić, że zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

    W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 przywołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W dniach 17 i 18 października 2017 r. Wojewoda o ustaleniu odszkodowania na rzecz Spółki z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości położonych na terenie gminy Męcinka, oznaczonych ewidencyjnie jako działki: nr XX/X o pow. 5,9446 ha, nr XX/X o pow. 0,9064 ha i nr 437/2 o pow. 6,6384 ha. Do zapłaty odszkodowania zobowiązania, zobowiązano A. Płatność została dokonana na konto Spółki dnia XX listopada 2017 r.

    Z uzasadnienia decyzji wynika, że ww. nieruchomości zostały objęte decyzją Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pod nazwą ,,Budowa drogi odcinek II. Ww. nieruchomości z dniem XX maja 2015 r., z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa. Ostateczna wysokość odszkodowania z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa ww. nieruchomości została ustalona w oparciu o operaty szacunkowe z dnia XX maja 2017 r., sporządzone przez rzeczoznawcę majątkowego. Rzeczoznawca ustalił, że na dzień wydania decyzji Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pod nazwą Budowa drogi odcinek II ww. nieruchomości były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy. Przedmiotowe nieruchomości położone były na terenie oznaczonym symbolem R tereny użytków rolnych, łąk, pastwisk oraz pozostałych terenów otwartych; nieużytków, zadrzewień śródpolnych oraz dróg rolnych (dopuszczenie prowadzenia działalności rolniczej, całkowity zakaz zabudowy, w tym zabudowy zagrodowej).

    Według stanu na dzień wydania decyzji o zezwoleniu na realizację ww. inwestycji drogowej działki nr XX/X, XX/X, XX/X stanowiły część nieruchomości rolnych, niezabudowanych, na których prowadzone były uprawy rolne: na działce nr XX/X i nr XX/X uprawa rzepaku, na działce nr XX/X uprawa grochu. Według decyzji Wojewody w orzeczeniach wysokość odszkodowania ustalona została w jednej kwocie, natomiast w uzasadnieniach ustalono odrębnie wysokość odszkodowania z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości oraz wartość części składowych tj. zasiewów rzepaku i grochu. Działki będące przedmiotem odszkodowania zostały przez Spółkę nabyte od Agencji Nieruchomości Rolnych O/T: działka XX/X w dniu XX października 2005 r., działka nr XX/X w dnia 6 kwietnia 2006 r., działka nr XX/X w dniu XX maja 2006 r. (działki powstały z podziału działek XX/X, XX/X, XX/X). Sprzedaż ww. nieruchomości była zwolniona od podatku VAT.

    Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. ustalenia, czy w związku z wywłaszczeniem nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie, czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a jeśli tak to według jakiej stawki podatku.

    W okolicznościach przedstawionej sprawy dostawa nieruchomości rolnych stanowi dostawę dokonywaną przez Wnioskodawcę jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, tj. podatnika podatku od towarów i usług, która jako czynność wskazana w art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu VAT.

    Z wniosku wynika, że nieruchomości rolne będące przedmiotem wywłaszczenia (działki nr 418/2, 417/2, 437/2) stanowiły część nieruchomości rolnych, niezabudowanych, na których prowadzone były uprawy rolne. Na dzień wydania decyzji Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej ww. nieruchomości były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy. Przedmiotowe nieruchomości położone były na terenie oznaczonym symbolem R tereny użytków rolnych, łąk, pastwisk oraz pozostałych terenów otwartych; nieużytków, zadrzewień śródpolnych oraz dróg rolnych (dopuszczenie prowadzenia działalności rolniczej, całkowity zakaz zabudowy, w tym zabudowy zagrodowej).

    Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa działek o nr XX/X, XX/X, XX/X korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Z wniosku wynika, że nieruchomości gruntowe będące przedmiotem wywłaszczenia stanowiły działki rolne, wykorzystywane w produkcji rolnej. Również zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przedmiotowe nieruchomości położone były na terenie oznaczonym symbolem R tereny użytków rolnych, łąk, pastwisk oraz pozostałych terenów otwartych; nieużytków, zadrzewień śródpolnych oraz dróg rolnych (dopuszczenie prowadzenia działalności rolniczej, całkowity zakaz zabudowy, w tym zabudowy zagrodowej).

    Bez znaczenia dla niniejszej sprawy pozostaje wydanie decyzji przez Wojewodę, na podstawie której zezwolono na realizację inwestycji drogowej, gdyż jak wskazano powyżej zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości z rolnych na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia, zatem w momencie ich dostawy (wywłaszczenia) działki nr o nr XX/X, XX/X, XX/X stanowiły działki rolne niezabudowane i korzystały ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

    Zatem przeniesienie prawa własności nieruchomości rolnych w zamian za odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustaw, jednakże korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

    Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

    Odnośnie natomiast pytania nr 3 wniosku, dotyczącego opodatkowania otrzymanego odszkodowania za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu, należy wskazać, że:

    Termin odszkodowania nie został zdefiniowany w ustawie o podatku od towarów i usług. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały jednak zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).

    I tak, z postanowień art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl § 2 tego artykułu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

    Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

    Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

    Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

    Z uwagi na powyższe, jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

    Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, w przypadku gdy płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

    W rozpatrywanej sprawie odszkodowanie za zniszczone zasiewy rzepaku stanowi rekompensatę finansową za poniesione straty.

    Reasumując otrzymane odszkodowanie za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    Wobec tego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

    Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a 106q ustawy o podatku od towarów i usług .

    Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

    1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
    2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
    3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
    4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

    Jak wynika z powyższego fakturę wystawia się w celu udokumentowania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, natomiast czynności niepodlegające opodatkowaniu nie powinny być dokumentowane fakturami.

    Ponadto, zgodnie z treścią art. 106e ww. ustawy faktura powinna zawierać:

    1. datę wystawienia;
    2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
    3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
    4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
    5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
    6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
    7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
    8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
    9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
    10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
    11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
    12. stawkę podatku;
    13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
    14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
    15. kwotę należności ogółem;
    16. w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których:
      1. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1, lub
      2. w przepisach wydanych na podstawie art. 19a ust.12 określono termin powstania obowiązku podatkowego z chwila otrzymania całości lub części zapłaty
      wyrazy metoda kasowa
    17. w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 - wyraz samofakturowanie;
    18. w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi - wyrazy "odwrotne obciążenie";
    19. w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3
      wskazanie:
      1. przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku,
      2. przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub
      3. innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia ().

    Jednocześnie trzeba dodać, że elementy faktury określone w przepisach prawa podatkowego nie są jedynymi, które mogą być zamieszczone na dokumencie faktury. Ustawodawca w żaden sposób nie ograniczył prawa podatnika do zamieszczania na fakturach dodatkowych informacji, które nie zostały wskazane w art. 106e ustawy o podatku od towarów i usług.

    Zatem w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca wystawiając fakturę powinien na niej wskazać dane dotyczące sprzedaży zwolnionej od podatku, w tym podstawę tego zwolnienia, np. przez podanie konkretnego artykułu ustawy o podatku od towarów i usług oraz może dodatkowo zamieścić inne dane nieobjęte wskazanym art. 106e ustawy, np. dotyczące czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

    Reasumując Wnioskodawca na fakturze dokumentującej otrzymane odszkodowanie obowiązany jest wykazać oddzielnie:

    • odszkodowanie za przeniesienia prawa własności nieruchomości rolnych (podlegające opodatkowaniu lecz zwolnionych od podatku) oraz;
    • może dodatkowo wskazać dane dotyczące odszkodowania za zniszczone zasiewy rzepaku i grochu jako niepodlegające opodatkowaniu.

    W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 oceniane całościowo należało uznać za prawidłowe.

    Tut. organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone w wydanej interpretacji.

    Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

    Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej