Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż opisanej w stanie faktycznym Nieruchomości w ramach postępowania upadłościowego, obejmującego likwidację majątku dłużnika, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem Upadły w zakresie tej transakcji nie będzie działał w charakterze podatnika VAT.

Jednakże w przypadku uznania przez organ interpretacyjny, że Upadły w zakresie sprzedaży opisanej nieruchomości będzie występował w charakterze podatnika VAT, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że transakcja sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, dalej: u.p.t.u.).

W ocenie Wnioskodawcy zaprzestanie przez Upadłego prowadzenia działalności gospodarczej w 2004 r. spowodowało, że Nieruchomość wykorzystywana wcześniej przez Upadłego w działalności gospodarczej weszła ponownie w skład majątku prywatnego Upadłego (takie stanowisko prezentuje przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. IPPP1/443-995/14-3/JL).

W związku z powyższym, opisaną Nieruchomość należy rozpatrywać na gruncie podatku VAT w kontekście zbycia majątku prywatnego Upadłego, niesłużącego celom działalności gospodarczej. Jak bowiem wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, istotny dla oceny handlowego charakteru danej czynności nie jest zamiar ujawniany w momencie nabycia towaru, ale w momencie sprzedaży. Zatem, w sytuacji gdy pierwotnie podatnik zakupił nieruchomość gruntową z myślą o wykorzystywaniu jej do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, ale później poniechał tego zamiaru i dokonując sprzedaży tej nieruchomości nie zachowywał się jak handlowiec, ale jak osoba wykonująca swoje prawo własności, to nie można uznać go za podatnika VAT. Takie stanowisko zaprezentował m.in. NSA w wyroku z dnia 7 lutego 2017 r. (sygn. I FSK 1022/15).

Z przepisów u.p.t.u. wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem VAT jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po drugie - musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, aby dostawę towarów (bowiem zbycie nieruchomości niewątpliwie jest dostawą towarów w świetle u.p.t.u.) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji zbywca zachowywał się jak profesjonalny handlowiec, a sprzedawane towary były wykorzystywane w działalności gospodarczej.

W orzecznictwie sądów administracyjnych uwzględniającym tezy płynące z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 (Jarosław Słaby oraz Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć) podkreśla się, że o tym, czy dokonujący sprzedaży nieruchomości gruntowej działał w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, czy też w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykonując prawo własności, decyduje stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami. W orzecznictwie NSA prezentowany jest pogląd, że dla stwierdzenia, że osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymagane jest ustalenie, że działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności.

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc powyższe pod uwagę oraz okoliczności przedstawione w stanie faktycznym wniosku, nie można Upadłego uznać za podatnika VAT w zakresie sprzedaży opisanej Nieruchomości. Brak jest bowiem jakichkolwiek przesłanek świadczących o aktywności Upadłego w przedmiocie zbycia Nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Upadły od 2004 r. nie korzystał z Nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej, nie podejmował w stosunku do niej żadnych aktywności celem podniesienia jej wartości czy uatrakcyjnienia celem uzyskania korzystniejszej oferty. Nieruchomość jest zaniedbana, a stan techniczny budynków kwalifikuje je do rozbiórki bądź kapitalnego remontu. Upadły nie podejmował żadnych działań zmierzających do zbycia Nieruchomości, a sprzedaż odbyła się w ramach postępowania upadłościowego, obejmującego likwidację majątku Upadłego jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, zbycie opisanej Nieruchomości będącej własnością prywatną Upadłego i nie wykorzystywanej w działalności gospodarczej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W konsekwencji, sprzedaż opisanej Nieruchomości, dokonywana przez Syndyka działającego na rachunek Upadłego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, stanowi bowiem zbycie majątku prywatnego Upadłego.

Z ostrożności, gdyby jednak organ interpretacyjny uznał, że w okolicznościach przedstawionych w stanie faktycznym wniosku, Upadły w zakresie sprzedaży opisanej Nieruchomości przez Syndyka ma status podatnika VAT, Wnioskodawca prezentuje stanowisko, że opisana transakcja sprzedaży Nieruchomości powinna korzystać ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Istotne przy interpretacji ww. przepisu jest rozumienie pojęcia pierwsze zasiedlenie. Ustawodawca definiuje je w art. 2 pkt 14 u.p.t.u. wskazując, że przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Niezależnie od przepisów krajowych, pojęciem pierwszego zasiedlenia posługuje się także Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1, dalej: Dyrektywa 112).

W orzecznictwie wskazuje się, że wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa Dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że pojęcie pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja z art. 2 pkt 14 u.p.t.u.

W orzecznictwie prezentowany jest pogląd o niezgodności art. 2 pkt 14 u.p.t.u. z Dyrektywą 112 w części dotyczącej warunku oddania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jak wskazuje się w orzecznictwie, warunek ten w istocie doprowadza do sztucznego różnicowania sytuacji podmiotu gospodarczego, który po wybudowaniu budynku część oddał w najem a część budynku wykorzystywał na potrzeby własnej działalności gospodarczej. Pojęcie pierwszego zasiedlenia budynku (budowli, części budynku lub budowli) należy zatem rozumieć szeroko, gdy chodzi o użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika po wybudowaniu. Takie stanowisko prezentuje m.in. NSA w wyroku z dnia 14 maja 2015 r. (sygn I FSK 382/14).

Za niezasadny należy w związku z tym uznać pogląd, że pierwsze zasiedlenie definiowane powinno być jako oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanej, rozumianej, np. jako oddanie w najem osobie trzeciej. Zatem, zajęcie budynku na prowadzenie własnej działalności gospodarczej uznać należy za pierwsze zasiedlenie.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy uznać należy, że w okolicznościach opisywanych w stanie faktycznym wniosku doszło do pierwszego zasiedlenia budynków przemysłowo-magazynowych znajdujących się na działce i od momentu pierwszego zasiedlenia do momentu dostawy Nieruchomości upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

Ponadto, budynki te nie były ulepszane przez Upadłego poprzez poniesienie wydatków stanowiących co najmniej 30% wartości początkowej.

A zatem, spełnione są przesłanki zwolnienia określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. W konsekwencji, sprzedaż przez Syndyka opisanej Nieruchomości powinna podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. w związku z art. 29a ust. 8 u.p.t.u.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Towarami w świetle art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r.) opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1. rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;
2. zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy, przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wynika z wniosku opisywana Nieruchomość do 2004 r. była przez Upadłego wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej. W 2004 r. Upadły zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej i dokonał wyrejestrowania firmy. Z informacji jakie posiada Syndyk wynika, że Upadły kończąc działalność gospodarczą nie sporządził spisu z natury. Ponadto, Upadłemu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do Nieruchomości gdyż nabycie miało miejsce przed wprowadzeniem podatku VAT (w 1988 r.).

W tym miejscu należy zauważyć, że na podstawie cytowanego art. 14 ust. 1 ustawy, Upadły nie miał obowiązku wykazywania w spisie z natury ww. Nieruchomości ponieważ nie odliczał od ich nabycia podatku naliczonego.

Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w analizowanej sprawie jest ustalenie czy sprzedaż opisanej Nieruchomości przez Syndyka w postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku dłużnika będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Aby określona czynność podlegała opodatkowaniu VAT musi być dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

• dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
• czynność ta wykonana została przez podmiot, który dla tej właśnie czynności występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zauważyć należy, że w analizowanym przypadku Nieruchomości będące przedmiotem sprzedaży były wykorzystywane przez Upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej, która to działalność została zakończona w 2004 r. Z uzupełnienia do wniosku wynika ponadto, że Upadły udostępniał nieodpłatnie Nieruchomość na krótki okres czas, najpóźniej do początku 2005 r.

Wszystkie budynki wchodzące w skład Nieruchomości nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze.

Z powyższych okoliczności wynika zatem, że Nieruchomość po zakończeniu działalności przez Upadłego nie była wykorzystywana do celów zarobkowych. Oznacza to, że przeszła na majątek osobisty Upadłego. Należy zatem uznać, że sprzedaż Nieruchomości przez Syndyka nie powinna stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu.

Stwierdzić należy, że uznanie czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W niniejszej sprawie, brak jest przesłanek świadczących o tym, że sprzedaż przedmiotowej Nieruchomości odbywa się w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Upadłego. Z wniosku wynika, że Upadły wykorzystywał Nieruchomość w prowadzonej działalności gospodarczej, jednakże działalność ta została zlikwidowana w 2004 r. Jak wskazano wcześniej Upadły nie miał obowiązku wykazania Nieruchomości w spisie z natury i jej opodatkowania z tego względu, że przy nabyciu budynków wchodzących w skład Nieruchomości Upadłemu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nabycie miało miejsce w 1988 r., a zatem przed wejściem w życie ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji sprzedaż przedmiotowej Nieruchomości będzie wyłączona z opodatkowania i Upadły z tytułu tej transakcji nie będzie działał jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

A zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Organ wskazuje jednocześnie, że ponieważ opisana transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, nie znajdą do niej zastosowania zwolnienia od podatku, o których mowa w art. 43 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej