Temat interpretacji

Świadczenie usług przez Wnioskodawcę oraz nabycie przez Spółkę usług świadczonych przez Spółkę babkę

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17 lipca 2015 r. (data wpływu 24 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe w zakresie świadczenia usług przez Wnioskodawcę,
• nieprawidłowe w zakresie nabycia przez Spółkę usług świadczonych przez Spółkę babkę.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie świadczenia usług przez Wnioskodawcę oraz nabycia przez Spółkę usług świadczonych przez Spółkę babkę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

X (dalej jako Wnioskodawca lub Spółka) należy do międzynarodowej grupy kapitałowej Y. (dalej jako Grupa) produkującej wysokiej jakości wyroby z tworzyw sztucznych dla przemysłu motoryzacyjnego. Spółka planuje przystąpić do Umowy o Koncentracji Środków Pieniężnych (dalej jako Umowa). Poza nią stronami umowy będą D., (dalej jako Spółka babka) oraz C. (dalej jako Bank niemiecki) oraz Z. (dalej jako Bank polski). Planowo do Umowy będą przystępowały kolejne spółki z Grupy. D. posiada 100% udziałów w spółce posiadającej 100% udziałów Wnioskodawcy. Przedmiotem Umowy będzie koncentracja środków pieniężnych Wnioskodawcy i Spółki babki ze wskazanych przez te strony rachunków bankowych wykorzystywanych do prowadzonej działalności gospodarczej (dalej jako rachunki konsolidowane) na jednym założonym dla celów umowy przez Spółkę babkę rachunku bankowym (dalej jako rachunek konsolidacyjny). Umowa ma służyć wspomaganiu efektywności zarządzania środkami pieniężnymi netto, poprzez konsolidację sald rachunków bankowych.

Zamiar przystąpienia spółek wchodzących w skład Grupy do Umowy jest podyktowany chęcią wdrożenia procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. Oferowane narzędzie ma charakter efektywnej i całkowitej koncentracji środków pieniężnych co oznacza, że odsetki od salda kredytowego lub debetowego będą naliczane/pobierane wyłącznie od rachunku konsolidacyjnego, utworzonego celowo dla potrzeb planowanego przedsięwzięcia na którym w wyniku fizycznego transferu konsolidowane będą salda rachunków konsolidowanych, tj. saldo wskazanych przez Spółkę i Spółkę babkę rachunków bankowych. Efektem tego będzie zerowanie sald rachunków konsolidowanych i zgromadzenie środków (salda netto spółek zawierających Umowę) na rachunku konsolidacyjnym.

Zarówno rachunki konsolidowane jak i rachunek konsolidacyjny prowadzone będą w walucie euro. Konsolidacja sald rachunków na rachunku konsolidacyjnym nastąpi automatycznie. Walutą konsolidacyjną będzie euro. Oznacza to, iż na końcu każdego dnia roboczego saldo rachunków konsolidowanych zostanie przekazane na rachunek konsolidacyjny Spółki babki. Możliwe są tutaj dwa warianty:

1. jeśli rachunek konsolidowany wykaże saldo kredytowe, nastąpi przekazanie środków na rachunek konsolidacyjny,
2. jeśli rachunek konsolidowany wykaże saldo debetowe, nastąpi przekazanie środków, w celu wyzerowania konta, z rachunku konsolidacyjnego na rachunek konsolidowany.

Istotą mechanizmu jest, iż pod koniec dnia roboczego, niezależnie od występującego salda, rachunki konsolidowane zostaną wyzerowane.

Bank niemiecki i Bank polski w celu zapewnienia płynności na rachunkach Wnioskodawcy i Spółki babki ustanowią limity dysponowania środkami. Limity takie alokowane są w ramach wewnętrznych procedur obu banków, co oznacza że limit nie jest zobowiązaniem banku wobec klienta posiadającego rachunek konsolidowany.

Salda na rachunku konsolidacyjnym będą naliczane codziennie przez Bank niemiecki i po upływie każdego miesiąca kalendarzowego zostanie przekazany zbiorczy wykaz przepływów na ten rachunek. Spółka babka na podstawie zbiorczego miesięcznego wykazu dokona wyliczenia sumy odsetek debetowych/kredytowych przypadających na poszczególnych uczestników Umowy i wykona przelewy sum wynikłych z tego wyliczenia. Wyliczenie wielkości odsetek przypadających na Spółkę i Spółkę babkę oraz techniczny sposób rozliczeń regulowane będzie odrębną umową podpisaną przez strony (dalej jako Umowa rozliczeń).

Spółka babka nie będzie pobierać żadnych opłat od Wnioskodawcy w związku z funkcjonowaniem Umowy. Spółka prowadzi działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Środki zgromadzone na rachunku bankowym Wnioskodawcy uczestniczącym w Umowie będą pochodzić przede wszystkim z działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu, ale mogą być związane także z odrębną działalność, niezwiązaną z działalnością korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank niemiecki i Bank polski będą pobierały wynagrodzenie, odpowiednio każdy dla prowadzonego przez siebie rachunku. Spółka i Spółka babka będą rozliczać się osobno za prowadzony przez dany bank rachunek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie nabywał i świadczył usługi w przedstawionym opisie sprawy zgodnie z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej u.p.t.u.), w związku z rozliczeniami odsetek otrzymanych od Spółki babki bądź przekazanych do niej...

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana Umowa nie stanowi usługi w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt l u.p.t.u., opodatkowaniem podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem VAT transakcji wykonywanych przez podatnika także w ramach działalności gospodarczej. W świetle przepisów art. 8 u.p.t.u. każde świadczenie niebędące dostawą towaru polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, świadczenie usług w rozumieniu ustawy VAT.

W celu realizacji Umowy Bank niemiecki będzie naliczał odsetki na rachunku konsolidacyjnym Spółki babki. Nastąpi więc fizyczne wyzerowanie rachunku konsolidowanego Wnioskodawcy na rzecz rachunku konsolidacyjnego Spółki babki. Wnioskodawca będzie otrzymywał odsetki debetowe bądź kredytowe według rozliczeń dokonanych przez Spółkę babkę w zależności od wszystkich rozliczeń dokonanych przez Bank niemiecki na rachunku głównym Spółki babki i transferów debetowych i kredytowych z rachunku konsolidowanego Spółki.

Wynika z tego, że podmiotem świadczącym usługi będzie Bank niemiecki, który będzie zarządzał przepływami pieniężnymi w ramach umowy cash poolingu, jak również będzie naliczał przysługujące w ramach Umowy i wynikłe z sald dziennych rachunków konsolidowanych odsetki debetowe i kredytowe. Żadnych usług natomiast w ramach przedmiotowej umowy nie będzie świadczyć Wnioskodawca i Spółka babka.

W związku z powyższym przepływy pieniężne pomiędzy tymi podmiotami nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca z tego tytułu nie będzie działał w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.t.u.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach podatkowych, m.in. przez:

1. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacjach:
   • z dnia 15 czerwca 2015 r. sygn. IPTPP2/4512-181/15-4/JSz,
   • z dnia 12 maja 2015 r. sygn. IPTPP2/4512-166/15-2/JSz,
   • z dnia 4 maja 2015 r. sygn. IPTPP2/4512-51/15-4/PRP,
   • z dnia 18 kwietnia 2015 r. sygn. IPTPP2/4512-89/15-2/DS;
2. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 9 marca 2015 r. sygn. IBPP2/443-1265/14/ICz.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

• prawidłowe w zakresie świadczenia usług przez Wnioskodawcę,
• nieprawidłowe w zakresie nabycia przez Spółkę usług świadczonych przez Spółkę babkę.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy  przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Według art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy kapitałowej Y produkującej wysokiej jakości wyroby z tworzyw sztucznych dla przemysłu motoryzacyjnego. Planuje ona przystąpić do Umowy o Koncentracji Środków Pieniężnych (Umowa). Poza Wnioskodawcą stronami umowy będą: Spółka babka, Bank niemiecki oraz Bank polski. Planowo do Umowy będą przystępowały kolejne spółki z Grupy. D. posiada 100% udziałów w spółce posiadającej 100% udziałów Spółki. Przedmiotem Umowy będzie koncentracja środków pieniężnych Wnioskodawcy i Spółki babki ze wskazanych przez te strony rachunków bankowych wykorzystywanych do prowadzonej działalności gospodarczej (rachunki konsolidowane) na jednym założonym dla celów umowy przez Spółkę babkę rachunku bankowym (rachunek konsolidacyjny). Umowa ma służyć wspomaganiu efektywności zarządzania środkami pieniężnymi netto, poprzez konsolidację sald rachunków bankowych. Zamiar przystąpienia spółek wchodzących w skład Grupy do Umowy jest podyktowany chęcią wdrożenia procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących Grupę, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. Oferowane narzędzie ma charakter efektywnej i całkowitej koncentracji środków pieniężnych co oznacza, że odsetki od salda kredytowego lub debetowego będą naliczane/pobierane wyłącznie od rachunku konsolidacyjnego, utworzonego celowo dla potrzeb planowanego przedsięwzięcia, na którym w wyniku fizycznego transferu konsolidowane będą salda rachunków konsolidowanych, tj. saldo wskazanych przez Wnioskodawcę i Spółkę babkę rachunków bankowych. Efektem tego będzie zerowanie sald rachunków konsolidowanych i zgromadzenie środków (salda netto spółek zawierających Umowę) na rachunku konsolidacyjnym. Zarówno rachunki konsolidowane jak i rachunek konsolidacyjny prowadzone będą w walucie euro. Konsolidacja sald rachunków na rachunku konsolidacyjnym nastąpi automatycznie. Walutą konsolidacyjną będzie euro. Oznacza to, że na końcu każdego dnia roboczego saldo rachunków konsolidowanych zostanie przekazane na rachunek konsolidacyjny Spółki babki. Możliwe są tutaj dwa warianty:

1. jeśli rachunek konsolidowany wykaże saldo kredytowe, nastąpi przekazanie środków na rachunek konsolidacyjny,
2. jeśli rachunek konsolidowany wykaże saldo debetowe, nastąpi przekazanie środków, w celu wyzerowania konta, z rachunku konsolidacyjnego na rachunek konsolidowany.

Istotą mechanizmu będzie to, że pod koniec dnia roboczego, niezależnie od występującego salda, rachunki konsolidowane zostaną wyzerowane.

Bank niemiecki i Bank polski w celu zapewnienia płynności na rachunkach Wnioskodawcy i Spółki babki ustanowią limity dysponowania środkami. Limity takie alokowane będą w ramach wewnętrznych procedur obu banków, co oznacza że limit nie będzie zobowiązaniem banku wobec klienta posiadającego rachunek konsolidowany.

Salda na rachunku konsolidacyjnym będą naliczane codziennie przez Bank niemiecki i po upływie każdego miesiąca kalendarzowego zostanie przekazany zbiorczy wykaz przepływów na ten rachunek. Spółka babka na podstawie zbiorczego miesięcznego wykazu dokona wyliczenia sumy odsetek debetowych/kredytowych przypadających na poszczególnych uczestników Umowy i wykona przelewy sum wynikłych z tego wyliczenia. Wyliczenie wielkości odsetek przypadających na Wnioskodawcę i Spółkę babkę oraz techniczny sposób rozliczeń regulowane będą odrębną umową podpisaną przez strony (Umowa rozliczeń). Spółka babka nie będzie pobierać żadnych opłat od Wnioskodawcy w związku z funkcjonowaniem Umowy. Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank niemiecki i Bank polski będą pobierały wynagrodzenie, odpowiednio każdy dla prowadzonego przez siebie rachunku. Spółka i Spółka babka będą rozliczać się osobno za prowadzony przez dany bank rachunek.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej Umowy o Koncentracji Środków Pieniężnych należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie będą stanowiły odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Czynności wykonywane przez Spółkę, co do zasady, będą sprowadzały się do udostępniania swojego rachunku i będą miały charakter pomocniczy, a ich celem będzie umożliwienie wyświadczenia usług związanych z zarządzaniem płynnością finansową. Niemniej, czynności te nie będą stanowić odrębnie świadczonych usług w rozumieniu art. 8 ustawy. W konsekwencji, odsetki otrzymane przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w ramach umowy, nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu jakichkolwiek świadczeń.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie świadczył usług zgodnie z art. 8 ustawy, w związku z rozliczeniami odsetek otrzymanych od Spółki babki.

Stanowisko w tej części należy uznać za prawidłowe.

Natomiast wbrew opinii Spółki, w przedmiotowej sprawie będziemy mieli do czynienia ze świadczeniem usług wykonywanym przez Spółkę babkę. Jak wynika z opisu sprawy, Spółka babka będzie wykonywała czynności dotyczące wyliczania sum odsetek debetowych/kredytowych przypadających na Wnioskodawcę i wykonania przelewu sum wynikłych z tego wyliczenia. W zamian za świadczone usługi Spółka babka będzie otrzymywała zapłatę w formie odsetek. W tej sytuacji istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacona kwota będzie stanowiła rzeczywiste wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz Spółki.

Wobec powyższego, Wnioskodawca będzie nabywał usługi zgodnie z art. 8 ustawy w związku z rozliczeniami odsetek przekazanych do Spółki babki.

Stanowisko w tej części należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 751 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu