Temat interpretacji
Wydatki związane z zakupem nieruchomości nie służą Wnioskującej wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, zatem przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki tylko w takim zakresie, w jakim będą związane z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Pytająca może zatem odliczyć podatek naliczony z faktur VAT dokumentujących zakup mieszkania z uwzględnieniem procentowego udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT w całkowitej powierzchni nabytej nieruchomości.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 22.06.2011r. (data wpływu 04.07.2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 30.09.2011r. (data wpływu 06.10.2011r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu nr IPPP3/443-937/11-2/KT z dnia 16.09.2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku w związku z zakupem nieruchomości - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 04.07.2011r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem nieruchomości. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30.09.2011r. (data wpływu 06.10.2011r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu nr IPPP3/443-937/11-2/KT z dnia 16.09.2011r.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskująca - osoba fizyczna - prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług; nie pozostaje w związku małżeńskim.
W ramach prowadzonej działalności, Wnioskująca w 2010r. nabyła nieruchomość w postaci własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w skład której wchodzi również udział w miejscu garażowym oraz przynależna do mieszkania komórka lokatorska. Oprócz wymienionego lokalu mieszkalnego, Wnioskująca nabyła udział w częściach wspólnych nieruchomości. Zakup nieruchomości został dokonany w ramach prowadzonej przez Wnioskująca pozarolniczej działalności gospodarczej.
Faktury dokumentujące nabycie nieruchomości zostały wystawione przez sprzedającego na Wnioskujacą, do ceny doliczony został podatek VAT zgodnie z wysokością stawek, które obowiązywały w dniu zakupu nieruchomości.
Nieruchomość została nabyta w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Głównym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskującej jest m.in. artystyczna i literacka działalność twórcza, wydawanie książek, pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych. W celu realizowania przychodów z tego typu działalności niezbędne jest posiadanie pomieszczeń, które będą przeznaczone na pracę twórczą Wnioskodawczyni. Zakupiona nieruchomość służy działalności, która jest w całości opodatkowana podatkiem VAT, a przy okazji spełnia również cele mieszkaniowe Wnioskującej.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Wnioskująca może skorzystać z prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących zakup całości nieruchomości, która będzie przeznaczona na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej, w ramach której realizowane są czynności opodatkowane podatkiem VAT, zgodnie z obowiązującym stanem prawnym w dniu zakupu nieruchomości, tj. stan prawny obowiązujący w 2010r., mimo, iż część nieruchomości jest wykorzystywana na cele mieszkaniowe...
Stanowisko Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z dnia 2004r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), dalej ustawa o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z powyższym, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Z przedstawionego zdarzenia faktycznego wynika, że Wnioskująca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest praca twórcza. W celu realizowania przychodów Wnioskująca zakupiła lokal mieszkalny z przeznaczeniem na działalność gospodarczą.
Od 1 stycznia 2011r. zmieniły się zasady odliczania podatku VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Nowe regulacje ograniczyły prawo podatnika do odliczenia podatku VAT w pełnym jego zakresie. Wnioskująca, poprzez nabycie nieruchomości jeszcze w okresie obowiązywania przepisów ustawy o VAT wg stanu prawnego na rok 2010, nabyła uprawnienie do pełnego odliczenia podatku VAT.
Kluczowe znaczenie w przedstawionym stanie faktycznym ma treść art. 86 ust. 7b ustawy o VAT wprowadzonego przez art. 1 pkt 11 lit. c) ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. Nr 247, poz. 1652). Przepis ten ma charakter doprecyzowujący i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2011r. w następującym brzmieniu: W przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, których nie da się w całości przypisać działalności gospodarczej, podatek naliczony oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość wykorzystywana jest do celów działalności gospodarczej.
Należy zwrócić uwagę, iż zamiarem ustawodawcy, poprzez wprowadzenie zmian w ustawie o VAT, było ograniczenie zakresu odliczenia podatku VAT od czynności opodatkowanych. Nowelizacja ustawy o VAT poprzez regulacje prawne dotyczące prawa do odliczenia podatku VAT zdecydowanie zmieniła uprawnienia podatnika na jego niekorzyść. Wprowadzenie zaostrzonych przepisów do ustawy o VAT świadczy o tym, iż intencją ustawodawcy było ograniczenie prawa do pełnego odliczania podatku VAT, które obowiązywało w stanie prawnym przed rokiem 2011. Oczywistym jest zatem, zdaniem Wnioskującej, że przepis, o którym mowa w art. 86 ust. 7b, nie zostałby wprowadzony, gdyby w ówczesnym stanie prawnym obowiązywały dokładnie takie same zasady, jak po nowelizacji. Prawdą jest, że nowe regulacje prawne ograniczają prawo do odliczenia podatku VAT, to a contrario, w świetle poprzedniego stanu prawnego, pełne odliczenie musiało być dopuszczalne. W związku z powyższym, Wnioskująca w chwili zakupu nieruchomości nabyła również prawo do pełnego odliczenia podatku VAT
Oczywistym jest, w opinii Strony, że zgodnie z przepisami prawnymi, zastosowanie do sytuacji mającej miejsce w uprzednim stanie prawnym znajdą przepisy obowiązujące w chwili dokonania czynności prawnej. Zgodnie z podstawową zasadą prawo nie działa wstecz, zatem do przedstawionego stanu faktycznego należy zastosować przepisy obowiązujące w 2010r. W związku z powyższym, Wnioskująca jest uprawniona do skorzystania z pełnego odliczenia podatku VA T od dokonanej transakcji.
Z powyższych przepisów wynika, iż Wnioskująca w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, będzie uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z wystawionymi fakturami zakupu lokalu mieszkalnego. Wykorzystując zakupioną nieruchomość do wykonywania czynności opodatkowanych, Wnioskująca nabyła prawo do odliczenia całego podatku naliczonego przy jej zakupie.
Takie stanowisko zajął m.in. organ podatkowy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 stycznia 2010r. (IBPP2/443-849/09/ASz).
Reasumując, Wnioskującej przysługuje prawo do odliczenia całości podatku VAT wynikającego z faktur zakupu dokumentujących nabycie mieszkania, gdyż wykonuje Ona wyłącznie (w 100%) działalność opodatkowaną, a nie wykonuje czynności zwolnionych z podatku VAT. Bez znaczenia jest przy tym, iż jednocześnie Wnioskująca zamieszkuje w przedmiotowym mieszkaniu. Biorąc pod uwagę fakt, że w chwili zakupu nieruchomości, tj. w 2010r., obowiązywały przepisy stanowiące o tym, iż przedsiębiorca, który nabył nieruchomość w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT w związku z dokonanym zakupem, zatem Wnioskująca spełnia przesłanki stając się jednocześnie adresatem powyższej normy prawnej.
Dokonując analizy powyższych przepisów, należy, zdaniem Strony, stwierdzić, iż w przypadku zakupu nieruchomości z przeznaczeniem na cele gospodarcze przy jednoczesnym zamieszkiwaniu w tej nieruchomości, zastosowanie znajdą przepisy stanowiące o prawie do pełnego odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących zakup mieszkania.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Natomiast podstawowa zasada dotycząca możliwości odliczenia podatku naliczonego została sformułowana w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Ze wskazanych przepisów wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług, od zakupów towarów i usług wykorzystywanych do dokonywania czynności opodatkowanych. Oznacza to, iż można odliczyć w całości podatek naliczony, który związany jest z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m. in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.
W przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskująca prowadzi, jako osoba fizyczna oraz nie będąca w związku małżeńskim, jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach tej działalności nabyła w 2010r. nieruchomość w postaci własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, wraz z udziałem w częściach wspólnych nieruchomości i miejscu garażowym oraz przynależną komórką lokatorską. Faktury dokumentujące to nabycie zostały wystawione przez sprzedającego na Wnioskującą, do ceny doliczony został podatek VAT zgodnie z wysokością stawek obowiązujących w dniu zakupu.
Podatniczka podkreśla, że nieruchomość nabyła w celu prowadzenia działalności gospodarczej, w całości opodatkowanej podatkiem VAT, której przedmiotem jest m.in. artystyczna i literacka działalność twórcza, wydawanie książek, pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych. W celu realizowania przychodów z tej działalności niezbędne jest posiadanie pomieszczeń, które będą przeznaczone na pracę twórczą Wnioskującej. Jednocześnie zakupiona nieruchomość spełnia również cele mieszkaniowe Wnioskującej.
Wątpliwości Wnioskującej budzi możliwość odliczenia podatku naliczonego przy zakupie opisanej nieruchomości, przy czym jest Ona zdania, że ma prawo do odliczenia tego podatku w całości, pomimo, iż część nieruchomości wykorzystuje na własne cele mieszkaniowe.
Z wniosku wynika zatem, że nabyte w 2010r. mieszkanie Pytająca przeznaczyła na prowadzenie opodatkowanej działalności gospodarczej, wykorzystując jednocześnie jego część na zaspokojenie potrzeb osobistych, przy czym we wniosku nie wskazano, jakie części nieruchomości przypadają na poszczególne rodzaje aktywności.
Odnosząc przedstawiony stan faktyczny do powołanych przepisów prawa podatkowego, stwierdzić należy, iż wydatki związane z zakupem przedmiotowej nieruchomości, udokumentowane fakturami VAT, nie służą Wnioskującej wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, zatem przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki tylko w takim zakresie, w jakim będą związane z prowadzoną działalnością opodatkowaną.
W przypadku wydatków, które nie mogą zostać jednoznacznie przypisane do części lokalu, która będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej lub do części przeznaczonej na cele mieszkaniowe, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących te wydatki w określonej wysokości, tj. od części, która będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej.
W celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego Wnioskująca zobowiązana jest więc przyporządkować w odpowiednich częściach podatek naliczony wynikający z faktur zakupu prowadzonej działalności opodatkowanej oraz prywatnym celom mieszkaniowym. Wnioskująca może dokonać odpowiedniego przyporządkowania podatku naliczonego do działalności gospodarczej oraz do prywatnych celów mieszkaniowych w oparciu o miarodajny i uzasadniony klucz podziału. Wskazać należy, że wyboru tego klucza powinien dokonać sam podatnik, uwzględniając np. specyfikę swojej działalności, rzeczywiste wykorzystanie tych powierzchni oraz inne okoliczności.
Pytająca może zatem odliczyć podatek naliczony z faktur VAT dokumentujących zakup mieszkania z uwzględnieniem procentowego udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT w całkowitej powierzchni nabytej nieruchomości.
Tut. Organ podkreśla jednak, że ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część inwestycji związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część jest wykorzystywana dla potrzeb osobistych osoby fizycznej prowadzącej działalność, spoczywa zawsze na podatniku. Niemniej jednak, zastosowana przez Wnioskującą metoda, czy też sposób, na podstawie którego dokona wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, musi odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym, w ten sposób, że wydatki poniesione na zakup lokalu związane z prowadzoną działalnością nie mogą być zawyżone, a co za tym idzie kwota odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu również.
W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje art. 86 ust. 1 ustawy, który stanowi o związku zakupów z czynnościami opodatkowanymi i to na Wnioskującej ciąży obowiązek wykazania tego związku, aby mogła skorzystać z prawa do odliczenia. Zgodnie bowiem z generalną zasadą podatku VAT, podatek naliczony nie podlega odliczeniu w odniesieniu do wydatków nie poniesionych na cele działalności gospodarczej w ścisłym tego słowa znaczeniu.
Należy nadmienić, że prawidłowość powyższego rozumowania potwierdza także treść art. 86 ust. 7b ustawy o VAT, wprowadzonego przez art. 1 pkt 11 lit. c) ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. Nr 247, poz. 1652), który obowiązuje od dnia 1 stycznia 2011r. w następującym brzmieniu: W przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, których nie da się w całości przypisać działalności gospodarczej, podatek naliczony oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość wykorzystywana jest do celów działalności gospodarczej. Przepis ten ma charakter doprecyzowujący ogólną zasadę w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z nieruchomością stanowiącą majątek przedsiębiorstwa podatnika, wykorzystywaną zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż prowadzona działalność, i jest zgodny z normą prawną wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy. Zmiana obowiązująca od dnia 1 stycznia 2011r. związana jest z doprecyzowaniem dotychczasowych regulacji zawartych w polskich przepisach o podatku od towarów i usług pod kątem ich zgodności z przepisami Unii Europejskiej.
Powyższe wskazuje, że wprowadzenie do ustawy o VAT przepisu art. 86 ust. 7b nie spowodowało, wbrew opinii Wnioskującej, ograniczenia prawa podatników do odliczania podatku. Ograniczenie to wynika wprost z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy (zarówno w stanie prawnym obowiązującym w roku 2010, jak też od 1 stycznia 2011r.), zgodnie z którym podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Reasumując, nieprawidłowe jest stanowisko Wnioskującej, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące w roku 2010 dawały Jej pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego w przedstawionej wyżej sytuacji.
Nawiązując do interpretacji indywidualnej nr IBPP2/443-849/09/ASz z dnia 13 stycznia 2010r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach dla innego podmiotu, przywołanej przez Stronę we wniosku na potwierdzenie własnego stanowiska, po jej przeanalizowaniu tut. Organ wyjaśnia, iż cytowane rozstrzygnięcie zostało wydane w indywidualnej sprawie o odmiennym od niniejszego stanie faktycznym. Przedmiotem tego rozstrzygnięcia było bowiem prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu lokalu służącego wyłącznie opodatkowanej działalności gospodarczej tego podatnika, nie zaś jego celom mieszkaniowym. Nie można więc uznać, że zawarte w cytowanej interpretacji stanowisko organu podatkowego potwierdza stanowisko Wnioskującej. Z tego względu cyt. interpretacja nie może stanowić przedmiotu analizy w niniejszej sprawie ani wpłynąć na ocenę prawidłowości rozstrzygnięcia przedmiotowej kwestii.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. Zatem interpretacja indywidualna dotyczy wykładni przepisów podatkowych mających zastosowanie w indywidualnej sprawie danego podatnika. Organ podatkowy jest więc zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, a rozstrzygnięcia podejmowane są w oparciu o przedstawiony we wniosku konkretny stan faktyczny sprawy.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie