Temat interpretacji

Świadczenie dotyczące realizacji gwarancji polegające na sfinansowaniu przez Spółkę Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2011 r. (data wpływu 31 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22.11.2011 r. (data wpływu 23.11.2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi polegającej na sfinansowaniu Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi polegającej na sfinansowaniu Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22.11.2011 r. o kwestie związane z reprezentacją.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka Akcyjna (dalej: Spółka, Wnioskodawca), będąca czynnym podatnikiem VAT, jest przedsiębiorcą wyspecjalizowanym w oferowaniu produktów i usług o charakterze finansowym dla podmiotów działających na rynku medycznym. W ramach prowadzonej działalności finansowej Spółka zawiera na podstawie tzw. umowy gwarancyjnej transakcje z kontrahentami (dalej: Kontrahent, Wierzyciel) polegające na zagwarantowaniu Kontrahentowi otrzymania w ustalonej przez strony dacie kwoty odpowiadającej wartości wierzytelności, jakie przysługują Kontrahentowi w stosunku do innego podmiotu (dalej: Dłużnik, Szpital).

Spółka gwarantuje Wierzycielowi, że na skutek podejmowanych przez nią działań Wierzyciel odzyska wierzytelności, wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie (dalej: wierzytelności), przysługujące mu w stosunku do Dłużnika. Spółka gwarantuje /zapewnia, że Dłużnik zapłaci swoje zobowiązania wobec Kontrahenta do określonego dnia. Ponadto, na podstawie udzielonego Spółce pełnomocnictwa Spółka zobowiązuje się podjąć działania w celu odzyskania wierzytelności Kontrahenta od Dłużnika, w szczególności zaś działania obejmujące restrukturyzację wierzytelności oraz ustalenie z Dłużnikiem spłaty jego zobowiązań zgodnie z określonym terminem. Jeżeli jednak działania Spółki nie doprowadzą do spłaty przez Dłużnika gwarantowanego zobowiązania wówczas Spółka sfinansuje Wierzycielowi gwarantowaną wierzytelność własnymi środkami. W związku z takim sfinansowaniem i zapłatą wygasa wierzytelność Wierzyciela w stosunku do Dłużnika, na podstawie przepisów K.C. powstaje nowe roszczenie /nowa wierzytelność przysługująca Spółce względem Dłużnika.

Wnioskodawca zaznacza, iż wierzytelności Kontrahenta powstają głównie z tytułu dostawy towarów bądź świadczenia usług określonym jednostkom z sektora medycznego. Wierzyciel chcąc zachować dobre relacje biznesowe z danym Dłużnikiem /Szpitalem nie podejmuje działań zmierzających do odzyskania wierzytelności na drodze sądowej lecz korzysta ze świadczenia oferowanego przez Spółkę polegającego na odzyskaniu przez Wierzyciela wierzytelności od Dłużnika, a w przypadku gdy Dłużnik nie spłaci na zagwarantowaniu, że Spółka sfinansuje /spłaci daną wierzytelność.

Wnioskodawca podkreśla, iż w ramach umowy gwarancyjnej zawieranej z Wierzycielem zobowiązuje się w szczególności do:

• podjęcia działań tj. wszelkich czynności prawnych i faktycznych mających na celu odzyskanie gwarantowanej wierzytelności, wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie przysługującymi Wierzycielowi w stosunku do Dłużnika,

• sfinansowania /spłaty gwarantowanej wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika (zgodnie z umową, jeżeli w określonym terminie czynności wspomniane powyżej podejmowane przez Spółkę nie doprowadzą do spłaty w całości lub w części zobowiązań Dłużnika, wówczas Spółka zobowiązana jest do zapłaty odpowiedniej kwoty na rzecz Wierzyciela).

W związku z podejmowanymi przez Spółkę działaniami przysługują jej od Kontrahenta następujące formy wynagrodzenia:

• z tytułu podjęcia działań zmierzających do odzyskania i spłaty przez Dłużnika gwarantowanej wierzytelności Spółce przysługuje od Kontrahenta stałe ryczałtowe wynagrodzenie w formie prowizji;

• z tytułu realizacji gwarancji tj. sfinansowania gwarantowanej wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika Spółce przysługuje niejako dodatkowe wynagrodzenie /prowizja w wysokości równowartości ustalonego procentu wartości spłaconego przez Spółkę do Wierzyciela zobowiązania głównego Dłużnika będącego przedmiotem zawartej umowy gwarancyjnej, powiększoną o określony procent wartości należnych odsetek naliczonych od daty wymagalności zobowiązań Dłużnika do dnia spłaty należności głównej przez Spółkę do Wierzyciela oraz pomniejszoną o pierwszą prowizję będącą stałym ryczałtowym wynagrodzeniem.

Dodatkowo Wnioskodawca podkreśla, iż w umowie wraz z Kontrahentem ustala, że przez wykonanie usługi rozumie się:

• podjęcie działań (tj. dzień zawarcia umowy gwarancyjnej) mających na celu odzyskanie gwarantowanej wierzytelności wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie przysługujących Wierzycielowi w stosunku do Dłużnika,

• w przypadku niedokonania spłaty przez Dłużnika i konieczności zapłaty równowartości zobowiązań Dłużnika z własnych środków Spółki - datą wykonania usługi jest dzień obciążenia rachunku Spółki środkami wypłaconymi na rzecz Wierzyciela.

Wnioskodawca wskazuje, iż gwarantuje Kontrahentowi, że w sytuacji kiedy Dłużnik nie spłaci gwarantowanej przez Spółkę wierzytelności, dokona ona takiej spłaty /finansowania.

Po dokonaniu zapłaty na podstawie umowy gwarancyjnej i przepisów K.C., Spółka nabywa roszczenie wobec Dłużnika.

Następnie, w ramach odrębnej umowy /transakcji zawartej pomiędzy Spółką a Dłużnikiem, to roszczenie /wierzytelność może podlegać:

1. restrukturyzacji poprzez zawarcie umowy z Dłużnikiem polegającej na ustaleniu harmonogramu płatności przewidującego rozłożenie płatności dokonywanych przez Dłużnika w czasie i ich oprocentowanie za zgodą, Dłużnika (podstawowy sposób spłaty powstałych wierzytelności);
2. zamianie na inne wierzytelności (ograniczony zakres tego sposobu realizacji wierzytelności - głównie w przypadku braku środków pieniężnych u Dłużnika);
3. zlecenie egzekucji sądowej lub pozasądowej zewnętrznej kancelarii (w przypadku rażącego braku realizacji warunków umowy restrukturyzacyjnej lub braku możliwości dokonania restrukturyzacji poprzez umowę);
4. sprzedaży (uboczny charakter tego sposobu realizacji wierzytelności).

Wnioskodawca wskazał, iż implikacje podatkowe na gruncie VAT transakcji zawieranej pomiędzy Spółką a Dłużnikiem będą przedmiotem odrębnego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy realizacja gwarancji polegająca na sfinansowaniu przez Wierzyciela wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika będzie stanowiła czynność zwolnioną z podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, omawiane świadczenie dotyczące realizacji gwarancji polegające na sfinansowaniu Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika, będąc odrębną od ściągania długów usługą, podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

W opinii Spółki, omawianą czynność, w związku, z którą Spółka otrzymuje wynagrodzenie, należy traktować, jako odpłatne świadczenie usług dokonywane przez Spółkę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług ()

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych (). Zgodnie natomiast z art. 43 ust 1 pkt 40 ustawy o VAT zwolnieniu podlegają także m. in. usługi /transakcje w zakresie długów (oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług).

Spółka podkreśla, iż wspomniane powyżej przepisy dotyczące zwolnień transakcji finansowych z VAT wprowadzone od 1 stycznia 2011 r. odpowiadają, co do zasady, przepisom Dyrektywy 112/2006 (dalej: Dyrektywa). Wnioskodawca zaznacza, iż według utrwalonej linii orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), te zwolnienia stanowią niezależne koncepcje prawa wspólnotowego, których celem jest unikanie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w różnych Państwach Członkowskich (por. Jerzy Martini, Łukasz Karpiesiuk VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości str. 342). Dodatkowo z orzecznictwa TSUE wyraźnie wynika, że mając na uwadze cel realizowany przez wspólny system VAT, jakim jest zapewnienie pewności obrotu prawnego oraz prawidłowego i bezpośredniego zastosowania zwolnień przewidzianych w Dyrektywie konieczne jest uwzględnienie, poza przypadkami wyjątkowymi, obiektywnego charakteru danej transakcji. Przy tym, w ocenie Spółki obiektywnie rzecz biorąc analizowana usługa świadczona przez Spółkę (w zamian za którą Spółka otrzymuje wynagrodzenie) jest gwarancją udzielaną Wierzycielowi, na mocy której Spółka gwarantuje, iż w przypadku braku spłaty przez Dłużnika wspomnianej wierzytelności w określonym terminie Spółka dokona spłaty wierzytelności Dłużnika z własnych środków.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż usługi finansowe mogą korzystać ze zwolnienia z VAT pod warunkiem, że wpływają na sytuację prawną i finansową strony transakcji. Zgodnie z wyrokiem z dnia 28 października 2010 r. w sprawie C-175/09 Trybunał orzekł w odniesieniu do różnych zwolnień ustanowionych w Dyrektywie, iż aby móc zaklasyfikować daną transakcję jako czynność zwolnioną z VAT, transakcja taka powinna wypełniać szczególne i istotne funkcje usługi opisanej w przepisach Dyrektywy.

Spółka podkreśla, iż wskutek świadczonej przez nią usługi sytuacja finansowa Wierzyciela ulega polepszeniu - Spółka bowiem zapewnia Wierzycielowi pewność przepływów pieniężnych poprzez zagwarantowanie sfinansowania danych wierzytelności i dostarcza Wierzycielowi środki pieniężne w związku z brakiem zapłaty przez Dłużnika.

Zatem, celem omawianego świadczenia jest, patrząc z ekonomicznego punktu widzenia, zagwarantowanie Kontrahentowi otrzymania w ustalonej przez strony dacie kwoty odpowiadającej wartości wierzytelności tj. zagwarantowaniu spłaty wierzytelności przez Spółkę w przypadku braku spłaty przez Dłużnika oraz efektywne dostarczenie środków pieniężnych w ustalonym terminie.

Wnioskodawca podkreśla, iż Spółka poprzez sfinansowanie wierzytelności (w sytuacji braku spłaty przez Dłużnika) doprowadza do jej wygaśnięcia i umorzenia zobowiązania, jednocześnie powstaje nowa wierzytelność a Spółka jest jej pełnym dysponentem (wierzytelność Wierzyciela względem Dłużnika wygasa wskutek zapłaty Spółki a powstaje nowo roszczenie /wierzytelność Spółki względem Dłużnika w wysokości dokonanej zapłaty).

Oznacza to, że losy nowo powstałej wierzytelności nie są przedmiotem stosunku prawnego wiążącego Spółkę i Wierzyciela (mogą zaś być przedmiotem umowy zawieranej pomiędzy Spółką a Dłużnikiem).

W sytuacji spłaty wierzytelności ze środków Spółki (w przypadku braku spłaty przez Dłużnika) Spółka może następnie nowo powstałą wierzytelność sprzedać, zrestrukturyzować, itd.

Wnioskodawca podkreśla, iż Wierzyciel nie jest zainteresowany losami tej nowo powstałej wierzytelności i fakt potencjalnego ściągnięcia długu przez Spółkę, bądź jego nieściągnięcia, nie ma już dla niego żadnego znaczenia ekonomicznego. Należy przy tym podkreślić, iż kluczowym świadczeniem, jakie uzyskuje Wierzyciel (i jakiego, jak wspomniano, poszukuje przystępując do umowy ze Spółką) i nadrzędnym celem omawianej usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Wierzyciela, jest udzielenie gwarancji dotyczącej finansowania wierzytelności i dostarczenie środków pieniężnych w związku z brakiem zapłaty przez Dłużnika Wierzyciel bowiem podejmuje racjonalną, biznesową decyzję skorzystania z usług oferowanych przez Spółkę w celu uzyskania odpowiednich środków pieniężnych w danym momencie, niejako w zamian zgadzając się na zapłatę (poniesienie) dodatkowego kosztu wynagrodzenia podmiotowi udzielającemu gwarancji dotyczącej finansowania przedmiotowej wierzytelności. Realny cel jaki przyświeca Kontrahentowi (tj. nabywcy usługi) to uzyskanie pewności co do finansowania odpowiednich kwot określonych wierzytelności w oczekiwanym terminie oraz otrzymanie środków pieniężnych w związku z brakiem zapłaty przez Dłużnika. To właśnie za takie świadczenie zgadza się uiścić dodatkowe wynagrodzenie.

Reasumując, zdaniem Spółki, omawiane świadczenie dotyczące realizacji gwarancji polegające na sfinansowaniu przez Spółkę Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zwolnienia od podatku świadczenia polegającego na sfinansowaniu Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika (stan faktyczny), z kolei w zakresie zdarzenia przyszłego wydano interpretację nr IPTPP2/443-527/11-8/BM. Natomiast kwestia dotycząca stawki podatku w stosunku do świadczenia polegającego na podjęciu działań zmierzających do odzyskania wierzytelności została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej nr IPTPP2/443-527/11-3/BM (zaistniały stan faktyczny) i IPTPP2/443-527/11-4/BM (zdarzenie przyszłe). Wniosek w części dotyczącej momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia polegającego na podjęciu działań zmierzających do odzyskania wierzytelności został załatwiony w interpretacji nr IPTPP2/443-527/11-5/BM (stan faktyczny) i nr IPTPP2/443-527/11-6/BM (zdarzenie przyszłe). Kwestia dotycząca momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia polegającego na sfinansowaniu Wierzycielowi wierzytelności w przypadku braku zapłaty przez Dłużnika została rozstrzygnięta w interpretacji nr IPTPP2/443-527/11-9/BM (stan faktyczny) i nr IPTPP2/443-527/11-10/BM (zdarzenie przyszłe).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPP2/443-527/11-10/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-3/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-4/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-5/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-6/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-8/BM, interpretacja indywidualna
IPTPP2/443-527/11-9/BM, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi