Brak opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności. - Interpretacja - IPPP1/443-711/12-2/IGo

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 12.09.2012, sygn. IPPP1/443-711/12-2/IGo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Brak opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Organu dnia 06.08.2012r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 06.08.2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT transakcji nabycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej zamiennie: Wnioskodawca lub Spółka) jest spółką komandytową będącą podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny, w której wspólnikami są spółka komandytowa oraz spółka prawa handlowego. Wnioskodawca posiada zobowiązania z tytułu udzielonych mu pożyczek przez osobę fizyczną (dalej Pożyczkodawca). Kapitał pożyczek nie został całkowicie spłacony. Do chwili obecnej naliczone od nich odsetki nie zostały jeszcze spłacone.

Pożyczkodawca zamierza:

  1. wnieść do Wnioskodawcy tytułem wkładu wierzytelności posiadane względem niego, wynikające z umów pożyczek, obejmujące kapitał pożyczek oraz naliczone odsetki (dalej: wierzytelności), lub
  2. wnieść wierzytelności do spółki osobowej (dalej Spółka osobowa), która to spółka jest wspólnikiem we Wnioskodawcy i wnieść następnie nabyte w ten sposób wierzytelności do majątku Wnioskodawcy jako wkład niepieniężny.

W ten sposób dojdzie do wygaśnięcia wierzytelności w drodze konfuzji. Wysokość udziału kapitałowego uzyskiwanego przez Pożyczkodawcę (albo przez Spółkę osobową) we Wnioskodawcy będzie uwzględniała wartość nominalną wierzytelności (brak będzie jakiegokolwiek dyskonta).

W konsekwencji powyższych operacji dojdzie do następujących zdarzeń na gruncie prawno-podatkowym:

  1. Po stronie Wnioskodawcy nastąpi wygaśnięcie całości długu z tytułu zaciągniętych pożyczek, obejmującego niespłacony kapitał pożyczek oraz naliczone odsetki;
  2. Po stronie Pożyczkodawcy (albo Spółki osobowej) nastąpi wygaśnięcie wierzytelności oraz podwyższenie udziału kapitałowego we Wnioskodawcy w przypadku Spółki osobowej (ewentualnie objęcie udziału we Wnioskodawcy w przypadku Pożyczkodawcy, który nie jest wspólnikiem Wnioskodawcy, ale stanie się nim w wyniku wniesienia wierzytelności do Wnioskodawcy);
  3. Pożyczkodawca nabędzie udział kapitałowy we Wnioskodawcy lub Spółka osobowa zwiększy swój udział kapitałowy we Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności tytułem wkładu niepieniężnego stanowi czynności podlegające podatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności tytułem wkładu niepieniężnego nie stanowi czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów raz odpłatne świadczenie usług dokonane na terytorium kraju.

Dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei pod pojęciem świadczenia usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Nie każde świadczenie uznane za dostawę towarów lub za świadczenie usług stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Nie wynika to wprawdzie wprost z cytowanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednak nie ulega wątpliwości, że opodatkowanie dostawy towarów lub świadczenia usług jest możliwe tylko w sytuacji, w której czynności te są dokonywane przez podatnika działającego w takim charakterze. Potwierdza to zarówno doktryna jak i orzecznictwo. Obowiązek podatkowy w VAT został bowiem powiązany z wykonaniem czynności stanowiącej przedmiot opodatkowania przez podmiot, który uznany jest w odniesieniu do tej czynności za podatnika VAT.

Art. 15 ust. 1 ustawy wskazuje, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie zdefiniowaną w tej ustawie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podsumowując, z powołanych wyżej regulacji wynika, że opodatkowaniu VAT podlegają co do zasady czynności, które są wykonane: (I) przez podmiot działający w charakterze podatnika oraz (II) za wynagrodzeniem.

W opisanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym nie można w żadnym razie uznać, że Wnioskodawca nabywając tytułem wkładu wierzytelności pieniężne, na skutek czego dojdzie do ich wygaśnięcia w drodze konfuzji, mógłby zostać uznany za podmiot dokonujący czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W przedstawionym powyżej zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawca nabywa własny dług, co oznacza, iż staje się równocześnie dłużnikiem i wierzycielem, a zatem dochodzi do tzw. konfuzji, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania.

Mając powyższe na uwadze, w konfrontacji z powołanymi przepisami prawa stwierdzić należy, iż czynność nabycia własnej wierzytelności nie stanowi dostawy towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług pod pojęciem towaru. Nabycie własnych wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi). Zatem, przeniesienie wierzytelności przysługujących udziałowcowi w stosunku do Wnioskodawcy w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym nie stanowi czynności, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy o VAT.

Reasumując, czynność wniesienia do Wnioskodawcy wkładu niepieniężnego, stanowiącego wierzytelność udziałowca wobec spółki z tytułu udzielonej pożyczki w zamian za objęcie nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, nie stanowi ani dostawy towarów (wierzytelność nie jest towarem w rozumieniu ustawy o VAT), ani świadczenia usług, w konsekwencji pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko powyższe znalazło potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 maja 2012 r. sygn. IPP3/443-179/11-4/MK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 376 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie