w zakresie opodatkowania udziału w Cash poolingu - Interpretacja - IBPP3/443-789/11/KO

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 11.10.2011, sygn. IBPP3/443-789/11/KO, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

w zakresie opodatkowania udziału w Cash poolingu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 lipca 2011r. (data wpływu 13 lipca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania udziału w Cash poolingu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lipca 2011r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania udziału w Cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

F spółka z o.o. rozważa przystąpienie do wielostronnej Umowy Cash Poolingu (Umowa"), w której jako lider uczestniczy G z siedzibą w Luksemburgu. G nie ma siedziby, ani miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Umowa obejmuje cash pooling, w którym G pełni funkcję regionalnego centrum pieniężnego, to znaczy G jest podmiotem, który konsoliduje salda rachunków bieżących wszystkich uczestników w celu zarządzania płynnością finansową uczestników oraz ewentualnym czasowym finansowaniem ich potrzeb pieniężnych. Platforma bankowa, którą posługuje się Grupa na użytek Cash Poolingu jest obsługiwana przez Bank (...") z siedzibą w Niemczech, na podstawie odrębnej umowy, tj. Umowy ...-CashSweep (Umowa CashSweep"). Faktyczne działanie systemu Cash poolingu będzie polegało na zautomatyzowanych transferach sald dodatnich istniejących na rachunkach uczestników Cash poolingu na koniec dnia rozliczeniowego na rachunek nadrzędny lidera (G). W przypadku zaś wystąpienia na koniec dnia rozliczeniowego salda ujemnego na rachunkach podstawowych uczestników Cash poolingu nastąpi automatyczne przekazanie środków pieniężnych z rachunku nadrzędnego lidera Cash poolingu (G) na rachunki uczestników w kwotach niezbędnych dla ustalenia zerowego bilansu na rachunkach tych uczestników (w tym F). W przypadku uczestnictwa w Umowie dla celów bieżących operacji gospodarczych F będzie również posługiwać się rachunkami bankowymi prowadzonymi poza grupą .... ... wykonujący czynności w zakresie przekazów pieniężnych na podstawie Umowy CashSweep będzie pobierał opłaty od uczestników Cash poolingu.

Umowa ma za zadanie umożliwienie spółkom wchodzącym w skład G udziału w mechanizmie, w ramach którego podmioty posiadające nadwyżki gotówki mogą przekazywać nadmiar środków do G, a podmioty wykazujące niedobór środków mogą otrzymać środki pieniężne od G. Przekazywanie środków pieniężnych na podstawie Umowy jest procesem zautomatyzowanym i wykonywanym bez odrębnych decyzji uczestników (w tym F) w zakresie transferu środków z rachunków podstawowych lub na rachunki podstawowe. Przesunięcie środków pieniężnych F z rachunku podstawowego następuje wyłącznie na podstawie Umowy bez konieczności zawierania odrębnych umów z liderem Umowy lub innymi uczestnikami systemu Cash poolingu.

Umowa wykorzystuje następujący mechanizm:

  • Jeżeli na koniec dnia roboczego dany rachunek bieżący F (Rachunek Źródłowy"), który może być prowadzony w polskim oddziale ... lub w innym banku, wykazuje saldo dodatnie, kwota ta zostaje przelana za granicę na rachunek bieżący F prowadzony przez ... w Belgii lub innym kraju EU a następnie przelana na rachunek G (Rachunek Docelowy") prowadzony przez ... w Belgii lub innym kraju EU (krajowy przelew między podmiotami); w efekcie Rachunek Źródłowy na koniec dnia będzie wykazywał saldo zerowe, podczas gdy środki F znajdą się w dyspozycji G; opcjonalnie na Rachunku Źródłowym należącym do F może pozostać ustalone saldo docelowe, podczas gdy nadwyżka ponad saldo docelowe zostanie przekazana do dyspozycji G na Rachunek Docelowy.
  • Jeżeli na koniec dnia roboczego Rachunek Źródłowy F wykazuje saldo ujemne (tzn. F przekroczyła stan konta) lub saldo to pozostaje na poziomie niższym od docelowego (w przypadku opcji uwzględniającej saldo docelowe), wtedy przepływy opisane w punkcie (i) powyżej o...ywają się w odwrotnym kierunku, tak że w wyniku przeprowadzonych operacji Rachunek Źródłowy F zostanie wyzerowany lub osiągnie saldo docelowe (tzn. brakująca kwota zostanie przekazana na Rachunek Źródłowy F z Rachunku Docelowego G).
  • G będzie prowadzić dla F oddzielny rachunek w księgach rachunkowych (Rachunek Pomocniczy Cash Pool") odzwierciedlający na bieżąco saldo przepływów pieniężnych wykonanych na podstawie Umowy; G będzie codziennie informować F o saldzie na jej rachunku dzięki czemu F będzie mogła w dowolnej chwili obliczyć odsetki przypadające do zapłaty na mocy Umowy przez F na rzecz G lub przez G na rzecz F w zależności od stanu sald na Rachunku Pomocniczym Cash Pool.
  • Odsetki należne uiszczane będą przez F w odniesieniu do środków udostępnionych F przez G (saldo ujemne na Rachunku Źródłowym F) lub przez G w odniesieniu do środków udostępnionych G przez F (saldo dodatnie na Rachunku Źródłowym F) pierwszego dnia roboczego miesiąca następującego po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego.
  • Stopa oprocentowania środków pieniężnych w kwocie salda dodatniego wykazanego na Rachunku Źródłowym F i przekazanego na Rachunek Docelowy G (prowadzącego w efekcie do uznania Rachunku Pomocniczego Cash Pool) oparta będzie na stopie rynkowej WIBID +marża.
  • Stopa oprocentowania środków pieniężnych równych kwocie salda ujemnego wykazanego na Rachunku Źródłowym F i przekazanych na ten Rachunek Źródłowy z Rachunku Docelowego G (prowadzącego w efekcie do obciążenia Rachunku Pomocniczego Cash Pool) oparta będzie na stopie rynkowej WIBOR + marża.
  • Jeżeli G lub F będzie zobowiązane do potrącenia lub pobrania podatku od odsetek przypadających do zapłaty na mocy Umowy drugiej stronie w związku z udostępnieniem środków finansowych, strona wypłacająca odsetki wypełni i niezwłocznie przekaże drugiej stronie urzędowy formularz, zaświadczenie lub dokument potwierdzający fakt pobrania i odprowadzenia stosownego podatku u źródła.

Celem uczestnictwa w systemie Cash poolingu wprowadzanym Umową jest z perspektywy F uzyskanie przez F korzystniejszego oprocentowania nadwyżek finansowych zgromadzonych na Rachunku Źródłowym i przekazywanych na Rachunek Docelowy G, w porównaniu do warunków oferowanych przez banki, w wyniku wykorzystania efektu skali skumulowanych środków pieniężnych na rachunku nadrzędnym. Równorzędnym celem jest ograniczenie kosztów odsetkowych związanych z ewentualnym ujemnym saldem na Rachunku Źródłowym F.

Wynagrodzeniem G z tytułu świadczenia usług Cash poolingu będzie nadwyżka odsetek z tytułu finansowania udzielonego uczestnikom ponad odsetki wypłacane w tytułu środków przekazywanych przez uczestników na Rachunek Docelowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w wyniku zawarcia lub wykonywania Umowy F będzie wykonywać usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 oraz art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W przypadku zawarcia oraz realizacji Umowy Cash poolingu F nie będzie świadczył usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 oraz art. 8 ustawy VAT.

  1. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle art. 8 ust. 1 ustawy VAT świadczeniem usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu ustawy VAT.
  2. Na podstawie Umowy Cash poolingu G odpowiedzialny jest za zarządzanie płynnością finansową uczestników Umowy (w tym F) poprzez efektywną koordynację przepływów pieniężnych realizowanych z pomocą ... pomiędzy rachunkami uczestników a Rachunkiem Docelowym G. F jako uczestnik przedstawionego systemu zarządzania płynnością finansową typu cash-pooling nie będzie wykonywała usług w rozumieniu art. 8 ustawy VAT, a jedynym podmiotem świadczącym usługi będzie G oraz Bank (w zakresie prowadzenia rachunków bankowych). Podmioty uczestniczące w systemie cash-pooling nie łączy żaden jawny ani dorozumiany zobowiązaniowy stosunek prawny, w którego ramach uczestnicy systemu zarządzania płynnością, w tym F, spełnialiby świadczenia wzajemne. Obciążanie rachunków uczestników systemu cash-pooling, w tym F, będzie następowało automatycznie, w szczególności, bez konieczności zawierania odrębnych umów. Jedynym podmiotem przejawiającym aktywność w zakresie zarządzania środkami finansowymi w ramach omawianego systemu będzie G, który będzie podejmował wszelkie czynności związane z transferami środków finansowych pomiędzy rachunkami utworzonymi dla celów systemu cash-pooling. Natomiast czynności wykonywane przez uczestników systemu cash-pooling, w tym czynności podejmowane przez F, co do zasady, będą sprowadzały się do udostępniania swoich rachunków G i będą one miały charakter jedynie pomocniczy, a ich celem będzie umożliwienie G wyświadczenia jego usług związanych z zarządzaniem płynnością finansową. Niemniej, czynności te nie będą stanowić odrębnie świadczonych usług w rozumieniu art. 8 ustawy VAT, a uczestnikom systemu cash-pooling, w tym F, nie będzie przysługiwało żadne wynagrodzenie za ich wykonywanie.
  3. Dodatkowo należy zauważyć, iż wszystkie płatności w ramach Umowy dokonywane przez uczestników tego systemu będą następować, co do zasady, na podstawie stałego zlecenia G po dokonaniu przez niego odpowiedniej kalkulacji. W praktyce, jedynie G będzie w stanie wskazać, iż transfer środków pieniężnych w obrębie rachunków jest konieczny, a także tylko G będzie mógł określić wysokość transferowanych środków pieniężnych w obrębie grupy rachunków oraz należnych F lub od F odsetek.
  4. W związku z powyższym należy stwierdzić, że F jako uczestnik systemu zarządzania płynnością finansową typu Cash pooling nie będzie wykonywała usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 5a ustawy o VAT towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca (F) rozważa przystąpienie do wielostronnej umowy Cash Poolingu, w której jako lider uczestniczy G z siedzibą w Luksemburgu. Umowa obejmuje cash pooling, w którym G pełni funkcję regionalnego centrum pieniężnego, to znaczy G jest podmiotem, który konsoliduje salda rachunków bieżących wszystkich uczestników w celu zarządzania płynnością finansową uczestników oraz ewentualnym czasowym finansowaniem ich potrzeb pieniężnych. Platforma bankowa, którą posługuje się Grupa na użytek Cash Poolingu jest obsługiwana przez Bank z siedzibą w Niemczech, na podstawie odrębnej umowy. Faktyczne działanie systemu Cash poolingu będzie polegało na zautomatyzowanych transferach sald dodatnich istniejących na rachunkach uczestników Cash poolingu na koniec dnia rozliczeniowego na rachunek nadrzędny lidera (G). W przypadku zaś wystąpienia na koniec dnia rozliczeniowego salda ujemnego na rachunkach podstawowych uczestników Cash poolingu nastąpi automatyczne przekazanie środków pieniężnych z rachunku nadrzędnego lidera Cash poolingu (G) na rachunki uczestników w kwotach niezbędnych dla ustalenia zerowego bilansu na rachunkach tych uczestników (w tym F). W przypadku uczestnictwa w umowie dla celów bieżących operacji gospodarczych F będzie również posługiwać się rachunkami bankowymi prowadzonymi poza grupą ....

Umowa ma za zadanie umożliwienie spółkom wchodzącym w skład G udziału w mechanizmie, w ramach którego podmioty posiadające nadwyżki gotówki mogą przekazywać nadmiar środków do G, a podmioty wykazujące niedobór środków mogą otrzymać środki pieniężne od G. Przekazywanie środków pieniężnych na podstawie umowy jest procesem zautomatyzowanym i wykonywanym bez odrębnych decyzji uczestników (w tym F) w zakresie transferu środków z rachunków podstawowych lub na rachunki podstawowe. Przesunięcie środków pieniężnych F z rachunku podstawowego następuje wyłącznie na podstawie umowy bez konieczności zawierania odrębnych umów z liderem Umowy lub innymi uczestnikami systemu Cash poolingu.

W tym miejscu wskazać należy, iż polskie przepisy podatkowe nie regulują zasad opodatkowania umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana, umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik tego typu nie wie, czy środki jego zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym, nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu. Jedyną zidentyfikowaną stroną jest tzw. pool leader (tutaj jeden z Uczestników grupy kapitałowej), który świadczyć będzie usługi zarządzania płynnością finansową i z tego tytułu pobierać będzie wynagrodzenie.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash-poolingu oraz to, iż - jak wskazała Spółka - jako uczestnik korzysta z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczoną przez lidera Cash poolingu stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie w roli świadczącego usługę będzie występował lider Cash poolingu, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi, jaką jest cash-pooling. Natomiast czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie stosownej umowy, umożliwiające liderowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie stanowią odrębnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez lidera usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. W związku z powyższym czynności dokonywane przez Spółkę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że Wnioskodawca jako uczestnik systemu zarządzania płynnością finansową typu Cash pooling nie będzie wykonywał usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie:

  • zwolnienia od podatku usług zarządzania płynnością finansową świadczonych przez Cash Pool Lidera,
  • opodatkowania przekazywanych przez Wnioskodawcę nadwyżek finansowych na rachunek docelowy oraz otrzymywanie środków finansowych z rachunku docelowego na rachunek Źródłowy Wnioskodawcy,
  • uwzględnienia importu usług przy obliczaniu proporcji
  • czynności cywilnoprawnych

zawarta została w odrębnym rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach