Temat interpretacji
obowiązek ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2011r. (data wpływu 4 maja 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 lipca 2011r. (data wpływu 25 lipca 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 4 maja 2011r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania usług przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 lipca 2011r. (data wpływu 25 lipca 2011r.).
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Dom Pomocy Społecznej jest jednostką budżetową, której zadaniem jest świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających dla osób w podeszłym wieku, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z 2004r.
W związku z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, DPS uważa, że kasa fiskalna Domu Pomocy Społecznej nie powinna obowiązywać.
Mieszkańcy Domu ponoszą co miesiąc odpłatność na pokrycie kosztów utrzymania. ZUS na konto DPS przelewa niepełną odpłatność w związku z czym Mieszkaniec musi dopłacić brakującą kwotę do kasy dochodów budżetowych Domu Pomocy Społecznej. Następnie środki te są wpłacane na konto bankowe dochodów budżetowych i odprowadzane na konto dochodów budżetowych miasta. Świadczone przez DPS usługi, jak i ściśle związane z nimi dostawy towarów w całości są zwolnione od podatku VAT.
W piśmie z dnia 18 lipca 2011r. Wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego wskazując, iż:
- obrót za 2010r. za sprzedaż usług na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej przekroczył 40.000,00 zł,
- zapłata za świadczone usługi następuje gotówką i w formie przelewu na rachunek bankowy,
- z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje, za które zapłata następuje za pośrednictwem banku jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczy,
- przed 1 stycznia 2011r. Dom Pomocy Społecznej nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej (zwolnienie z poz. 26 załącznika do Rozporządzenia Ministra Finansów z 23 grudnia 2009r., PKWiU z 1997r. dla świadczonych usług - 85).
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Wnioskodawca, w związku z opisaną sytuacją, musi zakupić i prowadzić ewidencję za pomocą kasy fiskalnej...
Zdaniem Wnioskodawcy, nie musi zakupić i prowadzić ewidencji za pomocą kasy fiskalnej, ponieważ usługi, jak i ściśle związane z nimi dostawy towarów w całości są zwolnione z podatku VAT.
Natomiast kasy fiskalne mają zastosowanie do tych czynności, które, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zakup kasy fiskalnej naraża DPS na dodatkowe koszty, które dodatkowo uszczuplą plan finansowy jednostki.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.
Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).
W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.
Z przepisu art. 111 ust. 1 wynika, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.
Z powyższego wynika, iż zamiarem ustawodawcy jest objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz konkretnych nabywców, a mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych bez względu na to czy dokonywane transakcje podlegają opodatkowaniu i czy są dokonywane przez podatników będących czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Czynnikiem warunkującym obowiązek ewidencjonowania obrotów za pomocą kas rejestrujących przez podatnika podatku VAT jest sprzedaż na rzecz określonych podmiotów, a nie status podatnika jako podatnika VAT czynnego lub podatnika VAT zwolnionego, bowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.
W dniem 1 stycznia 2011r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. nr 138, poz. 930).
Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.
W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.
Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:
- zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,
- z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,
- podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011r.
Ponadto przepis § 3 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia stanowi, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012r. również podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest domem pomocy społecznej i świadczy usługi opiekuńcze i wspomagające dla osób w podeszłym wieku, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z 2004r.
Obrót za 2010r. za sprzedaż usług na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej przekroczył 40.000,00 zł.
Zapłata za świadczone usługi następuje gotówką i w formie przelewu na rachunek bankowy.
Z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje, za które zapłata następuje za pośrednictwem banku jednoznacznie wynika jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczy.
Przed 1 stycznia 2011r. Dom Pomocy Społeczne nie ewidencjonował obrotu przy użyciu kasy rejestrującej.
Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek. Świadczenia określone w ustawie obejmują emeryturę, emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową, rentę rodzinną, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej, zasiłek pogrzebowy (art. 3 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.
Art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.
Stosownie do art. 61 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.
Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:
- z emerytury lub renty mieszkańca domu - przez właściwy organ emerytalno-rentowy, zgodnie z odrębnymi przepisami;
- z zasiłku stałego mieszkańca domu - przez ośrodek pomocy społecznej dokonujący wypłaty świadczenia; opłatę za pobyt ośrodek pomocy społecznej przekazuje na rachunek bankowy domu pomocy społecznej.
Z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy wynika, że odpłatność za usługi następuje gotówką i w formie przelewów bankowych. Obrót za 2010r. za sprzedaż usług na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej przekroczył 40.000,00 zł.
Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca w poprzednim roku podatkowym przekroczył kwotę obrotu 40.000 zł na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, z dniem 30 kwietnia 2011r. utracił zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot należnego podatku za pomocą kasy rejestrującej i z dniem 1 maja 2011r. będzie musiał zacząć prowadzić taką ewidencję za pomocą kasy fiskalnej.
Mimo powstania obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej dla usługi, której płatność następuje gotówką, ze zwolnienia z tego obowiązku będą mogły nadal korzystać usługi, za które płatność następuje przelewem na konto bankowe Wnioskodawcy.
W świetle wyżej wskazanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić bowiem należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.
Wobec powyższego należy uznać, iż Wnioskodawca świadcząc usługi opiekuńcze i wspomagające dla osób w podeszłym wieku, za które otrzymuje w całości zapłatę przelewem na rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie będzie wynikło, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła, będzie miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2012r.
Wnioskodawca z dniem 1 maja 2011r. ma natomiast obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot należnego podatku za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży nieobjętej zwolnieniem podmiotowym.
Zatem te usługi, za które zapłata dokonywana jest gotówką muszą zostać zaewidencjonowane przez Wnioskodawcę na kasie rejestrującej.
Wypada w tym miejscu wyjaśnić, iż w § 5 cyt. rozporządzenia ustawodawca wskazał, że podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, osiągnięty obrót ewidencjonują jako obrót zwolniony od podatku.
Nadmienia się również, iż przepisy ustawy o podatku VAT nakładają na podatników obowiązek ewidencjonowania sprzedaży, a nie obowiązek zakupu kasy. Bezsprzecznie obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej wiąże się z koniecznością zakupu kasy rejestrującej, jednakże nie istnieje podstawa prawna, która zobowiązywałaby Wnioskodawcę do zakupu kasy rejestrującej w związku z utratą prawa do zwolnienia z ewidencjonowania obrotu ze sprzedaży usług na rzecz podmiotów o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.
Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie musi zakupić i prowadzić ewidencji za pomocą kasy fiskalnej, należało uznać za nieprawidłowe.
Końcowo zauważa się, że tut. organ w niniejszej interpretacji nie rozstrzyga w kwestii zwolnienia od podatku VAT od 1 stycznia 2011r. świadczonych przez Wnioskodawcę usług w zakresie pomocy społecznej, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach