Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania dzierżawy CSA na rzecz Biblioteki.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy reprezentowanej przez pełnomocnika radcę prawnego, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2016 r. (data wpływu 24 sierpnia 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 14 października 2016 r. (data wpływu 20 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dzierżawy CSA na rzecz Biblioteki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dzierżawy CSA na rzecz Biblioteki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Wniosek uzupełniono pismem z dnia 14 października 2016 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz dodatkową opłatę.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).
W latach 2008-2010 Gmina poniosła wydatki inwestycyjne związane z budową Centrum Spotkań (dalej: CSA). Wartość inwestycji przekroczyła kwotę 15 tys. PLN netto. Niniejszą inwestycję Gmina zrealizowała zarówno ze środków własnych jak i pozyskanego dofinansowania do kwoty netto poniesionych nakładów ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej: PROW). Pozyskana dotacja miała charakter netto, zatem nie dotyczyła podatku VAT.
W ramach przedmiotowych wydatków Gmina nabywała towary i usługi związane m.in. ze sporządzeniem dokumentacji projektowej, wykonaniem prac budowlanych, sprawowaniem nadzoru nad pracami, etc.
W związku z ponoszeniem przedmiotowych wydatków, Gmina otrzymała od kontrahentów faktury VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Gmina planuje również w przyszłości ponosić kolejne wydatki inwestycyjne na CSA.
Po oddaniu do użytkowania część CSA została nieodpłatnie udostępniona Gminnej Bibliotece Publicznej (dalej: Biblioteka) na cele prowadzonej działalności statutowej, do lutego 2016 r. w CSA znajdował się również referat promocji Gminy, natomiast pozostała część budynku jest nieodpłatnie udostępniana na potrzeby prowadzenia działalności kulturalnej, tj. na cele związane z realizacją zadań własnych Gminy w zakresie kultury oraz na rzecz podmiotów zewnętrznych np. w celu przeprowadzenia zajęć plastycznych, tanecznych itp.
Biblioteka jest samorządową instytucją kultury, utworzoną na podstawie Uchwały Rady Gminy w sprawie powołania instytucji kultury pod nazwą Gminna Biblioteka Publiczna. Biblioteka działa w szczególności na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawy z dnia25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach.
Do zadań Biblioteki należy w szczególności zaspakajanie i rozwijanie potrzeb czytelniczych, oświatowych, kulturalnych i informacyjnych mieszkańców Gminy. Do podstawowych zadań Biblioteki należą:
- gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie i ochrona materiałów bibliotecznych ze szczególnym uwzględnieniem materiałów dotyczących własnego regionu oraz Gminy,
- udostępnianie materiałów bibliotecznych na miejscu, wypożyczanie na zewnątrz, prowadzenie wymiany międzybibliotecznej z uwzględnieniem szczególnych potrzeb dzieci, młodzieży oraz ludzi niepełnosprawnych,
- organizowanie form pracy z czytelnikami, służące popularyzowaniu sztuki, nauki oraz upowszechnianiu dorobku kulturalnego Gminy,
- współdziałanie z bibliotekami innych sieci, instytucjami i organizacjami przy wykonywaniu zadań, a w szczególności w zakresie rozwijania czytelnictwa i zaspokajania potrzeb oświatowych i kulturalnych społeczności lokalnej,
- wspomaganie w kształceniu ogólnym i zawodowym poprzez udostępnianie materiałów bibliotecznych oraz prowadzenie działalności edukacyjnej i dydaktycznej w różnych formach w celu aktywnego przeciwdziałania bezrobociu i przygotowania w szczególności młodzieży do funkcjonowania na lokalnym rynku pracy.
Zdaniem Gminy, Biblioteka jako podmiot wykonujący zadania Gminy w zakresie kultury oraz z uwagi na jej doświadczenie w tej dziedzinie, w sposób najbardziej odpowiedni i rzetelnie wykona powierzone jej zadanie w zakresie zarządzania/udostępniania CSA.
Gmina ponosi również wydatki bieżące związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem CSA, w tym w szczególności koszty zużycia mediów (energii cieplnej, energii elektrycznej, wody) oraz koszty remontów, etc. (dalej: wydatki bieżące).
Przedmiotowe wydatki bieżące również dokumentowane są wystawianymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.
Gmina planuje w 2016 r. zmienić powyższą praktykę nieodpłatnego udostępniania budynku CSA na rzecz Biblioteki, na cele realizacji zadań własnych Gminy w zakresie kultury oraz na rzecz podmiotów zewnętrznych, poprzez jego odpłatne udostępnienie na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy celem uporządkowania działań Gminy w zakresie gospodarowania majątkiem komunalnym. Z tytułu odpłatnego udostępniania budynku Gmina będzie pobierać od Biblioteki określone w umowie wynagrodzenie (czynsz dzierżawny), które zamierza dokumentować wystawianymi na Bibliotekę fakturami VAT. Wystawiane faktury VAT będą ujmowane w rejestrach sprzedaży Gminy. Wartość netto wraz z należnym podatkiem z tytułu odpłatnego udostępniania CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będą przez Gminę wykazywane w składanych deklaracjach VAT i będzie rozliczany należny podatek VAT.
Dodatkowo, Gmina wskazuje, że działalność związana z udostępnianiem CSA należy do zadań własnych Gminy, które zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym obejmują sprawy kultury.
W piśmie z dnia 14 października 2016 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Zainteresowany wskazał co następuje:
- Biblioteka jako samorządowa instytucja kultury (nr wpisu w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez Gminę), powołana na podstawie Uchwały Rady Gminy z dnia 6 listopada 2009 r. w sprawie powołania instytucji kultury pod nazwą Gminna Biblioteka Publiczna, posiada odrębną od Gminy osobowość prawną na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r., poz. 406, z późn. zm.).
- Udostępnienie CSA na rzecz podmiotów zewnętrznych w celu przeprowadzenia zajęć plastycznych, tanecznych itp. ma formę nieodpłatną.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy planowane udostępnienie CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)?
Zdaniem Wnioskodawcy, planowane udostępnienie CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku VAT.
Uzasadnienie.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. (podkreślenie Gminy) Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.
Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.
W konsekwencji w świetle powyższych regulacji, mając na uwadze, że umowa dzierżawy jest niewątpliwie umową cywilnoprawną uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, w opinii Gminy w ramach wykonywania przedmiotowej czynności, tj. udostępnienia CSA na rzecz Biblioteki, na podstawie zawartej z nią umowy dzierżawy, Gmina będzie działać w roli podatnika VAT.
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak stanowi art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje natomiast, że świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Z brzmienia powołanych przepisów wynika, że pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, że co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. Takie skonstruowanie zakresu czynności prowadzi do zapewnienia zasady powszechności opodatkowania.
Mając na uwadze fakt, że planowana przez Gminę czynność polegająca na dzierżawie CSA nie będzie stanowić dostawy towarów, należy wnioskować, że na gruncie analizowanej ustawy powinna być ona traktowana jako świadczenie usług.
Konsekwentnie, mając na uwadze, że Gmina wykonywać będzie usługę dzierżawy na rzecz Biblioteki za wynagrodzeniem i działać w tym zakresie w roli podatnika VAT, przedmiotowa transakcja będzie podlegać opodatkowaniu VAT.
W opinii Gminy transakcja ta nie będzie korzystać ze zwolnienia z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia od podatku.
Ponadto, Gmina podkreśla, że wskazany powyżej sposób traktowania usługi dzierżawy, jako czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych, wydawanych w imieniu Ministra Finansów.
Przykładowo w analogicznej sytuacji w interpretacji indywidualnej z dnia 18 maja 2015 r., sygn. IPTPP1/4512-169/15-2/MW, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że: (...) odpłatne udostępnienie ww. boiska sportowego i kompleksu na podstawie zawartej umowy dzierżawy będzie niewątpliwie czynnością cywilnoprawną. Zatem w odniesieni do tej czynności Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie mogła skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ponadto, w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 13 sierpnia 2014 r., sygn. ILPP2/443-538/14-2/AD, organ stwierdził, że (...) odpłatne udostępnienie remizy przez Gminę na rzecz OSP w ramach umowy dzierżawy stanowi/będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku.
Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 16 lipca 2014 r., sygn. ITPP1/443-353/14/MS, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że (...) odpłatny wynajem/dzierżawa Świetlic stanowi niewątpliwie czynności cywilnoprawne, dla których Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem powyższe czynności w świetle ustawy o podatku od towarów i usług traktowane są jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy, podlegające opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 tej ustawy. (...) usługi dzierżawy Świetlic przez Gminę na rzecz Biblioteki, jak również odpłatny wynajem Świetlic (lub ich części) na rzecz zainteresowanych podmiotów (udostępnianie komercyjne) podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stanowisko Gminy znajduje również potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 19 czerwca 2015 r., sygn. ILPP1/4512-1-212/15-3/MK, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wskazał, że (...) planowane udostępnienie Świetlicy przez Gminę na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy, będzie stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od podatku VAT.
Stanowisko Gminy znajduje również potwierdzenie w interpretacji Indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. ILPP1/443-800/14-3/NS, w której organ stwierdził, że (...) odpłatne udostępnienie przez Gminę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na rzecz ZWiK na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowiło czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT, ze względu na brak przepisów umożliwiających zastosowanie zwolnienia od podatku w tym zakresie.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Z przywołanego wyżej przepisu wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
Co istotne, czynność (dostawa towarów lub świadczenie usług) podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów lub świadczenie usług będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonane zostaną przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:
- wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,
- w celu skorzystania przez ww. podmioty
z wyłączenia z podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych
warunków:
- czynności co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
- ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.
W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Do zakresu działania gminy w oparciu o art. 6 ust. 1 ww. ustawy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ww. ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Zadania własne obejmują m.in. sprawy w zakresie: kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy).
W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).
Jak stanowi art. 9 ust. 3 powołanej wyżej ustawy, formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.
W świetle art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 1774, z późn. zm.), do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego gminy.
Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, nieruchomości mogą być oddawane jednostce organizacyjnej w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczenie na cele związane z ich działalnością. Przez jednostkę organizacyjną, o której mowa w cytowanym wyżej przepisie w myśl art. 4 pkt 10 cyt. ustawy należy rozumieć państwową lub samorządową jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
Jak stanowi art. 13 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że jednostki samorządu terytorialnego (gminy), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim działają na zasadach zbliżonych do innych podmiotów gospodarczych, w szczególności w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W latach 2008-2010 Gmina poniosła wydatki inwestycyjne związane z budową Centrum Spotkań Artystycznych (tzw. CSA). Wartość inwestycji przekroczyła kwotę 15 tys. PLN netto. Niniejszą inwestycję Gmina zrealizowała zarówno ze środków własnych jak i pozyskanego dofinansowania do kwoty netto poniesionych nakładów ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Pozyskana dotacja miała charakter netto, zatem nie dotyczyła podatku VAT. Po oddaniu do użytkowania część CSA została nieodpłatnie udostępniona Bibliotece na cele prowadzonej działalności statutowej, do lutego 2016 r. w CSA znajdował się również referat promocji Gminy, natomiast pozostała część budynku jest nieodpłatnie udostępniana na potrzeby prowadzenia działalności kulturalnej, tj. na cele związane z realizacją zadań własnych Gminy w zakresie kultury oraz na rzecz podmiotów zewnętrznych np. w celu przeprowadzenia zajęć plastycznych, tanecznych itp. Biblioteka jest samorządową instytucją kultury, utworzoną na podstawie Uchwały z dnia 6 listopada 2009 r. Rady Gminy w sprawie powołania instytucji kultury pod nazwą Gminna Biblioteka Publiczna. Biblioteka działa w szczególności na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Do zadań Biblioteki należy w szczególności zaspakajanie i rozwijanie potrzeb czytelniczych, oświatowych, kulturalnych i informacyjnych mieszkańców Gminy. Zdaniem Gminy, Biblioteka jako podmiot wykonujący zadania Gminy w zakresie kultury oraz z uwagi na jej doświadczenie w tej dziedzinie, w sposób najbardziej odpowiedni i rzetelnie wykona powierzone jej zadanie w zakresie zarządzania/udostępniania CSA. Gmina planuje w 2016 r. zmienić powyższą praktykę nieodpłatnego udostępniania budynku CSA na rzecz Biblioteki, na cele realizacji zadań własnych Gminy w zakresie kultury oraz na rzecz podmiotów zewnętrznych, poprzez jego odpłatne udostępnienie na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy celem uporządkowania działań Gminy w zakresie gospodarowania majątkiem komunalnym. Z tytułu odpłatnego udostępniania budynku Gmina będzie pobierać od Biblioteki określone w umowie wynagrodzenie (czynsz dzierżawny), które zamierza dokumentować wystawianymi na Bibliotekę fakturami VAT. Wystawiane faktury VAT będą ujmowane w rejestrach sprzedaży Gminy. Wartość netto wraz z należnym podatkiem z tytułu odpłatnego udostępniania CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będą przez Gminę wykazywane w składanych deklaracjach VAT i będzie rozliczany należny podatek VAT. Działalność związana z udostępnianiem CSA należy do zadań własnych Gminy, które zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym obejmują sprawy kultury. Biblioteka jako samorządowa instytucja kultury, powołana na podstawie Uchwały Rady Gminy posiada odrębną od Gminy osobowość prawną i działa na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Na tle powyższego Wnioskodawca ma m.in. wątpliwości, czy planowane udostępnienie CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od VAT.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów opodatkowaniu podatkiem VAT co do zasady podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne, ww. świadczenie musi zostać wykonane przez działającego w tym zakresie podatnika podatku VAT.
Z opisu sprawy wynika, że świadczenie polegające na odpłatnym udostępnianiu CSA będzie się odbywać na rzecz Biblioteki, tj. podmiotu, który jak wynika z opisu sprawy posiada odrębną od Gminy osobowość prawną. Ponadto świadczenie to będzie realizowane na podstawie umowy dzierżawy, tj. umowy obustronnie zobowiązującej Gminę do udostępnienia budynku Centrum Spotkań (CSA), a Bibliotekę do zapłaty z tego tytułu wynagrodzenia.
W świetle przywołanych wyżej przepisów wykonywane przez Gminę na rzecz Biblioteki za wynagrodzeniem świadczenie będzie wpisywać się w definicję usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że Wnioskodawca wykonując te czynności będzie działać jako podatnik VAT.
Jak wskazano wyżej, rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów takich jak jednostki samorządu terytorialnego (np. gminy) należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te co do zasady w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy. Jednostki samorządu terytorialnego występują w charakterze podatników podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie w jakim działają w ramach stosunku cywilnoprawnego. W przedmiotowej sprawie warunek ten będzie spełniony, bowiem jak wynika z treści wniosku, świadczenie pomiędzy Gminą a Biblioteką odbywać się będzie na podstawie umowy cywilnoprawnej, tj. umowy dzierżawy.
Mając na uwadze opis sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że odpłatne udostępnienie CSA na rzecz Biblioteki na podstawie umowy dzierżawy będzie stanowić po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podstawowa stawka podatku w myśl art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Niemniej jak wynika z art. 146a pkt 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.
Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział obok zwolnień podmiotowych (dotyczących podatnika) również zwolnienia przedmiotowe odnoszące się do niektórych czynności, a także obniżone stawki podatku. Zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest jednak tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.
Przepisy ustawy, jak również przepisy rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla świadczonych przez Gminę usług dzierżawy CSA, w związku z czym, usługi te podlegają opodatkowaniu według właściwej stawki podatku VAT.
Podsumowując, w analizowanej sprawie świadczenie polegające na dzierżawie Centrum Spotkań (CSA) realizowane przez Gminę na rzecz Biblioteki będzie stanowić odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W szczególności na informacji, że Biblioteka jest podmiotem, który ma odrębną od Gminy osobowość prawną.
Informuje się, że niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dzierżawy CSA na rzecz Biblioteki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Natomiast wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty od wydatków inwestycyjnych poniesionych na CSA (pytania oznaczone we wniosku nr 2 i 3) oraz w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od przyszłych wydatków inwestycyjnych i bieżących ponoszonych na CSA (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) został załatwiony w dniu 31 października 2016 r. interpretacją nr ILPP2-3/4512-1-49/16-4/AK.
.
Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu