Podatek od towarów i usług w zakresie zastosowania 8% stawki podatku VAT dla usługi budowlanej świadczonej w obiektach objętych społecznym programem... - Interpretacja - ILPP5/4512-1-21/16-2/AG

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 04.04.2016, sygn. ILPP5/4512-1-21/16-2/AG, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie zastosowania 8% stawki podatku VAT dla usługi budowlanej świadczonej w obiektach objętych społecznym programem mieszkaniowym.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2016 r. (data wpływu do: Izby Skarbowej w Poznaniu 21 stycznia 2016 r., Biura KIP w Lesznie 27 stycznia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania 8% stawki podatku VAT dla usługi budowlanej świadczonej w obiektach objętych społecznym programem mieszkaniowym jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania 8% stawki podatku VAT dla usługi budowlanej świadczonej w obiektach objętych społecznym programem mieszkaniowym.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie między innymi produkcji i sprzedaży masy betonowej. Wyprodukowany beton Wnioskodawca dostarcza do odbiorcy na plac budowy własnym specjalistycznym środkiem transportu, następnie dokonuje wypompowania betonu, wylania oraz rozprowadzenia go w odpowiednim miejscu.

Wnioskodawca ma zamiar świadczyć w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, kompleksowe usługi budowlane polegające na dostarczeniu na plac budowy wyprodukowanej przez niego masy betonowej specjalistycznym samochodem (gruszka do betonu) lub samochodem wyposażonym w pompę do betonu (pompo-gruszka), wypompowaniu i rozprowadzeniu betonu na miejscu budowy (kompleksowa usługa budowlana). Usługi te dotyczyć będą między innymi: zalania fundamentów, stropów, innych elementów betonowych oraz pozostałych niezbędnych czynności budowlanych zleconych przez klientów polegających między innymi na odpowiednim ułożeniu betonu w szalunkach oraz jego zawibrowaniu. Opisane we wniosku usługi będą wykonywane w bryle budynku.

Przedmiotowe usługi dotyczyć mogą obiektów budowlanych i ich części (z wyłączeniem lokali użytkowych) wg symbolu PKOB:

PKOB 1110 budynki mieszkalne jednorodzinne,

PKOB 1121 budynki o dwóch mieszkaniach,

PKOB 1122 budynki o trzech i więcej mieszkaniach,

a także lokali mieszkalnych w budynkach mieszkalnych oraz lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych wg PKOB w dziale 12.

Ze zleceniodawcami Wnioskodawca będzie zawierać umowy o roboty budowlane obejmujące ww. czynności z wyszczególnieniem co jest przedmiotem sprzedaży. W treści umowy lub odrębnie, jeżeli umowa dotyczyć będzie usług związanych z budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi lub lokalami mieszkalnymi, zleceniodawca będzie każdorazowo składał Wnioskodawcy pisemne oświadczenie, dotyczące powierzchni użytkowej jednorodzinnego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, w stosunku do którego Wnioskodawca świadczył będzie opisaną wyżej kompleksową usługę budowlaną. Oświadczenie zleceniodawcy dotyczące powierzchni użytkowej jw. będzie weryfikowane przez Wnioskodawcę w oparciu o dane zawarte w projekcie budowlanym, które zleceniodawca zobowiązany będzie udostępnić Wnioskodawcy. Cena sprzedaży kompleksowych usług budowlanych na podstawie zawartej umowy o roboty budowlane obejmować będzie łącznie koszt całkowity towaru i usługi, gdyż przedmiotem sprzedaży jest dostawa betonu wraz z wpompowaniem, wylewaniem, rozprowadzeniem i nie można wyłączyć z niej poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży. Na fakturze ww. transakcja będzie ujmowana pod jedną pozycją jako kompleksowe świadczenie usługi o wartości łącznej dostawa betonu wraz z usługą jej wpompowania, wylania i rozprowadzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wykonanie kompleksowej usługi budowlanej w zakresie jw., tj. wyprodukowanie betonu, dostarczeniu go na plac budowy specjalistycznym transportem, wpompowanie, wylanie, rozprowadzenie i wibrowanie w celu zabetonowania tym betonem fundamentów, stropów bądź innych elementów betonowych na podstawie zawartej z klientem umowy, gdy spełnione są warunki dla zakwalifikowania obiektu budowlanego jako objętego społecznym programem mieszkaniowym uprawnia Wnioskodawcę do zastosowania dla tej usługi obniżonej stawki podatku (8%) zgodnie z art. 41 ust. 12-12c ustawy o podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana wyżej usługa budowlana (betonowania) w przypadku gdy będzie wykonywana w obiektach objętych społecznym programem mieszkaniowym podlegać będzie opodatkowaniu stawką 8% VAT.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 ww. ustawy. Stawka podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. l22 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, od 1 stycznia 2011 r. do 3l grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku wynosi 23%. Przepisy ww. ustawy i rozporządzeń do niej przewidują dla niektórych towarów i usług obniżone stawki. Zgodnie z treścią art. 41 ust. 2 ustawy o VAT dla towarów i usług wymienionych w załączniku Nr 3 do ustawy. Stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 12 i art. 114 ust. 1, zgodnie z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku wynosi 8%. Zgodnie z treścią art. 41 ust. 12-12c ustawy o VAT, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2 stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, tzn. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m&² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m&², a także budynków instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, sklasyfikowanych w PKOB w klasie ex 1264, działu 12.

W celu właściwego zdefiniowania pojęcia obiektu budownictwa mieszkaniowego i co się z tym wiąże, stosowania odpowiedniej stawki podatkowej, należy uwzględniać regulację wynikającą z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią tego przepisu, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Należy zauważyć, że w treści wskazanego przepisu, tj. art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, ustawodawca użył pojęć: budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja, przebudowa, nie dokonując ich zdefiniowania, dlatego też, w celu ustalenia, czy usługi świadczone w przyszłości przez Wnioskodawcę mieszczą się w tych pojęciach, należy odwołać się do przepisów innych niż podatkowe. Zgodnie z art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Klasyfikacją, do której odwołują się przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU). Od dnia 1 stycznia 2011 r. obowiązuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług z 2008 r., stanowiąca załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. nr 207, poz. 1293). Zgodnie z powyższą klasyfikacją w Dziale 43 mieszczą się roboty budowlane.

W świetle powyższego Wnioskodawca uważa, że do świadczonych przez niego usług budowlanych (kompleksowa usługa betonowania) związanych z wyprodukowaniem betonu, dostarczeniem go na wskazane miejsce oraz usługą wylania, wypompowania na wskazaną odległość lub wysokość, zarówno dla klientów indywidualnych jak i dla firm czy instytucji w oparciu o zamówienia lub zawarte umowy cywilno-prawne, wraz z oświadczeniem kontrahenta o przeznaczeniu usługi na cele społecznego budownictwa mieszkaniowego, w których określono całościową cenę usługi na rzecz obiektów objętych społecznym programem mieszkaniowym zastosowanie znajdzie stawka podatku w wysokości 8%, zgodnie z art. 41 ust. 12-12c.

W sytuacji bowiem, gdy mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym świadczeniem dwóch lub więcej usług, tak ściśle ze sobą powiązanych, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku VAT, zdarzenie to należy traktować jako jednolite świadczenie, w którym kilka elementów należy uznać za konstytutywne do świadczenia głównego. W tym kontekście zważyć należy, że Wnioskodawca oraz klient w umowie cywilnoprawnej określać będą co jest przedmiotem sprzedaży, a umowa ta zostanie udokumentowana oświadczeniem klienta o wykorzystaniu usługi na cele społecznego budownictwa mieszkaniowego lub pozwoleniem na budowę. Mając na uwadze powyższe podnieść należy, że przy ustalaniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie będzie miało ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę, czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT (budowa obiektów budowlanych lub ich części, roboty budowlane) oraz czy budynek mieszkalny zaliczony jest do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Wobec powyższego jeżeli przedmiotem sprzedaży ma być konkretna usługa nie powinno się zdaniem Wnioskodawcy wyodrębniać poszczególnych elementów, które złożyły się na tę usługę i opodatkować ich osobno, ponieważ usługodawca sprzedaje określoną usługę a nie elementy (koszty), a usługa ma charakter kompleksowy.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą ETS całe świadczenie kompleksowe podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Opodatkowanie pozostałych świadczeń, składających się na świadczenie kompleksowe, podlega takim samym regulacjom, jakim podlega świadczenie główne.

Pogląd taki wyrażony został w orzeczeniu TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd. W orzeczeniu tym TSUE stwierdził, że pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej.

Stosowanie tych samych zasad opodatkowania do usługi zasadniczej oraz usług pomocniczych dotyczy również stawki VAT. Oznacza to, że całe świadczenie kompleksowe podlega opodatkowaniu taką stawką VAT, jaka jest właściwa dla świadczenia podstawowego. Stawka VAT dla świadczeń pomocniczych podąża za stawką VAT dla świadczenia podstawowego.

W przypadku zatem świadczenia usług, opisanych we wniosku, mamy do czynienia z jedną kompleksową usługą, która obejmuje świadczenie podstawowe usługę budowlaną związaną z wyprodukowaniem betonu, dostarczeniem go na wskazane miejsce oraz usługą wylania, wypompowania i zawibrowania. W zaistniałej sytuacji przedmiotem opodatkowania jest skategoryzowana usługa, nie zaś zbiór wyodrębnionych w jej ramach usług.

Skoro przedmiotem sprzedaży jest:

  • wyprodukowanie masy betonowej lub zaprawy, dostarczenie ich na budowę oraz wylanie, wypompowanie ich na wskazane miejsce i zawibrowanie;
  • wyprodukowanie betonu towarowego lub zaprawy betonowej z dostarczeniem ich na budowę, zalaniem fundamentów, stropu lub innego elementu wskazanego przez zmawiającego, z przeznaczeniem do realizacji budowy objętej społecznym programem mieszkaniowym;
  • wyprodukowanie i zalewanie betonem wykonywane na zlecenie innej firmy, która złoży oświadczenie o wykorzystaniu usługi na rzecz budowy objętej społecznym programem mieszkaniowym, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie kompleksowej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (materiały, robocizna, transport, zużyta energia, narzędzia, itp.).

Wyliczenie co składa się na wykonaną usługę ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu jednolitej ceny na całą usługę, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych).

Ponadto podkreślić należy, że z uwagi na to, iż obniżone stawki podatku mają charakter wyjątkowy, winny mieć zastosowanie do towarów i usług wskazanych wprost przez ustawodawcę w ustawie podatku od towarów usług lub w przepisach wykonawczych do tej ustawy. Preferencyjna stawka podatku miała i ma zastosowanie do wskazanych w przepisach czynności związanych z budownictwem mieszkaniowym.

Reasumując, skoro Wnioskodawca wykona usługę budowlano-remontową w obiekcie zaliczanym do budownictwa społecznego określonego w art. 41 ust. 12a i ust. 12b ustawy o VAT, a usługę udokumentuje fakturą VAT, to będzie mógł zastosować preferencyjną stawkę 8%, zgodnie z art. 41 ust. 2 i ust. 12 w zw, z art. 146a pkt 2 ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacjach:

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPP2/443-270/14/Rsz,

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPP2/443-182/14/BW,

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPP2/443-155/14/RS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), dalej: ustawa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary według art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Zgodnie z brzmieniem art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W świetle art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Jednak, zgodnie z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

  1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
  2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się w myśl art. 41 ust. 12 ustawy do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

  1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m&²;
  2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m&².

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Należy zwrócić uwagę na brzmienie art. 2 pkt 12 ustawy, zgodnie z którym przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Z powyższych uregulowań wynika, że czynności, o których mowa w art. 41 ust. 12 ustawy, wykonywane w budynku mieszkalnym objętym społecznym programem mieszkaniowym, należy opodatkować 8% stawką podatku VAT (w myśl art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy).

Wyjaśnić należy, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem. Budynki niemieszkalne są to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych. Część mieszkaniowa budynku mieszkalnego obejmuje pomieszczenia mieszkalne (kuchnie, pokoje wypoczynkowe, sypialnie, pomieszczenia pomocnicze, piwnice oraz pomieszczenia ogólnego użytkowania, np. wózkarnie, suszarnie).

Wg podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Dział 11 PKOB obejmuje trzy grupy:

  • Budynki mieszkalne jednorodzinne 111,
  • Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe 112,
  • Budynki zbiorowego zamieszkania 113.

Natomiast dział PKOB 12 obejmuje:

  • hotele i budynki zakwaterowania turystycznego 121,
  • budynki biurowe 122,
  • budynki handlowo-usługowe 123,
  • budynki transportu i łączności 124,
  • budynki przemysłowe i magazynowe 125,
  • ogólnodostępne obiekty kulturalne, budynki o charakterze edukacyjnym, budynki szpitali i zakładów opieki medycznej oraz budynki kultury fizycznej 126,
  • pozostałe budynki niemieszkalne 127.

W celu zastosowania prawidłowej stawki niezbędnym jest zatem określenie, czy dany obiekt jest obiektem wymienionym w art. 2 pkt 12 ustawy i jakie spełnia funkcje mieszkalne czy użytkowe.

Należy przy tym podkreślić, że z preferencyjnej stawki podatku w oparciu o powołany wyżej art. 41 ust. 12 ustawy korzystać mogą tylko czynności wymienione w tym przepisie, wykonywane w obiektach budowlanych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W związku z tym, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie definiują pojęć budowa, remont, modernizacja, przebudowa, roboty budowlane, termomodernizacja, w celu wyjaśnienia ich znaczenia należy odwołać się do rozumienia tych terminów przyjętego w języku powszechnym. Jak bowiem wskazał NSA w uchwale z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13, czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym.

I tak, według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (). Natomiast budować to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie modernizacja według cytowanego Słownika języka polskiego (str. 474, kol. 2) oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś.

Natomiast przebudowa zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

W znaczeniu słownikowym (Współczesny słownik języka polskiego, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), remont oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia, natomiast montaż to składanie, łączenie, ustawianie z poszczególnych części maszyn, urządzeń, budowli, zakładanie instalacji. Z kolei instalować oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne.

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi obejmować dostawę, budowę, remont, modernizację, termomodernizację lub przebudowę budynków lub ich części. Przy czym wziąwszy pod uwagę przywołane wyżej definicje czynności budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji powinny dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektu budowlanego. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budynków mieszkalnych jednorodzinnych przekraczających powierzchnię użytkową 300 m oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m, preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie między innymi produkcji i sprzedaży masy betonowej. Wyprodukowany beton Wnioskodawca dostarcza do odbiorcy na plac budowy własnym specjalistycznym środkiem transportu, następnie dokonuje wypompowania betonu, wylania oraz rozprowadzenia go w odpowiednim miejscu.

Wnioskodawca ma zamiar świadczyć w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, kompleksowe usługi budowlane polegające na dostarczeniu na plac budowy wyprodukowanej przez niego masy betonowej specjalistycznym samochodem (gruszka do betonu) lub samochodem wyposażonym w pompę do betonu (pompo-gruszka), wypompowaniu i rozprowadzeniu betonu na miejscu budowy (kompleksowa usługa budowlana). Usługi te dotyczyć będą między innymi: zalania fundamentów, stropów, innych elementów betonowych oraz pozostałych niezbędnych czynności budowlanych zleconych przez klientów polegających między innymi na odpowiednim ułożeniu betonu w szalunkach oraz jego zawibrowaniu. Opisane we wniosku usługi będą wykonywane w bryle budynku.

Przedmiotowe usługi dotyczyć mogą obiektów budowlanych i ich części (z wyłączeniem lokali użytkowych) sklasyfikowanych wg PKOB pod symbolami:

  • PKOB 1110 budynki mieszkalne jednorodzinne,
  • PKOB 1121 budynki o dwóch mieszkaniach,
  • PKOB 1122 budynki o trzech i więcej mieszkaniach,

a także lokali mieszkalnych w budynkach mieszkalnych oraz lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych wg PKOB w dziale 12.

Ze zleceniodawcami Wnioskodawca będzie zawierać umowy o roboty budowlane obejmujące ww. czynności z wyszczególnieniem co jest przedmiotem sprzedaży. W treści umowy lub odrębnie, jeżeli umowa dotyczyć będzie usług związanych z budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi lub lokalami mieszkalnymi, zleceniodawca będzie każdorazowo składał Wnioskodawcy pisemne oświadczenie, dotyczące powierzchni użytkowej jednorodzinnego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, w stosunku do którego Wnioskodawca świadczył będzie opisaną wyżej kompleksową usługę budowlaną. Oświadczenie zleceniodawcy dotyczące powierzchni użytkowej jw. będzie weryfikowane przez Wnioskodawcę w oparciu o dane zawarte w projekcie budowlanym, które zleceniodawca zobowiązany będzie udostępnić Wnioskodawcy. Cena sprzedaży kompleksowych usług budowlanych na podstawie zawartej umowy o roboty budowlane obejmować będzie łącznie koszt całkowity towaru i usługi. Przedmiotem sprzedaży jest dostawa betonu wraz z wpompowaniem, wylewaniem, rozprowadzeniem i nie można wyłączyć z niej poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży. Na fakturze ww. transakcja będzie ujmowana pod jedną pozycją jako kompleksowe świadczenie usługi o wartości łącznej dostawa betonu wraz z usługą jej wpompowania, wylania i rozprowadzenia.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy wykonanie kompleksowej usługi budowlanej w opisanym wyżej zakresie (tj. wyprodukowanie betonu, dostarczenie go na plac budowy specjalistycznym transportem, wpompowanie, wylanie, rozprowadzenie i wibrowanie w celu zabetonowania tym betonem fundamentów, stropów bądź innych elementów betonowych), na podstawie zawartej z klientem umowy, w przypadku gdy spełnione są warunki dla zakwalifikowania obiektu budowlanego jako objętego społecznym programem mieszkaniowym, uprawnia Wnioskodawcę do zastosowania dla tej usługi obniżonej stawki podatku (8%), zgodnie z art. 41 ust. 12-12c ustawy o podatku VAT.

Zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do świadczenia zasadniczego, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem w skutecznym wykorzystaniu świadczenia zasadniczego. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Pojedyncza czynność lub świadczenie traktowana jest zatem jako element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne, które nie może zostać wykonane lub wykorzystane bez świadczenia pomocniczego.

W tym miejscu wskazać należy, że zastosowanie jednej stawki podatku od towarów i usług i opodatkowanie nią zarówno usługi, jak i dostawy materiałów, wykorzystywanych do wykonania tej usługi uwarunkowane jest zakresem, w jakim prowadzona jest działalność gospodarcza oraz przedmiotem umowy zawartej ze zleceniodawcą.

Zauważa się, że przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (dostawa, budowa, remont, modernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym).

W sytuacji gdy mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym świadczeniem dwóch lub więcej usług, tak ściśle ze sobą powiązanych, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku VAT. Zdarzenie to należy traktować jako jednolite świadczenie, w którym kilka elementów należy uznać za konstytutywne do świadczenia głównego. Zatem, należy ustalić charakter świadczonej usługi, a tym samym zidentyfikować dominujące składniki danego świadczenia.

Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest usługa remontowa, budowlana, budowlano-montażowa, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (materiały, robocizna, transport, zużyta energia, narzędzia itp.). Wyliczenie co składa się na wykonaną usługę ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych).

Świadczenie kompleksowe (złożone) to zgodnie z orzecznictwem TSUE szereg działań podejmowanych przez podatnika na rzecz konsumenta, które z gospodarczego punktu widzenia tworzy jedną całość i z podatkowego punktu widzenia nie powinno być w sposób sztuczny dzielone.

Natomiast o tym, czy będziemy mieli do czynienia z dostawą towarów, czy świadczeniem usług powinien przesądzić element, który w ramach danego świadczenia ma charakter dominujący (zob. np. wyroki TSUE: z 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94, Faaborg Gelting Linien; z 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and Excise; z 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04, Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV v Staatssecretaris van Financien, z glosą P. Selera, opubl. Lex/el. 2010). Jeżeli elementem dominującym w ramach danej transakcji będzie wydanie towaru w celu przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel, natomiast pozostałe czynności będą miały charakter pomocniczy lub uboczny wówczas transakcja powinna być traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Natomiast w przypadku gdy istotą transakcji będą inne czynności to mimo, że w ramach takiej transakcji może także wystąpić wydanie towaru, powinna być ona traktowana jako świadczenie usług.

Wobec powyższego jeżeli przedmiotem sprzedaży ma być konkretna usługa nie powinno się wyodrębniać poszczególnych elementów, które złożyły się na tę usługę i opodatkować ich osobno, ponieważ usługodawca sprzedaje określoną usługę a nie elementy (koszty).

W przypadku świadczenia usług, opisanych we wniosku, mamy do czynienia z jedną kompleksową usługą, która obejmuje świadczenie podstawowe, tj. usługę budowlaną polegającą na wykonywaniu robót betoniarskich związanych z zabetonowaniem wskazanych w zamówieniu lub umowie miejscach (tj. fundamentów, stropów bądź innych elementów betonowych). Na opisaną wyżej kompleksową usługę budowlaną składać się będzie dostarczenie na plac budowy wyprodukowanej przez Wnioskodawcę masy betonowej specjalistycznym samochodem (gruszka do betonu) lub samochodem wyposażonym w pompę do betonu (pompo-gruszka), wypompowanie i rozprowadzenie betonu na miejscu budowy. Usługa świadczona będzie na podstawie zawartej z klientem umowy, w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowe usługi dotyczyć mogą obiektów budowlanych i ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych. Usługa będzie wykonywana w bryle budynku.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego pozwala zatem stwierdzić, że przedmiotem opodatkowania w przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego sytuacji, jest skategoryzowana, kompleksowa usługa, a nie dostawa towaru czy też zbiór wyodrębnionych w jej ramach usług.

Ponadto podkreślić należy, że z uwagi na to, że obniżone stawki podatku mają charakter wyjątkowy, winny mieć zastosowanie do towarów i usług wskazanych wprost przez ustawodawcę w ustawie o podatku od towarów i usług lub w przepisach wykonawczych do tej ustawy. Preferencyjna stawka podatku miała i ma zastosowanie do wskazanych w przepisach czynności związanych z budownictwem mieszkaniowym.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że świadczenie kompleksowej usługi budowlanej (polegającej na: wyprodukowaniu betonu, dostarczeniu go na plac budowy, wpompowaniu, wylaniu, rozprowadzeniu i wibrowaniu w celu zabetonowania tym betonem fundamentów, stropów bądź innych elementów betonowych) na podstawie zawartej z klientem umowy (z której wynika, że cena obejmować będzie łączny koszt całkowity towaru i usługi), wykonywanej w obiektach budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w ramach budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy tych obiektów, będzie opodatkowane preferencyjną 8% stawką podatku od towarów i usług zgodnie z art. 41 ust. 2 i ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wskazanych w art. 41 ust. 12b ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, że rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji oparto się ściśle na opisie zdarzenia przyszłego przedstawionym we wniosku. Jeżeli zatem rzeczywisty przebieg zdarzenia będzie inny niż ten, który został przedstawiony we wniosku, to wydana interpretacja indywidualna nie będzie wywoływała skutków prawnych.

Należy jednocześnie zauważyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii poprawności dokonanego przez Wnioskodawcę zaklasyfikowania przedmiotowych budynków według PKOB. Należy bowiem zauważyć, że tut. Organ nie jest właściwy do weryfikacji poprawności dokonanej klasyfikacji budynków, według PKOB, gdyż zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam dokonuje takiego zaklasyfikowania według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych zainteresowany podmiot może zwrócić się o udzielenie informacji w tym zakresie do Urzędu Statystycznego. Tak więc to Wnioskodawcę obciąża obowiązek i ryzyko prawidłowego zaklasyfikowania ww. budynku według PKOB, a w razie wątpliwości może on w tym zakresie zwrócić się do Urzędu Statystycznego.

Tutejszy Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Dotyczy to w szczególności stawki podatku dla ww. świadczenia realizowanego, w obiektach niezaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu