Wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu przepis art. 43 ust. 1 pkt 38. - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 15.02.2016, sygn. IPPP2/4512-1263/15-2/IZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu przepis art. 43 ust. 1 pkt 38.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2015 r. (data wpływu 29 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka lub Pożyczkodawca) ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka została wyposażona w kapitał poprzez wniesienie przez jej udziałowców wkładu pieniężnego oraz niepieniężnego. W przyszłości udziałowcy mogą dokonywać dalszych wkładów do spółki. Spółka może również pozyskiwać finansowanie w formie pożyczek i kredytów.

Zgodnie z umową Spółki przedmiotem jej działalności jest między innymi:

64.19.Z - Pozostałe pośrednictwo pieniężne,
64.30.Z - Działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych,
64.92.Z - Pozostałe formy udzielania kredytów,
64.99.Z - Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
66.19.Z - Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych.

Spółka nabyła pierwsze aktywa w listopadzie 2015 r. Zgodnie z zamierzeniami biznesowymi w ramach prowadzonej działalności:

Spółka będzie inwestowała (w drodze nabycia lub objęcia) w udziały w spółkach m.in. prowadzących (lub rozpoczynających w oparciu o pozyskane środki) działalność w branży hodowli drobiu, ubojni, produkcji pasz. Zgodnie z planami biznesowymi spółki zależne będą tworzone w dużej mierze wspólnie z partnerami biznesowymi i będą pozyskiwały finansowanie dłużne na prowadzone inwestycje;

Spółka jest obecnie udziałowcem w jednej spółce zależnej. Zgodnie z zawartą umową inwestycyjną z niepowiązanym funduszem inwestycyjnym Spółka dokonała zbycia pakietu udziałów w spółce zależnej. Środki uzyskane ze sprzedaży tych udziałów zostaną reinwestowane we wskazane powyżej projekty które będą prowadzone poprzez spółki zależne z nowymi partnerami biznesowymi;

Spółka będzie udzielać pożyczek spółkom zależnym, udziałowcom oraz innym podmiotom. Spółka przez cały okres trwania umowy pożyczek uprawniona będzie do pobierania odsetek od udostępnionej kwoty pożyczki;

Spółka może również uzyskiwać przychody z tytułu usług doradczych oraz zarządczych świadczonych na rzecz spółek zależnych;

Spółka będzie ponadto prowadzić działalność inwestycyjną polegającą na lokowaniu wolnych środków finansowych w aktywa płynne.

Przychody z tytułu odsetek od pożyczek udzielonych innym podmiotom mogą stanowić znaczącą część przychodów Spółki.

Udzielanie pożyczek spółkom powiązanym może być istotnym elementem działalności Spółki warunkującym prowadzenie danego projektu i w konsekwencji koniecznym uzupełnieniem działalności Spółki. Jako przykład można wskazać wymogi banków finansujących, które mogą uzależnić przyznanie kredytu danej spółce projektowej od wniesienia do tej spółki wkładu własnego (tzw. equity) m.in. w drodze pożyczek udzielonych przez Spółkę. Innymi słowy, Spółka będzie prowadziła swoją działalność inwestycyjna oraz usługową (związaną z realizacją projektów z branży rolno-spożywczej poprzez spółki zależne) dzięki zorganizowaniu finansowania dla spółki zależnej. Udzielanie pożyczek innym podmiotom przez Pożyczkodawcę będzie wynikało z polityki inwestycyjnej przyjętej przez Spółkę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że transakcje udzielania pożyczek przez Spółkę należy zaklasyfikować jako świadczenie usług finansowych podlegających opodatkowaniu VAT i jednocześnie korzystających ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy,transakcje udzielania pożyczek przez Spółkę należy zaklasyfikować jako świadczenie usług finansowych podlegających opodatkowaniu VAT i jednocześnie korzystających ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

W celu określenia czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu VAT należy ustalić:

czy jest ono objęte zakresem przedmiotowym przepisów o podatku VAT, oraz
czy podmiot dokonujący tego świadczenia - usługodawca występuje w charakterze podatnika VAT.

Udzielanie Pożyczek jako świadczenie usług

Stosownie do postanowienia art. 2 pkt 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE, L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r.) (dalej: Dyrektywa VAT), opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Przez świadczenie usług - zgodnie z treścią art. 24 ust. 1 Dyrektywy VAT - rozumieć należy każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

W przypadku udzielenia pożyczki mamy niewątpliwie do czynienia ze świadczeniem Pożyczkodawcy na rzecz innego podmiotu (pożyczkobiorcy), polegającym na udostępnieniu kapitału, zasadniczo, za wynagrodzeniem w postaci odsetek. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, podlegające, opodatkowaniu VAT. Jednocześnie, ze względu na charakter świadczonej usługi polegającej - jak wskazano powyżej - na udostępnieniu kapitału na rzecż innego podmiotu, udzielenie pożyczki należy zaliczyć do kategorii usług finansowych, zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 135 Dyrektywy VAT.

Klasyfikacja udzielenia pożyczki jako świadczenia usług nie budzi wątpliwości również na gruncie przepisów polskiej ustawy o VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z treścią art. 8 ust. 1, każde świadczenie na rzecz innego podmiotu - osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, usługi te - jako zaliczane do usług finansowych, zgodnie z terminologią stosowaną w polskiej ustawie o VAT - korzystają ze zwolnienia od opodatkowania VAT.

Konkludując, w przypadku udzielania pożyczek, zdaniem Wnioskodawcy mamy niewątpliwie do czynienia z usługą finansową, objętą zakresem przedmiotowym ustawy o VAT.

Jednakże dla rozstrzygnięcia kwestii, czy świadczenie polegające na udzieleniu oprocentowanej pożyczki podlega opodatkowaniu VAT, niezbędne jest ustalenie, czy udzielając pożyczki Pożyczkodawca działa w charakterze podatnika VAT.

Udzielenie pożyczki, jako czynność wykonywana w zakresie działalności gospodarczej Pożyczkodawcy

Udzielenie pożyczki, jako element działalności gospodarczej w świetle postanowień Dyrektywy VAT i ustawy o VAT

Zgodnie z definicją zawartą w art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców i usługodawców włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Prawodawca wspólnotowy postanowił nadto, iż za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Analogiczne w swej istocie definicje podatnika oraz działalności gospodarczej funkcjonują na gruncie przepisów ustawy o VAT. W art. 15 ust. 1 ustawy o VAT postanowiono, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, przy czym przez towary - zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rozumieć należy m.in. rzeczy ruchome, w tym niewątpliwie pieniądze stanowiące szczególny rodzaj rzeczy ruchomych oznaczonych co do gatunku.

Takie sformułowanie definicji działalności gospodarczej jednoznacznie wskazuje, iż w zamyśle ustawodawcy zarówno wspólnotowego, jak i polskiego:

jakiekolwiek wykorzystywanie przez podatników VAT majątku rzeczowego w sposób ciągły (w tym niewątpliwie pieniędzy, stanowiących w istocie sui generis rzeczy oznaczone co do gatunku);

w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu w jakiejkolwiek postaci (np. w postaci odsetek od udzielonego kapitału) stanowi niewątpliwie działalność gospodarczą.

Zgodnie z ustawą o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. zmianie uległa definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w ten sposób, że z definicji tej zostanie wykreślony fragment również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Jak zostało to podkreślone w uzasadnieniu do zmian w ustawie o VAT, proponowana zmiana ma na celu ściślejsze odwzorowanie pojęć podatnika i działalności gospodarczej zdefiniowanych w Dyrektywie VAT oraz tez wyroku TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Zamiarem ustawodawcy była rezygnacja z opcji przewidzianej przez Dyrektywę VAT w art. 12 ust. 1 umożliwiającej państwom członkowskim uznanie za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą. Jednocześnie, w uzasadnieniu podkreśla się też, że wprowadzana zmiana nie oznacza, że nie jest objęty podatkiem VAT podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję.

W świetle powyższego warto zwrócić uwagę, iż w orzecznictwie TSUE pojęcie podatnika (art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT) definiuje się w związku z pojęciem działalności gospodarczej. Jak wskazuje TSUE w wyrokach: Fakt prowadzenia takiej działalności uzasadnia bowiem uznanie podmiotu za podatnika (pkt 43 wyroku C-180/10 i C-181/10 powołując się na wyrok z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03 pkt 19). Z powyższego wynika, że na gruncie podatku VAT, każda działalność podatnika zostanie uznana za działalność gospodarczą.

Odnosząc powyższe do sytuacji Pożyczkodawcy należy podkreślić, że Pożyczkodawca będzie udzielał pożyczek na rzecz udziałowców, spółek powiązanych (na rzecz których będzie świadczył również usługi) jak i innych podmiotów. Udzielanie pożyczek jest zarówno związane z podstawową działalnością Pożyczkodawcy (tj. działalnością inwestycyjną) jak i stanowi źródło przychodów z tytułu odsetek. Podsumowując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy Pożyczkodawca powinien być uznany za podatnika VAT w zakresie udzielania pożyczek, a tym samym transakcja udzielenia pożyczek powinna być uznana za podlegającą opodatkowaniu VAT. Zdaniem Wnioskodawcy transakcja udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę będzie więc podlegała opodatkowaniu VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Udzielenie pożyczki, jako element działalności gospodarczej w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i polskich sadów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych wydanych przez organy podatkowe

Na poprawność wyżej opisanego wywodu wskazuje m.in. orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). Przykładowo, w sprawie C-77/01 EDM (zob. orzeczenie ETS z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 EDM v. Fazenda Publica), TSUE orzekł, że w przypadku holdingów podejmujących jedynie czynności nadzoru względem spółek powiązanych (a więc nie prowadzących w tym zakresie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów VAT), udzielanie przez nich pożyczek powinno być uznane, co do zasady, za działalność gospodarczą. Stanowisko to opiera się na przekonaniu, iż w przypadku holdingów odsetki uzyskane z tytułu udzielenia pożyczki nie wynikają z prostego posiadania środków finansowych (w charakterze indywidualnego inwestora), lecz stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w postaci udostępnienia kapitału na rzecz innego podmiotu.

Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości, iż w przypadku podmiotów gospodarczych udzielane przez nie pożyczki - polegające na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu - stanowią element prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie również w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Dla przykładu, NSA w wyroku z dnia 4 czerwca 2013 r. (I FSK 696/12) potwierdził kwestię opodatkowania umowy pożyczki udzielonej przez spółkę holdingową spółkom, w których posiada ona udziały. Sąd przywołał w uzasadnieniu powyższe orzeczenie ETS z dnia 29 kwietnia 2004 r.

Ponadto, w wyroku z dnia 13 marca 2007 r. sygn. III SA/Wa 3554/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: WSA w Warszawie) rozpatrywał sprawę opodatkowania umowy pożyczki (i) zawartej pomiędzy podmiotami, których zakres działalności nie obejmował działalności finansowej (ii) w sytuacji, gdy udzielona pożyczka miała charakter wyłącznie jednorazowy.

W wyroku tym, WSA w Warszawie stwierdził, iż zgodnie z art. 15 ust. 2 zdanie drugie (ustawy o VAT) działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Pieniądze nie zostały wyłączone z majątku, z którego można osiągać stały dochód. Niewątpliwie pieniądze należy zaliczyć do tangible property.W polskim tłumaczeniu dyrektywy użyto zwrotu majątek rzeczowy, co podkreśla rozumienie rzeczy na gruncie prawa polskiego, jako przedmiotów materialnych (art. 45 k. c.), i które to pojęcie rzeczy obejmuje pieniądz polski. Zatem w wyniku analizy art. 4 VI Dyrektywy (Szósta Dyrektywa Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG), Dziennik Urzędowy UE, L 145 z dnia 13 czerwca 1977 r.) należy dojść do wniosku, że podatnikiem podatku VAT jest podmiot wykorzystujący majątek rzeczowy (pieniądze) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu (odsetek w 60 ratach).

Stanowisko takie akceptowane jest również przez polskie organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji z 16 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wskazał, iż: Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Bowiem udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie były wpisane do umowy spółki oraz nie były wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym (sygn. ITPP2/443-628/09/EŁ). Warto wskazać, iż przedmiotowa interpretacja dotyczyła sytuacji, w której wnioskodawca udzielił jednorazowej pożyczki.

Podobnie, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 12 kwietnia 2012 r. wskazał, iż Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy (sygn. IPPP1/443-145/12-2/IGo).

Powyższe stanowisko znajduje poparcie również w szeregu innych interpretacji podatkowych wydanych przez Ministra Finansów w ostatnich latach, (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2012 r. sygn. IPPP1/443-158/12-4/IGo, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 września 2012 r. sygn. ITPP1/443-709/12/AT).

Konkludując, z analizy przepisów Dyrektywy VAT oraz ustawy o VAT, jak również orzecznictwa TSUE, polskich sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych wydanych przez polskie organy podatkowe jednoznacznie wynika, iż udzielenie przez podatnika VAT pożyczki w zamian za wynagrodzenie (np. w postaci odsetek), stanowi element prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Charakter świadczenia Pożyczkodawcy

Jak Wnioskodawca wskazywał powyżej, Pożyczkodawca przez cały okres trwania umowy uprawniony będzie do pobierania odsetek od udostępnionego kapitału.

Z okoliczności tej jednoznacznie wynika, iż świadczenie Pożyczkodawcy sprowadza się do (i) wykorzystywania w sposób ciągły (ii) zgromadzonego uprzednio majątku rzeczowego w postaci pieniędzy, (iii) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu w postaci odsetek. Stąd też bezspornym jest, iż świadczenie Pożyczkodawcy należy zakwalifikować, jako element prowadzonej, przez niego działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT. Nie ulega tym samym wątpliwości, iż udzielając pożyczek, Pożyczkodawca będzie występował w charakterze podatnika VAT.

Podsumowanie

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielanie pożyczek (i) będzie czynnością .objętą zakresem przedmiotowym opodatkowania VAT i jednocześnie (ii) zostanie dokonane przez Pożyczkodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Jak Wnioskodawca wskazywał wyżej, udzielanie przez Pożyczkodawcę pożyczek należy - ze względu na charakter świadczonej usługi polegającej na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu - zaliczyć do kategorii usług finansowych, które w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT korzystają ze zwolnienia od opodatkowania VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka została wyposażona w kapitał poprzez wniesienie przez jej udziałowców wkładu pieniężnego oraz niepieniężnego. W przyszłości udziałowcy mogą dokonywać dalszych wkładów do spółki. Spółka może również pozyskiwać finansowanie w formie pożyczek i kredytów.

Zgodnie z umową Spółki przedmiotem jej działalności jest między innymi:

64.19.Z - Pozostałe pośrednictwo pieniężne,
64.30.Z - Działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych,
64.92.Z - Pozostałe formy udzielania kredytów,
64.99.Z - Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,
66.19.Z - Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych.

Spółka nabyła pierwsze aktywa w listopadzie 2015 r. Zgodnie z zamierzeniami biznesowymi w ramach prowadzonej działalności:

Spółka będzie inwestowała (w drodze nabycia lub objęcia) w udziały w spółkach m.in. prowadzących (lub rozpoczynających w oparciu o pozyskane środki) działalność w branży hodowli drobiu, ubojni, produkcji pasz. Zgodnie z planami biznesowymi spółki zależne będą tworzone w dużej mierze wspólnie z partnerami biznesowymi i będą pozyskiwały finansowanie dłużne na prowadzone inwestycje;

Spółka jest obecnie udziałowcem w jednej spółce zależnej. Zgodnie z zawartą umową inwestycyjną z niepowiązanym funduszem inwestycyjnym Spółka dokonała zbycia pakietu udziałów w spółce zależnej. Środki uzyskane ze sprzedaży tych udziałów zostaną reinwestowane we wskazane powyżej projekty które będą prowadzone poprzez spółki zależne z nowymi partnerami biznesowymi;

Spółka będzie udzielać pożyczek spółkom zależnym, udziałowcom oraz innym podmiotom. Spółka przez cały okres trwania umowy pożyczek uprawniona będzie do pobierania odsetek od udostępnionej kwoty pożyczki;

Spółka może również uzyskiwać przychody z tytułu usług doradczych oraz zarządczych świadczonych na rzecz spółek zależnych;

Spółka będzie ponadto prowadzić działalność inwestycyjną polegającą na lokowaniu wolnych środków finansowych w aktywa płynne.

Przychody z tytułu odsetek od pożyczek udzielonych innym podmiotom mogą stanowić znaczącą cześć przychodów Spółki.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że usługa, którą będzie świadczył Wnioskodawca, tj. usługa udzielania pożyczek stanowi realizację istniejących pomiędzy stronami stosunków cywilnoprawnych. Stosunki te składają się z dwustronnych zobowiązań stron transakcji do wykonania skonkretyzowanych świadczeń z jednej strony świadczenia Spółki (które w tym przypadku polegają na udzieleniu pożyczki), a z drugiej strony świadczenia usługobiorcy w zamian za udostępnienie kapitału, tj. zapłaty wynagrodzenia w formie odsetek od udzielonej pożyczki, stanowiących wynagrodzenie za wyświadczoną przez Spółkę usługę.

Zatem udzielanie przez Spółkę pożyczek wypełnia dyspozycję art. 8 ust. 1 ustawy, a więc zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast, jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej, przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione od podatku są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie