Temat interpretacji

Co do zasady, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż 7 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, w przypadku gdy czynności te powinny być potwierdzone fakturą zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.). Zasada ta nie ma zastosowania w sytuacji, gdy przepisy określają odmienny od zasad ogólnych, czyli szczególny moment powstania tego obowiązku. Taka szczególna regulacja dotyczy między innymi usług transportowych, dla których według art. 6 ust. 8b pkt 2 lit. a) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty nie później jednak niż 30 dnia od dnia wykonania usługi. W przypadku częściowego otrzymania zapłaty lub otrzymania części zaliczki przed wykonaniem usługi obowiązek podatkowy powstaje w tej części (6 ust. 8d ustawy o VAT). W przepisie tym należy zwrócić uwagę na dwie istotne kwestie, polegające na odmiennych od zasad ogólnych uregulowaniach:
a) otrzymanie zaliczki przed wykonaniem usługi. W tym przypadku każda kwota otrzymanej zaliczki, (a nie tylko w wysokości 50% lub wyższa), powoduje powstanie obowiązku podatkowego;
b) otrzymanie zapłaty po wykonaniu usługi. W tym przypadku również każda kwota otrzymanej zapłaty za usługę (w całości lub w części) powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części lub w całości.

Jeżeli natomiast usługodawca nie otrzyma zaliczki, albo po wykonaniu usługi nie otrzyma zapłaty w terminie dłuższym niż 30 dni, obowiązek podatkowy należy ustalić 30 dnia od dnia wykonania usługi i wykazać wynikający z wykonanej usługi należny VAT w deklaracji podatkowej. Sam fakt wystawienia faktury po wykonaniu usługi nie będzie w tym przypadku powodował obowiązku podatkowego, czyli obowiązku wykazania tej faktury w rozliczeniu za miesiąc jej wystawienia.
Stanowisko podatnika zawarte w piśmie, iż obowiązek podatkowy dla świadczonych usług transportowych, powstaje zgodnie z art. 6 ust. 8b pkt 2 lit. a ustawy o VAT jest właściwe.
W sprawie wystawiania faktur za świadczone usługi w zakresie przewozu dzieci niepełnosprawnych do szkoły na podstawie umowy zawartej od dnia 03.09.2003 r. do 25.06.2004 r. informuje się, że w przypadku usług transportowych przepisy określają również odmienny od zasad ogólnych termin wystawienia faktury dokumentującej wykonanie tych usług. Zgodnie z § 40 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.) w omawianej sytuacji fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego, ale może być ona wystawiona również nie wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem tego obowiązku (wcześniejsze wystawienie faktury niż 30 dzień przed powstaniem obowiązku podatkowego nie dotyczy zaliczek otrzymanych przed wykonaniem usługi). Przepis określa zatem najwcześniejszy i najpóźniejszy termin wystawienia faktury.
Faktura powinna być wystawiona zawsze w dniu powstania obowiązku podatkowego, tj. z chwilą otrzymania każdej zaliczki (nawet poniżej 50%), otrzymania części zapłaty po wykonaniu usługi (kwotę otrzymanej zapłaty), otrzymania całkowitej zapłaty za wykonaną usługę, a w przypadku braku otrzymania zaliczki lub zapłaty 30 dnia od dnia wykonania usługi. Faktura może być wystawiona również w dniu wykonania usługi, gdyż sam fakt jej wystawienia nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, i będzie to termin nie dłuższy niż 30 dni przed powstaniem tego obowiązku, który nawet w przypadku braku płatności przez usługobiorcę powstanie dokładnie 30 dnia od dnia wykonania usługi.

Natomiast w sprawie określenia na fakturze daty dokonania sprzedaży usług transportowych zawartych na podstawie umowy od 03.09.2003 r. do 25.06.2004 r. informuje się, że zgodnie z § 35 ust. 1 pkt 3 wyżej cyt. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży, z zastrzeżeniem § 37, powinna zawierać co najmniej: dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT"; podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży towarów o charakterze ciągłym (...)".Z literalnego brzmienia przepisu wynika, iż zamieszczenie na fakturach VAT miesiąca i roku dokonania sprzedaży jest ograniczone jedynie do przypadków sprzedaży towarów o charakterze ciągłym. W myśl art. 4 pkt 8 ustawy o VAT przez sprzedaż towarów - rozumie się również dostawę, odpłatne świadczenie usług oraz wykonywanie innych czynności określonych w art. 2 ustawy o VAT.
Nasze prawo nie definiuje sprzedaży towarów o charakterze ciągłym, natomiast Mały Słownik Języka Polskiego - Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa - pod hasłem "ciągłość" zawiera zapis "łączność, nieprzerywający się związek jakichś faktów, brak luk, przerw w czasie albo w przestrzeni (...)". Zatem poprzez sprzedaż o charakterze ciągłym należy rozumieć sprzedaż towarów lub świadczenie usług w jednolity sposób przez dłuższy czas. W Słowniku Języka Polskiego, pod red. M. Szymczaka wyraz "ciągły" określony jest jako: dziejący się, odbywający się, trwający stale, nieustannie, bezustanny, ustawiczny, stale się powtarzający, stały". Nie tylko zatem nieustanność jakiegoś procesu, ale także jego powtarzalność uznać należy za ciągłość. Jak się zatem wydaje, również w sytuacji, gdy np. na podstawie zawartej umowy systematycznie, lub w miarę potrzeb (ale z dużą częstotliwością) świadczone są usługi, a ich rozliczenie następuje np. raz w miesiącu uznać można, iż są to usługi o charakterze ciągłym, uprawniające do wystawiania faktur z datą sprzedaży ograniczoną jedynie do roku i miesiąca. W związku z wyżej przedstawionym stanem faktycznym świadczone usługi transportowe mają charakter ciągły, a zatem można wystawiać faktury VAT z podaniem tylko miesiąca i roku dokonania sprzedaży. Ponadto informuje się, że usługi w zakresie pomocy społecznej są zwolnione od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 (poz. 20 załącznika Nr 2) ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.