Temat interpretacji

Czy w przedstawionej wyżej transakcji Wnioskodawca jako nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze zakupu działki od gminy?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2013 r. (data wpływu 5 września 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 listopada 2013 r. (data wpływu 18 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup działki jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup działki. Wniosek uzupełniono w dniu 18 listopada 2013 r. o doprecyzowanie opisu sprawy oraz o dodatkową opłatę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i płatnikiem podatku od towarów i usług.

Dnia 1 grudnia 2005 r. Zainteresowany kupił od osób fizycznych, niebędących płatnikami VAT, m.in. udział wynoszący 1/4 (jedną czwartą) część w całym prawie własności działki budowlanej. Udział Wnioskodawca kupił z majątku osobistego i do majątku prywatnego.

Będąc współwłaścicielem działki, w porozumieniu z pozostałymi współwłaścicielami, Zainteresowany zlecał wykonanie operatów szacunkowych, wystąpił o warunki zabudowy (zostały wydane) i podejmował różne działania marketingowe zmierzające do zwiększenia wartości posiadanego przez niego udziału.

Zakupem działki zainteresowała się gmina. Transakcja miałaby nastąpić na zasadzie umowy zamiany gruntów pomiędzy gminą a osobami fizycznymi. Obie strony transakcji będą w tym wypadku dostawcami i odbiorcami, i muszą wystawić jakieś dokumenty sprzedaży.

Gmina jako dostawca wystawi fakturę z doliczonym VAT-em i Wnioskodawca też ma zamiar wystawić fakturę i doliczyć VAT. VAT naliczony w fakturze sprzedaży Zainteresowanego będzie jego podatkiem należnym i odprowadzi go do Urzędu Skarbowego po pomniejszeniu o podatek naliczony w fakturze wystawionej przez gminę. Zakupioną działkę Wnioskodawca przeznaczy prawdopodobnie w przyszłości do sprzedaży.

W piśmie z dnia 14 listopada 2013 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Zainteresowany wskazał, że:

• jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług,
• działki, o której mowa we wniosku nie wykorzystywał w prowadzonej działalności gospodarczej. Natomiast działka ta została przez Wnioskodawcę nabyta w celu odsprzedaży i Zainteresowany nabył mapy, sporządził koncepcję zagospodarowania, uzyskał opinię gestorów sieci i w efekcie uzyskał decyzję o warunkach zabudowy, z której wynika, że można ją zabudować budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym wraz z parkingami,
• ww. działka nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej,
• działka zakupiona od gminy będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionej wyżej transakcji Wnioskodawca jako nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w fakturze zakupu działki od gminy...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionej powyżej transakcji zamiany gruntów, Zainteresowany będzie miał prawo odliczyć VAT naliczony w fakturze od gminy.

Uzasadnienie.

Art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie mówi, że płatnikami podatku od towarów i usług są m.in. () osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (), która jest zdefiniowana jako () wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców () i dalej () Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższej definicji wynika, że za działalność gospodarczą w ustawie o podatku od towarów i usług uważa się wszelką działalność zbliżoną do działalności np. handlowca, a nie tylko działalność gospodarczą zgłoszoną w Urzędzie Gminy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wykonywane przez Niego zabiegi przygotowawcze przed sprzedażą działki (zlecanie wykonania operatów szacunkowych, wystąpienie o warunki zabudowy i działania marketingowe) podobne były do działań handlowca starającego się jak najkorzystniej sprzedać posiadany towar i przekraczały zwykłe działania związane z zarządzaniem majątkiem prywatnym. Również to, że zakupioną działkę Zainteresowany będzie chciał prawdopodobnie w przyszłości sprzedać, wskazuje, że postępowanie jego zbliżone jest do działań handlowca.

Wobec powyższego Wnioskodawca uważa, że będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w fakturze wystawionej przez drugą stronę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowa zasada dotycząca możliwości odliczenia podatku naliczonego została zawarta w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Przepis ten stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 (przypadek ten nie ma zastosowania w niniejszej sprawie).

Natomiast według art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1. sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
   1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
   2. (uchylony),
2. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3. (uchylony),
4. wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
   1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
   2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
   3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności,
5. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego,
6. (uchylony),
7. wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

Z analizy zarówno przywołanych regulacji prawnych, jak i całokształtu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatek od towarów i usług ze względu na jego konstrukcję, tzn. opodatkowanie wartości dodanej na poszczególnych etapach obrotu gospodarczego, jest podatkiem sformalizowanym i prawo do odliczenia podatku naliczonego nie jest nieograniczone. Podstawę do odliczenia podatku naliczonego mogą stanowić bowiem wyłącznie dokumenty wymienione w ustawie, przy czym dokumenty te muszą spełniać wymogi określone w ustawie i rozporządzeniu wykonawczym do niej. Podstawowym dokumentem wystawianym, zgodnie z art. 106 ustawy, przez podatników podatku od towarów i usług są faktury. Są one dokumentami, którymi czynni podatnicy tego podatku dokumentują swoją sprzedaż, przez którą stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie jest jednak związane tylko z otrzymaniem faktury, choćby od strony formalnej poprawnej, bowiem przysługuje ono w związku z nabyciem towarów i usług. Uprawnienie to może dotyczyć wyłącznie tych czynności, które faktycznie zostały dokonane. Samo posiadanie faktury nie tworzy bowiem prawa do odliczenia podatku na niej wykazanego. Przysługuje ono tylko wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto, zgodnie z przepisem art. 108 ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Przepis ten nie wskazuje, że samo bezzasadne wykazanie podatku w fakturze rodzi obowiązek podatkowy, lecz kreuje obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze w oderwaniu od zakresu podmiotowego opodatkowania i regulacji dotyczących obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego.

Z kolei, jak wynika z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca powiązał podatek naliczony z nabyciem towaru lub usługi podlegających opodatkowaniu. Istota podatku od towarów i usług polega zatem na tym, że po stronie zbywcy występuje obowiązek zadeklarowania i zapłaty podatku należnego od towarów lub usług dostarczonych nabywcy, a u nabywcy powstaje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tym związanego. Tę istotę podatku wyprowadzić można z szeregu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dotyczących zakresu opodatkowania, definicji podatnika, obowiązku podatkowego tudzież zasad odliczenia i zwrotu podatku. Z tych też względów, samo wykazanie na fakturze i uiszczenie podatku na podstawie art. 108 ustawy, nie powoduje po stronie nabywcy tej faktury uprawnienia do odliczenia podatku z niej wynikającego.

Jak wynika z konstrukcji powołanych wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zatem prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z powołanymi wyżej przepisami przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione jednocześnie warunki:

• odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz
• towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli takich, które generują podatek należny.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i płatnikiem podatku od towarów i usług.

Dnia 1 grudnia 2005 r. Zainteresowany kupił od osób fizycznych, niebędących płatnikami VAT, m.in. udział wynoszący 1/4 (jedną czwartą) część w całym prawie własności działki budowlanej. Udział Wnioskodawca kupił z majątku osobistego i do majątku prywatnego.

Zakupem działki zainteresowała się gmina. Transakcja miałaby nastąpić na zasadzie umowy zamiany gruntów pomiędzy gminą a osobami fizycznymi. Obie strony transakcji będą w tym wypadku dostawcami i odbiorcami i muszą wystawić jakieś dokumenty sprzedaży.

Gmina jako dostawca wystawi fakturę z doliczonym VAT-em i Wnioskodawca też ma zamiar wystawić fakturę i doliczyć VAT. VAT naliczony w fakturze sprzedaży Zainteresowanego będzie jego podatkiem należnym i odprowadzi go do Urzędu Skarbowego po pomniejszeniu o podatek naliczony w fakturze wystawionej przez gminę. Zakupioną działkę Wnioskodawca przeznaczy prawdopodobnie w przyszłości do sprzedaży.

Zainteresowany jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Działka zakupiona od gminy będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca ma wątpliwości w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej nabycie opisanej wyżej nieruchomości, którą Zainteresowany zamierza wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych nie natomiast do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W analizowanej sprawie warunek ten będzie spełniony, gdyż jak wynika z opisu sprawy nabyta od gminy nieruchomość będzie wykorzystywana przez Zainteresowanego (będącego czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług) w działalności opodatkowanej.

Podsumowując, Wnioskodawca będący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług będzie uprawniony do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej nabycie działki od gminy w drodze zamiany, o ile nieruchomość ta będzie służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz nie zaistnieją przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup działki.

Natomiast w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży udziału w gruncie i opodatkowania oraz udokumentowania tej czynności została wydana w dniu 3 grudnia 2013 r. interpretacja indywidualna nr ILPP1/443-802/13-4/AWa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu