Podatek od towarów i usług w zakresie korekty odliczonego podatku od nabytych samochodów osobowych. - Interpretacja - ILPP2/443-693/11/13-S/AD

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 12.06.2013, sygn. ILPP2/443-693/11/13-S/AD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie korekty odliczonego podatku od nabytych samochodów osobowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11 stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. (data wpływu 18 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty odliczonego podatku od nabytych samochodów osobowych jest:

  • prawidłowe w części dotyczącej samochodów demonstracyjnych,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej pojazdów wykorzystywanych na cele służbowe.

UZASADNIENIE

Wniosek Spółki z o.o. reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego z dnia 14 kwietnia 2011 r. (data wpływu 18 kwietnia 2011 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczy korekty odliczonego podatku od nabytych samochodów demonstracyjnych oraz pojazdów wykorzystywanych na cele służbowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Przedmiotem działalności Spółki jest odprzedaż samochodów osobowych (dalej: Pojazdy). Spółka jest dealerem Pojazdów nabywanych w drodze wewnątrzwspólnotowego nabycia lub nabyć krajowych towarów. Podstawowym celem działalności Spółki jest dystrybucja Pojazdów do odbiorców końcowych (klientów).

Pojazdy zakupione przez Spółkę są traktowane przez Spółkę jako towar handlowy i służą dalszej odsprzedaży. Spółka odlicza 100% VAT naliczonego przy nabyciu Pojazdów. Powyższe Pojazdy figurują w ewidencji środków obrotowych Spółki. Niektóre z Pojazdów używane są przez Spółkę w okresie nie dłuższym niż rok (licząc od daty rejestracji) w celach demonstracyjnych (np. do jazd próbnych, w celu zaprezentowania potencjalnemu nabywcy) bądź też udostępniane są pracownikom jako samochody służbowe oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych. W każdym jednak przypadku, Pojazdy takie dalej traktowane są jako towar handlowy i ewidencjonowane są na magazynie towarów handlowych (przykładowo, niezależnie od przeznaczenia Pojazdów, potencjalni klienci mogą już rezerwować możliwość zakupu powyższych Pojazdów w określonym czasie). Podstawowym bowiem celem Spółki jest dalsza odsprzedaż tych Pojazdów do odbiorców końcowych (klientów).

W praktyce występują sytuacje, w których w stosunku do części Pojazdów, które wykorzystywane są przez Spółkę w okresie przekraczającym 12 miesięcy od daty ich rejestracji, podejmowana jest decyzja o przekwalifikowaniu danego Pojazdu na Pojazd dedykowany wykorzystaniu dla potrzeb działalności gospodarczej Spółki, co implikuje również zmianę jego statusu z towaru handlowego na środek trwały. Ponadto, Spółka nie wyklucza, iż podobne przekwalifikowania Pojazdów będą miały miejsce w przyszłości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Spółka powinna skorygować odliczony VAT od nabytych Pojazdów (tj. skorygować odliczony podatek do wysokości 60% kwoty podatku należnego wynikającego z nabycia, ale nie więcej niż 6.000 PLN), dopiero w miesiącu zmiany statusu Pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych)...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Spółka powinna skorygować odliczony VAT od nabytych Pojazdów (tj. skorygować odliczony podatek do wysokości 60% kwoty podatku należnego wnikającego z nabycia, ale nie więcej niż 6.000 PLN), dopiero w miesiącu zmiany statusu Pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych). Zdaniem Spółki, tak długo jak Pojazdy opisane w zdarzeniu przyszłym wykazywane są w ewidencji jako towary handlowe, Spółce przysługuje prawo do odliczenia 100% VAT naliczonego, z uwagi na fakt, iż przedmiotem działalności Spółki jest odprzedaż samochodów osobowych.

Stanowisko Spółki oparte jest na szeregu argumentów, wynikających z przepisów prawa.

Zdaniem Spółki, w oparciu o ustawę o z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. 2009, Nr 152, poz. 1223 ze zm.), Pojazdy stanowią rzeczowe aktywa obrotowe. Pojazdy posiadają status towaru handlowego, bowiem są one przeznaczone do sprzedaży. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że pełnią one funkcje demonstracyjne, czy też wykorzystywane do innych celów, jeżeli podstawom celem ich nabycia jest dalsza odsprzedaż na rzecz Dealerów.

Odmiennie sytuacja prezentuje się, gdy Pojazd stanowi własność Spółki dłużej niż rok, a Spółka podejmuje decyzję o zmianie kwalifikacji danego Pojazdu z towaru handlowego na Pojazd służący działalności gospodarczej Spółki. W takiej sytuacji, zdaniem Spółki, zasadne jest zaliczenie go do środków trwałych. Jak bowiem wynika z art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2000, Nr 54, poz. 654, ze zm., dalej: Ustawa CIT), za środki trwałe uznaje się między innymi stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny, urządzenia i środki transportu o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok. A więc z uwagi na: wolę użytkowania Pojazdu jedynie do działalności Spółki oraz przewidywany okres użytkowania przekraczający rok zasadniczo zmienia się status takiego Pojazdu.

Jak wskazano, Spółka prowadzi działalność w zakresie zakupu i sprzedaży samochodów osobowych w związku z czym od każdego zakupu odlicza VAT naliczony, a po sprzedaży przekazuje podatek VAT należny (zgodnie z art. 86 ust. 4 pkt 7 Ustawy VAT w stanie prawnym do dnia 31 grudnia 2010 r., zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 7 Ustawy nowelizującej w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. oraz zgodnie z art. 86a ust. 3 Ustawy VAT w zw. z art. 9 pkt 2 Ustawy nowelizującej w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2013 r.). Wybrane Pojazdy podlegają zarejestrowaniu z przeznaczeniem na samochody demonstracyjne bądź dla innych celów. Samochody te nie tracą jednak statusu towaru handlowego, bowiem są one przeznaczone do sprzedaży w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy od daty rejestracji i w dalszym ciągu możliwe jest zastosowanie wskazanych wyżej przepisów Ustawy VAT oraz Ustawy nowelizującej. Zdaniem Spółki, dopiero utrata przez samochód osobowy statusu towaru handlowego i zaliczenie go do środków trwałych, a tym samym rozpoczęcie wykorzystywania go do prowadzenia działalności, powoduje konieczność uwzględnienia art. 86 ust. 3 Ustawy VAT w stanie prawnym do 31 grudnia 2010 r. (oraz odpowiednio art. 3 ust. 1 Ustawy nowelizującej w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. oraz art. 86a ust. 1 Ustawy VAT w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2013 r.), czyli zastosowania ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Spółki, konieczne jest przywołanie przepisów obowiązujących przed 2011 r., bowiem Spółka nie wyklucza, iż przedmiotem przeklasyfikowania mogą być Pojazdy nabyte przed tą datą.

Nie ulega bowiem wątpliwości, iż w momencie podjęcia decyzji o przekwalifikowaniu Pojazdu na środki trwałe straci on charakter towaru handlowego. Tym samym, od momentu podjęcia decyzji nie będzie spełniona przesłanka pełnego odliczenia podatku naliczonego w postaci okoliczności, iż przedmiotem działalności podatnika jest sprzedaż tych samochodów.

Skoro zaś nastąpi zmiana przeznaczenia Pojazdu, to niezbędna będzie korekta zmniejszająca kwotę odliczonego przez Spółkę podatku naliczonego. Ponieważ korekta uzasadniona będzie głównie zmianą przeznaczenia nabytego Pojazdu, zatem korekta odliczenia podatku naliczonego z tytułu opisanego nabycia Pojazdu powinna nastąpić dopiero w rozliczeniu za miesiąc, w którym będzie podjęta taka decyzja. Jeżeli bowiem do tego momentu nie będzie podjęta decyzja o zmianie charakteru Pojazdu, to nie będzie istniał wcześniej obowiązek korekty podatku naliczonego w opisanym zakresie.

Spółka pragnie podkreślić, iż analogiczne oceny formułowane są w interpretacjach indywidualnych.

Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 16 września 2010 r. (sygn. ITPP1/443-609/10/KM) zauważa:

Reasumując, w przypadku nabycia samochodu osobowego demonstracyjnego przeznaczonego do dalszej odsprzedaży traktowanego jako towar handlowy Wnioskodawcy przysługuje prawo odliczenia całości podatku naliczonego zapłaconego przy jego zakupie, zgodnie z art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast zakup pojazdu samochodowego wprowadzonego do ewidencji środków trwałych podlega regulacjom wynikającym, z art. 86 ust. 3 cyt. ustawy, tzn. Wnioskodawcy nie przysługuje prawo pełnego odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT nabycia pojazdów samochodowych.

Z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 20 sierpnia 2008 r. (sygn. IPPP1/443-1035/08-2/IZ) wskazuje:

Wprowadzenie samochodów demonstracyjnych, zastępczych do ewidencji środków trwałych, z uwagi za przewidywany przez Wnioskodawcę okres użytkowania, w zasadniczy sposób zmienia ich przeznaczenie. Nie są bowiem one już towarem handlowym wchodzącym w skład aktywów obrotowych, lecz stały się majątkiem trwałym. Zatem art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. a ustawy nie będzie miał zastosowania.

Również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 22 lipca 2010 r. (sygn. ILPP2/443-659/10-4/AK), potwierdził prawidłowość powyższego stanowiska. Reasumując, w opisanej sytuacji prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Spółka powinna skorygować odliczony VAT od nabytych Pojazdów (tj. skorygować odliczony podatek do wysokości 60% kwoty podatku należnego wynikającego z nabycia, ale nie więcej niż 6.000 PLN), dopiero w miesiącu zmiany statusu Pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych).

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 18 lipca 2011 r. interpretację indywidualną nr ILPP2/443-693/11-2/AD, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ocenie tut. Organu, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) oraz ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652) dalej: ustawa nowelizująca, w opisanej sytuacji Spółce w odniesieniu do samochodów osobowych wykorzystywanych do celów demonstracyjnych, bądź też udostępnianych pracownikom jako pojazdy służbowe lub w ograniczonym zakresie do celów prywatnych nie przysługuje prawo do odliczenie całości podatku naliczonego zapłaconego przy zakupie przedmiotowych samochodów. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, a wcześniej art. 86 ust. 3 ustawy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia 60% kwoty podatku należnego, nie więcej niż 6.000 zł wynikającej z faktury zakupu tych pojazdów. Wobec powyższego, Spółka nie jest zobowiązana do korygowania odliczonego podatku VAT od nabytych Pojazdów, w przypadku zmiany statusu Pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych).

Pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. Spółka z o.o. reprezentowana przez Doradcę Podatkowego wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 29 sierpnia 2011 r. nr ILPP2/443/W-58/11-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Spółka z o.o. reprezentowana przez Doradcę Podatkowego, wniosła w dniu 3 października 2011 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11, w którym uchylił zaskarżoną interpretację. Wyrok stał się prawomocny od dnia 14 lutego 2013 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego w zakresie korekty odliczonego podatku od nabytych samochodów osobowych uznaje się za:

  • prawidłowe w części dotyczącej samochodów demonstracyjnych,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej pojazdów wykorzystywanych na cele służbowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7:

  1. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
    1. z tytułu nabycia towarów i usług,
    2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
    3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;

  1. w przypadku importu towarów suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego i deklaracji importowej, z zastrzeżeniem pkt 5;
  2. zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
  3. kwota podatku należnego od importu usług, kwota podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
  4. kwota podatku należnego z tytułu importu towarów w przypadkach, o których mowa w art. 33a.

Z kolei, w myśl art. 86 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., kwotę podatku naliczonego stanowi:

  1. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
    1. z tytułu nabycia towarów i usług,
    2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
    3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu
    z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;
  2. w przypadku importu towarów suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego i deklaracji importowej, z zastrzeżeniem pkt 5;
  3. zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
  4. kwota podatku należnego od importu usług, kwota podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
  5. kwota podatku należnego z tytułu importu towarów w przypadkach, o których mowa w art. 33a.

Do dnia 31 grudnia 2010 r., zasady odliczenia podatku VAT od nabycia samochodów regulowały przepisy art. 86 ust. 3-7a ustawy.

I tak, na podstawie art. 86 ust. 3 ustawy, w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowiło 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca nie więcej jednak niż 6.000 zł.

W myśl art. 86 ust. 4 ustawy, przepis ust. 3 nie dotyczył:

  1. pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;
  2. pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
  3. pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
  4. pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
  5. pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy;
  6. pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
  7. przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
    1. odsprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
    2. oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 4 pkt 14 stwierdzało się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań art. 86 ust. 5 ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 5a, kopię zaświadczenia, o którym mowa w ust. 5, podatnik był zobowiązany dostarczyć w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania, do naczelnika urzędu skarbowego.

W przypadku gdy w pojeździe, dla którego wydano zaświadczenie, o którym mowa w ust. 5, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 4 pkt 1-4 podatnik obowiązany był do pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o tych okolicznościach, w terminie 7 dni od ich zaistnienia (art. 86 ust. 5b ustawy).

Zgodnie z art. 86 ust. 5c ustawy, jeżeli zmiany, o których mowa w ust. 5b, zostały dokonane w okresie 12 miesięcy licząc od miesiąca, w którym otrzymano fakturę lub dokument celny, podatnik jest obowiązany do skorygowania kwoty podatku naliczonego w całości w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tych zmian.

Jak stanowił art. 86 ust. 6 ustawy, przepisy ust. 3-5c stosuje się odpowiednio do importu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, z tym że do importu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 3, kwotę podatku naliczonego stanowiło 60% kwoty wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 nie więcej jednak niż 6.000 zł.

W myśl art. 86 ust. 7 ustawy, w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe, o których mowa w ust. 3, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowiło 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie mogła jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł.

Przepisy ust. 3 i 4 stosowało się odpowiednio do nabytych lub importowanych części składowych zużytych do wytworzenia przez podatnika samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 3, z uwzględnieniem przepisów ust. 4-5c, jeżeli te samochody i pojazdy zostały zaliczone przez tego podatnika do środków trwałych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (art. 86 ust. 7a ustawy).

Na mocy ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652), zwanej dalej: ustawą nowelizującą, z dniem 1 stycznia 2011 r., ww. przepisy art. 86 ust. 3-7a ustawy o podatku od towarów i usług zostały uchylone. Natomiast dodano m. in. przepis art. 86a ust. 1-10 ustawy o podatku od towarów i usług, w którym określono zasady odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Stosownie do art. 9 pkt 2 ustawy nowelizującej, dodane przepisy art. 86a ust. 1-10 wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

Natomiast, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. kwestie związane z odliczeniem podatku od towarów i usług związanego z nabyciem samochodów, regulują przepisy art. 3 ustawy nowelizującej.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. od dnia 1 stycznia 2011 r.) do dnia 31 grudnia 2012 r., w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 (tj. ustawy o podatku od towarów i usług), stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca nie więcej jednak niż 6.000 zł, z zastrzeżeniem ust. 2.

Z kolei art. 3 ust. 2 ustawy nowelizującej stanowi, iż przepis ust. 1 nie dotyczy:

  1. pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;
  2. pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu; dla obliczenia proporcji, o której mowa w zdaniu poprzednim, długość pojazdu stanowi odległość pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a tylną krawędzią podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona w linii poziomej wzdłuż pojazdu pomiędzy dolną krawędzią przedniej szyby pojazdu a punktem wyprowadzonym w pionie od tylnej krawędzi podłogi części pojazdu przeznaczonej do przewozu ładunków;
  3. pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;
  4. pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
  5. pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku do niniejszej ustawy;
  6. pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
  7. przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
    1. odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
    2. oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

W myśl art. 3 ust. 3 ustawy nowelizującej, spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 2 pkt 1-4 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Z opisu sprawy wynika, iż przedmiotem działalności Spółki jest odprzedaż samochodów osobowych (dalej: Pojazdy). Spółka jest dealerem Pojazdów nabywanych w drodze wewnątrzwspólnotowego nabycia lub nabyć krajowych towarów. Podstawowym celem działalności Spółki jest dystrybucja Pojazdów do odbiorców końcowych (klientów).

Pojazdy zakupione przez Spółkę są traktowane przez Spółkę jako towar handlowy i służą dalszej odsprzedaży. Spółka odlicza 100% VAT naliczonego przy nabyciu Pojazdów. Powyższe Pojazdy figurują w ewidencji środków obrotowych Spółki. Niektóre z Pojazdów używane są przez Spółkę w okresie nie dłuższym niż rok (licząc od daty rejestracji) w celach demonstracyjnych (np. do jazd próbnych, w celu zaprezentowania potencjalnemu nabywcy) bądź też udostępniane są pracownikom jako samochody służbowe oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych. W każdym jednak przypadku, Pojazdy takie dalej traktowane są jako towar handlowy i ewidencjonowane są na magazynie towarów handlowych (przykładowo, niezależnie od przeznaczenia Pojazdów, potencjalni klienci mogą już rezerwować możliwość zakupu powyższych Pojazdów w określonym czasie). Podstawowym bowiem celem Spółki jest dalsza odsprzedaż tych Pojazdów do odbiorców końcowych (klientów).

W praktyce występują sytuacje, w których w stosunku do części Pojazdów, które wykorzystywane są przez Spółkę w okresie przekraczającym 12 miesięcy od daty ich rejestracji, podejmowana jest decyzja o przekwalifikowaniu danego Pojazdu na Pojazd dedykowany wykorzystaniu dla potrzeb działalności gospodarczej Spółki, co implikuje również zmianę jego statusu z towaru handlowego na środek trwały. Ponadto, Spółka nie wyklucza. iż podobne przekwalifikowania Pojazdów będą miały miejsce w przyszłości.

Pytanie Spółki dotyczy skorygowania odliczonego podatku VAT od nabytych Pojazdów (tj. skorygowania odliczonego podatku do wysokości 60% kwoty podatku należnego wynikającego z nabycia, ale nie więcej niż 6.000 PLN), dopiero w miesiącu zmiany statusu Pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych).

W odniesieniu do powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11 wskazał, że: () Systematyka przepisów ustawy o VAT i ustawy nowelizującej wskazuje na pewien logiczny ciąg, na który składa się reguła ogólna przewidująca pełne odliczenie, jej ograniczenie procentowo-kwotowe dla samochodów osobowych i wyjątki od wyłączenia, czyli powrót do zasady ogólnej (pełnego odliczenia), ale w odniesieniu do wymienionych taksatywnie przedmiotów, a nie podmiotów. Wymaga bowiem podkreślenia, iż art. 86 ust. 4 pkt 7 ustawy o VAT (odpowiednio art. 3 ust. 2 pkt 7 ustawy nowelizującej i art. 86a ust. 3 ustawy o VAT) dotyczy przypadków, odprzedaży i tych samochodów (pojazdów). Przedmiot działalności podatnika odnosi się zaś jedynie do zawodowego, profesjonalnego i powtarzalnego charakteru czynności opodatkowanej w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a nie do znamienia podmiotowego podatnika. Z tej przyczyny ten wyjątek od ograniczenia ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Dotyczy on nabycia samochodu osobowego przeznaczonego do dalszej odprzedaży, ale wyłącznie wówczas, gdy jest to przedmiotem nawet nie tylko statutowej, ale faktycznej działalności podatnika. Również reguły wykładni celowościowej, w ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie, potwierdzają powyższe wnioski. Trudno byłoby przyjąć, iż legislator podatkowy tylko i wyłącznie z tej przyczyny, iż dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami osobowymi, przyznawał mu de facto przywilej w porównaniu z innymi podatnikami, którzy dokonują również zakupu samochodów osobowych dla celów służbowych, czy reprezentacyjnych swoich pracowników lub właścicieli. Uzasadnione zaś jest takie rozwiązanie, które pozwala na powrót do reguły pełnego odliczenia wyłącznie wówczas, gdy odprzedawane są te konkretne nabyte przez podatnika samochody osobowe, które przeznacza on wyłącznie do dalszej odprzedaży. Wobec tego nie może mieć decydującego znaczenia to, że podatnik prowadzi działalność w przedmiocie handlu samochodami osobowymi. Istotne jest bowiem, iż przepisy stanowią o nabywanym przez podatnika samochodzie, a ustawodawca koncentruje się na przedmiocie czynności opodatkowanej, a nie podmiocie ją wykonującym. Trudno byłoby znaleźć ratio legis dla pełnego odliczenia podatku w przypadku samochodów osobowych zakupionych dla celów służbowych wyłącznie przez ich dealerów. Ich sytuacja w tym zakresie jest bowiem identyczna jak innych podatników. Podobne stanowisko wyrażono także w literaturze (por. J. Martini i inni, Nb. 162 do art. 86 w VAT 2010, Wydawnictwo C.H. Beck, str. 676-7).

Reasumując należy stwierdzić, że na podstawie art. 86 ust. 4 pkt 7 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. (art. 3 ust. 2 pkt 7 ustawy nowelizującej ustawę w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. i art. 86a ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2013 r.) podatnikom, których przedmiotem działalności jest odsprzedaż samochodów osobowych, pełne odliczenie podatku, o którym stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, będzie przysługiwało w przypadku nabycia tzw. samochodów demonstracyjnych. W przypadku zaś nabycia przez tych podatników samochodów przeznaczonych po ich zakupie dla celów służbowych prowadzonej działalności gospodarczej zastosowanie będą miały ograniczenia wynikające z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r. (odpowiednio art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 i art. 86a ust. 1 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2013 r.).

W konsekwencji, jak wynika z powołanych uregulowań prawnych, zasadą jest, że w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ograniczonej wysokości. Natomiast, to ograniczone prawo nie ma zastosowania w przypadkach, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. a ustawy nowelizującej, tj. w przypadkach, gdy nabywane ww. samochody i pojazdy są odsprzedawane w ramach działalności podatnika.

Wskazać należy, że powołany art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. a ustawy nowelizującej nie odwołuje się do okoliczności zadysponowania jakimś konkretnym pojazdem, a jedynie odwołuje się do działalności podatnika, choć tylko w odniesieniu do pojazdów, które nadal oferowane są do dalszej odprzedaży i nie są wykorzystywane przez podatnika do innych celów, w tym użytku służbowego.

Z omawianego przepisu nie wynika, aby pojazdy, które nie są od razu oferowane do sprzedaży, lecz w pierwszej kolejności spełniają funkcje tzw. pojazdów demonstracyjnych, nie były objęte dyspozycją tego przepisu. Wobec powyższego nie ma żadnych podstaw, aby w takim przypadku pozbawić podatnika prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia takich pojazdów. Użyty w art. 3 ust. 2 pkt 7 lit. a ustawy nowelizującej termin odprzedaż obejmuje takie rodzaje działalności gospodarczej podatnika, w ramach których nabywane samochody (pojazdy), o jakich mowa w art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej są jako towary handlowe przeznaczone do ich dalszego zbycia.

Z opisu sprawy wynika, że pojazdy nabyte przez Spółkę tylko czasowo używane są jako samochody demonstracyjne (np. do jazd próbnych, w celu zaprezentowania potencjalnemu nabywcy), jednak zasadniczo przeznaczone są do odsprzedaży. Pojazdy te nie przestają być zatem traktowane jako towary handlowe.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że skoro w odniesieniu do samochodów osobowych, nabytych przez Spółkę w celu ich odsprzedaży w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a wykorzystywanych czasowo do celów demonstracyjnych, nie znajduje zastosowanie art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej Spółce przysługiwać będzie prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z tytułu zakupu przedmiotowych pojazdów.

Jednak w przypadku, gdy ww. pojazdy zostaną przeznaczone na środki trwałe (nastąpi zmiana ich statusu z towarów handlowych na środki trwałe), wówczas odliczony podatek naliczony winien być skorygowany do wysokości wynikającej z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r.

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan prawny, opis sprawy oraz ocenę prawną wyrażoną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11 należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji Spółce w odniesieniu do samochodów osobowych wykorzystywanych do celów demonstracyjnych, przysługuje prawo do odliczenia całości podatku naliczonego zapłaconego przy zakupie przedmiotowych samochodów. Z kolei w przypadku zmiany statusu tych pojazdów (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych) prawo to zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej (wcześniej art. 86 ust. 3 ustawy) podlega ograniczeniu do 60% kwoty podatku należnego, nie więcej niż 6.000 zł wynikającej z faktury zakupu tych pojazdów. W konsekwencji Spółka jest zobowiązana do korygowania odliczonego podatku VAT od nabytych pojazdów.

Zatem w tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Z kolei, w przypadku, gdy nabyte samochody służą do celów innych niż demonstracyjne, tj. udostępniane są pracownikom jako pojazdy służbowe oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych, nie ma podstaw do uznania, że stanowią one jedynie towar handlowy. Są to pojazdy służące działalności ogólnej. Za rozróżnieniem tych sytuacji przemawia zarówno wykładnia systemowa, jak również wykładnia celowościowa. Brak jest bowiem uzasadnienia dla pełnego odliczenia podatku naliczonego od nabycia samochodów osobowych przeznaczonych do celów służbowych oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych wyłącznie przez dealerów samochodowych, w sytuacji gdy każdy inny podmiot gospodarczy nabywający samochód osobowy dla celów służbowych ma ograniczone procentowo i kwotowo prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W związku z tym przy nabyciu samochodów osobowych dla celów służbowych oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych, nie przysługuje podatnikowi, którego przedmiotem działalności gospodarczej jest sprzedaż samochodów, prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości. Zatem, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia 60% kwoty podatku należnego, nie więcej niż 6.000 zł wynikającej z faktury zakupu tych pojazdów. Wobec powyższego, Spółka nie jest zobowiązana do korygowania odliczonego podatku VAT od nabytych pojazdów, w przypadku zmiany ich statusu (tj. w miesiącu wprowadzenia tych pojazdów do ewidencji środków trwałych).

W rezultacie, mając na uwadze przedstawiony stan prawny, opis sprawy oraz ocenę prawną wyrażoną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11 należy stwierdzić, że w przypadku pojazdów udostępnianych pracownikom jako pojazdy służbowe oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych, Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia całości podatku naliczonego zapłaconego przy zakupie przedmiotowych samochodów. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, a wcześniej art. 86 ust. 3 ustawy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia 60% kwoty podatku należnego, nie więcej niż 6.000 zł wynikającej z faktury zakupu tych pojazdów. Wobec powyższego, w przypadku zmiany statusu pojazdu (tj. w miesiącu wprowadzenia samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych) prawo do odliczenia 60% kwoty podatku należnego, nie więcej niż 6.000 zł wynikającej z faktury zakupu tych pojazdów nie ulega zmianie. Zatem w takim przypadku Spółka nie jest zobowiązana do korygowania odliczonego podatku VAT od nabytych pojazdów.

Tym samym w powyższym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 407 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu