Temat interpretacji

wzajemne rozliczenia między partnerami konsorcjum podlegają opodatkowaniu VAT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2012r. (data wpływu 17 lipca 2012r.) uzupełnionym pismem z dnia 14 września 2012r. (data wpływu 20 września 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia kosztów ponoszonych przez Lidera konsorcjum na partnerów oraz dokumentowania tych czynności jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia kosztów ponoszonych przez Lidera konsorcjum na partnerów oraz dokumentowania tych czynności. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 14 września 2012r. (data wpływu 20 września 2012r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę konsorcjum z dwoma partnerami. Liderem konsorcjum zostanie Wnioskodawca, który będzie wystawiał na odbiorcę zamawiającego urządzenie faktury VAT opiewające na całość należnego świadczenia. Lider konsorcjum jednocześnie ponosił będzie wszystkie koszty związane ze wspólnym przedsięwzięciem. Koszty te zostaną rozdzielone pomiędzy uczestników konsorcjum zgodnie z zawarta umową stosownie do ich udziału we wspólnym przedsięwzięciu. Rozdział kosztów pomiędzy Partnerów konsorcjum dokumentowany zostanie za pomocą wystawianych przez Lidera not księgowych a nie za pomocą faktur VAT.

W piśmie z dnia 14 września 2012r. Wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego wskazując, że Spółka zajmuje się sprzedażą różnych towarów wykonanych z blach i akcesoriów

do nich oraz własnych wyrobów z blach (trapezy i blachy płaskie). Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę o współpracy z dwoma podmiotami partnerami. Celem tej umowy będzie wykonanie nowego urządzenia do produkcji biopaliwa, a następnie jego dystrybucja.

Sprzedawcą urządzeń i zarazem producentem będzie Wnioskodawca. Partnerami będą:

• pierwszy podmiot to naukowiec, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, który to urządzenie wymyślił i zaprojektował. Podmiot ten odpowiedzialny będzie za technologię i uregulowania prawne związane z produkcją tego urządzenia. Wynagrodzenie jego stanowić będzie 30% uzyskanego zysku marży z każdego sprzedanego urządzenia;
• drugi podmiot to osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która będzie Wnioskodawcy szukała odbiorców oraz będzie odpowiedzialna za dystrybucję tego urządzenia. Wynagrodzenie jego stanowić będzie 30% uzyskanego zysku marży z każdego sprzedanego urządzenia.

Wnioskodawca co miesiąc będzie wyliczał koszt wytworzenia poszczególnych sztuk urządzenia. Do kosztów wytworzenia będzie doliczać odpowiedni procent kosztów Zarządu wynikający z wyliczenia proporcji, która stanowiła będzie iloraz kosztów Zarządu do wartości netto sprzedaży poszczególnych grup sprzedawanych w Spółce towarów, wyrobów i usług oraz urządzeń do biopaliwa za okres, w którym wyrób zostanie wyprodukowany. Bazą do obliczenia procentu kosztów Zarządu będą poniesione koszty zarządu w okresach miesięcznych.

W umowie z ww. partnerami zawarty zostanie również zapis stanowiący, że:

• Wnioskodawca wystawiać będzie nabywcom urządzeń faktury zawierające definitywne ostateczne ceny tych urządzeń. W cenie urządzeń zawarte będzie wynagrodzenie dwóch uczestniczących w umowie podmiotów, tj. naukowca oraz handlowca,
• wynagrodzenie za sprzedane urządzenie będzie wypłacane dwóm ww. podmiotom za podstawie wystawionych przez nie na Spółkę faktur VAT w następnym miesiącu po sprzedaży urządzenia pod warunkiem, że Wnioskodawca w tym czasie otrzyma zapłatę od nabywcy sprzedanego urządzenia.

Wnioskodawca uzupełnił również poz. 35 wniosku, wskazując, że właściwym dla Wnioskodawcy organem podatkowym jest Urząd Skarbowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy rozdział kosztów ponoszonych przez Lidera konsorcjum a przerzucanych na partnerów konsorcjum ma charakter świadczenia usług i powinien być dokumentowany fakturą VAT czy za pomocą noty księgowej...

Zdaniem Wnioskodawcy, wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Partnerem dotyczące przenoszenia kosztów poniesionych przez Lidera w części przypadającej na Partnerów nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż nie dochodzi do świadczenia usług między Liderem a partnerami. Świadczenie usług miało by miejsce w związku z wykonywaniem powierzonej części zadania. Sam rozdział pomiędzy uczestnikami konsorcjum to działanie jedynie techniczno-rachunkowe. Tym samym alokacji wewnętrznych kosztów konsorcjum należy dokonywać w drodze wystawiania not księgowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel //.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, niebędące dostawą towarów.

Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna.

Zgodnie z art. 106 cyt. ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Generalnie zatem faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie określonej transakcji sprzedaży dokonanej przez podatnika podatku VAT.

Ponadto w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT ustawodawca zawarł delegację dla Ministra Finansów do określenia zasad wystawiania i przechowywania faktur. Minister Finansów wykonując wskazaną delegację, dnia 28 marca 2011r. wydał rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę konsorcjum z dwoma partnerami. Liderem konsorcjum zostanie Wnioskodawca, który będzie wystawiał na odbiorcę zamawiającego urządzenie faktury VAT opiewające na całość należnego świadczenia. Lider konsorcjum jednocześnie ponosił będzie wszystkie koszty związane ze wspólnym przedsięwzięciem. Koszty te zostaną rozdzielone pomiędzy uczestników konsorcjum zgodnie z zawartą umową stosownie do ich udziału we wspólnym przedsięwzięciu. Rozdział kosztów pomiędzy Partnerów konsorcjum dokumentowany zostanie za pomocą wystawianych przez Lidera not księgowych a nie za pomocą faktur VAT.

Zatem, jak wynika z treści przedstawionego zdarzenia przyszłego, strony, tj. Wnioskodawca i Partnerzy konsorcjum uzgodniły zakres obowiązków i sposób dokonywania rozliczeń pomiędzy nimi w ramach konsorcjum.

Okoliczność powyższa ma istotne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny sprawy. Należy bowiem zwrócić uwagę, że co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), w ramach tzw. swobody umów. W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Dodać należy, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym, każde państwo członkowskie, z zastrzeżeniem konsultacji z Komitetem ds. VAT, może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium kraju, które będąc prawnie niezależne, są ściśle związane ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie.

Konsorcjum w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu będzie wystawiał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, bowiem nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz także jego zaniechania poprzez zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Usługa w rozumieniu regulacji zawartej w art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług jest transakcją gospodarczą, co oznacza, że stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. Aby uznać jakieś zdarzenie za odpłatne świadczenie usług musi wystąpić stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli strony muszą zobowiązać się do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonych czynności. Tym samym, aby czynności mające charakter odpłatny podlegały przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, winny być wykonywane w okolicznościach, w związku z którymi, można wyodrębnić dwie strony transakcji: świadczącego i beneficjenta, przy czym świadczący winien występować w charakterze podatnika tego podatku.

Wnioskodawca jako Lider wykonując przewidziane Umową konsorcjum zadania będzie ponosił wszystkie koszty związane ze wspólnym przedsięwzięciem. Koszty te zostaną rozdzielone pomiędzy uczestników konsorcjum zgodnie z zawarta umową, stosownie do ich udziału we wspólnym przedsięwzięciu

Zatem niewątpliwie Partnerzy są beneficjentami czynności wykonywanych przez Lidera. Otrzymane od Partnerów wynagrodzenie stanowić będzie dla Lidera wynagrodzenie za świadczenie usług, które na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Jednocześnie wyjaśnić należy, że sposób ustalenia wysokości ww. kwot nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

W związku z powyższym rozliczenia dokonywane pomiędzy stronami umowy, będącymi podatnikami podatku VAT, należne z tytułu czynności wykonywanych w ramach zawartej umowy konsorcjum powinny być dokumentowane fakturami VAT.

W związku z powyższym Wnioskodawca jest zobowiązany czynność rozdziału kosztów udokumentować poprzez wystawienie faktury VAT zgodnie z art. 106 ust. 1 cyt. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Partnerem dotyczące przenoszenia kosztów poniesionych przez Lidera w części przypadającej na Partnerów nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo zauważa się, że niniejsza interpretacja jest interpretacją indywidualną i wydana została w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy, tj. lidera konsorcjum, a zatem nie dotyczy konsekwencji podatkowych dla pozostałych uczestników umowy konsorcjum.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach