Temat interpretacji

prawo do rozliczenia w rejestrze VAT faktury VAT wystawionej na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentującej wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, w części w jakiej wydatki te służą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2012r. (data wpływu do tut. organu 17 września 2012r.), uzupełniony pismem z dnia 27 listopada 2012r. (data wpływu 30 listopada 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do rozliczenia w rejestrze VAT faktury VAT wystawionej na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentującej wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, w części w jakiej wydatki te służą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2012r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 27 listopada 2012r. (data wpływu 30 listopada 2012r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy faktura VAT wystawiona na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentująca wydatki mieszkaniowe (w szczególności faktura za energię elektryczną) może być rozliczona w rejestrze VAT (w części proporcjonalnej w jakiej pozostaje powierzchnia wprowadzonego pomieszczenia do powierzchni całego mieszkania).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca prosi o informację dotyczącą sposobu księgowania wydatków dotyczących wprowadzonego do ewidencji ŚT pomieszczenia w mieszkaniu. Czy faktura VAT wystawiona na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentująca wydatki mieszkaniowe (w szczególności faktura za energię elektryczną) może być rozliczona w rejestrze VAT (w części proporcjonalnej w jakiej pozostaje powierzchnia wprowadzonego pomieszczenia do powierzchni całego mieszkania) oraz w KPiR (proporcjonalna wartość netto), czy wyłącznie w KPiR (proporcjonalna wartość brutto).

W nierozstrzygniętej sprawie o sygnaturze IBPP2/443-477/12/RSz, IBPBI/1/415-600/12/BK dotyczącej tej samej sprawy Wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia wniosku, które zamieszcza poniżej.

I. Rzecz dotyczy zarówno podatku dochodowego od osób fizycznych, jak również podatku od towarów i usług. Wnioskodawca wniósł opłatę należną za interpretację dwóch odrębnych stanów faktycznych.

II. Wnioskodawca nie jest w stanie wskazać konkretnych przepisów prawa podatkowego. Nie jest prawnikiem ani księgowym, a co ważniejsze - w tak ogólnej sprawie Wnioskodawca prosi o interpretację przepisów jako całości, niepodobna, jego zdaniem, powołać się na konkretne paragrafy.

IVA. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania (pozostałego) oprogramowania komputerowego.

B.

• Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT,
• Wnioskodawca pyta w jego indywidualnej sprawie, jest właścicielem mieszkania, o którym jest mowa we wniosku,
• pomieszczenie wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej zostało odpowiednio zgłoszone dla celów naliczenia podatku od nieruchomości,
• mieszkanie stanowi prywatną własność Wnioskodawcy,
• działalność gospodarczą Wnioskodawca prowadzi w przedmiotowym mieszkaniu (również u klienta),
• za usługi związane z wytwarzaniem oprogramowania, a świadczone między innymi w przedmiotowym mieszkaniu, wystawia faktury VAT uwzględniające 23-procentowy podatek,
• faktury wystawiane są na Wnioskodawcę, jako osobę prywatną,
• w chwili obecnej żadnych wydatków mieszkaniowych Wnioskodawca nie rozlicza w rejestrze VAT (w szczególności nie rozlicza FV za energię elektryczną),
• przedmiotowe mieszkanie jest jego własnością.

W piśmie uzupełniającym z dnia 27 listopada 2012r. Wnioskodawca w uzupełnieniu opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nr IBPP2/443-971/12/RSz dodał, że mieszkanie (a konkretnie jego wyodrębniona część przeznaczona na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej) wykorzystywane jest do świadczenia usług wyłącznie opodatkowanych podatkiem VAT.

W związku z powyższym, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie:

Czy faktura VAT wystawiona na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentująca wydatki mieszkaniowe (w szczególności faktura za energię elektryczną) może być rozliczona w rejestrze VAT (w części proporcjonalnej w jakiej pozostaje powierzchnia wprowadzonego pomieszczenia do powierzchni całego mieszkania)...

Zdaniem Wnioskodawcy, jako, że mamy do czynienia z formalnie wyodrębnionym pomieszczeniem przeznaczonym na wykonywanie działalności gospodarczej, oraz biorąc pod uwagę fakt niemożności, innego niż proporcjonalne, rozliczenia wydatków związanych z tym pomieszczeniem (w szczególności otrzymania odrębnej faktury VAT) obciążenia te należy księgować jak każde inne wydatki firmowe. Jako, że rzecz dotyczy czynności opodatkowanej podatkiem VAT, którego jest czynnym płatnikiem, Wnioskodawca zakłada, że może być ona rozliczana w rejestrze VAT (w części proporcjonalnej, w jakiej pozostaje powierzchnia wprowadzonego pomieszczenia do powierzchni całego mieszkania).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego, w zakresie prawa do rozliczenia w rejestrze VAT faktury VAT wystawionej na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentującej wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, w części w jakiej wydatki te służą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej również ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 86 ust. 1, ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Należy także podkreślić, że w myśl § 5 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11 (zastrzeżenia te nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie).

Stosownie do § 7 ust. 2 pkt 3 ww. rozporządzenia, faktury wystawiane nabywcom, na których rzecz dokonywana jest sprzedaż: energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy mogą nie zawierać danych określonych w § 5 ust. 1 pkt 2, dotyczących nabywcy.

Jak wynika z powyższego przepisu, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ustawodawca przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego albo zwrotu podatku naliczonego. Sytuacje takie zostały wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Jednym z ograniczeń do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest ograniczenie wynikające z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. W myśl ww. przepisu, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawione wyżej unormowania wykluczają możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

O bezpośrednim związku dokonywanych zakupów z działalnością można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów będących przedmiotem dostawy, czy też niezbędne do świadczenia usług; bezpośrednio więc wiążą się z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością można mówić wówczas, gdy ponoszone zakupy wiążą się z całokształtem funkcjonowania firmy; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganym obrotem. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością gospodarczą, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

Podkreślić przy tym należy, iż ciężar wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Należy zauważyć, iż odliczenie podatku VAT jest możliwe jedynie w przypadku posiadania przez podatnika faktury VAT potwierdzającej nabycie przez podatnika towarów bądź usług ujętej w ewidencji prowadzonej dla potrzeb rozliczenia podatku VAT, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Należy zauważyć, iż ustawodawca nie wiąże możliwości odliczenia podatku od towarów i usług z danymi zawartymi na fakturze VAT wystawionej na właściciela mieszkania (osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą) a nie na firmę, lecz ze związkiem dokonywanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania (pozostałego) oprogramowania komputerowego. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca jest właścicielem mieszkania, o którym jest mowa we wniosku, mieszkanie to stanowi prywatną własność Wnioskodawcy. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w przedmiotowym mieszkaniu (również u klienta). Za usługi związane z wytwarzaniem oprogramowania wystawia faktury VAT uwzględniające 23% podatek. Faktury wystawiane są na Wnioskodawcę, jako osobę prywatną. Wnioskodawca nie rozlicza w rejestrze VAT żadnych wydatków mieszkaniowych (w szczególności nie rozlicza FV za energię elektryczną). Mieszkanie (a konkretnie jego wyodrębniona część przeznaczona na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej) wykorzystywane jest do świadczenia usług wyłącznie opodatkowanych podatkiem VAT.

Jak wykazano powyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, iż w sytuacji gdy faktura VAT wystawiona została na właściciela mieszkania (nie na firmę) i dokumentuje wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, ale tylko związane z działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, to wykazany w niej podatek dotyczący tego nabycia, podlega odliczeniu. Bowiem, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT od wydatków, związanych wyłącznie z działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT z tytułu nabycia towarów i usług, które związane są z jego mieszkaniem.

Przy ustaleniu prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów trzeba dokonać oceny, czy pozostają one nie tylko w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale również czy nie stanowią wydatków przeznaczonych w głównej mierze na potrzeby osobiste podatnika.

Zauważyć należy, że istnieje grupa zakupów, które nie mogą być uznane za związane z działalnością gospodarczą, gdyż ponoszą je osoby fizyczne niezależnie od tego, czy prowadzą działalności gospodarczą, czy też takiej działalności nie prowadzą. Są to typowe zakupy osobiste, konsumpcyjne, np. dotyczące zapewnienia sobie, na własne potrzeby, odpowiednich warunków mieszkaniowych.

Jedynie w przypadku, gdy Wnioskodawca jest w stanie przyporządkować wydatki na energię elektryczną dla celów wykonywanej działalności gospodarczej w wyodrębnionym w tym lokalu pomieszczeniu, to wówczas będzie mógł odliczyć od nich podatek naliczony.

W takim przypadku Wnioskodawca obowiązany jest do dokumentowania tych nabyć w taki sposób, aby możliwe było oddzielenie wydatków związanych z prowadzoną działalnością od wydatków służących zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, czy też potrzeb osobistych.

W świetle powołanych przepisów prawa oraz biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących nabycie wydatków mieszkaniowych (w szczególności z faktury za energię elektryczną), w zakresie, w jakim nabycia te będą dotyczyć czynności opodatkowanych, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. w tej części, w której służyć będą czynnościom opodatkowanym, pod warunkiem, iż nie wystąpią żadne przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym faktura VAT dokumentująca nabycie energii elektrycznej może być rozliczona w rejestrze VAT, w tej części, w której nabycie to służyć będzie czynnościom opodatkowanym Wnioskodawcy.

Jednocześnie wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazują klucza według którego należy kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Wyboru tego klucza winien dokonać sam podatnik, przy czym winien on umożliwić w sposób możliwie najbardziej precyzyjny dokonanie podziału wydatków wspólnych na część dot. sfery prywatnej i prowadzonej działalności. Jeżeli zatem wskazany przez Wnioskodawcę klucz alokacji wydatków oparty na proporcji powierzchni wyodrębnionego pomieszczenia wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej do całkowitej powierzchni mieszkania, spełnia powyższe warunki, to jest on prawidłowy.

Podkreślić należy, iż ww. klucz może być zdefiniowany w różnych stanach faktycznych, a prawidłowość jego wyboru może zostać zweryfikowana w toku postępowania kontrolnego (podatkowego) w oparciu o całokształt zgromadzonego w jego (ich) toku materiału dowodowego.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy, w części dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do rozliczenia w rejestrze VAT faktury VAT wystawionej na właściciela mieszkania (nie na firmę) dokumentującej wydatki mieszkaniowe, np. faktura za energię elektryczną, w części w jakiej wydatki te służą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

W kwestii dotyczącej określenia sposobu ustalenia kwoty podatku naliczonego podlegającego rozliczeniu, w sytuacji przedstawionej we wniosku, a także dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku zaistniały stan faktyczny, co oznacza, iż w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określone odmienne zdarzenie, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto należy zauważyć, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego (w szczególności gdyby zakupiona energia elektryczna została wykorzystana do czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia) lub zmiany stanu prawnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach