Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie sprzedaż 1/2 udziałów w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu oraz udokumentowania tej sprzedaży

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 26 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaż 1/2 udziałów w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu oraz udokumentowania tej sprzedaży jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaż ½ udziałów w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu oraz udokumentowania tej sprzedaży.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wspólnie z mężem na prawach wspólności ustawowej nabyła umową sprzedaży w formie aktu notarialnego w roku 1995 udział w ½ części prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz ½ prawa własności budynku biurowego, posadowionego na tym gruncie. Udziały w prawie wieczystego użytkowania oraz 1/2 prawa własności budynku zakupione zostały w roku 1995 jako towar używany, w rozumieniu ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) ze stawką zwolnioną, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 tej ustawy. Zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu wówczas nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Budynek biurowy i udział w prawie wieczystego użytkowania gruntów nie były wpisane do ewidencji środków trwałych i nie dokonywano od niego żadnych odpisów amortyzacyjnych, a działalność gospodarcza nie została zlikwidowana. W sierpniu 2008 r. na wniosek podatnika i pozostałych dwóch współwłaścicieli użytkowników wieczystych został dokonany podział wskazanej wyżej nieruchomości zakupionej w roku 1995. Zgodnie z ostateczną decyzją zatwierdzającą projekt podziału, w wyniku podziału jednej działki zabudowanej budynkiem biurowym, powstało 5 działek gruntu, z czego:

• 2 (dwie) działki niezabudowane przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną,
• jedna działka zabudowana budynkiem biurowym położona w terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną,
• dwie działki przeznaczone pod ulicę klasy dojazdowej, które z mocy prawa art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami przeszły na własność gminy.

Zarówno Wnioskodawczyni jak i jej mąż prowadzą własną działalność gospodarczą i są czynnymi podatnikami VAT. Przychody i obroty w rozumieniu ustawy o VAT z tytułu najmu lokali użytkowych, wykazywane były w działalności gospodarczej, zarówno przez Wnioskodawczynię i jej męża, który prowadził i prowadzi samodzielną działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza Wnioskodawczyni prowadzona była na części zakupionej w roku 1995 nieruchomości.

W zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej w przedmiocie działalności Wnioskodawczyni podano m. in. wynajem na własny rachunek. Obrót nieruchomościami nie jest i nie był przedmiotem działalności Wnioskodawczyni i jej męża, a przychodu ze sprzedaży innych nieruchomości nigdy nie osiągnięto.

Miedzy Wnioskodawczynią a jej mężem istnieje wspólność ustawowa.

Zainteresowana zamierza dokonać wspólnie z mężem sprzedaży ½ udziału w prawie wieczystego użytkowania dwóch działek gruntu niezabudowanych, przeznaczonych w obowiązującym planie miejscowego zagospodarowania pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną.

Stanowisko o opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania niezabudowanej nieruchomości zostało potwierdzone w wydanej na wniosek podatnika interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja indywidualna nr ILPP1/443-447/08-2/MK z dnia 28 lipca 2008 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy sprzedaż stanowiących wspólność ustawową małżeńską 1/2 udziałów w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu, przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania pod zabudowę, powstałych w wyniku dokonanego w roku 2008 na wniosek Wnioskodawczyni i pozostałych współwłaścicieli podziału nieruchomości nabytej w roku 1995, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), w tym zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy, zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

O charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu.

Czynności te są opodatkowane jednakże tytko wtedy, gdy dokonują ich podatnicy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, tj. osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o jakiej mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Aby dana czynność została uznana za opodatkowaną koniecznym jest zatem wystąpienie zarówno przesłanki podmiotowej, jak i przedmiotowej. Bezspornym jest, że z punktu widzenia przedmiotowego, planowana transakcja sprzedaży 1/2 udziału w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu, przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. I to niezależnie czy sprzedaż udziałów w prawie wieczystego użytkowania stanowi dostawę towarów, czy też świadczenie usług.

W ocenie Wnioskodawczyni z punktu widzenia podmiotowego, planowana sprzedaż udziałów w prawie użytkowania wieczystego niezabudowanych gruntów wchodzących w skład majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża jest dokonywana przez Wnioskodawczynię jako podatnika VAT.

W myśl bowiem art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ponadto, zgodnie z ust. 2 ww. art. 15 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne od rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W związku z powyższym zbycie udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w przypadku, gdy odbywa się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez podatnika podatku od towarów i usług lub jeśli czynność ta jest dokonywana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Reasumując, należy stwierdzić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym sprzedaż udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu działek niezabudowanych, a przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

W ocenie Wnioskodawczyni w przypadku uznania czynności sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu niezabudowanego, a przeznaczonego pod zabudowę za czynność opodatkowaną Wnioskodawczyni i mąż winni wystawić oddzielne faktury VAT, wykazując jako podstawę opodatkowania połowę kwoty należnej Wnioskodawczyni i mężowi, jako sprzedającym na prawach wspólności majątkowej ½ udziału w prawie wieczystego użytkowania działek gruntu z tytułu sprzedaży pomniejszonej o kwotę należnego podatku VAT.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie odnoszą się do kwestii dostaw realizowanych przez osoby będące współwłaścicielami łącznymi, jak małżonkowie.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną, uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w tej ustawie, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 powyższej ustawy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku uznania czynności sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu niezabudowanego, a przeznaczonego pod zabudowę za czynność opodatkowaną Wnioskodawczyni i mąż winni wystawić oddzielne faktury VAT, wykazując jako podstawę opodatkowania połowę kwoty należnej Wnioskodawczyni i mężowi, jako sprzedającym na prawach wspólności majątkowej ½ udziału w prawie wieczystego użytkowania działek gruntu pomniejszonej o kwotę należnego podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m. in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, Mienie, Komentarz do art. 44-553 Kodeksu cywilnego, Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Pasecki Kazimierz, Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju. Dotyczy to również zbycia prawa użytkowania wieczystego gruntu.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Jak stanowi art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wskazać, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c. stanowi odpłatną dostawę towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 powołanej wyżej ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza mocą ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, iż status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy. Z kolei, w celu ustalenia, czy dostawa działek wyczerpuje znamiona pojęcia działalność gospodarcza koniecznym jest ustalenie, czy zamiarem podmiotu wykonującego czynność jest jej dokonywanie w sposób częstotliwy. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia zamiar, jak również nie precyzuje pojęcia sposób częstotliwy, w każdym przypadku należy badać, czy intencją dokonania określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jednokrotnie).

Zasady wykładni językowej i funkcjonalnej definicji działalności gospodarczej prowadzą do wniosku, że działalność gospodarczą stanowi nie tylko działalność częstotliwa, czyli stała i powtarzalna, ale także jednorazowa czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar częstotliwości, przy czym wspomniana działalność powinna być wykonywana przez producenta, handlowca, usługodawcę, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika lub wykonującego wolny zawód.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni wspólnie z mężem na prawach wspólności ustawowej nabyła umową sprzedaży w roku 1995 udział w 1/2 części prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz 1/2 prawa własności budynku biurowego, posadowionego na tym gruncie. Udziały w prawie wieczystego użytkowania oraz 1/2 prawa własności budynku zakupione zostały w roku 1995 ze stawką zwolnioną. Zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu wówczas nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Budynek biurowy i udział w prawie wieczystego użytkowania gruntów nie były wpisane do ewidencji środków trwałych i nie dokonywano od niego żadnych odpisów amortyzacyjnych, a działalność gospodarcza nie została zlikwidowana. W sierpniu 2008 r. na wniosek podatnika i pozostałych dwóch współwłaścicieli użytkowników wieczystych został dokonany podział wskazanej wyżej nieruchomości. W wyniku podziału jednej działki zabudowanej budynkiem biurowym, powstało 5 działek gruntu, z czego:

• 2 (dwie) działki niezabudowane przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną,
• jedna działka zabudowana budynkiem biurowym położona w terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną,
• dwie działki przeznaczone pod ulicę klasy dojazdowej, które z mocy prawa art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami przeszły na własność gminy.

Zarówno Wnioskodawczyni, jak i jej mąż prowadzą własną działalność gospodarczą i są czynnymi podatnikami VAT. Przychody i obroty w rozumieniu ustawy o VAT z tytułu najmu lokali użytkowych, wykazywane były w działalności gospodarczej, zarówno przez Wnioskodawczynię i jej męża, który prowadził i prowadzi samodzielną działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza Wnioskodawczyni prowadzona była na części zakupionej w roku 1995 nieruchomości.

W zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej w przedmiocie działalności Wnioskodawczyni podano m. in. wynajem na własny rachunek. Obrót nieruchomościami nie jest i nie był przedmiotem działalności Wnioskodawczyni i jej męża, a przychodu ze sprzedaży innych nieruchomości nigdy nie osiągnięto. Miedzy Wnioskodawczynią a jej mężem istnieje wspólność ustawowa. Zainteresowana zamierza dokonać wspólnie z mężem sprzedaży 1/2 udziału w prawie wieczystego użytkowania dwóch działek gruntu niezabudowanych, przeznaczonych w obowiązującym planie miejscowego zagospodarowania pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną.

Uwzględniając treść powołanych przepisów oraz zdarzenie przedstawione we wniosku stwierdzić należy, iż zbycie ½ udziałów w prawie użytkowania wieczystego dwóch niezabudowanych działek wydzielonych z nieruchomości będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Powyższe wynika z faktu, iż Wnioskodawczyni nabywając w roku 1995 1/2 udziałów w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem biurowym, wykorzystywała ją w celu prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Następnie, w roku 2008 Zainteresowana, razem z pozostałymi współwłaścicielami, dokonała podziału przedmiotowej nieruchomości na 5 mniejszych działek.

Zatem stwierdzić należy, że planowana sprzedaż będzie mieściła się w zakresie działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy. Zbywane bowiem udziały w gruncie nie stanowią majątku prywatnego, lecz stanowią element majątku prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z tym dostawa ½ udziałów w gruncie, jako związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z regulacją zawartą w art. 5 ust. 1 ustawy, gdyż jak już wcześniej wskazano opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów, a prawo użytkowania wieczystego gruntu niewątpliwie jest towarem. Tym samym Wnioskodawczyni dla tej czynności wystąpi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy, podatnicy dokonujący dostawy terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę nie mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;

Od zasady opodatkowania dostawy gruntu według stawki podstawowej przewidziano jednak pewne wyjątki. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m. in. w art. 43 ust. 1 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, w przypadku gruntów niezabudowanych zwolniona od podatku jest jedynie dostawa terenów innych niż budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę są zwolnione od podatku VAT.

Ponadto, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze, a także zbycie prawa użytkowania wieczystego tych gruntów.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), a w przypadku ich braku inne akty ustanowione przez właściwe organy (studium uwarunkowań oraz decyzja o warunkach zabudowy), natomiast dopiero w przypadku braku wyżej wskazanych dokumentów ewidencja gruntów.

Uwzględniając opis zdarzenia przyszłego wskazujący, iż ½ udziałów w prawie użytkowania wieczystego gruntu zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego stanowi teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, stwierdzić należy, iż opisana we wniosku transakcja sprzedaży udziałów w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych niezabudowanych dotyczy działek przeznaczonych pod zabudowę. Tym samym dokonana przez Zainteresowaną dostawa nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku zawartego w powołanych wyżej przepisach w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy (przedmiotem zbycia nie jest prawo własności, lecz prawo użytkowania wieczystego gruntu przeznaczonego pod zabudowę) i w § 13 ust. 1 pkt 4 ww. rozporządzenia.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż sprzedaż stanowiących wspólność ustawową małżeńską ½ udziałów w prawie wieczystego użytkowania dwóch niezabudowanych działek gruntu, przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania pod zabudowę, powstałych w wyniku podziału nieruchomości nabytej w roku 1995, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług według 23% stawki podatku.

Art. 106 ust. 1 ustawy, w jego brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., określa, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT.

Z kolei § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia stanowi, że faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3. numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT";
4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
9. stawki podatku;
10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

Jak wynika z powołanych przepisów aktu wykonawczego to podatnik zobowiązany jest wystawić fakturę VAT stwierdzającą dokonanie sprzedaży. Uwzględniając zatem fakt, iż Zainteresowana nie zbywa elementu majątku osobistego, lecz część towarów wykorzystywanych w działalności gospodarczej, to zobligowana będzie sprzedaż udziałów w prawie użytkowania wieczystego gruntu jako czynność podlegającą opodatkowaniu udokumentować fakturą VAT z uwzględnieniem § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia.

Jednocześnie z powołanych regulacji prawa wynika, że obowiązek udokumentowania dostawy udziału w prawie użytkowania wieczystego będą mieli także inni współwłaściciele nieruchomości (działek), tj. m. in. mąż Wnioskodawczyni.

Podstawą opodatkowania według art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 35 tego Kodeksu, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Z uwagi na powyższe, stwierdzić należy, iż skoro udział w prawie użytkowania wieczystego objęty jest ustawową wspólnością małżeńską, oznacza to, że pod względem cywilistycznym stanowi on współwłasność przysługującą niepodzielnie obydwu małżonkom. W konsekwencji, w przypadku sprzedaży tego udziału stanowiącego wspólność ustawową, stronami takiej transakcji jako równouprawnieni współwłaściciele będzie Wnioskodawczyni oraz jej mąż. Z uwagi na fakt, że powołane przepisy prawa cywilnego określają równe prawa dla małżonków, należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni winna uwzględnić sprzedaż udziałów w prawie wieczystego użytkowania gruntu, w części stanowiącej 50% ich wartości.

Mając na względzie fakt, iż Zainteresowana będzie zbywała stanowiące wspólność ustawową małżeńską ½ udziałów w prawie użytkowania wieczystego, będzie zobowiązana występując w roli podatnika podatku VAT ww. transakcję udokumentować fakturą VAT, w myśl art. 106 ust. 1 ustawy. Natomiast podstawę opodatkowania będzie stanowiła połowa kwoty należnej Wnioskodawczyni i mężowi jako zbywającym na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej pomniejszona o kwotę należnego podatku.

W kwestii skutków prawnych jakie wywołuje interpretacja indywidualna wydana dla Wnioskodawczyni, stwierdzić należy, że w myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając na uwadze, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Wnioskodawczynię jednego ze współwłaścicieli przedmiotowego gruntu, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli.

Pozostali współwłaściciele chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu