Temat interpretacji

opodatkowanie nieodpłatnego przekazania środków produkcji rolnej członkom Grupy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia środków do produkcji rolnej

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2017 r. (data wpływu 2 stycznia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 marca 2018 r. (data wpływu 26 marca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania środków produkcji rolnej członkom Grupy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia środków do produkcji rolnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od spadku i darowizn oraz podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania środków produkcji rolnej członkom Grupy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia środków do produkcji rolnej.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 marca 2018 r. w zakresie doprecyzowania opisu sprawy oraz wskazania zakresu wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku).

Wnioskodawca jest Grupą Producentów Rolnych działającą w formie Spółdzielni wpisaną do KRS pod numerem ... jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT na terytorium Polski. Grupa Producentów ..... została utworzona przez 5 osób fizycznych prowadzących gospodarstwa rolne, (nie są to działy specjalne produkcji rolnej) będących podatnikami podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest wpisany do Rejestru Grup Producentów Rolnych, zgodnie z Ustawą o Grupach Producentów Rolnych i ich związkach. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2000 r. Nr 88, poz. 983, ze zm ), (Ustawa o grupach producentów rolnych) określa zasady organizowania się producentów rolnych w grupy producentów i ich związki oraz zasady i warunki udzielania ze środków publicznych pomocy finansowej związanej z ich organizowaniem i funkcjonowaniem. Wnioskodawca jest Grupą Producentów Rolnych zorganizowaną w formie spółdzielni, która została utworzona w celu koncentracji podaży i organizacji sprzedaży świń żywych, dostosowania produkcji trzody chlewnej do warunków rynkowych; poprawy efektywności gospodarowania w gospodarstwach członków; planowania produkcji trzody chlewnej, ze szczególnym uwzględnieniem jej jakości i ilości; ochrony środowiska naturalnego; prowadzenia działalności kulturalno-oświatowej na rzecz swoich członków i środowiska; pozyskania środków finansowych z zewnątrz grupy. Zadaniem spółdzielni jest: działanie na rzecz poprawy opłacalności produkcji trzody chlewnej oraz innych produktów w gospodarstwach członków spółdzielni, w szczególności poprzez obniżanie kosztów zaopatrzenia, produkcji i sprzedaży; działanie na rzecz tworzenia warunków sprzyjających planowaniu i dostosowaniu produkcji trzody chlewnej oraz innych produktów pod względem ilości i jakości do popytu, w szczególności poprzez wprowadzenia standardów dotyczących produkcji; działanie na rzecz pozyskiwania rynków zbytu na produkowane w gospodarstwach członków trzody chlewnej oraz inne produkty; działanie na rzecz zaopatrzenia członków w środki do produkcji; usprawnienie i ułatwienie pracy producentom poprzez wprowadzenie postępu biologicznego i technologicznego oraz nowoczesnych rozwiązań technologicznych, upowszechnianie doświadczeń przodujących producentów, w szczególności w zakresie zasad produkcji uwzględniających ochronę środowiska; reprezentowanie interesów członków spółdzielni wobec władz i innych instytucji oraz podmiotów działających na rynku; prowadzenie działalności społeczno-kulturalnej i edukacyjnej na rzecz swoich członków i środowiska.

Wnioskodawca jest wpisany do Rejestru Grup Producentów Rolnych z dniem 20 listopada 2016 r. Wnioskodawca został wpisany do Rejestru Grup Producentów Rolnych w grupie produktów trzoda chlewna pod pozycją świnie żywe, prosięta, warchlaki itp.

Wnioskodawca posiada środki trwałe (urządzenie myjące-myjka) oraz nie prowadzi własnej hodowli.

Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą wyłącznie na skupowaniu towarów (trzody chlewnej) od producentów rolnych będących członkami grupy producentów rolnych i sprzedaży tych towarów do zewnętrznych odbiorców. Skupowi przez grupę podlega cała produkcja członków grupy. Spółdzielnia nie osiąga przychodów z tytułu innej działalności.

Wnioskodawca nabył środki produkcji rolnej (urządzenie: myjka) i zamierz nabyć środki produkcji (towary zużywane w procesie uprawy środki ochrony roślin, nawozy, czasopisma fachowe, maszyny rolnicze i urządzenia: środki produkcji rolnej) potrzebne do hodowli trzody chlewnej, a następnie przekazać te towary nieodpłatnie członkom grupy (nawozy, środki ochrony roślin czasopisma) i przekazać w nieodpłatne użytkowanie przez członków grupy (maszyny i urządzenia) w celu wykorzystania tych towarów do hodowli trzody chlewnej, którą to trzodę później Wnioskodawca odkupuje od członków grupy, a następnie sprzedaje na rzecz podmiotów zewnętrznych. Środki produkcji rolnej - myjka zakupiona została w części, w ramach uzyskanego wyniku, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 49 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, roku poprzedniego oraz wypracowanego dochodu roku bieżącego i przekazana nieodpłatnie dla członków grupy w użytkowanie na podstawie protokołu przekazania. W ten sam sposób Spółdzielnia zamierza postąpić w przyszłości z zakupionymi przez siebie środkami produkcji. Spółdzielnia zamierza również dokonywać zakupu usług weterynaryjnych, dezynfekcyjnych, przeprowadzanych w gospodarstwach rolnych członków grupy oraz opłaciła badania gleb w gospodarstwach rolnych członków grupy oraz szkolenia członków grupy w zakresie poprawy efektywności hodowli trzody chlewnej. Wydatki te potwierdzone są i w przyszłości będą fakturami wystawionymi na Spółdzielnię.

Sprzedaż kupionych towarów przez Wnioskodawcę od członków grupy na rzecz klientów zewnętrznych jest opodatkowana podatkiem VAT. Wnioskodawca odlicza i zamierza odliczać podatek VAT od towarów (środków produkcji rolnej: nawozy, środki ochrony roślin, maszyny, urządzenia, czasopisma fachowe) przekazanych nieodpłatnie członkom grupy lub przekazanych w nieodpłatne użytkowanie członkom grupy (maszyny i urządzenia) w celu wykorzystania tych towarów do produkcji, oraz od zakupionych w przyszłości usług weterynaryjnych dezynfekcyjnych, jak i opłaconych już szkoleń członków grupy i badań gleb przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych członków grupy.

Wnioskodawca nalicza i zamierza naliczyć podatek VAT należny do środków produkcji rolnej przekazanych nieodpłatnie członkom grupy w celu wykorzystania tych towarów do hodowli trzody chlewnej, takich jak: nawozy, środki ochrony roślin, czasopisma, zaś nie nalicza i nie zamierza naliczać podatku VAT należnego od środków produkcji rolnej przekazywanych w nieodpłatnie użytkowanie członkom grupy w celu wykorzystania ich w produkcji trzody chlewnej, takich jak maszyny i urządzenia. Wnioskodawca naliczy podatek należny od nieodpłatnych świadczeń na rzecz członków grupy, takich jak szkolenia członków grupy, badania gleb, itp. W wyniku nieodpłatnego przekazania w użytkowanie przez Wnioskodawcę na rzecz członków grupy producentów rolnych, opisanych we wniosku środków produkcji, takich jak maszyny i urządzenia, nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, gdyż wydane środki produkcji będą środkami trwałymi w Spółdzielni oraz mają być wykorzystane przez członków grupy wyłącznie w celu produkcji trzody chlewnej, której efekty mają być sprzedane w całości na rzecz Wnioskodawcy.

Członkowie grupy nie będą mieli prawa do swobodnego dysponowania tymi towarami, gdyż wydane towary do produkcji rolnej mają być wykorzystane wyłącznie w celu produkcji przez członków grupy, której efekty mają być sprzedane w całości na rzecz Wnioskodawcy. Pomiędzy stronami transakcji istnieje umowa, która zakłada, że przekazane towary mają być wykorzystywane wyłącznie do produkcji rolnej (produkcja trzody chlewnej) przez członków grup producentów rolnych, której efekty mają byś sprzedane na rzecz Wnioskodawcy.

Zakup opisanych we wniosku środków produkcji rolnej, które następnie będą nieodpłatnie przekazywane na rzecz członków grupy producentów rolnych oraz przekazane w nieodpłatne użytkowanie przez członków grupy, udokumentowany będzie fakturami VAT wystawionymi na Spółdzielnię.

Zakupione środki produkcji rolnej, które następnie będą nieodpłatnie przekazywane na rzecz członków grupy producentów rolnych oraz przekazane w nieodpłatne użytkowanie członkom grupy są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W piśmie z dnia 23 marca 2018 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano, że przedmiotowy wniosek dotyczy stanów faktycznych zaistniałych w 2017 r. Spółdzielnia w listopadzie 2017 r. zakupiła i przyjęła w użytkowanie urządzenie czyszcząco-myjące. Urządzenie to służy polepszeniu warunków higieniczno-sanitarnych w chlewniach. Poprawia również efektywność prac sanitarnych. W grudniu 2017 r. Spółdzielnia rozpoczęła amortyzację tego urządzenia metodą liniową. Również w grudniu 2017 r. Spółdzielnia przekazała w nieodpłatne użytkowanie urządzenie czyszcząco myjące członkowi grupy na czas określony 1 rok. Po upływie tego okresu urządzenie ma zostać zwrócone Spółdzielni. Następnie ma zostać przekazane w nieodpłatne użytkowanie kolejnemu członkowi grupy. Zgodnie z zapisami protokołu nieodpłatnego przekazania, urządzenie czyszcząco-myjące ma być wykorzystywane tylko w gospodarstwie rolnym biorącego urządzenie w użytkowanie członka grupy i tylko na cele związane z chowem trzody chlewnej, która to trzoda następnie w całości zostanie sprzedana Spółdzielni. W okresie udostępnienia urządzenia, biorący urządzenie w użytkowanie nie może swobodnie dysponować urządzeniem. Nie może bez zgody Spółdzielni udostępnić urządzenia osobom trzecim. W okresie korzystania biorący urządzenie w użytkowanie zobowiązany jest do utrzymania urządzenia w stanie niepogorszonym. W razie uszkodzenia lub utraty, biorący urządzenie w użytkowanie jest zobowiązany do poniesienia wszystkich kosztów związanych z naprawą przedmiotu użyczenia, bądź poniesienia kosztów związanych z naprawieniem szkody. Bieżące koszty eksploatacji maszyny ponosi biorący urządzenie w użytkowanie. Koszty przeglądów i koszty napraw niewynikające z nienależytego wykorzystywania urządzenia, a służące zachowaniu bezpieczeństwa pracy przy korzystaniu z urządzenia ponosi oddający w użytkowanie, czyli Spółdzielnia. Wydatki na zakup urządzenia czyszcząco-myjącego zostały w części pokryte dochodem Spółdzielni za 2016 r., w części wygenerowanym dochodem za 2017 r., oraz środkami obrotowymi. Uchwała Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółdzielni ..... z dnia 30 czerwca 2017 r., w przedmiocie przekazania nadwyżki bilansowej mówi, cyt.: Zwyczajne Zgromadzenie Spółdzielni .... niniejszym postanawia przeznaczyć zysk za okres 14 września 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. w wysokości 574 zł 82 gr na zakup w 2017 r. środków produkcji przeznaczonych na rozwój Spółdzielni. Nie zgłoszono poprawek do zaproponowanej uchwały. Przewodniczący stwierdził, że Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę 5 głosami za, 0 głosów przeciw, 0 głosów wstrzymujących się. Uchwała ta nie dotyczy podziału zysku, tylko przeznaczenia zysku na zakup środków produkcji szeroko rozumianych bez ich wskazania. W 2017 r. Spółdzielnia m.in. poniosła wydatki potwierdzone fakturami VAT wystawionymi na Spółdzielnię, dotyczące badania gleb użytków rolnych członków grupy, szkoleń dotyczących produkcji trzody chlewnej, żywienia tuczników, rozwijania umiejętności biznesowo-marketingowy, szkolenia w zakresie urządzeń do badania zawartości składników pasz, oraz opracowania planu nawozowego dla 5 gospodarstw. Od wydatków tych, jako związanych z czynnościami opodatkowanymi, Spółdzielnia odliczyła VAT naliczony. W tym samym terminie naliczyła VAT należny od czynności nieodpłatnego świadczenia, dotyczącego ww. usług, na rzecz członków grupy. Zakupując urządzenie czyszcząco-myjące Spółdzielnia odliczyła VAT naliczony. Przekazując w nieodpłatne użytkowanie urządzenie Spółdzielnia nie naliczyła VAT należnego, nie pobrała również 19% zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu udziału w zyskach Spółdzielni w związku z nieodpłatnym przekazaniem członkowi grupy urządzenia czyszcząco-myjącego. Spółdzielnia w 2017 r. uzyskała wyłącznie przychody ze sprzedaży trzody chlewnej nabytej w całości od członków grupy. Na koszty Spółdzielni w 2017 r. składają się: wartość sprzedanej trzody chlewnej, usługi księgowe, opłaty pocztowe i prowizje, opłaty na fundusz promocji trzody chlewnej, badania gleb członków grupy, plany nawozowe gospodarstw, szkolenia członków grupy, biznes plan grupy dla celów uzyskania wsparcia pomocowego od ARMiR oraz VAT należny od nieodpłatnych świadczeń na rzecz członków grupy. Do kosztów bezpośrednich Spółdzielnia zalicza wartość sprzedanej trzody chlewnej, badanie gleb oraz plany nawozowe gospodarstw. Inne koszty Spółdzielnia kwalifikuje jako koszty pośrednie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania

(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

1. (oznaczone we wniosku nr 1) Czy ww. nieodpłatne świadczenia na rzecz członków grupy (badanie gleb, plan nawozowy, szkolenia) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy przekazanie w nieodpłatne użytkowanie środków produkcji rolnej (urządzenie czyszcząco-myjące) członkom grupy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Wnioskodawca nie oczekuje odpowiedzi w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego przekazania środków produkcji (nawozy, środki ochrony roślin, itp.), które zamierzał nabyć w 2017 r., ale których nie nabył.

1. (oznaczone we wniosku nr 2) Czy Wnioskodawca ma prawo odliczenia podatku VAT naliczonego w przypadku zakupu środka produkcji (urządzenie myjące) oraz usług badania gleb, sporządzania planów nawozowych gospodarstw członków, szkoleń członków grupy?

Stanowisko Wnioskodawcy,

AD. 1. 2. Spółdzielnia działająca jako grupa producentów rolnych przekazuje nieodpłatnie członkom grupy środki do produkcji rolnej oraz przekazuje w nieodpłatne użytkowanie członkom grupy maszyny i urządzenia) w ramach uzyskanego wyniku zysku roku poprzedniego oraz dochodu wygenerowanego w roku bieżącym (nawozy, literatura fachowa, środki ochrony roślin, maszyny, urządzenia) protokołem przekazania. Zakupione środki produkcji służą czynnościom opodatkowanym będących przedmiotem działalności grupy, tj. sprzedaży trzody chlewnej, bowiem przeznaczone są do zwiększenia wydajności i osiągnięcia lepszych wyników produkcyjnych przez poszczególnych rolników - członków Grupy. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Spółdzielni będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu przedmiotowych środków produkcji (nawozów, środków ochrony roślin, maszyn i urządzeń) jak i usług weterynaryjnych dezynfekcyjnych i badania gleb wykonywanych w gospodarstwach członków grupy oraz szkoleń członków grupy, bowiem zakupy te służą czynnościom opodatkowanym art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług), a nieodpłatne ich przekazanie, bądź świadczenie w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa zostanie opodatkowane podatkiem od towarów i usług za wyjątkiem środków produkcji w postaci maszyn i urządzeń, będących środkami trwałymi Spółdzielni przekazanymi do nieodpłatnego użytkowania członkom grupy. Zgodnie z przepisami art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. W tym przypadku przekazanie środków produkcji (nawozy, środki ochrony roślin, czasopisma) czy nieodpłatne świadczenia na rzecz członków grupy usługi weterynaryjne, dezynfekcyjne, badanie gleby, szkolenia członków grupy wiąże się z przeniesieniem prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, dlatego też czynności te podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych na podstawie wyżej wskazanych przepisów. W związku z tym, że przy nabyciu będzie przysługiwało Spółdzielni prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i towary te w chwili nabycia będą należały do Spółdzielni oraz przekazywane środki produkcji nie będą prezentami o małej wartość, ani próbkami, których przekazanie następuje na cele związane z działalnością gospodarczą Spółdzielni, nieodpłatne przekazanie w ocenie Spółdzielni podlegać będzie VAT. W odniesieniu do maszyn i urządzeń nie dojdzie do przeniesienia prawa rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Ponadto należy zaznaczyć, że środki produkcji są wydawane przez Wnioskodawcę na rzecz Członków Grupy bez odrębnej odpłatności i mają być wykorzystane wyłącznie w celu hodowli trzody chlewnej przez Członków Grupy, której efekty mają być sprzedane tylko i wyłącznie na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca dokonuje zakupu środków koniecznych do prowadzenia produkcji rolnej, które następnie są nieodpłatnie przekazywane Członkom Grupy do użytkowania w celu prowadzenia tej produkcji. Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie członkom Grupy Producentów na podstawie protokołów przekazania zakupionych przez tę Spółdzielnie środków do produkcji rolnej (takich jak maszyny i urządzenia), które pozostają jej własnością nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność taka bowiem nie stanowi na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług ani dostawy towarów, ani świadczenia usług. Z dostawą towarów zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, zrównane zostało nieodpłatne przekazanie towarów, jeśli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części przy nabyciu tych towarów, ale tylko wówczas, gdy jest ono dokonywane na cele osobiste podatnika jego pracowników, wspólników, udziałowców etc., a także wszelkiego rodzaju przekazania towarów bez wynagrodzenia, w tym darowizny. Istotnym dla prawidłowej wykładni tego przepisu jest prawidłowe rozumienie pojęcia przekazanie lub zużycie. W tak przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji nieodpłatnego udostępniania środków trwałych członkom Grupy Producentów nie dochodzi do dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, gdyż towary te pozostają w dalszym ciągu własnością Spółdzielni. Tym samym, przepis art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania także wówczas, gdy Spółdzielni przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w wydawanych przez Ministra Finansów interpretacjach np. w interpretacji indywidualnej z 16 listopada 2010 t. nr ITPP1/443-806/10/AT czy też ILPP3/4512-1-173/16-4/JO.

Jeśli wydanie towarów przez Spółdzielnie członkowi Grupy Producentów nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (co zostało powyżej udowodnione), to należy dokonać analizy, czy czynność ta nie stanowi świadczenia usługi.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT w ocenie Wnioskodawcy, żadna z poniżej wskazanych sytuacji w opisanym stanie faktycznym nie ma miejsca, a w konsekwencji nie znajdzie również zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Jak wynika z treści przepisu art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje on swoim zakresem dwa rodzaje czynności, które uznawane są przez ustawodawcę za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Po pierwsze, podlega opodatkowaniu użycie towarów firmowych na cele prywatne bądź każde inne, niezwiązane z prowadzoną działalnością. Po drugie, podlegają opodatkowaniu VAT wszelkie nieodpłatne świadczenia usług do celów innych niż prowadzona działalność gospodarcza.

Pierwszym przypadkiem nieodpłatnego świadczenia usług jest wykorzystanie (użycie) towarów stanowiących część przedsiębiorstwa i nabytych z prawem do odliczenia do celów innych niż działalność gospodarcza. Tymi innymi celami będą przede wszystkim cele prywatne podatnika - osoby fizycznej ale także cele jego pracowników, byłych pracowników etc. W przypadku Spółdzielni taka sytuacja nie ma miejsca.

Spółdzielnia, działając jako grupa producentów rolnych, przekazuje środki trwałe w nieodpłatne użytkowanie (na podstawie protokołu przekazania) członkom Grupy Producentów do wspólnego użytkowania celem wyprodukowania produktów lepszych jakościowo, dostosowanych do potrzeb rynku. Członkowie Grupy Producentów będący jednocześnie udziałowcami Spółdzielni, na postawie umowy Spółki, zobowiązani są do sprzedaży tych produktów do Spółdzielni (jako grupy producenckiej), która następnie dokonuje sprzedaży tych produktów do zewnętrznych kontrahentów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwaną dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada, tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki prawno-podatkowe, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Podatnikami zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy w tym miejscu podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT, skupuje od członków całą produkcję trzody chlewnej, a następnie odsprzedaje je odbiorcom zewnętrznym. Sprzedaż kupionych towarów przez Wnioskodawcę od Członków Grupy na rzecz klientów zewnętrznych jest opodatkowana podatkiem VAT. Wnioskodawca z wypracowanego zysku zakupił środek produkcji rolnej - myjkę. Urządzenie to służy polepszeniu warunków higieniczno-sanitarnych w chlewniach. Spółdzielnia przekazała w nieodpłatne użytkowanie urządzenie czyszcząco myjące członkowi grupy na czas określony 1 rok. Po upływie tego okresu urządzenie ma zostać zwrócone Spółdzielni. Następnie ma zostać przekazane w nieodpłatne użytkowanie kolejnemu członkowi grupy. Spółdzielnia zamierza również dokonywać zakupu usług weterynaryjnych, dezynfekcyjnych, przeprowadzanych w gospodarstwach rolnych członków grupy oraz opłaciła badania gleb w gospodarstwach rolnych członków grupy oraz szkolenia członków grupy w zakresie poprawy efektywności hodowli trzody chlewnej. Wydatki te potwierdzone są fakturami wystawionymi na Spółdzielnię.

Na tle powyższego w pierwszej kolejności Wnioskodawca ma wątpliwości, czy postąpi prawidłowo odliczając podatek naliczony od zakupu środka do produkcji rolnej - myjki oraz usług badania gleb, sporządzania planów nawozowych gospodarstw członków, szkoleń członków grupy.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

W analizowanym przypadku obie przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego są spełnione, bowiem Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, a środek produkcji rolnej w postaci myjki oraz zakupione usługi badania gleb, sporządzania planów nawozowych gospodarstw członków, szkoleń członków grupy przekazywane nieodpłatnie Członkom Grupy jak wynika z opisu sprawy służą Zainteresowanemu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT (opodatkowana sprzedaż na rzecz klienta zewnętrznego trzody chlewnej kupionej od Członków Grupy). Zatem Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowych środków do produkcji rolnej. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia środków do produkcji rolnej należało uznać za prawidłowe.

W złożonym wniosku Zainteresowany wniósł jednocześnie o potwierdzenie, czy nieodpłatne świadczenia na rzecz członków grupy (badanie gleb, plan nawozowy, szkolenia) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy przekazanie w nieodpłatne użytkowanie środków produkcji rolnej (urządzenie czyszcząco-myjące) członkom grupy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ustawodawca w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, precyzyjnie określił jakie czynności w obrocie krajowym wykonywane odpłatnie podlegają opodatkowaniu VAT. Jednocześnie w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy wskazał, które czynności wykonywane nieodpłatnie będą podlegały opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami w świetle art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Należy zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu jak właściciel zawiera się możliwość uznania za dostawę owego faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług dostawa oznacza więc wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego).

Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - co wynika z art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów i takie świadczenie usług, które mają charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zarówno zbycie towarów jak i nieodpłatne świadczenie usług mogą być również przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika (art. 7 ust. 3 ustawy).

Co należy rozumieć przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, ustawodawca sprecyzował w art. 7 ust. 4, natomiast definicję próbki zawarł w art. 7 ust. 7 ustawy.

Z powyższego przepisu art. 7 ust. 2 ustawy wynika, że dostawą towarów mieszczącą się w przedmiocie opodatkowania określonym w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. w pojęciu odpłatnej dostawy towarów, są także niektóre nieodpłatne przekazania towarów.

Z art. 7 ust. 2 ustawy wynika, że ustawodawca zrównuje czynności dokonane bez wynagrodzenia z czynnościami odpłatnymi, przy spełnieniu warunków wymienionych w tym przepisie z zastrzeżeniem wypływającym z ust. 3 tego artykułu (wyłączenie zrównania z uwagi na przedmiot objęty czynnością nieodpłatną). W ten sposób wszelkie nieodpłatne przekazanie przez podatnika należących do jego przedsiębiorstwa towarów, innych niż prezenty o małej wartości i próbki, wchodzi w zakres objęty pojęciem odpłatnej dostawy towarów, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Co istotne, nieodpłatne przekazanie towarów stanowi dostawę tylko wtedy, gdy powoduje przeniesienie prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W analizowanym przypadku mamy do czynienia z nieodpłatnym przekazaniem przez Wnioskodawcę członkom grupy, towarów w postaci myjki. Towar ten nie stanowi prezentu o małej wartości ani próbki. Myjka została przekazana nieodpłatnie Członkowi Grupy na czas określony i następnie ma być zwrócona Wnioskodawcy, który przekaże nieodpłatnie myjkę kolejnemu Członkowi Grupy. Zatem, myjka pozostaje własnością Wnioskodawcy. Wnioskodawca nabywa również usługi badania gleb, sporządzania planów nawozowych, szkolenia.

Biorąc powyższe pod uwagę w kontekście przedstawionego stanu faktycznego należy wskazać, iż członkowie Spółdzielni nie otrzymują przedmiotowej myjki na własność i nie doszło do przeniesienia prawa rozporządzania myjką jak właściciel. Członkowie Spółdzielni są związani umową udostępniania określającą zasady korzystania z konkretnego środka trwałego na terenie Jego gospodarstwa, zgodnie z wiążącymi wytycznymi zawartej umowy ze Spółdzielnią tj. dla potrzeb produkcji trzody chlewnej.

Zatem, przekazanie nieodpłatnie Członkom Grupy zakupionej przez Spółdzielnię myjki, w sytuacji gdy stanowi ona własność Wnioskodawcy, nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wyjaśnić należy, iż pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 cyt. ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Ponadto z wyżej przedstawionych przepisów wynika, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy art. 8 ust. 2 ustawy istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. W konsekwencji za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza) należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Z uwagi na fakt, iż myjka wykorzystywana jest wyłącznie przez Członków Grupy, jej przekazanie do użytkowania członkom należy potraktować jako związane z prowadzoną przez Spółdzielnię działalnością gospodarczą.

Ja wynika z opisu sprawy również usługi badania gleb, sporządzania planów nawozowych, szkolenia świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Członków Grupy są związane z prowadzoną przez Spółdzielnię działalnością gospodarczą. Ww. usługi mają na celu poprawę efektywności hodowli trzody chlewnej przez Członków Grupy. Natomiast trzoda chlewna jest skupowana przez Wnioskodawcę i sprzedawana odbiorcy zewnętrznemu, a sprzedaż ta jest opodatkowana podatkiem VAT.

Zatem udostępnianie członkom Spółdzielni zakupionej przez Wnioskodawcę myjki oraz świadczenie ww. usług uznać należy za nieodpłatne świadczenie usług, które związane jest z działalnością gospodarczą Spółdzielni i w związku z powyższym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższy stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania środków produkcji rolnej członkom Grupy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, niniejsza interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17,43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej