Temat interpretacji

Czy dla wykonywanych czynności w zakresie prowadzenia DPS podatnikiem jest Powiat?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2017 r. (data wpływu 6 grudnia 2017 r.), uzupełnionym w dniu 26 stycznia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozstrzygnięcia czy dla wykonywanych czynności w zakresie prowadzenia DPS podatnikiem jest Powiat jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 grudnia 2017 r. został złożony ww. wniosek, uzupełnionym w dniu 26 stycznia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozstrzygnięcia czy dla wykonywanych czynności w zakresie prowadzenia DPS podatnikiem jest Powiat.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (Powiat) realizuje zadania własne w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, czyli mieszkańców powiatu. Działając we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Powiat posiada osobowość prawną i wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym (nienaruszając zakresu działania gmin) m.in. w zakresie: edukacji publicznej, promocji i ochrony zdrowia, pomocy społecznej, polityki prorodzinnej, wspierania osób niepełnosprawnych, transportu zbiorowego i dróg publicznych, itd.

Powiat, na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tj. Dz.U. z 2016r. poz. 1817 z późn. zm.), zleca realizację zadania publicznego na prowadzenie Domów Pomocy Społecznej dla osób dorosłych niepełnosprawnych, Zgromadzeniu ... oraz dwóm Stowarzyszeniom. Powierzenie realizacji zadania publicznego - prowadzenie DPS - następuje na podstawie umowy. Zarówno Zgromadzenie ... oraz Stowarzyszenia posiadają zezwolenia wydane przez Wojewodę na prowadzenie DPS na czas nieokreślony.

Stowarzyszenia prowadzą działalność pożytku publicznego jako działalność nieodpłatną lub jako działalność odpłatną. W przypadku, gdy stowarzyszenie wykonuje wyłącznie działalność nieodpłatną, to takie czynności nie stanowią zasadniczo przedmiotu opodatkowania VAT. Nie są to bowiem czynności odpłatne. Stowarzyszenia prowadzące odpłatną działalność pożytku publicznego są podatnikami podatku od towarów i usług.

Mieszkańcy kierowani są do Domów Pomocy Społecznej w oparciu o decyzje Ośrodków Pomocy Społecznej. Na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej decyzja ustala odpłatność za pobyt w DPS i uwzględnia odpowiednie relacje udziału w opłacie za pobyt w DPS mieszkańca. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wydaje decyzje administracyjne o umieszczeniu mieszkańca w Domu Pomocy Społecznej.

Zgromadzenie ... oraz Stowarzyszenia pobierają opłaty za pobyt mieszkańców w DPS, które zgodnie z umową, przekazywane są do budżetu powiatu za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Do zadań własnych powiatu należy prowadzenie i rozwój infrastruktury DPS o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób (art. 19 pkt 10 ustawy o pomocy społecznej).

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2017r., poz. 1221 z późn. zm.) opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. l pkt 1, rozumie się - w świetle art. 8 ust. l ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 ustawy.

Usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Co do zasady usługa jest czynnością opodatkowaną w sytuacji kiedy jest odpłatna, a związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności posiada charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, że można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Bezpośrednim odbiorcą usług jest osoba korzystająca z pomocy społecznej, która korzysta z usług świadczonych przez Stowarzyszenia i Zgromadzenie ... - prowadzenie Domu Pomocy Społecznej. Opłaty za pobyt w DPS, określane są każdorazowo na podstawie decyzji administracyjnej. W związku z tym czynności wykonywane przez Stowarzyszenia i Zgromadzenie ... dotyczące świadczenia usług w zakresie potrzeb bytowych i wspomagających spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano pytanie.

Czy Powiat jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie podatku od towarów i usług, od usługi polegającej na pobycie mieszkańca w domu pomocy społecznej, prowadzonym na podstawie umowy o realizację zadania publicznego przez podmiot trzeci, prowadzący dom pomocy społecznej i wpisany do rejestru prowadzonego przez Wojewodę (art. 22 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej) w związku z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnikiem podatku od towarów i usług jest podmiot trzeci, który realizuje zadania publiczne, tj. prowadzi domy pomocy społecznej na podstawie umowy z Powiatem. Wynika to, z art. 15 ust. 1 i ust. 2, a także z art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, gdzie wyraźnie przewidziano, że zwolnienie od podatku od towarów i usług są usługi pomocy społecznej wykonywane przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody i prowadzące domy pomocy społecznej. W ocenie Wnioskodawcy, w zakresie tego rodzaju usług Powiat nie jest podatnikiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z treści pkt 31 przywołanego artykułu wynika, że przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Według art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi. Tak więc usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Usługa jest czynnością opodatkowaną co do zasady w sytuacji kiedy jest odpłatna.

Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Podkreślić jednak należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata (opłata).

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podatnik.

Z przywołanych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według ust. 2 przywołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z ww. przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy i innych umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1868, z późn. zm.), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Według ust. 2 przywołanego artykułu, powiat ma osobowość prawną.

Stosownie do art. 4 ust.1 pkt 3 przywołanej ustawy, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie pomocy społecznej.

W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami, o czym stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1769, z późn. zm.), pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy, pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Jak wynika z art. 3 ust. 1 tej ustawy, pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godność człowieka.

Z art. 22 tejże ustawy wynika, że do zadań wojewody należy: wydawanie i cofanie zezwoleń lub zezwoleń warunkowych na prowadzenie domów pomocy społecznej oraz wydawanie i cofanie zezwoleń na prowadzenie placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej (pkt 3) prowadzenie rejestru domów pomocy społecznej, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej, placówek zapewniających miejsca noclegowe oraz jednostek specjalistycznego poradnictwa (pkt 4).

Artykuł 54 ust. 1 przywołanej ustawy stanowi, że osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.

Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających, zwanych dalej mieszkańcami domu (art. 55 ust 1 ustawy o pomocy społecznej).

Na mocy art. 57 ust. 1 przywołanej ustawy, domy pomocy społecznej mogą prowadzić, po uzyskaniu zezwolenia wojewody:

1. jednostki samorządu terytorialnego;
2. Kościół Katolicki, inne kościoły, związki wyznaniowe oraz organizacje społeczne, fundacje i stowarzyszenia;
3. inne osoby prawne;
4. osoby fizyczne.

Wątpliwości Powiatu dotyczą rozstrzygnięcia kwestii czy dla wykonywanych czynności w zakresie prowadzenia DPS podatnikiem jest Powiat.

W tak przedstawionych okolicznościach sprawy należy stwierdzić, że to nie na Powiecie ciąży obowiązek rozliczenia VAT, lecz na podmiotach, którym zadanie prowadzenia DPS zostało przez Powiat powierzone (dwóm Stowarzyszeniom oraz Zgromadzeniu ..., ...). Tym samym w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie realizowanych przez wskazane podmioty czynności, Powiat nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a co za tym idzie dla Powiatu nie ma zastosowania przepis art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Podkreślenia wymaga, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego i własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, w szczególności rozstrzygnięcia czy podmiot trzeci, realizujący zadania publiczne jest podatnikiem i czy zastosowanie ma zwolnienie z opodatkowania zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie mogą być rozpatrzone. Tym samym wydana interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla prowadzących DPS.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej