w zakresie zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% dla usługi instalacji, konserwacji i naprawy systemów alarmowych montowanych w budynkach o... - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.681.2017.1.IZ

www.shutterstock.com
Interpretacja indywidualna z dnia 06.02.2018, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.681.2017.1.IZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

w zakresie zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% dla usługi instalacji, konserwacji i naprawy systemów alarmowych montowanych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2017 r. (data wpływu 12 grudnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% dla usługi instalacji, konserwacji i naprawy systemów alarmowych montowanych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku VAT w wysokości 8% dla usługi instalacji, konserwacji i naprawy systemów alarmowych montowanych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

K. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca), będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalności w zakresie ochrony osób i mienia. Wnioskodawca świadczy usługi m.in. na rzecz klientów indywidualnych, czy wspólnot mieszkaniowych. W celu prawidłowego wykonywania usług, w budynkach będących przedmiotem ochrony Wnioskodawca instaluje systemy alarmowe (systemy bezpieczeństwa), świadcząc tym samym usługę instalacji systemów alarmowych. Wnioskodawca świadczy także usługi konserwacji ww. systemów alarmowych. Powyższe usługi instalacji czy konserwacji systemów alarmowych fakturowane są przez Wnioskodawcę na klientów odrębnie od usługi ochrony, świadczonej na podstawie odrębnej umowy. Umowy te mogą być zawarte z tą samą datą lub inną.

Na fakturze znajduje się opis wskazujący, iż przedmiotem usługi jest instalacja lub konserwacja systemów alarmowych. Przy świadczeniu usług Wnioskodawca wykorzystuje materiały niezbędne do prawidłowego wykonania usługi, których wartość stanowi jeden z elementów kalkulacji ceny usługi, jednakże nie jest ona wyszczególniona na fakturze. Wnioskodawca wykonuje powyższe usługi z własnych materiałów, a zatem wykonuje świadczenie złożone. Wnioskodawca świadczy usługi instalacji i konserwacji samodzielnie lub korzysta z podwykonawców.

Z technicznego punktu widzenia można wyróżnić:

  1. wykonywanie instalacji alarmowych w budynkach w stanie surowym wraz z wykonaniem instalacji przewodowej,
  2. instalacje systemu alarmowego w budynkach wykończonych wraz z wykonaniem instalacji przewodowej,
  3. instalacje w budynkach wykończonych z wykorzystaniem okablowania zleceniodawcy,
  4. instalacje w budynkach z montażem instalacji hybrydowej - przewodowej i bezprzewodowej,
  5. instalacje z wykorzystaniem technologii bezprzewodowej.

W przypadku instalacji systemu alarmowego wraz wykonywaniem instalacji przewodowej, można zwykle wyróżnić dwa etapy: okablowanie (I etap) oraz montaż urządzeń oraz uruchomienie (II etap). Instalacja systemu alarmowego może też odbywać się jednoetapowo. Stosowana przez Wnioskodawcę technologia wykonania może różnić każdorazowo, w zależności od zastanych w obiekcie warunków, w tym również w zależności od tego, czy instalacja przeprowadzana jest w stanie surowym, czy w budynku wykończonym. Technologie mogą być również ze sobą łączone.

Jeżeli zachodzi potrzeba wykonania okablowania, to może odbywać się to w następujące sposoby:

  • przewody wkuwane są w ścianę (np. wiertarką udarową, wiertarką, młotowiertarką) i mocowane tam za pomocą kleju silikonowego, za pomocą spinek plastikowych, spinek metalowych (Taker), następnie przewody są zagipsowywane;
  • przewody przymocowane są do ściany przy pomocy metalowych lub plastikowych spinek wbijanych do ściany (np. z wykorzystaniem przeznaczonego do tego urządzenia - Takera), przewody mogą być również przymocowywane przy pomocy kleju silikonowego;
  • przewody mogą być również wkładane w rurkę PCV i przymocowywane do ściany przy pomocy uchwytów (np. przykręcanych wiertarką); rurki PCV z przewodami mogą być również wkuwane w ścianę, a następnie zagipsowywane.

W przypadku, gdy u zleceniodawcy występuje już okablowanie, Wnioskodawca wykonuje montaż urządzenia (urządzeń) systemu alarmowego do ścian za pomocą kołków montażowych, podłącza urządzenia do istniejącego okablowania i je konfiguruje.

Również w przypadku instalacji bezprzewodowych systemów alarmowych - gdzie nie ma okablowania - montaż urządzeń systemu alarmowego do ścian odbywa się przy pomocy kołków montażowych, odpowiednich do rodzaju ściany i urządzania. Wówczas łączność między urządzeniami jest radiowa. Możliwe jest również wykonywanie w budynku instalacji mieszanej - tj. przewodowej (z okablowaniem) wraz z bezprzewodową (bez okablowania).

Obok instalacji systemów alarmowych Wnioskodawca wykonuje bieżącą konserwację tych systemów, polegającą na utrzymaniu sprawności elementów całego systemu, a także ich remont - naprawę. W przypadku robót konserwacyjnych świadczonych przez Wnioskodawcę wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych nie przekracza 50% tej podstawy.

Budynki, w których Wnioskodawca świadczy usługi instalacji, remontu i konserwacji systemów alarmowych dla klientów indywidualnych mieszczą się pod pojęciem budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a-b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT).

Wnioskodawca wskazuje, że w dniu 20 lipca 2017 r. nadrzędny podmiot z grupy Wnioskodawcy otrzymał z Głównego Urzędu Statystycznego Departamentu Metodologii, Standardów i Rejestrów zmieniającą Interpretację Statystyczną, z której wynika, że wykonywanie instalacji elektrycznych (bez jednoczesnego świadczenia w ramach umowy usługi ochrony): systemów sygnalizacji napadu (SWiN), dźwiękowych systemów ostrzegania (DSO), systemów telewizji przemysłowej (CCTV), systemów sygnalizacji pożaru (SSP), systemów kontroli dostępu (KD) - powinno być klasyfikowane do grupowania (w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2015 r. i w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r.) - 43.21.10.1 Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu.

Z powyższej Interpretacji GUS wynika ponadto, że usługi ochroniarskie w zakresie obsługi i monitorowania elektronicznych systemów bezpieczeństwa, takich jak: alarmy przeciwwłamaniowe czy przeciwpożarowe, włącznie z ich sprzedażą, instalacją i naprawą objęte są zakresem działu PKWIU 80 Usługi detektywistyczne i ochroniarskie (wg PKWIU 2015 i PKWIU 2008), ale tylko w przypadku, gdy są świadczone łącznie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca świadcząc usługi instalacji, naprawy czy konserwacji systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym powinien stosować stawkę 8% podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, świadcząc usługi instalacji, remontu, czy konserwacji systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym powinien stosować stawkę 8% podatku od towarów i usług.

W myśl art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2 (tj. aktualnie stawkę 8% - por. art. 146a pkt 2 ustawy o VAT), stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Zgodnie z art. 41 ust. 12a, przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b Ust. 12b wskazuje, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2; lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

W myśl art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. Należy w tym miejscu wskazać, że według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne. Dział 11 obejmuje trzy grupy: budynki mieszkalne jednorodzinne -111, budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe - 112, budynki zbiorowego zamieszkania - 113.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęć budowa, remont, modernizacja, przebudowa. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym, potocznym (por. tak też np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2016 r. sygn. I FSK 695/15).

Stąd też w aktualnie wydawanych interpretacjach podatkowych w przedmiocie art. 41 ust. 12 ustawy o VAT organy podatkowe najczęściej wskazują na powszechne (słownikowe) znaczenie tych pojęć, a nie powołują się na inne akty prawne, takie jak ustawa dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 1332).

Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 5 stycznia 2017 r. sygn. 3063-ILPP2-3.4512.133.2016.1.AG wskazał:

Według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (...). Natomiast budować to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Natomiast przebudowa - zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770. kol. 1) - to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

W znaczeniu słownikowym (Współczesny słownik języka polskiego, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o ), remont oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia, natomiast montaż to składanie, łączenie, ustawianie z poszczególnych części maszyn, urządzeń, budowli; zakładanie instalacji.

Z kolei instalować oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne. W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie montaż odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Termomodernizacja w budownictwie polega na dokonaniu ulepszenia budynku, które wpłynie na zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową dostarczoną przez systemy techniczne na potrzeby ogrzewania i wentylacji, podgrzania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, oświetlenia, (koniec cytatu).

Analiza powołanych wyżej aktualnie obowiązujących przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że w warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy VAT, w dalszym ciągu jest spełnienie dwóch przesłanek:

  • zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji budynków lub ich dostawy,
  • budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Jak wskazał Wnioskodawca, z technicznego punktu widzenia można w jego przypadku wyróżnić wykonywanie instalacji alarmowych w budynkach w stanie surowym wraz z wykonaniem instalacji przewodowej, instalacje systemu alarmowego w budynkach wykończonych wraz z wykonaniem instalacji przewodowej, instalacje w budynkach wykończonych z wykorzystaniem okablowania zleceniodawcy, instalacje w budynkach z montażem instalacji hybrydowej - przewodowej i bezprzewodowej, instalacje z wykorzystaniem technologii bezprzewodowej.

W przypadku instalacji systemu alarmowego wraz wykonywaniem instalacji przewodowej, można zwykle wyróżnić dwa etapy: okablowanie (I etap) oraz montaż urządzeń oraz uruchomienie (II etap). Instalacja systemu alarmowego może też odbywać się jednoetapowo. Stosowania przez Wnioskodawcę technologia wykonania może różnić się każdorazowo, w zależności od zastanych w obiekcie warunków, w tym również w zależności od tego, czy instalacja przeprowadzana jest w stanie surowym, czy w budynku wykończonym. Technologie mogą być również ze sobą łączone.

Jeżeli zachodzi potrzeba wykonania okablowania, to może odbywać się to w następujące sposoby:

  • przewody wkuwane są w ścianę (np. wiertarką udarową, wiertarką, młotowiertarką) i mocowane tam za pomocą kleju silikonowego, za pomocą spinek plastikowych, spinek metalowych (Taker), następnie przewody są zagipsowywane;
  • przewody przymocowane są do ściany przy pomocy metalowych lub plastikowych spinek wbijanych do ściany (np. z wykorzystaniem przeznaczonego do tego urządzenia - Takera), przewody mogą być również przymocowywane przy pomocy kleju silikonowego;
  • przewody mogą być również wkładane w rurkę PCV i przymocowywane do ściany przy pomocy uchwytów (np. przykręcanych wiertarką); rurki PCV z przewodami mogą być również wkuwane w ścianę, a następnie zagipsowywane.

W przypadku, gdy u zleceniodawcy występuje już okablowanie, Wnioskodawca wykonuje montaż urządzenia (urządzeń) systemu alarmowego do ścian za pomocą kołków montażowych, podłącza urządzenia do okablowania i je konfiguruje.

Również w przypadku instalacji bezprzewodowych systemów alarmowych - gdzie nie ma okablowania - montaż urządzeń systemu alarmowego do ścian odbywa się przy pomocy kołków montażowych, odpowiednich do rodzaju ściany i urządzania. Wówczas łączność między urządzeniami jest radiowa. Możliwe jest również wykonywanie w budynku instalacji mieszanej - tj. przewodowej (z okablowaniem) wraz z bezprzewodową (bez okablowania).

Powyższy opis wypełnia świadczenia wymienione w treści art. 41 ust. 12 ustawy o VAT i przesłanki pozwalające zastosować obniżoną stawkę podatku VAT, które stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (jak wskazał Wnioskodawca wykonywanie usług odbywa się w tych budynkach).

Stąd też Wnioskodawca, świadcząc usługi instalacji i remontu systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym powinien stosować stawkę 8% podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT (przy uwzględnieniu art. 41 ust. 12c ustawy o VAT).

Jeżeli chodzi natomiast o usługi konserwacji systemów alarmowych, to zgodnie z treścią § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 839; Rozporządzenie VAT), stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, obniża się do wysokości 8% dla:

  1. towarów i usług wymienionych w załączniku do rozporządzenia;
  2. robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
  3. robót konserwacyjnych dotyczących:
    1. obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
    2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12
    - w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

W myśl § 3 ust. 2 Rozporządzenia VAT, przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont. Przy czym, stosownie do treści § 3 ust. 3 Rozporządzenia VAT, przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy.

W przypadku zatem świadczenia usługi konserwacji systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowych, przy których to usługach wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych nie przekracza 50% tej podstawy, Wnioskodawca powinien stosować stawkę 8% podatku od towarów i usług.

Ponadto, klasyfikacja do danej pozycji PKWiU nie ma decydującego znaczenia dla określenia stawki podatku VAT, albowiem przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do stosowania preferencyjnej stawki VAT dla czynności dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym - nie odwołują się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Nie ma więc uzasadnienia odwoływanie się w tym przypadku do tych symboli statystycznych (por. np. prawomocny wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 września 2012 r., sygn. III SA/Wa 3060/11).

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca wskazuje, na bogate orzecznictwo organów interpretacyjnych, które potwierdza, że usługi instalacji systemów alarmowych świadczone z wykorzystaniem niezbędnych do tego towarów, a także roboty konserwacyjne systemów alarmowych, dokonywane w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym, opodatkowane są 8% stawką podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT (w przypadku usługi instalacji systemów alarmowych) oraz w § 3 ust. 1 Rozporządzenia VAT (w przypadku robót konserwacyjnych systemów alarmowych).

Takie wnioski wypływają z następujących interpretacji indywidualnych:

  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 stycznia 2013 r., sygn. IPTPP2/443-865/12-4/JN - (...) należy stwierdzić, że usługi montażu, rozbudowy, modernizacji oraz naprawy systemów alarmowych w budynkach mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa jest mniejsza niż 300 m2 oraz w lokalach mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa jest mniejsza niż 150 m2 (tj. w obiektach budowlanych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym), opodatkowane są stawką podatku w wysokości 8%, na mocy art. 41 ust. 12 w związku z art. 41 ust. 12a, art. 41 ust. 12b oraz art. 146a pkt 2 ustawy (...) roboty konserwacyjne systemów alarmowych w budynkach mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa jest mniejsza niż 300 m2 oraz w lokalach mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa jest mniejsza niż 150 m2 (tj. w obiektach budowlanych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym), opodatkowane są stawką podatku w wysokości 8%, stosownie do powołanego przepisu § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia;
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11 lutego 2013 r., sygn. IPTPP1/443-872/12-4/IG - Reasumując dla usługi instalowania, konserwacji, modernizacji, napraw systemów alarmowych, instalowanych w obiektach budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zastosowanie znajdzie preferencyjna 8% stawka podatku VAT;
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 marca 2013 r., sygn. ITPP1/443-1526/12/BK - (... ) o ile przedmiotem świadczenia są usługi wykonania instalacji antenowych, domofonowych i alarmowych oraz ich remontów i modernizacji, dokonanych w ramach kompleksowych czynności w obiektach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to zastosowanie będzie miała 8% stawka podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (przy uwzględnieniu art. 41 ust. 12c ustawy);
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5 maja 2014 r., sygn. ITPP1/443-150/14/DM - (...) dla usług instalowania, konserwacji, modernizacji i napraw systemów alarmowych, instalowanych w obiektach budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, zastosowanie znajdzie preferencyjna 8% stawka podatku od towarów i usług;
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 maja 2015 r. sygn. IBPP2/4512-150/15/WN - (...) skoro Wnioskodawca będzie wykonywać świadczenie polegające na usłudze montażu lub modernizacji (remontu) systemu zabezpieczeń wraz z niezbędnymi materiałami do jego wykonania, w ramach modernizacji obiektów budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym, to świadczenie to, wykonywane w ramach jednej oferty lub umowy obejmującej wartość zużytych materiałów oraz koszty robocizny, opodatkowane będzie 8% stawką podatku, na podstawie art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług;
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 stycznia 2017 r. sygn. 3063-ILPP2-3.4512.133.2016.1.AG - (...) w przypadku świadczenia opisanej usługi [m.in. montaż instalacji, przewodów do systemów sygnalizacji włamania i napadu, kamer, kontroli dostępu oraz konfiguracja wspomnianych systemów - przypis Wnioskodawcy] w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym, wykonywanej w ramach modernizacji tych obiektów, zastosowanie będzie miała 8% stawka podatku VAT. Również dla towarzyszącej usługi konserwacji i ewentualnej naprawy wykonywanej w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym, zastosowanie będzie miała 8% stawka podatku VAT.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, świadcząc usługi instalacji, remontu, czy konserwacji systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym powinien stosować stawkę 8% podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Według art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Od tej reguły ustawodawca ustanowił pewne wyjątki, tzn. przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stosuje się w myśl ust. 12 wskazanego artykułu do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z ust. 12a tego artykułu, rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Według art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

  1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
  2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

W myśl ust. 12c powołanego artykułu, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Ponadto zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2017 r. poz. 839, z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

  1. towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
  2. robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
  3. robót konserwacyjnych dotyczących:
    1. obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
    2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12
    - w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont (§ 3 ust. 2 rozporządzenia).

Przy czym, zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia, przepisu ust. 1 pkt 3 powołanego wyżej § 3 rozporządzenia, nie stosuje się, jeżeli wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych przekracza 50% tej podstawy.

Jak wynika z ww. art. 2 pkt 12, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11, o których mowa w cyt. art. 2 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług, to:

  • budynki mieszkalne jednorodzinne (PKOB 111), czyli samodzielne budynki takie jak: pawilony, wille, domki wypoczynkowe, leśniczówki, domy mieszkalne w gospodarstwach rolnych (bez budynków gospodarstw rolnych), rezydencje wiejskie, domy letnie itp., a także domy bliźniacze lub szeregowe, w których każde mieszkanie ma swoje własne wejście z poziomu gruntu,
  • budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe (PKOB 112), w tym: budynki o trzech i więcej mieszkaniach (PKOB 1122),
  • budynki zbiorowego zamieszkania (PKOB 113), czyli domy opieki społecznej, internaty i bursy szkolne, domy studenckie, domy dziecka, domy dla bezdomnych, budynki mieszkalne na terenie koszar, zakładów karnych i poprawczych, aresztów śledczych, budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie oraz rezydencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

W tym miejscu nadmienić należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć: budowa, remont modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r., poz. 1332, z późn. zm.) przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.

Z kolei zgodnie z pkt 7a tego artykułu przez przebudowę należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Natomiast definicję remontu zawarto w pkt 8 tego artykułu. Zgodnie z jego brzmieniem przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Modernizacja, zgodnie z definicją słownikową, to unowocześnienie i usprawnienie czegoś (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN).

Montaż wg powyższego słownika - to składanie maszyn, aparatów, urządzeń z gotowych części; zakładanie, instalowanie urządzeń technicznych, łączenie oddzielnych części w całość.

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie montaż odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Ponadto należy zauważyć, że również w uchwale z 24 czerwca 2013 r. sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził że czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym. W takim znaczeniu modernizacja oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części.

Podkreślić należy, że obniżone stawki podatku mają charakter wyjątkowy, zatem powinny mieć zastosowanie do towarów i usług wskazanych wprost przez ustawodawcę w ustawie o podatku od towarów i usług lub w przepisach wykonawczych do tej ustawy. Preferencyjna stawka podatku ma zastosowanie do wskazanych w przepisach czynności dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego, jednakże nie do wszystkich usług dotyczących samego instalowania, czy montażu różnych towarów. Decydujące znaczenie ma to, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów, czy świadczy usługę oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym).

Sama usługa montażu, czy też instalacja poszczególnych towarów nie może być traktowana jako remont, modernizacja, czy też termomodernizacja. Dopiero w połączeniu z zespołem innych czynności, w wyniku których podnosi się bądź też przywraca poprzedni stan techniczny, czy wartość użytkową budynku lub lokalu, można traktować ją jako usługę remontu, modernizacji lub termomodernizacji, o których mowa w ustawie.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT prowadzi działalności w zakresie ochrony osób i mienia. Wnioskodawca świadczy usługi m.in. na rzecz klientów indywidualnych, czy wspólnot mieszkaniowych. W celu prawidłowego wykonywania usług, w budynkach będących przedmiotem ochrony Wnioskodawca instaluje systemy alarmowe (systemy bezpieczeństwa), świadcząc tym samym usługę instalacji systemów alarmowych oraz świadczy także usługi konserwacji ww. systemów alarmowych. Powyższe usługi fakturowane są przez Wnioskodawcę na klientów odrębnie od usługi ochrony, świadczonej na podstawie odrębnej umowy, przy czym umowy te mogą być zawarte z tą samą datą lub inną.

Na fakturze znajduje się opis, że przedmiotem usługi jest instalacja lub konserwacja systemów alarmowych. Przy świadczeniu usług Wnioskodawca wykorzystuje materiały niezbędne do prawidłowego wykonania usługi, których wartość stanowi jeden z elementów kalkulacji ceny usługi, jednakże nie jest ona wyszczególniona na fakturze. Wnioskodawca wykonuje powyższe usługi z własnych materiałów samodzielnie lub korzysta z podwykonawców. Budynki, w których Wnioskodawca świadczy ww. usługi dla klientów indywidualnych mieszczą się pod pojęciem budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Wnioskodawca klasyfikuje swoje usługi do PKWiU 2008/2015 pod symbolem - 43.21.10.1 Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu, zgodnie z opinią GUS otrzymaną przez nadrzędny podmiot z grupy w dniu 20 lipca 2017 r.

W przypadku instalacji systemu alarmowego wraz z wykonywaniem instalacji przewodowej, można zwykle wyróżnić dwa etapy: okablowanie (I etap) oraz montaż urządzeń i uruchomienie (II etap). Instalacja systemu alarmowego może też odbywać się tylko jednoetapowo.

Jeżeli zachodzi potrzeba wykonania okablowania, to przewody:

  • wkuwane są w ścianę i mocowane tam za pomocą kleju silikonowego, spinek plastikowych, spinek metalowych (Taker) i następnie zagipsowywane;
  • przymocowane są do ściany przy pomocy metalowych lub plastikowych spinek wbijanych do ściany bądź przymocowywane są przy pomocy kleju silikonowego;
  • mogą być wkładane w rurkę PCV i przymocowywane do ściany przy pomocy uchwytów bądź rurki PCV z przewodami mogą być wkuwane w ścianę, a następnie zagipsowywane.

W przypadku, gdy u zleceniodawcy występuje już okablowanie, Wnioskodawca wykonuje montaż urządzenia (urządzeń) systemu alarmowego do ścian za pomocą kołków montażowych, podłącza urządzenia do istniejącego okablowania i je konfiguruje.

W przypadku instalacji bezprzewodowych systemów alarmowych - gdzie nie ma okablowania - montaż urządzeń systemu alarmowego do ścian odbywa się przy pomocy kołków montażowych, odpowiednich do rodzaju ściany i urządzania. Wówczas łączność między urządzeniami jest radiowa. Możliwe jest również wykonywanie w budynku instalacji mieszanej - tj. przewodowej (z okablowaniem) wraz z bezprzewodową (bez okablowania).

Obok instalacji systemów alarmowych Wnioskodawca wykonuje też bieżącą konserwację tych systemów, polegającą na utrzymaniu sprawności elementów całego systemu, a także ich naprawę. W przypadku robót konserwacyjnych świadczonych przez Wnioskodawcę wartość towarów bez podatku wchodzących w podstawę opodatkowania świadczenia robót konserwacyjnych nie przekracza 50% tej podstawy.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą rozstrzygnięcia, czy wykonanie instalacji i naprawy systemów alarmowych oraz usługi konserwacji tychże instalacji wykonywanych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym mogą być opodatkowane stawką podatku w wysokości 8%.

Trzeba tu podkreślić, że to Strony w umowach cywilnoprawnych określają, co jest przedmiotem sprzedaży, a jeżeli przedmiotem sprzedaży ma być konkretna usługa, to nie powinno się wyodrębniać poszczególnych elementów, które złożyły się na tę usługę i opodatkowywać ich osobno, gdyż usługodawca sprzedaje określoną usługę, a nie jej elementy (koszty).

Wnioskodawca wskazał, że wykonuje usługi polegające na montażu, naprawie i konserwacji systemów alarmowych, które są świadczone w obiektach zaliczanych do budownictwa mieszkaniowego. Usługi są wykonywane z użyciem materiałów własnych, co wynika z umów zawieranych z klientami, a montowane przewody są w sposób trwały przymocowywane do ścian budynku (wkuwane, zagipsowywane, klejone, przytwierdzane kołkami, klipsami itp.). Tak więc niewątpliwie zakres wykonywanych czynności wskazuje, że Wnioskodawca montując lub naprawiając systemy alarmowe świadczy usługę w rozumieniu wyżej cytowanego art. 8 ust. 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy na tle powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że usługi polegające na montażu lub naprawie instalacji alarmowych w ramach schematu opisanego we wniosku można zaliczyć do czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, tj. budowy, przebudowy, remontu czy modernizacji, które są wykonywane w budynkach zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (a jak wskazał Wnioskodawca wykonywanie usług odbywa się właśnie w takich budynkach). Zatem opodatkowane są preferencyjną stawką podatku w wysokości 8%, o której mowa w art. 41 ust. 2 i ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z art. 41 ust. 12c ustawy o podatku od towarów i usług.

Preferencyjna stawka podatku VAT w wysokości 8% przewidziana dla robót konserwacyjnych zastosowanie znajdzie również dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług konserwacji zamontowanych instalacji alarmowych, gdyż usługi te mają na celu utrzymanie sprawności elementów całego systemu alarmowego i wykonywane są w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym. Podstawa do zastosowania tego zwolnienia jest § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, z uwzględnieniem treści ust. 3 tego przepisu.

Stanowisko Wnioskodawcy, że do świadczonych usług instalacji, naprawy i konserwacji systemów alarmowych w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym powinien stosować stawkę 8% podatku VAT, należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej