Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej od kontrahenta faktury z zawyżoną stawką.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2017 r. (data wpływu 22 listopada 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej od kontrahenta faktury z zawyżoną stawką jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej od kontrahenta faktury z zawyżoną stawką.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług przewozów krajowych i międzynarodowych, ponadgabarytowych, ADR, drobnicowych. Ponadto zajmuje się odprawami celnymi, składowaniem, organizowaniem przeładunków.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonuje licznych transakcji zakupu usług transportu towaru i usług spedycji od polskich kontrahentów. Usługi te generalnie są opodatkowane stawką 23% podatku VAT, lecz w świetle art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221) do opodatkowania ww. usług może również zostać zastosowana stawka podatku VAT w wysokości 0% . Zdarzają się jednak przypadki, w których kontrahent zawyża stawkę VAT, tj. zamiast stawki 0% zastosuje stawkę 23%, a Wnioskodawca opłacił faktury wraz z podatkiem VAT na niej wskazanym.

Pytanie Wnioskodawcy dotyczy sytuacji, gdy:

• zakup usług ma związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi;
• Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
• Sprzedawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT;
• dane na fakturze są prawidłowe;
• Wnioskodawca dysponuje fakturą zawierającą kwotę podatku VAT, potwierdzającą zakup usługi;
• usługa wskazana na fakturze została wykonana;
• usługa była świadczona przez podmiot wystawiający fakturę;
• świadczona usługa podlega opodatkowaniu (ale na fakturze zastosowano zawyżoną stawkę VAT);
• faktura została opłacona.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, który jest wykazany na fakturze wystawionej przez kontrahenta w zawyżonej stawce, jeżeli spełnione są pozostałe warunki uprawniające do skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego?

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia kwoty VAT wykazanej na fakturze z błędną stawką VAT, pod warunkiem, że czynność, którą faktura ta dokumentuje, nie jest z podatku VAT zwolniona bądź w ogóle nie podlega opodatkowaniu lub też nie wystąpią inne okoliczności określone w art. 88 ustawy o VAT.

W przedstawionej sytuacji nie znajdują zastosowania przepisy wyłączające prawo do odliczenia podatku VAT. Prawodawca nie wskazał expressis verbis w ustawie, jako jednej z przyczyn uniemożliwiających skorzystanie z prawa do odliczenia, zastosowania nieprawidłowej stawki na fakturze. Zdaniem Wnioskodawcy, gdyby racjonalny prawodawca chciał odmówić prawa podatnika do skorzystania z odliczenia VAT zamieściłby taką przesłankę w enumeratywnym katalogu zamieszczonym w art. 88 ustawy o VAT. Prawo do odliczenia, jako jedno z najważniejszych praw podatnika, nie może być ograniczone bez wyraźnej podstawy prawnej. Za stanowiskiem Wnioskodawcy przemawia zasada neutralności, która przede wszystkim wyraża się przez realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego. Niezgodne z naczelnymi zasadami prawa podatkowego byłoby obciążanie ciężarem podatkowym osoby, która nie jest beneficjentem usługi. Takie rozwiązanie byłoby sprzeczne z konstrukcją systemu podatkowego. W związku z powyższym możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie. Niezwłoczność jest najważniejszą cechą instytucji odliczenia. Możliwość ta obejmuje wszystkie kwoty podatku, które zostały naliczone od wykonywanej usługi, bez znaczenia więc pozostaje błąd w stawce VAT. Zgodnie z art. 86 ww. ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z wykładni tego przepisu wynika, że decydujące znaczenie ma związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również odzwierciedlenie w wielu interpretacjach indywidualnych. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy dnia 17 września 2008 r., sygn. ITPP2/443-575/08/EŁ wydał interpretację indywidualną w której podkreślił, że wskazać należy, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług (w tym powołane wyżej), nie pozbawiają prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów, które zostały opodatkowane inną niż przyjęta przez sprzedawcę (wyższą bądź niższą) stawką podatku od towarów i usług. Identyczne stanowisko zajął także Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 22 lipca 2011 r., sygn. IBPP2/443-829/11/RSz, w której czytamy tut. organ pragnie zauważyć, iż w sytuacji gdyby została wystawiona faktura VAT z błędną stawką podatku VAT, to faktura taka winna zostać skorygowana. Jednakże do czasu otrzymania jej korekty nabywca ma pełne prawo do odliczenia kwoty tego podatku wynikającej z faktury pierwotnej, oczywiście pod warunkiem, że czynność, którą faktura ta dokumentuje, nie jest z podatku VAT zwolniona bądź w ogóle nie podlega opodatkowaniu lub też nie wystąpią inne okoliczności określone w art. 88 ustawy o VAT. Ponadto prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast, co także wynika z zasady neutralności. Dlatego też Wnioskodawca powinien mieć prawo do skorzystania z odliczenia podatku naliczonego bez względu na nieprawidłową stawkę na fakturze. Również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 14 lipca 2016 r., sygn. IPPP3/4512-251/16-5/JŻ wskazał, że zatem jeśli dostawca B. nawet błędnie zastosuje stawkę VAT 23% lub 8% zamiast 0%, to Spółce będzie przysługiwać prawo do zwrotu tego podatku gdyż art. 88 ustawy o VAT, ani żaden inny przepis tej ustawy nie przewidują by zawyżona stawka VAT wykluczała prawo do odliczenia VAT naliczonego. Z powyższego wynika, że bez względu na zastosowaną stawkę, prawo do odliczenia VAT przysługuje podatnikowi. Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia kwoty VAT wykazanej na fakturze z błędną stawką VAT, jeśli czynność, którą faktura ta dokumentuje, nie jest z podatku VAT zwolniona, podlega opodatkowaniu, a ponadto nie wystąpią inne okoliczności określone w art. 88 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy.

Art. 88 ustawy, określa przypadki, w których nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego.

Stosownie do art. 88 ust. 3a ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1. sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
   1. wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
   2. (uchylona);
2. transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3. (uchylony);
4. wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
   1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane w części dotyczącej tych czynności,
   2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
   3. potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego w części dotyczącej tych czynności;
5. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6. (uchylony);
7. wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze w części dotyczącej tych czynności.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Należy podkreślić, że jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług jest prawo podatnika do odliczenia podatku zapłaconego w cenie przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą. Podstawowa zasada wspólnego systemu VAT, jaką jest zasada neutralności podatku, jest rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego wpływają na neutralność tego podatku i mogą wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej.

Analiza powołanego art. 88 ustawy prowadzi do wniosku, że w dyspozycji tego przepisu, jako przesłanki wyłączającej prawo nabywcy (podatnika) do odliczenia podatku naliczonego, nie ujęto przypadku, gdy podatek naliczony wynika z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, które podlegają opodatkowaniu inną niż przyjęta przez sprzedawcę stawką podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie usług przewozów krajowych i międzynarodowych, ponadgabarytowych, ADR, drobnicowych. Ponadto zajmuje się odprawami celnymi, składowaniem, organizowaniem przeładunków. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonuje licznych transakcji zakupu usług transportu towaru i usług spedycji od polskich kontrahentów. Usługi te generalnie są opodatkowane stawką 23% podatku VAT, lecz w świetle art. 83 ust. 1 ustawy do opodatkowania ww. usług może również zostać zastosowana stawka podatku VAT w wysokości 0%. Zdarzają się jednak przypadki, w których kontrahent zawyża stawkę VAT, tj. zamiast stawki 0% zastosuje stawkę 23%, a Wnioskodawca opłacił faktury wraz z podatkiem VAT na niej wskazanym.

Z powyższego wynika, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi, co do których kontrahent zawyża na fakturze stawkę podatku, podlegają opodatkowaniu i nie są od podatku zwolnione.

Przedmiotem niniejszej sprawy jest sytuacja, gdy:

• zakup usług ma związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi;
• Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
• Sprzedawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT;
• dane na fakturze są prawidłowe;
• Wnioskodawca dysponuje fakturą zawierającą kwotę podatku VAT, potwierdzającą zakup usługi;
• usługa wskazana na fakturze została wykonana;
• usługa była świadczona przez podmiot wystawiający fakturę;
• świadczona usługa podlega opodatkowaniu (ale na fakturze zastosowano zawyżoną stawkę VAT);
• faktura została opłacona.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy jest on uprawniony do odliczenia podatku od towarów i usług wynikającego z otrzymanej od kontrahenta faktury z zawyżoną stawką podatku.

W takiej sytuacji, ze względu na przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego, wynikającego z faktury dokumentującej świadczone na jego rzecz usługi, wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zastosowanie zawyżonej stawki podatku przez wystawcę faktury nie pozbawia Wnioskodawcy prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż nie stanowi to negatywnej przesłanki, uniemożliwiającej odliczenie tego podatku, wymienionej w art. 88 ustawy. Powyższe wynika z tego, że dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury (nawet w przypadku wskazanym wyżej), obok fundamentalnych przesłanek takich jak status odliczającego jako czynnego, zarejestrowanego podatnika VAT i związek zakupionych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi (odliczającego), najistotniejsze jest to, by nabyta usługa lub towar podlegały opodatkowaniu i nie korzystały przy tym, ze zwolnienia od tego podatku. Kwestia stawki z punktu widzenia podmiotu dokonującego odliczenia ma drugorzędne znaczenie.

W związku z tym, skoro spełnione są pozostałe warunki uprawniające do skorzystania z prawa do odliczenia, Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku od towarów i usług, który jest wykazany na fakturze wystawionej przez kontrahenta w zawyżonej stawce.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Tutejszy organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej rozpatrzone w wydanej interpretacji. Dotyczy to kwestii oceny czy zastosowana przez kontrahenta Wnioskodawcy stawka podatku od towarów i usług jest nieprawidłowa.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników dotyczących konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej