Temat interpretacji

Minister Rozwoju i Finansów stwierdza, że w analizowanym stanie faktycznym Wnioskodawca prawidłowo uznał, że opłata za przedłużenie okresu spłaty pożyczki podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z póź. zm.) Minister Rozwoju i Finansów, wobec stwierdzenia nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2012 r. nr IPPP1/443-443/12-3/JL, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie dla Sp. z o.o., na wniosek z dnia 22 maja 2012 r. (data wpływu 25 maja 2012 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku opłaty za wydłużenie okresu spłaty pożyczki, zmienia ww. interpretację z urzędu stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w ww. wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2012 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie został złożony wniosek z dnia 22 maja 2012 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku opłaty za wydłużenie okresu spłaty pożyczki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Sp. z o.o., zwana dalej Wnioskodawcą, udziela krótkoterminowych pożyczek gotówkowych osobom fizycznym. Pożyczki te udzielane są w kwocie nie większej niż 1.500 zł wyłącznie po samodzielnym dokonaniu przez pożyczkobiorcę wstępnej rejestracji elektronicznej na stronie internetowej pożyczkodawcy lub telefonicznie w formie sms.

1. Celem zakończenia procesu rejestracji potencjalny pożyczkobiorca zobowiązany jest dokonać przelewu bankowego kwoty 1 zł ze swojego rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Jest to opłata rejestracyjna nie podlegająca zwrotowi w przypadku nieprzyznania pożyczki.
2. Po poprawnej weryfikacji na rachunek bankowy klienta przelewana jest ustalona kwota pożyczki.
3. Obciążającym pożyczkobiorcę dodatkowym kosztem (tj. nie uwzględniającym odsetek) udzielonej pożyczki są:
   1. opłata przygotowawcza,
   2. koszt ubezpieczenia pożyczki,
   3. ustalony uprzednio okres spłaty może zostać przedłużony za dodatkową opłatą.

W księgach rachunkowych Wnioskodawcy wszystkie wymienione opłaty (tj. 1 oraz 3a-3c) traktowane są jako obrót zwolniony od podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług dla wszystkich wymienionych opłat dodatkowych (tj. poza odsetkami) pobieranych od pożyczkobiorców?

Zdaniem Wnioskodawcy czynność udzielania pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki, opłaty) stanowi odpłatne świadczenie usług co do zasady podlegające opodatkowaniu PTU. Zatem odsetki i opłaty otrzymane z tytułu udzielonych pożyczek stanowią wynagrodzenie z tytułu ich udzielenia.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych a także zarządzanie nimi korzystają ze zwolnienia od podatku.

Jednocześnie w myśl art. 135 ust. 1 Dyrektywy VAT 2006/112/WE pojęcie usług finansowych oraz udzielanie kredytów nie zostały zdefiniowane.

Dodatkowo w orzecznictwie ETS podkreślono, iż przy kwalifikacji z punktu widzenia PTU usług o charakterze kompleksowym konieczne jest identyfikacja świadczenia głównego (podstawowego), które determinuje naturę całej usługi. Dane świadczenie należy uznać za pomocnicze względem świadczenie głównego [wyrok ETS w sprawach C-308/96 i C-94/97]. Stanowisko to znalazło odzwierciedlenie w art. 43 ust. 13 krajowej ustawy o podatku od towarów i usług.

ETS sformułował także warunki, których spełnienie oznacza, iż udzielone pożyczki są usługą podlegającą PTU a zwolnioną na podstawie art. 135 Dyrektywy:

• stanowi element prowadzonej przez pożyczkodawcę działalności gospodarczej,

• stanowi bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzanie działalności opodatkowanej, nie będąc równocześnie czynnościami incydentalnymi,

• są udzielane w celu gospodarczym lub handlowym charakteryzującym się w szczególności dążeniem do maksymalizacji zwrotu z zainwestowanego kapitału.

W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawcy stanowisko w zakresie traktowania w/w opłat jako obrotu zwolnionego od PTU wydaje się zasadne.

W dniu 22 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając na podstawie przepisu § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną nr IPPP1/443-443/12-3/JL, w której uznał, iż w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w wydanej interpretacji indywidualnej przywołał przepisy: art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 43 ust. 1 pkt 38, art. 43 ust. 13, art. 43 ust. 15, art. 146a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące świadczeń o charakterze kompleksowym.

Treść ww. przepisów prawa oraz postanowienia płynące z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odniósł do stanu faktycznego, pytania i stanowiska przedstawionego przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji.

Analizując treść wniosku oraz przytoczone powyżej przepisy Dyrektor ww. Izby Skarbowej uznał, że czynność (usługa) polegająca na wydłużeniu okresu spłaty udzielonej pożyczki nie stanowi elementu kompleksowej usługi udzielenia pożyczki. W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie czynność ta wykonywana jest na wniosek pożyczkobiorcy i nie ma wpływu na samo udzielenie pożyczki. Wydłużenie terminu spłaty pożyczki wykonywana jest już po faktycznym udzieleniu pożyczki, a jej celem nie jest zrealizowanie usługi zasadniczej jaką jest pożyczka. Dyrektor ww. Izy Skarbowej zwrócił uwagę na fakt, że usługa polegająca na udzielenie pożyczki, może być bez przeszkód wykonana bez wydłużania okresu spłaty. Wymieniona usługa wydłużenie okresu spłaty pożyczki może stanowić zatem cel sam w sobie, nie jest środkiem do pełnego i należytego wykonania usługi zasadniczej (pożyczki) zatem może funkcjonować samoistnie. Konkludując powyższe, Dyrektor ww. Izy Skarbowej, uznał że skoro czynność wydłużenia okresu spłaty nie stanowi elementu kompleksowi usługi udzielania pożyczek, nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Ponadto w ocenie Dyrektora ww. Izby Skarbowej czynność polegająca na wydłużaniu okresu spłaty pożyczki, nie może również korzystać ze zwolnienia od podatku VAT z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT z uwagi na fakt, że czynność wydłużenia spłaty pożyczki nie jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia usługi udzielania pożyczki.

Dyrektor ww. Izby Skarbowej wskazał również, że w zakresie opłaty rejestracyjnej, opłaty przygotowawczej i ubezpieczenia pożyczki została wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Rozwoju i Finansów stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych może z urzędu zmienić wydaną interpretację ogólną, indywidualną lub objaśnienia podatkowe jeżeli stwierdzi ich nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyniku przeprowadzonej analizy przedmiotowej sprawy stwierdzono, że interpretacja indywidualna z dnia 22 sierpnia 2012 r. nr IPPP1/443-443/12-3/JL wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie jest nieprawidłowa, dlatego też uzasadnione jest dokonanie jej zmiany.

Zdaniem Ministra Rozwoju i Finansów stanowisko Wnioskodawcy wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej mówiące o prawie do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług opłaty za wydłużenie okresu czasu spłaty umowy pożyczki jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., poz. 1054, z późn. zm.), dalej: ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju ustawodawca rozumie przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) natomiast przez odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Wysokość stawek podatku od towarów i usług określona została w art. 41-42 ustawy o VAT oraz w przepisach wykonawczych do ustawy o VAT.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 - 12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca przewidział również preferencję opodatkowania polegającą na zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT pewnych czynności. I tak w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, ustawodawca zwolnił z podatku VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Powyższy przepis stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE.L.06.347.1 z dnia 11 grudnia 2006 r.), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Kwestią do rozstrzygnięcia w przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zagadnieniu jest ustalenie czy czynność wydłużenia okresu spłaty pożyczki korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, czy też nie.

Z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-281/91 Muys en de Winters Bouw (wydanym w oparciu o uregulowania szóstej dyrektywy Rady ale znajdującym odwzorowanie przepisach dyrektywy 2006/112/WE) wynika, że chociaż zwolnienia przewidziane w art. 13 należy interpretować wąsko, niezależnie od tego, w braku jakiegokolwiek określenia tożsamości kredytodawcy czy kredytobiorcy, wyrażenie udzielanie i negocjowanie kredytu jest w zasadzie dostatecznie pojemne, by obejmować kredyt udzielany przez dostawcę towarów w formie odroczonej płatności. Wbrew stanowisku Komisji, brzmienie tego przepisu w żaden sposób nie sugeruje, że istnieje jakiekolwiek ograniczenie zakresu art. 13(B)(d)(1) jedynie do pożyczek lub kredytów udzielanych przez instytucje bankowe i finansowe. (por. pkt 13 wyroku).

W opinii Rzecznika Generalnego Niila Jääskinena z dnia 14 lipca 2011 r. wydanej do sprawy C-93/10 GFKL Financial Services AG, wskazano, że udzielenie kredytu związane jest z istnieniem pomiędzy stronami trwającego przez pewien okres, aż do spłaty kredytu, stosunku zobowiązaniowego o charakterze trwałym.

Z uwagi na fakt, że ustawodawca unijny w art. 135 ust. 1 lit. b) ww. dyrektywy uznał, że zwolnieniu powinny podlegać nie tylko transakcje polegające na udzielaniu kredytów ale też pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie owymi kredytami przez kredytodawcę, zatem w ocenie Ministra Rozwoju i Finansów intencją tego przepisu i jego odpowiednika w prawie krajowym było co do zasady objęcie zwolnieniem z podatku VAT ogółu czynności związanych z udzielaniem kredytu (pożyczki). Z uwagi na fakt, że wydłużenie okresu spłaty pożyczki jest czynnością związaną z daną pożyczką, polegającą na ustaleniu nowych warunków spłaty pożyczki w celu dostosowania zobowiązania z tytułu umowy pożyczki do aktualnej sytuacji finansowej pożyczkobiorcy, zatem pobierane opłaty za wydłużenie okresu spłaty pożyczki podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Reasumując powyższe Minister Rozwoju i Finansów stwierdza, że w analizowanym stanie faktycznym Wnioskodawca prawidłowo uznał, że opłata za przedłużenie okresu spłaty pożyczki podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną z dnia 22 sierpnia 2012 r. nr IPPP1/443-443/12-3/JL wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w momencie zaistnienia stanu faktycznego.

Niniejsza interpretacja nie dotyczy kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłaty przygotowawczej i opłaty za ubezpieczenie pożyczki dla których to czynności została wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Wnioskodawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację zmieniającą interpretację indywidualną. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Rozwoju i Finansów - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 47 i 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Rozwoju i Finansów (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Minister Rozwoju i Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Stanowisko

prawidłowe

Minister Finansów