Stanowisko Wnioskodawcy:

1. Opisane kompleksowe czynności podejmowane w ramach Systemu CP przez Lidera stanowią świadczenie usługi przez Lidera na rzecz Spółki.
2. Miejscem świadczenia powyższych usług dla celów podatku VAT jest Polska, a Spółka powinna rozpoznać tzw. import usług.
3. Podstawę opodatkowania stanowi kwota odsetek należnych Liderowi za dany miesiąc, tj. kwota odsetek za dany miesiąc uwzględniona w saldzie Rachunku Głównego oraz na Rachunku Transakcyjnym na koniec tego miesiąca.
4. Usługi te podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.
5. Obowiązek podatkowy przy imporcie usług powstaje w momencie uwzględnienia w saldzie Rachunku Głównego oraz na Rachunku Transakcyjnym na koniec danego miesiąca odsetek należnych od Spółki za ten miesiąc.
6. Wartość importowanych usług nie powinna być uwzględniana przez Spółkę w tzw. współczynniku proporcji sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.
7. Czynności podejmowane przez Spółkę w ramach Systemu CP nie będą stanowiły świadczenia usług przez Spółkę, a w rezultacie gdy Spółka otrzymuje odsetki, to wartość tych odsetek nie powinna być uwzględniana w tzw. współczynniku proporcji sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Ad. 1)

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT [ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.], opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi więc, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT. Muszą być jednak przy tym spełnione następujące warunki:

1. musi istnieć bezpośredni beneficjent świadczenia (wierzyciel/nabywca),
2. świadczonej usłudze musi odpowiadać świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem VAT, oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie.

Zdaniem Spółki, z uwagi na fakt, iż opisane czynności związane z funkcjonowaniem Systemu CP nie obejmują przepływów towarowych, czynności te mogą stanowić wyłącznie świadczenie usług.

Jednocześnie, w ocenie Spółki, w celu dokonania dalszej klasyfikacji powyższych usług na gruncie podatku VAT należy w pierwszej kolejności określić stronę, która świadczy usługę oraz stronę, która jest jej odbiorcą.

Opisane przez Wnioskodawcę czynności kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach tzw. cash poolingu, mają pozwolić Spółce na ograniczenie kosztów finansowania bądź osiągnięcie większych korzyści finansowych w porównaniu ze standardową ofertą bankową. Polegają one przede wszystkim na zapewnianiu Spółce bieżącego dostępu do środków pieniężnych, bądź też gospodarowaniu wolnymi środkami finansowymi Spółki. Korzyści te zapewnia Spółce Lider poprzez wykonywanie funkcji podmiotu zarządzającego funkcjonowaniem Systemu CP, za co pobiera wynagrodzenie w postaci odsetek.

Spełniony jest zatem warunek dotyczący istnienia z jednej strony usługodawcy, a z drugiej beneficjenta świadczenia, a także warunek dotyczący wynagrodzenia. W konsekwencji, w przedmiotowym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym zdaniem Spółki należy uznać, że opisane kompleksowe czynności podejmowane w ramach Systemu CP przez Lidera stanowią świadczenie usługi przez Lidera na rzecz Spółki.

Ad. 2)

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika (w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (z zastrzeżeniem art. 28b ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. i, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n).

Jednocześnie przez import usług, zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. W takich przypadkach, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami podatku VAT są m.in. osoby prawne nabywające usługi świadczone przez podatników nieposiadających siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski (ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o VAT, powyższe przepisy stosuje się również w przypadku, gdy usługodawca wprawdzie posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, lecz nie uczestniczy ono w tych transakcjach).

W opisanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, usługi zarządzania środkami finansowymi w ramach Systemu CP są świadczone przez Lidera (nieposiadającego ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, z którego usługi byłby świadczone) na rzecz Spółki (będącej podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, zarejestrowanej na VAT i posiadającej w Polsce swoją siedzibę). Jednocześnie, wyłączenia, o których mowa w art. 28b ustawy o VAT nie mają tu zastosowania. W ocenie Spółki, usługi te należy zatem uznać za usługi świadczone na terytorium Polski.

Zdaniem Wnioskodawcy, spełnione są również wymogi art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT dotyczące obowiązku rozliczenia przez usługobiorcę podatku VAT od nabywanych usług, tj. usługodawca (Lider) nie posiada siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, a usługobiorca (Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W związku z powyższym, to Spółka jest zobowiązana do rozliczania podatku VAT od nabywanych usług poprzez rozpoznanie tzw. importu usług.

Ad. 3)

Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do art. 29a ust. 6 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W art. 29a ustawy o VAT przewidziano też inne wyjątki niemające tu zastosowania. Powołane przepisy mają również zastosowanie w przypadku importu usług.

W rezultacie, w ocenie Spółki, podstawę opodatkowania podatkiem VAT stanowią kwoty, które Lider otrzymuje od Spółki tytułem zapłaty za świadczone usługi (tj. kwota odsetek należnych Liderowi za dany miesiąc uwzględniona w saldzie Rachunku Głównego oraz na Rachunku Transakcyjnym na koniec tego miesiąca).

Ad. 4)

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, z podatku VAT zwolnione są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Do powyższego zwolnienia zastosowanie mają dodatkowe przepisy szczególne, w tym art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41, o ile element ten stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia tej usługi zwolnionej. Równocześnie, w myśl art. 43 ust. 14 ustawy o VAT, ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa przy świadczeniu powołanych w tym przepisie usług. Dodatkowo, art. 43 ust. 15 ustawy o VAT przewiduje wyjątki, zgodnie z którymi powyższe zwolnienia nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa oraz usług w zakresie leasingu.

Usługa świadczona przez Lidera na rzecz Uczestników Systemu CP (w tym na rzecz Spółki) polega na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową Uczestników i polega m.in. na zarządzaniu rachunkami w ramach Systemu CP i wirtualnym agregowaniu sald na Rachunkach Głównych. Nie są to zatem usługi, które są objęte powyższymi wyjątkami.

Spółka zaznacza dodatkowo, że analizowane usługi korzystają ze zwolnienia z podatku także bezpośrednio na gruncie prawa wspólnotowego. W szczególności, Spółka podkreśla, że art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE seria L z 2006 r. Nr 347/1, z późn. zm., dalej jako: Dyrektywa VAT) przewiduje zwolnienie z podatku od wartości dodanej transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych (z wyłączeniem windykacji należności).

W związku z powyższym, Spółka stoi na stanowisku, że kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową (cash poolingu) opisana w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, która jest świadczona na Jej rzecz przez Lidera, odpowiada swoim zakresem zakresowi usług wskazanych w przywołanych przepisach ustawy o VAT oraz Dyrektywy VAT przewidujących zwolnienie z podatku. W konsekwencji, zdaniem Spółki, analizowana usługa korzysta z przedmiotowego zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT.

Ad. 5)

Począwszy od 1 stycznia 2014 r. ustawa o VAT nie zawiera odrębnych regulacji, które odnosiłyby się do momentu powstania obowiązku podatkowego w imporcie usług. W związku z tym, Spółka jest zobowiązana rozpoznać obowiązek podatkowy w odniesieniu do świadczonych przez Lidera usług na zasadach przewidzianych dla usług świadczonych na terytorium kraju.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Dalsze ustępy art. 19a przewidują jednak sytuacje, w których obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych.

Uwzględniając charakter świadczonej przez Lidera usługi zarządzania płynnością finansową (cash poolingu), istotne są zasady szczególne wynikające ust. 5 pkt 1 lit. e) powołanego artykułu.

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e) ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT. W tym przypadku, w myśl ust. 6, obowiązek ten powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz to, że, zdaniem Wnioskodawcy, usługi świadczone na rzecz Spółki są zwolnione z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, w ocenie Spółki, jest Ona zobowiązana rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu importu usług w momencie dokonania całości lub części zapłaty, tj. w momencie uwzględnienia w saldzie Rachunku Głównego oraz na Rachunku Transakcyjnym na koniec danego miesiąca odsetek należnych od Spółki za ten miesiąc.

Ad. 6)

Zgodnie z art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, jeśli podatnik równocześnie dokonuje czynności opodatkowanych i zwolnionych z opodatkowania VAT, to jest on zobowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z tymi dwoma rodzajami czynności. Jeśli takie odrębne określenie kwot podatku VAT naliczonego nie jest możliwe, to kwota podatku naliczonego podlegająca odliczeniu ustalana jest na podstawie tzw. współczynnika proporcji sprzedaży. Współczynnik ten ustala się zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którym podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Jak wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, a zatem czynnościami wykonywanymi przez niego jako podatnika VAT.

Zgodnie z art. 5. ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają następujące czynności:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jednocześnie, od dnia 1 stycznia 2014 r., na podstawie ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 35, z późn. zm.), ustawodawca wykreślił z ustawy o VAT m.in. art. 29 ust. 1. Kwestię podstawy opodatkowania reguluje w tej chwili art. 29a ustawy o VAT, zgodnie z którym podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Import usług nie został objęty definicją sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT.

Analiza przywołanych regulacji wskazuje, że przepisy art. 90 ustawy nie odnoszą się do będących przedmiotem sprawy transakcji nabycia usług, dla których podatnikiem jest ich nabywca (import usług), lecz do dokonywanej przez podatnika sprzedaży. Podsumowując, pomimo że świadczone przez Lidera na rzecz Spółki usługi będą rozliczane przez Spółkę jako import usług, to nie powinny być one uwzględniane przy kalkulacji współczynnika proporcji sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Ad. 7)

Jak Spółka wskazała w uzasadnieniu do pierwszego pytania, zdaniem Spółki, podmiotem świadczącym kompleksową usługę cash poolingu jest Lider, natomiast Spółka nie świadczy żadnych usług w rozumieniu ustawy o VAT w związku z uczestnictwem w Systemie CP.

W szczególności, pomiędzy Spółką a pozostałymi Uczestnikami Systemu CP nie powstaje żaden stosunek prawny, w zakresie którego Spółka wykonywałaby jakiekolwiek świadczenia na podstawie Umowy. Jednostką przejawiającą aktywność w zakresie zarządzania środkami w ramach Systemu CP jest Lider i to on świadczy na rzecz Spółki oraz pozostałych Uczestników kompleksową usługę cash poolingu. Spółka, jako Uczestnik, jest jedynie odbiorcą tej usługi.

Wszelkie ewentualne czynności wykonywane przez Spółkę oraz innych Uczestników w ramach uczestnictwa w Systemie CP stanowią jedynie techniczne elementy funkcjonowania Systemu CP. W związku z powyższym, w ramach Systemu CP to wyłącznie Lider będzie świadczył usługę, nie zaś którykolwiek z Uczestników.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne czynności wykonywane przez Spółkę umożliwiające funkcjonowanie Systemu CP, nie stanowią czynności opodatkowanych podatkiem VAT, o których mowa w art. 5 ust 1 ustawy o VAT, w szczególności nie stanowią odpłatnego świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu tego przepisu.

Jednocześnie, przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego podatku naliczonego, zawarte w art. 90 ustawy o VAT, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. Nie dotyczą one czynności, które nie podlegają przepisom ustawy o VAT.

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie jest zobowiązana do uwzględniania wartości odsetek otrzymywanych w ramach Systemu CP przy wyliczaniu współczynnika proporcji sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz w przypadku zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie