brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez autora świadczącego usługę kulturalną korzystającą ze zwolnien... - Interpretacja - IBPP3/4512-1133/14/AZ

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 05.01.2015, sygn. IBPP3/4512-1133/14/AZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez autora świadczącego usługę kulturalną korzystającą ze zwolnienia od podatku podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 11 września 2014 r. (data wpływu 16 września 2014 r.), uzupełnionym pismem z 15 grudnia 2014 r. (data wpływu 23 grudnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez autora świadczącego usługę kulturalną korzystającą ze zwolnienia od podatku podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez autora świadczącego usługę kulturalną korzystającą ze zwolnienia od podatku podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 15 grudnia 2014 r. (data wpływu 23 grudnia 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 1 grudnia 2014 r. znak: IBPP3/443-1133/14/AZ.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest samorządową instytucją kultury powołaną zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm), działającą na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U z 2012 r. poz. 406 ze zm.) oraz statutu nadanego przez Organizatora. Wnioskodawca prowadzi działalność zgodną z polityką Gminy Miejskiej w zakresie tworzenia, upowszechniania i ochrony kultury oraz dziedzictwa i dorobku kulturalnego Miasta. Dodatkowo, zgodnie ze statutem, Wnioskodawcaprowadzi działalność związaną z promocją wizerunkową Gminy, w szczególności przez promocję dziedzictwa i dorobku kulturalnego Miasta. Realizuje zadania m.in. przez organizację własnych przedsięwzięć artystycznych a także nadzór i koordynację innych, powierzonych zadań o charakterze kulturalnym oraz tworzenie i prowadzenie punktów Sieci Informacji Miejskiej.

W ramach działalności statutowej Wnioskodawca zawiera umowy z autorem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedmiot wykonywanej na rzecz Wnioskodawcy usługi kulturalnej, wskazany w umowie, przedstawia się następująco:

1.W związku z realizacją przez zamawiającego cyklu koncertów muzycznych składającego się z 4 koncertów, zwanego dalej projektem, zamawiający powierza autorowi, a autor zobowiązuje się do opracowania założeń artystycznych projektu i jego programu (zwanych dalej utworem) oraz do wykonywania nadzoru autorskiego nad sposobem korzystania z utworu, na zasadach określonych niniejszą umową.

2.W ramach wykonania przedmiotu umowy autor zobowiązuje się w szczególności do:

  1. wyboru artystów (zespoły, soliści, dyrygenci) występujących podczas projektu,
  2. wyboru repertuaru (kompozycje) dla poszczególnych artystów i zespołów,
  3. opracowania opisu założeń artystycznych projektu wraz ze sposobem ich realizacji,
  4. opracowania opisów poszczególnych programów koncertów oraz aktualnych biogramów zespołów wraz ze wzmiankami o dyrygentach,
  5. wyboru autorów tekstu tzw. książki programowej projektu,
  6. nadzoru autorskiego nad sposobem korzystania z utworu.

Z chwilą odbioru elementów utworu, autor przenosi na Wnioskodawcę autorskie prawa majątkowe do poszczególnych elementów utworu, wraz z wyłącznym prawem wykonywania zależnego prawa autorskiego do utworu, bez ograniczeń terytorialnych i czasowych, na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia powyżej wskazanej umowy. Za wykonanie przedmiotu umowy, w tym przeniesienie praw autorskich, udzielenie licencji, wszelkich zezwoleń i upoważnień oraz przeniesienie własności egzemplarzy utworu, w zakresie określonym w niniejszej umowie, autorowi przysługuje wynagrodzenie w określonej wysokości. Autor wystawił dla Wnioskodawcy fakturę wskazując w nazwie usługi: opracowanie założeń artystycznych i programu projektu stosując stawkę podatku VAT wynoszącą 23%.

W piśmie z 1 grudnia 2014 r. uzupełniono wniosek o następujące informacje:

Umowa, której dotyczy przedmiotowy wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, stanowi w rozumieniu kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) umowę o dzieło z przeniesieniem praw autorskich. Autor, z którym Wnioskodawca zawarł rzeczona umowę jest przedsiębiorcą prowadzącym we własnym imieniu działalność gospodarczą, w przeważającej mierze wykonujący działalność związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych. Jednocześnie, ze względu na okoliczność, że przedmiotem tejże umowy jest stworzenie utworu artystycznego, a także udzielenie licencji do praw autorskich za wynagrodzeniem, autor jest indywidualnym twórcą w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. 2006 Nr 90, poz. 631 ze zm.).

Autor jest twórcą utworu, w rozumieniu art. 8 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a jego nazwisko jako autora zostało uwidocznione na egzemplarzu utworu. Przedmiotem umowy było opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów w ramach projektu . (dalej jako projekt), zawierające w szczególności:

  1. wybór artystów (zespoły, soliści, dyrygenci) występujących podczas Projektu,
  2. wybór repertuaru (kompozycje) dla poszczególnych artystów i zespołów,
  3. opis założeń artystycznych Projektu wraz ze sposobem ich realizacji,
  4. opis poszczególnych programów Koncertów oraz aktualnych biogramów zespołów wraz ze wzmiankami o dyrygentach,
  5. wybór autorów tekstu tzw. książki programowej Projektu.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, a zatem opracowanie stworzone na mocy przedmiotowej umowy stanowi utwór. W analizowanym stanie faktycznym utwór został oryginalnej koncepcji, ma zatem indywidualny i twórczy charakter. Autor jest zatem twórcą i przysługują mu prawa autorskie, zarówno majątkowe jak i osobiste. Za wynagrodzeniem ustalonym przez strony autor przeniósł na Wnioskodawcę całość praw majątkowych do utworu a w zakresie części utworu dotyczącej opisu poszczególnych programów koncertów oraz aktualnych biogramów zespołów wraz ze wzmiankami o dyrygentach, udzielił Wnioskodawcy niewyłącznej licencji, bez ograniczeń terytorialnych i czasowych.

W ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie ma definicji legalnej honorarium, którą posługuje się ustawa o podatku od towarów i usług. Jednakże, jeśli za honorarium przyjmiemy wynagrodzenie należne twórcy utworu, to takie wynagrodzenie jest przewidziane w § 5 umowy zawartej między Wnioskodawcą, a autorem.

Umowy zawierane przez autora z Wnioskodawcą, w tym umowa której dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, przewidują przeniesienie praw majątkowych do utworu lub udzielani niewyłącznej licencji na korzystanie z utworu, bez ograniczeń terytorialnych i czasowych, na polach eksploatacji wskazanych w umowie.

Autor nie jest innym podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, nie jest również wpisany do rejestru instytucji kultury. Autor jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra Gospodarki.

Przedmiotem umowy jest stworzenie dzieła (utworu w rozumieniu prawa autorskiego) oraz przeniesienie całości majątkowych praw autorskich do dzieła. Utworem, jak wyjaśniono powyżej, jest opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów operowych, co jest czynnikiem determinującym kulturalny charakter przedmiotu umowy.

Nadzór autorski jest jedną z form wykonywania przez autora jego autorskich praw osobistych. Zgodnie z art. 16 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, osobiste prawa autorskie chronią więź twórcy z utworem. W danym stanie faktycznym wykonywanie nadzoru autorskiego polega na dokonywaniu korekt w stworzonym utworze, a także niezbędnych zmian w jego formie lub treści, wynikających z uwarunkowań produkcyjnych czy programowych, wynikłych w trakcie prób czy samego Koncertu. Rezultatem działalności twórczej autora jest opracowanie założeń artystycznych do cyklu koncertów, w formie pisemnej, które jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego.

W oparciu o definicje stosowane w ustawie o podatku od towarów i usług, należy przyjąć, że stworzenie utworu, o którym mowa wyżej, a także przeniesienie lub licencjonowanie praw do niego, stanowi usługi kulturalne.

Czynności będące przedmiotem wniosku, wykonywane przez autora, nie zostały objęte wyłączeniem z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 15 ust 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177 poz. 1054 ze zm.). Autor jest przedsiębiorcą posiadającym wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra ds. Gospodarki.

Autor jest twórcą w rozumieniu prawa autorskiego. Jego działalność ma charakter indywidualny i twórczy, a jej rezultatem jest stworzenie dzieła, czyli utworu w rozumieniu prawa autorskiego. Utwór jest wynikiem w pełni indywidualnego i twórczego działania Autora.

Mając na względzie, że przedmiotem umowy nie jest zlecenie wykonania jakichkolwiek czynności, a stworzenie dzieła, pytanie jest nieadekwatne w danym stanie faktycznym.

Zakres czynności wykonywanych przez autora nie jest objęty dyspozycją art. 43 ust 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. nr 177 poz. 1054 ze zmianami).

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, składającym deklarację VAT-7. Nabyte przez Wnioskodawcę usługi świadczone przez autora będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT polegających na organizacji biletowanych imprez kulturalnych (festiwali i koncertów). Zgodnie z poz. 182 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, usługi kulturalne i rozrywkowe wyłącznie w zakresie wstępu na widowiska artystyczne podlegają opodatkowaniem 8% stawką podatku VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy autor prawidłowo zastosował 23% stawkę podatku od towarów i usług i czy w związku z otrzymaną fakturą Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w omawianej fakturze (usługa powiązana ze sprzedażą opodatkowaną oraz spełnione pozostałe wymagania formalne do skorzystania z odliczenia)?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054), zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

  1. podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
  2. indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Zwolnienie ma charakter przedmiotowo-podmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi. Autor jest indywidualnym twórcą w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych (ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90 poz. 631 ze zm.) wynagradzanym w formie honorarium, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów Wnioskodawca zaś jest samorządową instytucją kultury. W ocenie Wnioskodawcy, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług otrzymane wynagrodzenie za wykonaną usługę zgodnie z wskazaną powyżej umową powinno korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Analizując możliwość zwolnienia świadczonych przez autora usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, należy stwierdzić, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych do której odwołuje się ustawodawca przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego, zgodnie z art. 1 ust. 2, są utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, audiowizualne, itp.

Na podstawie art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Z powołanych powyżej przepisów można wywieść, iż twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie przejaw działalności twórczej, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.

Autor w zakresie wykonanej usługi kulturalnej związanej z opracowaniem założeń artystycznych projektu i jego programu oraz nadzoru autorskiego nad sposobem korzystania z utworu, na zasadach określonych wskazaną powyżej umową, posiada status indywidualnego twórcy a zatem usługa ta podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b. ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na względzie powyższą argumentację, zgodnie z zapisami art. 88 ust 3 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług w sytuacji gdy transakcja udokumentowana fakturą jest zwolniona od podatku Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek VAT naliczony w fakturze wystawionej przez Autora.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 37 suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura VAT, otrzymana przez podatnika z tytułu nabycia przez niego towarów i usług.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący samorządową instytucją kultury, w ramach działalności statutowej zawiera umowy z autorem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Za wykonanie przedmiotu umowy, w tym przeniesienie praw autorskich, udzielenie licencji, wszelkich zezwoleń i upoważnień oraz przeniesienie własności egzemplarzy utworu, w zakresie określonym w niniejszej umowie, autorowi przysługuje wynagrodzenie w określonej wysokości. Autor wystawił dla Wnioskodawcy fakturę wskazując w nazwie usługi: opracowanie założeń artystycznych i programu projektu stosując stawkę podatku VAT wynoszącą 23%.

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej przez autora, w kontekście powołanego powyżej przepisu art. 88 ust. 3a pkt 2, należy przeanalizować, czy usługa świadczona przez autora na rzecz Wnioskodawcy nie korzysta ze zwolnienia na podstawie wskazanego przez Wnioskodawcę art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (). Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści art. 41 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Zauważyć tu należy, że powyższy przepis ma charakter przedmiotowo podmiotowy, tzn. znajdzie zastosowanie wówczas, gdy oba warunki w nim wskazane są spełnione łącznie, tj. po pierwsze jest to rodzaj świadczonej usługi usługa kulturalna, a po drugie podmiot, który tę usługę świadczy musi być twórcą lub artystą wykonawcą.

Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlega świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawa towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji pojęć kultura i usługa kulturalna, jednak uznać należy, że usługą taką będzie usługa związana z kulturą, a z uwagi na brak definicji kultury w prawie podatkowym odnieść się trzeba do znaczenia słownikowego, mając na uwadze charakter, jaki ma spełniać ta definicja w tym przypadku. Tym samym wskazać należy, że kultura oznacza materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory, zaś usługa to pomoc okazana komuś, działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb ludzi.

Natomiast określenie kulturalny oznacza odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanymi z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).

Dodatkowo, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j.Dz. U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.), działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

Rozważając możliwość zwolnienia świadczonych przez autora usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, ze zm.) do której odwołuje się ustawodawca w treści ww. art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego, stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy, są utwory:

  1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
  2. plastyczne;
  3. fotograficzne;
  4. lutnicze;
  5. wzornictwa przemysłowego;
  6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
  7. muzyczne i słowno-muzyczne;
  8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
  9. audiowizualne (w tym filmowe).

W prawie autorskim mamy do czynienia z dwoma rodzajami praw: autorskimi prawami osobistymi oraz autorskimi prawami majątkowymi. Zasadą jest, że z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona. Najczęściej będzie to sam twórca lub jeżeli z mocy ww. ustawy autorskie prawa majątkowe przysługują innej osobie niż twórca, osoba, która je nabyła lub na rzecz której została ustanowiona licencja.

W myśl art. 8 ust. 13 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Z treści ww. przepisów można zatem wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie przejaw działalności twórczej, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.

Ponadto w myśl art. 1 ust. 2 ustawy, ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.

Oznacza to, że sama koncepcja, pomysł nie jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego. Sam pomysł, koncepcja, która nie została skonkretyzowana w danym utworze nie podlega ochronie. Przedmiotem ochrony jest bowiem ustalony utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1. Ochrona prawnoautorska nie dotyczy więc samego pomysłu, ale jego konkretnej realizacji. Koncepcja przesądzająca o autorstwie projektu powinna mieć charakter skonkretyzowany i całościowy, a więc nie może być uznany za autora ktoś, kto jedynie wymyślił ideę projektu bez określenia jego kształtu, bądź był pomysłodawcą jedynie elementu składowego projektu. () za autora nie może być uważana osoba, która nie miała faktycznego wpływu na jego kształt i nie miała realnej mocy sprawczej w toku jego realizacji.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

  • mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),
  • stanowić przejaw działalności twórczej,
  • posiadać indywidualny charakter.

Twórcy, zgodnie z przepisem art. 16 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przysługują autorskie prawa osobiste obejmujące przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska. Prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawienia utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Można więc powiedzieć, że autorskie prawa osobiste chronią pewien intelektualny związek twórcy z dziełem.

Przepis art. 41 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy określa, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej licencją, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że autor, z którym Wnioskodawca zawarł umowę jest przedsiębiorcą prowadzącym we własnym imieniu działalność gospodarczą, w przeważającej mierze wykonujący działalność związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych. Jednocześnie, ze względu na okoliczność, że przedmiotem tejże umowy jest stworzenie utworu artystycznego, a także udzielenie licencji do praw autorskich za wynagrodzeniem, autor jest indywidualnym twórcą w rozumieniu art. 8 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a jego nazwisko jako autora zostało uwidocznione na egzemplarzu utworu. Przedmiotem umowy było opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów w ramach projektu Opera Rara (dalej jako projekt), zawierające w szczególności:

  • wybór artystów (zespoły, soliści, dyrygenci) występujących podczas Projektu,
  • wybór repertuaru (kompozycje) dla poszczególnych artystów i zespołów,
  • opis założeń artystycznych Projektu wraz ze sposobem ich realizacji,
  • opis poszczególnych programów Koncertów oraz aktualnych biogramów zespołów wraz ze wzmiankami o dyrygentach,
  • wybór autorów tekstu tzw. książki programowej projektu.

Opracowanie stworzone na mocy przedmiotowej umowy stanowi utwór. W analizowanym stanie faktycznym utwór został oryginalnej koncepcji, ma zatem indywidualny i twórczy charakter. Autor jest zatem twórcą i przysługują mu prawa autorskie, zarówno majątkowe jak i osobiste. Za wynagrodzeniem ustalonym przez strony autor przeniósł na Wnioskodawcę całość praw majątkowych do utworu, a w zakresie części utworu dotyczącej opisu poszczególnych programów koncertów oraz aktualnych biogramów zespołów wraz ze wzmiankami o dyrygentach, udzielił Wnioskodawcy niewyłącznej licencji, bez ograniczeń terytorialnych i czasowych, na polach eksploatacji wskazanych w umowie. Przedmiotem umowy jest stworzenie dzieła (utworu w rozumieniu prawa autorskiego) oraz przeniesienie całości majątkowych praw autorskich do dzieła. Utworem, jest opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów operowych, co jest czynnikiem determinującym kulturalny charakter przedmiotu umowy. Nadzór autorski jest jedną z form wykonywania przez autora jego autorskich praw osobistych. W danym stanie faktycznym wykonywanie nadzoru autorskiego polega na dokonywaniu korekt w stworzonym utworze, a także niezbędnych zmian w jego formie lub treści, wynikających z uwarunkowań produkcyjnych czy programowych, wynikłych w trakcie prób czy samego koncertu. Rezultatem działalności twórczej autora jest opracowanie założeń artystycznych do cyklu koncertów, w formie pisemnej, które jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Stworzenie utworu, o którym mowa wyżej, a także przeniesienie lub licencjonowanie praw do niego, stanowi usługi kulturalne.

W świetle powołanych powyżej uregulowań zawartych w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych zauważyć należy, że ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy korzystają wyłącznie własne twórcze wykonania artystów posiadające cechy oryginalności i indywidualności (utwory), których autorstwo uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub podano do publicznej wiadomości w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego autor jest twórcą w rozumieniu prawa autorskiego. Jego działalność ma charakter indywidualny i twórczy, a jej rezultatem jest stworzenie dzieła, czyli utworu w rozumieniu prawa autorskiego. Utwór jest wynikiem w pełni indywidualnego i twórczego działania autora.

Zatem autor świadcząc jako twórca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych usługę na rzecz Wnioskodawcy polegającą na stworzeniu utworu jakim jest opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów w ramach projektu Opera Rara, za którą pobiera wynagrodzenie ustalone przez strony za przeniesienie lub licencjonowanie praw do utworu spełnia przesłankę podmiotową określoną art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy.

W opisie sprawy wskazano, że przedmiotem umowy jest usługa kulturalna, a także że opracowanie założeń artystycznych do cyklu czterech koncertów operowych jest utworem, co jest czynnikiem determinującym kulturalny charakter przedmiotu umowy. Tym samym uznać należy, że przedmiotowe usługi są usługami kulturalnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

Ponieważ autor jest podmiotem (twórcą), o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy (co wskazano w opisie sprawy), to świadczone przez niego usługi opisane w złożonym wniosku, które uznać należy za usługi kulturalne w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33, a za które autor otrzymuje wynagrodzenie w formie honorarium, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu.

Przechodząc do głównego zagadnienia będącego przedmiotem wniosku, a więc prawa do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 23% wynikającego z faktury wystawionej przez autora na rzecz Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o wartość podatku naliczonego wykazanego w tej fakturze albowiem usługa świadczona przez autora jak wykazano powyżej korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit b ustawy o VAT. Brak prawa do odliczenia wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą jest zwolniona od podatku. Jak wyjaśniono na wstępie Wnioskodawca nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja jest zwolniona od podatku.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga w kwestii uznania autora za twórcę oraz zakwalifikowania wykonywanych przez niego czynności do usług wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, bowiem zagadnienia te nie mieszczą się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 112, poz. 770, ze zm.), zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretacje przepisów prawa podatkowego. Ponadto zauważa się, że z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego niniejsza interpretacja skierowana jest tylko do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych dla podmiotu (autora) świadczącego, na rzecz Wnioskodawcy, opisane we wniosku usługi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach