Temat interpretacji

w zakresie opodatkowania dostawy udziałów w działkach

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 kwietnia 2016 r. (data wpływu 4 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy udziałów w działkach - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy udziałów w działkach.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Parafia jest między innymi współwłaścicielem w częściach ułamkowych szeregu nieruchomości położonych przy ul. S w K., na których wybudowano bloki, ulice, infrastrukturę towarzyszącą wchodzącą w skład zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej K. i Miasta K. W celu uregulowania spraw własnościowych Miasto wystąpiło z propozycją zamiany gruntów. W zamian za udziały należące do Parafii w 74 działkach proponuje przekazanie na jej rzecz prawa własności do działek nr 35/14, 35/16, 35/17, 10 i 96/7, położonych przy ul. K w K. Wartość zamienianych nieruchomości jest porównywalna, tzn. wartość praw Miasta Katowice do nieruchomości przy ul. K. oszacowana została na kwotę netto 4.235.216,00 zł, a wartość udziałów Parafii w nieruchomościach położonych przy ul. S. na kwotę netto 4.232.628,00 zł.

Grunty ww. nie zostały przez parafię zakupione (nie zostały nabyte w drodze zawarcia umowy sprzedaży), ani też nie będą sprzedawane w celu pozyskania z tego tytułu środków na zakup innych nieruchomości budowlanych lub gruntów rolnych, lecz wyłącznie w celu sfinansowania kosztów remontu zabytkowego kościoła i innej infrastruktury towarzyszącej, takiej jak: parkingi czy przebudowa cmentarza.

Dokonanie zamiany gruntów z Miastem ma wielki wymiar prawny i społeczny. Po pierwsze umożliwi uregulowanie stanu prawnego nieruchomości Spółdzielni Mieszkaniowej, a tym samym stwarza możliwość wykupu mieszkań przez najemców. Po drugie, umożliwi uregulowanie stanu prawnego nieruchomości Miasta (przedszkole, parking, pasy drogowe). Leży zatem w interesie nie tylko umawiających się stron, ale przede wszystkim mieszkańców.

W razie zawarcia umowy zamiany obie strony występują jednocześnie w charakterze dostawcy i nabywcy, a zatem mamy do czynienia z dwiema odrębnymi dostawami towarów. Każda z tych dostaw podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w zależności od okoliczności występujących po stronie podmiotów zawierających umowę zamiany. Może więc zdarzyć się tak, że podmioty dokonujące zamiany nieruchomości w różny sposób opodatkują tę transakcję - jeden z nich np. skorzysta ze zwolnienia od podatku, drugi zaś zastosuje stawkę podstawową VAT.

Ponadto Wnioskodawca informuje również, że:

1. Rzymskokatolicka Parafia nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług.
2. Parafia nie prowadzi działalności gospodarczej.
3. Udziały w gruntach położonych w K. Parafia posiada co najmniej od XVIII wieku. Parafia założona została przez zakon Bożogrobców - pierwsze wzmianki o niej notuje się w XIII wieku.
4. Udziały w gruntach są spuścizną wiekowej bytności Parafii na tym terenie.
5. Parafia nie miała możliwości prowadzenia jakichkolwiek działań na tym terenie, ponieważ w czasach PRL, bez wiedzy i zgody parafii, władze miasta K wydały pozwolenie i wybudowały osiedle mieszkaniowe wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną na tym terenie.
6. Przedmiotowe nieruchomości nie są przedmiotem najmu lub dzierżawy.
7. Parafia nie dokonuje żadnych sprzedaży produktów pochodzących z nieruchomości.
8. Przyczyną podjęcia decyzji o zamianie nieruchomości była chęć uporządkowania spraw związanych ze zniesieniem współwłasności na tym terenie. Ułatwia to przede wszystkim władzom miasta K załatwianie spraw związanych z eksploatacją infrastruktury technicznej obsługującej osiedle.
9. Parafia nie występowała o uzyskanie żadnych decyzji o warunkach zagospodarowania, przekwalifikowania gruntu itp.
10. Parafia nie dokonała podziału nieruchomości będących przedmiotem wniosku.
11. Parafia nie poczyniła jakiegokolwiek działania dotyczącego zwiększenia wartości nieruchomości, uatrakcyjnienia jej, wyposażenia w infrastrukturę techniczną.
12. Parafia nie dokonała już wcześniejszej sprzedaży nieruchomości.
13. Parafia nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.
14. Parafia nie dokonała jeszcze dostawy ww. nieruchomości.
    
    

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku zawarcia umowy zamiany nieruchomości, parafia stanie się podatnikiem podatku od towarów i usług, a zatem, czy od przedmiotowej umowy zamiany powinien być odprowadzony podatek od towarów i usług przez parafię?

Zdaniem Wnioskodawcy, parafia nie jest w tym stanie faktycznym podatnikiem podatku od towarów i usług, a co za tym idzie zawarcie przez parafię umowy zamiany nieruchomości z Miastem nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zasadność przedstawionego stanowiska parafia znajduje w brzmieniu obecnie obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług, która definiuje podatnika VAT jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 przedmiotowej ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podmiotem dokonującym zamiany jest z jednej strony parafia - podmiot niebędący podatnikiem VAT, który dokonuje takiej czynności w sposób jednorazowy (bez zamiaru wykonywania jej w sposób częstotliwy). Tak więc w sytuacji, kiedy jeden z kontrahentów jest osobą prawną nieprowadzącą działalności gospodarczej, dla której dostawa towaru (zamiana nieruchomości) przez nią dokonywana ma charakter incydentalny, wówczas nie posiada on statusu podatnika i obowiązek zapłaty podatku VAT u niego nie występuje.

Biorąc pod uwagę powyższe unormowanie prawne, Wnioskodawca, w przypadku zawarcia umowy zamiany nieruchomości nie jest podatnikiem VAT. Działalność polegająca na zbyciu majątku bez zamiaru ponownego nabycia towaru, który to zamiar charakterystyczny jest dla zorganizowanej działalności gospodarczej, nie może zostać uznana za przejaw podejmowania przedsiębiorczości implikującej zrodzenie obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca podnosi tezę, wyartykułowaną przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach (sygn. I SA/Ke 251/14), zgodnie z którą, określone okoliczności sprzeciwiają się uznaniu podmiotu za podatnika VAT. Takimi okolicznościami, w opinii sądu, są:

• brak starań podmiotu o przyłączenie instalacji wodnej,
• brak nabycia działek w celu ich dalszej odsprzedaży,
• brak uprzedniego prowadzenia działalności gospodarczej na sprzedawanych działkach,
• brak podejmowania działań marketingowych w rozmiarach charakterystycznych dla przedsiębiorców,
• brak zamiaru nabywania kolejnych nieruchomości za pieniądze uzyskane wskutek sprzedaży działek.

Biorąc pod uwagę powyższe, mimo iż mamy do czynienia z umową zamiany, należy uznać, iż parafia spełnia wszystkie powyższe pięć cech, co upewnia w przekonaniu, iż również w przypadku planów parafii co do zawarcia umowy zamiany nieruchomości, nie może dojść do obciążenia parafii podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, należy uznać, iż charakter planowanych czynności parafii jasno wskazuje na fakt, iż parafia nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami. Zamiana nieruchomości z Miastem podyktowana jest koniecznością uregulowania stanu prawnego nieruchomości użytkowanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową i Miasto. Tak więc, biorąc pod uwagę obecny stan prawny należy uznać planowane zawarcie przez parafię umowy zamiany nieruchomości z Miastem Katowice za wolną od podatku VAT ze strony parafii.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2016, poz. 710), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, według art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego,
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zauważyć należy, że z przywołanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT regulacji nie wynika, iż odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług winna mieć postać pieniężną.

Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (towar lub usługa otrzymana jako zapłata), albo mieszaną zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Zatem dla uznania czynności za odpłatną, musi zaistnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl powyższych regulacji prawnych należy uznać, że zamiana towarów, co do zasady jest czynnością objętą zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług ponieważ w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

Zgodnie z treścią art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), zamiana jest umową cywilnoprawną, na podstawie której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Natomiast zapis art. 604 K.c. daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy.

Tym samym umowa zamiany skutkuje wzajemnym przeniesieniem prawa do rozporządzania zamienianymi towarami (w tym przypadku nieruchomościami) jak właściciel.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że umowa zamiany towarów na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom.

Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy Kodeks cywilny. Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 K.c. współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 K.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zaznaczenia również wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie dostawa towarów nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia prawo do rozporządzania jak właściciel nie można interpretować jako prawo własności. Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem dostawa towarów nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie dostawa towarów oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Traktując grunt jako towar, ustawodawca nie definiuje odrębnie pojęcia gruntu. W związku z czym przyjmuje się, że należy w tym zakresie odwołać się do definicji pojęcia nieruchomość gruntowa, sformułowanej w art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

Według tego przepisu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Zawartego w przytoczonym przepisie art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wyrażenia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie dostawa towarów, akcentuje własność ekonomiczną funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że wyrażenie dostawa towarów w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce (pkt 2).

Rozpatrując przedmiotowy wniosek należy w pierwszej kolejności ustalić co jest rzeczywistym przedmiotem transakcji na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czy mamy do czynienia ze zbyciem gruntu wraz zabudowaniami czy samego gruntu.

W ocenie Organu nie można przyjąć, że nabywca (Miasto) dokona zbycia (zamiany) na rzecz Wnioskodawcy nakładów. Przeczy temu fakt, że Wnioskodawca nie stanie się ekonomicznym właścicielem tych nakładów.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa, prowadzi do stwierdzenia, że gdy zbycie nieruchomości gruntowych zabudowanych obiektami budowlanymi trwale związanymi z gruntem, następuje na rzecz właściciela tych obiektów tj. nabywcę (który ww. obiekty wybudował), przedmiotem dostawy jest wyłącznie grunt, gdyż rozważając skutki podatkowe dokonywanej transakcji należy mieć na uwadze nie jej aspekty cywilnoprawne, lecz te, które mają znaczenie z punktu widzenia ustawy o podatku od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie, z punktu widzenia prawa cywilnego, na nabywcę formalnie przechodzi prawo własności wybudowanych przez niego obiektów budowlanych ze wszystkimi cywilistycznymi konsekwencjami tego faktu, jednak biorąc pod uwagę rozwiązania przyjęte w ustawie o podatku od towarów i usług, nie występuje dostawa towaru, jakimi są te obiekty budowlane, albowiem już wcześniej nabywca dysponował nimi jak właściciel. Przedmiotowe obiekty budowlane były bowiem wybudowane przez nabywcę, a okoliczności sprawy nie wskazują, aby Wnioskodawca przed dostawą gruntu przejął władztwo ekonomiczne nad tymi obiektami.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca posiada udziały w gruntach co najmniej od XVIII w. oraz że nie miał możliwości prowadzenia jakichkolwiek działań na tym terenie, gdyż w czasach PRL, bez wiedzy i zgody Wnioskodawcy, władze miasta wydały pozwolenie i wybudowały na tym terenie osiedle mieszkaniowe wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną. Wnioskodawca natomiast nie występował o uzyskanie żadnych decyzji o warunkach zagospodarowania czy przekwalifikowania tego gruntu. Celem zaś zamiany gruntów jest uregulowanie stanu prawnego nieruchomości Spółdzielni Mieszkaniowej i możliwość wykupu mieszkań przez najemców oraz uregulowanie stanu prawnego Miasta (przedszkole, parking, pasy drogowe).

Z opisu sprawy wynika zatem, że Wnioskodawca nie ponosił żadnych nakładów na wybudowanie obiektów posadowionych na tych działkach, tym samym nie jest ich ekonomicznym właścicielem i nic nie wskazuje na to aby przed zamianą gruntów nabył ekonomiczne władztwo obiektów osiedla mieszkaniowego i infrastruktury posadowionej na tych gruntach.

Tym samym nie ma podstaw do przyjęcia, że Wnioskodawca dokona dostawy obiektów budowlanych posadowionych na przedmiotowym gruncie, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym należy uznać, że w przedmiotowej sprawie przedmiotem dostawy (zamiany) przez Wnioskodawcę będą jedynie udziały w gruntach.

Podkreślić jednak należy, iż aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o VAT, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Ze wskazanych regulacji wynika, że dostawa nieruchomości, co do zasady, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W świetle zaś definicji zawartej w art. 15 ustawy o VAT, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że trudno uznać Parafię za podatnika podatku od towarów i usług, w związku z planowaną zamianą udziałów w 74 działkach, na których posadowione są bloki, ulice, infrastruktura towarzysząca wchodzące w skład zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej i Miasta w zamian za działki nr 35/14, 35/16, 35/17, 10 i 96/7 będące własnością Miasta.

Pomimo, że grunt spełnia definicję towaru, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, należy stwierdzić, że przedstawione okoliczności sprawy nie wskazują, że aktywność Parafii dotycząca ww. zamiany udziałów ww. działkach jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Należy zauważyć, że przedmiotowe grunty (udziały w działkach) nie zostały przez parafię zakupione, ani też nie będą sprzedawane np. w celu pozyskania z tego tytułu środków na zakup innych nieruchomości, lecz wyłącznie w celu sfinansowania kosztów remontu zabytkowego kościoła i innej infrastruktury towarzyszącej, takiej jak: parkingi czy przebudowa cmentarza.

Z wniosku wynika również, że udziały w gruntach Parafia posiada co najmniej od XVIII wieku. Parafia nie miała możliwości prowadzenia jakichkolwiek działań na tym terenie, ponieważ w czasach PRL, bez wiedzy i zgody parafii, władze miasta wydały pozwolenie i wybudowały osiedle mieszkaniowe wraz z towarzyszącą infrastrukturą techniczną na tym terenie.

Należy podkreślić, że to Miasto wystąpiło z propozycją zamiany ww. udziałów należących do Parafii w celu uregulowania spraw własnościowych (wartość zamienianych nieruchomości jest porównywalna). Natomiast przyczyną podjęcia decyzji o zamianie nieruchomości była chęć uporządkowania spraw związanych ze zniesieniem współwłasności na tym terenie, co ma ułatwić władzom miasta załatwianie spraw związanych z eksploatacją infrastruktury technicznej obsługującej osiedle.

Parafia nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług i nie prowadzi działalności gospodarczej a przedmiotowe nieruchomości nie są przedmiotem najmu lub dzierżawy. Parafia nie dokonuje również sprzedaży żadnych produktów pochodzących z nieruchomości.

Ponadto z wniosku wynika, że Parafia nie występowała o uzyskanie żadnych decyzji o warunkach zagospodarowania, przekwalifikowania gruntu itp., nie dokonała podziału nieruchomości będących przedmiotem wniosku a także nie podejmowała jakiegokolwiek działania w celu zwiększenia wartości nieruchomości, uatrakcyjnienia jej, wyposażenia w infrastrukturę techniczną.

Należy również zauważyć, że Parafia nie dokonała wcześniejszej sprzedaży nieruchomości a także nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Ponadto Wnioskodawca podkreślił we wniosku, że dokonanie zamiany gruntów ma wielki wymiar prawny i społeczny. Umożliwi uregulowanie stanu prawnego nieruchomości Spółdzielni Mieszkaniowej, a tym samym stwarza możliwość wykupu mieszkań przez najemców. Umożliwi uregulowanie stanu prawnego nieruchomości Miasta (przedszkole, parking, pasy drogowe). Leży zatem w interesie nie tylko umawiających się stron, ale przede wszystkim mieszkańców.

Odnosząc się do powyższego należy zwrócić uwagę na rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10), oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), w którym Sąd stwierdził m.in., że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same w sobie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej.

Orzeczenie to zapadło wprawdzie na tle innych stanów faktycznych jednakże zawiera pewne wskazówki, którymi można kierować się dokonując oceny czy w danym konkretnym przypadku dostawa nieruchomości ma charakter działalności gospodarczej.

Trybunał wskazał, że liczba i zakres dokonywanych transakcji nie mają znaczenia decydującego, albowiem dużą liczbę transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Nie jest również, zdaniem Trybunału, decydująca długość okresu w jakim następowały transakcje sprzedaży działek ani wysokość osiągniętych przychodów albowiem elementy te mogą odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym.

Z treści wskazanych orzeczeń wynika ponadto, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Należy zauważyć, że parafia jest specyficznym podmiotem, którego przedmiotem funkcjonowania co do zasady nie jest prowadzenie jako takiej działalności gospodarczej czy to produkcyjnej, handlowej czy usługowej.

Powyższe nie oznacza jednak, że takiej działalności podmiot ten prowadzić nie może i że nigdy nie będzie uznany za podatnika podatku VAT. Jeśli bowiem wykona określone ustawą czynności w okolicznościach w tej ustawie wskazanych, tj. zachowa się jak podatnik, to tym podatnikiem będzie i tym samym wykonywane czynności będą podlegały opodatkowaniu.

Konieczne jest zatem ustalenie, czy w świetle zaprezentowanego w danym konkretnym przypadku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania dostawy gruntów podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, co skutkowałoby koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku do towarów i usług, grunty nie były nigdy przez Wnioskodawcę wykorzystywane, nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy, Wnioskodawca nie podejmował wobec tych gruntów żadnych działań zmierzających do ich podziału, uatrakcyjnienia, podniesienia wartości. Grunty te nie zostały zakupione w celu sprzedaży lub w celu ich gospodarczego wykorzystania lecz należą do Parafii od XVIII wieku. Ponadto zamiana dokonywana jest z inicjatywy Miasta w celu uregulowania spraw własnościowych. Wnioskodawca nie dokonywał też wcześniej sprzedaży nieruchomości ani nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

W konsekwencji należy stwierdzić, że w tej konkretnej sytuacji, nie można uznać zamiany przez Parafię udziałów w 74 działkach na działki będące własnością Miasta za przejaw jej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Tym samym Wnioskodawca nie będzie działał dla tej transakcji w charakterze podatnika VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Zatem niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Równocześnie należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika zatem, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów. Zatem dokumenty te nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Odnośnie powołanego przez Wnioskodawcę orzeczenia WSA w Kielcach należy zauważyć, że wyroki sądów administracyjnych, stanowią rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osądzonych w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach