Temat interpretacji
w zakresie: - zwolnienia od podatku VAT czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę, polegających na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych, z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu, - zwolnienia od podatku VAT planowanej przez Wnioskodawcę sprzedaży posiadanych aktualnie jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i LiteCoin).
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 lipca 2016 r. (data wpływu 6 lipca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:
- jest prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę, polegających na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych, z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu,
- jest prawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku VAT planowanej przez Wnioskodawcę sprzedaży posiadanych aktualnie jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i LiteCoin).
UZASADNIENIE
W dniu 6 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- zwolnienia od podatku VAT czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę, polegających na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych, z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu,
- zwolnienia od podatku VAT planowanej przez Wnioskodawcę sprzedaży posiadanych aktualnie jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i LiteCoin).
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe:
Stan faktyczny:
Sp. z o.o. (dalej jako: Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie walutami kryptograficznymi, polegającą na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę serwisu (dalej jako Serwis), celem zawierania przez nich transakcji kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych (m.in. jednostek: Bitcoin oraz Litecoin) za pośrednictwem tego Serwisu.
Serwis jest witryną internetową, która działa na zasadzie wirtualnej giełdy wymiany. Transakcje kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych dokonywane są na odległość, tj. bez jednoczesnej obecności dwóch stron transakcji (użytkowników Serwisu) przy wykorzystaniu sieci Internet.
Z tytułu świadczonych na rzecz użytkowników serwisu usług polegających na pośrednictwie w obrocie walutami kryptograficznymi, Wnioskodawca pobiera opłaty, stanowiące określony w Tabeli Opłat i Prowizji procent wartości transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych dokonanej przez użytkownika za pomocą Serwisu.
Zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest aktualnie w posiadaniu prawa do oznaczonej liczby jednostek walut kryptograficznych (BitCoin oraz LiteCoin) w wyniku pobierania prowizji w kryptowalucie od użytkowników Serwisu, z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa w obrocie kryptowalutami. Wnioskodawca planuje sprzedać posiadane przez siebie jednostki BitCoin i LiteCoin.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Pytanie do stanu faktycznego:
1. Czy czynności
wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na zapewnieniu możliwości
kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem
zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut
kryptograficznych (wirtualna giełda wymiany walut kryptograficznych), z
tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu,
stanowią odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o
VAT, zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy
o VAT?
Pytanie do zdarzenia przyszłego:
2. Czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż posiadanych aktualnie jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i LiteCoin) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwolnioną z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT?
Stanowisko Wnioskodawcy.
Stanowisko w sprawie pytania nr 1
W ocenie Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych (wirtualna giełda wymiany walut kryptograficznych), z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu, stanowią odpłatne świadczenie usług na rzecz tych użytkowników podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, objęte zwolnieniem z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej jako ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Towarami są natomiast rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej:
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy o VAT. Jak stanowi jednak art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa m.in. w art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 23%.
Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.
Powyższe przepisy stanową implementację do krajowego porządku prawnego Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako: Dyrektywa).
Jak wynika z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. e Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:
-transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatnicy i lub które przedstawiają wartość numizmatyczną.
Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie walutami kryptograficznymi, polegającą na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych (m. in. jednostek: Bitcoin oraz Litecoin) za pośrednictwem tego Serwisu.
Kryptowaluty (waluty wirtualne), takie jak jednostki bitcoin oraz litecoin, stanowią w istocie cyfrowy zapis na bazie określonego algorytmu, który jest przechowywany w formie elektronicznej. Jedynym celem ich posiadania jest zamiar ich ponownego wykorzystania w przyszłości jako środek płatniczy. Waluty wirtualne pełnią więc rolę środków płatniczych, umożliwiających dokonywanie rozliczeń drogą elektroniczną (tj. rolę zbliżoną do funkcji pieniądza bezgotówkowego).
Zdaniem Wnioskodawcy, czynność pośrednictwa w obrocie kryptowalutami, polegająca na kojarzeniu użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych za pośrednictwem tego Serwisu stanowi świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, za wynagrodzeniem w wysokości procentu wartości transakcji dokonanej przez użytkowników Serwisu, zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji.
Jak bowiem wynika z powołanego wyżej art. 8 ust. 1 ustawy o VAT świadczeniem usług jest każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. Pod pojęciem usługi (świadczenia) rozumieć należy natomiast każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie, jak i zaniechanie. Konieczne jest także istnienia beneficjenta usługi, który odnosi korzyść z otrzymanego świadczenia.
Wyżej wymienione przesłanki są spełnione w przedstawionym stanie faktycznym. Przedmiotem usług świadczonych przez Wnioskodawcę jest pośrednictwo w obrocie walutą wirtualną polegające na kojarzeniu uczestników Serwisu, którzy zamierzają nabyć lub sprzedać walutę wirtualną. Bezpośrednim beneficjentem usług świadczonych przez Wnioskodawcę są użytkownicy Serwisu, dokonujący transakcji kupna/sprzedaży waluty wirtualnej za jego pośrednictwem. Istnieje również bezpośredni związek pomiędzy odpłatnością otrzymywaną przez Wnioskodawcę a świadczeniem na rzecz użytkownika Serwisu, wynagrodzeniem Wnioskodawcy jest bowiem określony procent wartości transakcji kupna/sprzedaży waluty wirtualnej dokonanej przez użytkownika za pośrednictwem Serwisu.
Uwzględniając powyższe, czynność polegająca na kojarzeniu użytkowników Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna lub sprzedaży walut kryptograficznych za pośrednictwem tego Serwisu stanowi odpłatne świadczenie przez Wnioskodawcę usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Zgodnie z powołanym powyżej art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną. Przepis ten stanowi implementację do systemu krajowego zwolnienia przewidzianego w art. 135 ust. 1 lit. e Dyrektywy.
Zdaniem Wnioskodawcy powyższe zwolnienie z opodatkowania znajdzie zastosowanie w odniesieniu do usług świadczonych przez Wnioskodawcę, polegających na pośrednictwie w transakcjach dotyczących walut wirtualnych.
Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 października 2015 r. w sprawie C-264/14. Jak wynika z uzasadnienia tego wyroku transakcje dotyczące walut nietradycyjnych, czyli innych niż pieniądze, które są prawnymi środkami płatniczymi w jednym lub kilku krajach, o ile waluty te zostały zaakceptowane przez strony transakcji jako alternatywny środek płatniczy wobec prawnych środków płatniczych i ich jedynym przeznaczeniem jest funkcja środka płatniczego, stanowią transakcje finansowe (...) z kontekstu i celu rzeczonego art. 135 ust. 1 lit. e) wynika zatem, że wykładnia tego przepisu według której obejmuje on transakcje dotyczące tylko walut tradycyjnych, częściowo pozbawiłaby go skutków.
W postępowaniu głównym bezsporne jest, że jedynym przeznaczeniem wirtualnej waluty bitcoin jest funkcja środka płatniczego oraz że jest ona w tym celu akceptowana przez niektórych przedsiębiorców. W konsekwencji należy dojść do wniosku, że art. 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy VAT obejmuje również świadczenie usług takich jak w postępowaniu głównym, które polega na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty bitcoin i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej, z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom ().
Z cytowanego wyżej wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że transakcje dotyczące walut wirtualnych, dokonane za wynagrodzeniem objęte są zwolnieniem z opodatkowania na podstawie art. 135 ust. 1 lit e) Dyrektywy. Analogiczne stanowisko przedstawił Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 15 lutego 2016 r. nr IPPP3/4512-1005/15-2/RD wskazując, że Jednostki Bitcoin, które Wnioskodawca w ramach własnej działalności gospodarczej zamierza sprzedawać zarówno za pośrednictwem strony internetowej bez obecności obu stron transakcji, jak i na podstawie umów zawieranych tradycyjnie pomiędzy jednocześnie obecnymi obiema stronami transakcji będą wpisywać się w formę prawnego środka płatniczego (dla celów VAT). Jednostki Bitcoin poprzez akceptację stron transakcji jako alternatywnego środka płatniczego będą służyły jak słusznie wskazuje Wnioskodawca jako nośnik wartości pieniężnej oraz środek płatniczy podobnie jak waluty używane jako prawny środek płatniczy. Zatem sprzedaż Jednostek Bitcoin za wynagrodzeniem będące świadczeniem usługi w ramach której pojęcie walut używanych jako prawny środek płatniczy obejmować będzie również Jednostki Bitcoin może być uznane za usługi zwolnione z opodatkowania. Tym samym transakcja sprzedaży Jednostek Bitcoin na rzecz podmiotu niebędącego albo będącego podatnikiem podatku VAT oraz mającego miejsce zamieszkania lub siedziby na terytorium Polski jest czynnością podlegającą opodatkowaniu jednocześnie zwolnioną z podatku VAT w myśl art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy.
Uwzględniając stanowisko przedstawione przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zaakceptowane przez polskie organy podatkowe, zdaniem Wnioskodawcy pośrednictwo w transakcjach dotyczących walut wirtualnych również korzysta ze zwolnienia z opodatkowania VAT uregulowanego w art. 135 ust. 1 lit. e) Dyrektywy, implementowanego do ustawy o VAT w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych (wirtualna giełda wymiany), z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu, stanowią odpłatne świadczenie usług na rzecz tych użytkowników podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, objęte zwolnieniem z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
Stanowisko w sprawie pytania nr 2
Zdaniem Wnioskodawcy, planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż posiadanych aktualnie jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i LiteCoin) stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania oznaczonego numerem 1, transakcje dotyczące walut wirtualnych (kryptograficznych) stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
W konsekwencji uznać należy, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży kryptowaluty świadczyć będzie na rzecz nabywcy tej waluty usługę, która podlegać będzie opodatkowaniu VAT. Usługa ta będzie jednak korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W świetle art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powyższego przepisu wynika, że co do zasady, świadczeniem usługi jest wszystko, co nie stanowi dostawy towarów.
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.
Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę), jest przede wszystkim to, że świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.
Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby zatem daną czynność uznać za świadczenie usługi, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Zauważyć jednakże należy, że, jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (świadczenia usługi) za wynagrodzeniem.
W znaczeniu potocznym, wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.
Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia.
Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami, i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.
Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W zaistniałym stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie walutami kryptograficznymi, polegającą na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych (m.in. jednostek: Bitcoin oraz Litecoin) za pośrednictwem tego Serwisu. Serwis jest witryną internetową, która działa na zasadzie wirtualnej giełdy wymiany. Transakcje kupna lub sprzedaży jednostek walut kryptograficznych dokonywane są na odległość, tj. bez jednoczesnej obecności dwóch stron transakcji przy wykorzystaniu sieci Internet. Z tytułu świadczonych na rzecz użytkowników serwisu usług polegających na pośrednictwie w obrocie walutami kryptograficznymi, Wnioskodawca pobiera opłaty, stanowiące określony w Tabeli Opłat i Prowizji procent wartości transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych dokonanej przez użytkownika za pomocą Serwisu.
Natomiast w opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wskazał, że jest aktualnie w posiadaniu prawa do oznaczonej liczby jednostek walut kryptograficznych (BitCoin oraz LiteCoin) w wyniku pobierania prowizji w kryptowalucie od użytkowników Serwisu, z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa w obrocie kryptowalutami. Wnioskodawca planuje sprzedać posiadane przez siebie jednostki BitCoin i LiteCoin.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy opisane czynności w zaistniałym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym świadczone przez niego będą zwolnione od podatku VAT.
Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w związku z obowiązującymi przepisami należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie stanowią dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ponieważ w opisanym zdarzeniu waluta wirtualna, w tym waluta Bitcoin i Litecoin nie stanowi towaru.
Jak wskazano wcześniej, w art. 8 ust. 1 ustawy, przyjęto generalną zasadę, zgodnie z którą usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zatem określeniem usługi w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług objęto obszerny krąg czynności, obejmujący swym zakresem zarówno czynności określone przez stosowne klasyfikacje statystyczne, jak i cały szereg innych świadczeń, które nie są ujęte w tych klasyfikacjach.
W ocenie Organu, opisane przez Wnioskodawcę w zaistniałym stanie faktycznym czynności, z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników serwisu oraz przedstawiona w zdarzeniu przyszłym planowana sprzedaż jednostek walut kryptograficznych wypełniają definicję usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Natomiast zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku lub zwolnienie od podatku.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.
Wskazane wyżej regulacje stanowią odzwierciedlenie krajowego porządku prawnego przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej: Dyrektywa 112.
I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.
W myśl art. 135 ust. 1 lit. E dyrektywy państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środki płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną.
Potwierdzeniem powyższego jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dalej TSUE z dnia 22 października 2015 r. w sprawie Hedqvist C-264/14, w którym Trybunał stwierdził: W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że wirtualna waluta z dwukierunkowym przepływem bitcoin, która zostanie wymieniona na waluty tradycyjne w ramach transakcji wymiany, nie może być uznana za rzecz w rozumieniu art. 14 dyrektywy VAT, ponieważ, jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 17 opinii, jej jedynym przeznaczeniem jest funkcja środka płatniczego (pkt 24 wyroku), (...) art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że stanowią odpłatne świadczenie usług w rozumieniu tego przepisu transakcje, takie jak w postępowaniu głównym, polegające na wymianie waluty tradycyjnej na jednostki wirtualnej waluty bitcoin i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom (pkt 31 wyroku).
Bitcoin jako system wirtualnej waluty nie posiada uregulowania w przepisach prawa. Waluta ta nie ma żadnego centralnego organu, ani jakiejkolwiek instytucji sprawującej nad nią nadzór.
Tut. Organ wskazuje jednakże, że w ww. wyroku Hedqvist TSUE stwierdził: Jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 3134 opinii, różne wersje językowe art. 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy VAT nie pozwalają stwierdzić jednoznacznie, czy przepis ten ma zastosowanie tylko do transakcji dotyczących walut tradycyjnych, czy też dotyczy on również transakcji mających związek z inną walutą (pkt 46 wyroku), W wypadku różnic językowych nie można określać zakresu danego wyrażenia wyłącznie na podstawie wykładni literalnej. Należy interpretować owo wyrażenie w świetle kontekstu, w jaki się ono wpisuje, oraz w świetle celów i systematyki dyrektywy VAT (zob. wyroki: Velvet & Steel Immobilien, C-455/05, EU:C:2007:232, pkt 20 i przytoczone tam orzecznictwo; Komisja/Hiszpania, C-189/11, EU:C:2013:587, pkt 56) (pkt 47 wyroku).
Dalej TSUE wskazał: Z kontekstu i celu rzeczonego art. 135 ust. 1 lit. e) wynika zatem, że wykładnia tego przepisu, według której obejmuje on transakcje dotyczące tylko walut tradycyjnych, częściowo pozbawiłaby go skutków. W postępowaniu głównym bezsporne jest, że jedynym przeznaczeniem wirtualnej waluty bitcoin jest funkcja środka płatniczego oraz że jest ona w tym celu akceptowana przez niektórych przedsiębiorców. W konsekwencji należy dojść do wniosku, że art. 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy VAT obejmuje również świadczenie usług takich jak w postępowaniu głównym, które polegają na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty bitcoin i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom (pkt 51-53 wyroku).
W konsekwencji TSUE uznał, że: art. 135 ust. 1 lit. e) dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że świadczenie usług takich jak w postępowaniu głównym, które polegają na wymianie walut tradycyjnych na jednostki wirtualnej waluty bitcoin i odwrotnie, dokonywane za zapłatą kwoty odpowiadającej marży wynikającej z różnicy pomiędzy ceną, po jakiej dany przedsiębiorca nabywa waluty, a ceną, po jakiej je sprzedaje klientom, stanowi transakcje zwolnione z podatku VAT w rozumieniu tego przepisu (pkt 57 wyroku).
W tym miejscu należy zauważyć, że co prawda powołany wyżej wyrok TSUE w sprawie Hedqvist C-264/14 dotyczy wirtualnej waluty Bitcoin, jednakże w ocenie tut. Organu, stanowisko TSUE przedstawione w tym wyroku zachowuje swoją aktualność w odniesieniu do innych walut wirtualnych takich jak w niniejszej sprawie Litecoin.
Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sprawy należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na zapewnieniu możliwości kojarzenia użytkowników prowadzonego przez Wnioskodawcę Serwisu, celem zawierania przez nich transakcji kupna/sprzedaży jednostek walut kryptograficznych, z tytułu których Wnioskodawca pobiera opłatę od użytkowników Serwisu, stanowią odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
Również planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż posiadanych jednostek walut kryptograficznych (Bitcoin i Litecoin) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zwolnioną z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.
W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach