Temat interpretacji

w zakresie sposobu wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 grudnia 2014 r. (data złożenia 15 grudnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 grudnia 2014 r. złożono ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu wykazywania na paragonach fiskalnych nazw świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia dokładnie gabinet chirurgiczny. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2015 r. Wnioskodawca zobligowany jest do posiadania kasy fiskalnej. Nakłada to na Wnioskodawcę obowiązek wystawienia paragonu fiskalnego zawierającego nazwę usługi, w tym przypadku medycznej, na tyle szczegółowej aby pozwalała organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia podatku. Jednocześnie Wnioskodawca podkreśla, że świadczone przez niego usługi medyczne zobowiązują go do zachowania tajemnicy lekarskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy wystarczającym jest nadanie na paragonach nazw:

1. usługa medyczna chirurgiczna (usługa zwolniona ustawowo z podatku VAT)
2. usługa medycyny estetycznej (23% VAT)
3. usługa medycyny orzeczniczej (23% VAT).

Czy też, Wnioskodawca zobowiązany jest do nadania szczegółowych nazw usług takich jakie znajdują się w jego cenniku np. gastroskopia, wizyta lekarska chirurgiczna, wizyta lekarska proktologiczna, rektoskopia (wziernikowanie odbytnicy), opinia lekarska, liposukcja pośladków, powiększanie piersi Macrolane, wycięcie guzka szyi, wycięcie guzka wargi sromowej większej, itd.

Wnioskodawca zaznacza, że np. wycięcie guzka nie oznacza jednakowej ceny dla każdego guzka zależy ona od ilości guzków, ich wielkości i umiejscowienia, głębokości położenia, okolicznych tkanek itd. Niejednokrotnie są to ceny uzgodnione z pacjentem po konsultacji.

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy wpisanie na paragonie usługi według podanego przez Wnioskodawcę wzoru (1, 2, 3) pozwala organowi podatkowemu właściwie zweryfikować naliczony podatek VAT, z drugiej strony pozwala zachować Wnioskodawcy tajemnicę lekarską i przestrzegać zasad etyki lekarskiej. Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że celem dokładnej weryfikacji wykonanej usługi medycznej zobligowany jest przepisami o prowadzeniu dokumentacji lekarskiej do prowadzenia i prowadzi dokładną dokumentację lekarską, na podstawie której może dokładnie opisać rodzaj i nazwę wykonanej usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej w celu ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT. W ust. 1 powołanego artykułu postanowiono, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 2 i pkt 9 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać niezwłocznie zgłoszenia właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących każdej nieprawidłowości w pracy kasy oraz prowadzić i przechowywać dokumentację o przebiegu eksploatacji kasy rejestrującej, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 7a i ust. 9 pkt 1.

Z art. 111 ust. 6a ustawy wynika, że kasa rejestrująca służąca do prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 1, musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących zawieranych transakcji, w tym wysokości uzyskiwanego przez podatnika obrotu i kwot podatku należnego, oraz musi przechowywać te dane lub też zapewniać bezpieczny ich przekaz na zewnętrzne nośniki danych. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej powinna posiadać numer unikatowy, nadawany w ramach czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

W myśl art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia sposób prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki używania kas przez podatników, uwzględniając potrzebę właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas przez tych podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku ().

Należy wskazać, że od dnia 1 kwietnia 2013 r. obowiązują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. z 2013 r., poz. 363), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie kas rejestrujących.

Stosownie do § 2 pkt 12 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany przez kasę dla nabywcy w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży.

Jak wynika z § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, paragon fiskalny zawiera co najmniej:

1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;
2. numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP);
3. numer kolejny wydruku;
4. datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;
5. oznaczenie PARAGON FISKALNY;
6. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi;
8. ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;
9. wartość rabatów lub narzutów, o ile występują;
10. wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów;
11. wartość sprzedaży zwolnionej od podatku;
12. łączną kwotę podatku;
13. łączną kwotę sprzedaży brutto;
14. oznaczenie waluty, w której rejestrowana jest sprzedaż, przynajmniej przy łącznej kwocie sprzedaży brutto;
15. kolejny numer paragonu fiskalnego;
16. numer kasy i oznaczenie kasjera przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;
17. numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) na żądanie nabywcy;
18. logo fiskalne i numer unikatowy kasy.

Paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwiać nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Paragon fiskalny może zawierać w miejscu określonym dla nazwy, o której mowa w ust. 1 pkt 6, również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy (§ 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).

Zatem z przytoczonych przepisów wynika, jakie wymagania musi spełniać paragon fiskalny. Jednym z nich jest wymóg zawarcia na wydruku nazwy towaru lub usługi.

Wprawdzie przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia nazwa towaru/usługi oraz nie określają źródła stosowania tych nazw, jednakże przez nazwę towaru lub usługi należy rozumieć, zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005) nazwę jednostkową, tj. nazwę mającą tylko jeden desygnat.

Nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Sprzedawca jest zobowiązany na paragonie opisać każdy towar (usługę), podać jego nazwę, ale też, nie może być to nazwa bardzo ogólna. Umieszczona na paragonie fiskalnym nazwa towaru (usługi) winna oznaczać nazwę jednostkową sprzedawanego towaru (usługi), a nie określoną grupę asortymentową sprzedawanego towaru (usługi), tak aby do każdego towaru (usługi) możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i aby użyta nazwa była, co do istoty, zgodna z będącym przedmiotem obrotu towarem (usługą), a ponadto by powiązanie tej nazwy z ceną pozwoliło na indywidualne określenie sprzedanego towaru (usługi). Wprowadzony w przepisie § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących wymóg jednoznaczności wyłącza możliwość stosowania nazw grup towarów.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia dokładnie gabinet chirurgiczny. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2015 r. Wnioskodawca zobligowany jest do posiadania kasy fiskalnej. Nakłada to na Wnioskodawcę obowiązek wystawienia paragonu fiskalnego zawierającego nazwę usługi, w tym przypadku medycznej, na tyle szczegółowej aby pozwalała organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowego rozliczenia podatku. Jednocześnie Wnioskodawca podkreśla, że świadczone przeze niego usługi medyczne zobowiązują go do zachowania tajemnicy lekarskiej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą szczegółowego nazewnictwa świadczonych usług na wydawanym paragonie fiskalnym, tj. czy wystarczającym jest nadanie na paragonach nazw:

1. usługa medyczna chirurgiczna (usługa zwolniona ustawowo z podatku VAT)
2. usługa medycyny estetycznej (23% VAT)
3. usługa medycyny orzeczniczej (23% VAT).

Nazwy, uwzględniające jednoznaczne identyfikowanie oferowanych towarów i usług (oraz sposób przyporządkowania stawki podatku do nazwy towarów i usług) określa sam podatnik uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i rodzaj świadczonych usług. Tym samym, sprzedawca obowiązany jest dołożyć wszelkich starań aby nazwa towaru lub usługi na paragonie była tak skonstruowana, aby można było na jej podstawie dokładnie określić indywidualnie zakupiony towar lub usługę oraz aby umożliwiała ich właściwe przyporządkowanie do stawki podatku. Stosowane nazwy będą zależały od samej oferty tego podatnika.

Nazwa towaru lub usługi to wyraz lub połączenie wyrazowe odnoszące się do towarów lub usług będących w ofercie podatnika. Przepis § 8 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 ww. rozporządzenia obliguje do wyznaczenia takiej nazwy towaru lub usługi, która pozwoli na oznaczenie przedmiotu transakcji w sposób niebudzący wątpliwości, co do rodzaju towaru lub usługi.

Należy zauważyć, że paragon fiskalny spełnia określone funkcje (kontrolną, ochronną, informacyjną która szczególnie istotna jest z punktu widzenia nabywcy będącego konsumentem), których realizacja jest możliwa jedynie wtedy, gdy zawiera on wprowadzone w sposób prawidłowy dane wymienione w § 8 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Określona przez podatnika nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Podatnik jest zobowiązany na paragonie opisać sprzedany towar/wykonane świadczenie, podać jego nazwę, tak aby do użytej nazwy możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i by użyta nazwa była co do istoty zgodna z będącym przedmiotem obrotu towarem/świadczeniem. Jednocześnie nazwa umieszczona na paragonie musi być tak skonstruowana, aby nabywca świadczenia na tej podstawie w połączeniu z ceną mógł dokładnie określić jaki towar/świadczenie zakupił. Dopiero taki sposób ewidencjonowania sprzedaży skutecznie zagwarantuje konsumentowi prawo do otrzymania dowodu nabycia towarów lub usług. Podatnik powinien więc wystawiać paragony zawierające nazwy towarów i usług na tyle szczegółowe, żeby z jednej strony pozwalały organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowości rozliczenia podatku, a z drugiej zapewniały konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca świadczy pewien wachlarz usług, wśród których są zarówno usługi opodatkowane stawką podstawową, jak i korzystające ze zwolnienia od podatku VAT.

Wydawany klientowi (pacjentowi) paragon jest dowodem dokumentującym nabycie usługi/towaru i przedstawia sposób skalkulowania ceny, jej strukturę prezentującą kwotę należnego podatku, zastosowanie ulgi albo zwolnienia od podatku. Tym samym, paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwić nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Pełni on również funkcję ochrony praw konsumenckich.

W świetle przywołanych uregulowań i przedstawionej treści wniosku należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży usług w zakresie prowadzenia działalności w formie gabinetu chirurgicznego w ocenie tutejszego organu, zastosowanie jedynie 3 rodzajów nazw usługa medyczna chirurgiczna (usługa zwolniona ustawowo z podatku VAT), usługa medycyny estetycznej (23% VAT) i usługa medycyny orzeczniczej (23% VAT) jest mało precyzyjne, a tym samym uniemożliwia klientowi jednoznaczne stwierdzenie, jakie konkretnie usługi nabył (jakie usługi w gabinecie chirurgicznym zostały dla klienta wykonane). Na podstawie ww. nazw wskazywanych na paragonach fiskalnych nie sposób stwierdzić, jaka konkretnie czynność została wykonana na rzecz pacjenta. Tak więc należy uznać, że proponowane nazwy nie identyfikują sprzedawanej usługi w sposób wystarczająco jednoznaczny i precyzyjny, gwarantujący klientowi otrzymanie dokumentu potwierdzającego jaki rodzaj usługi nabył, gdyż wskazane nazwy dotyczą szerokiej grupy usług.

Sposób określania na paragonie wykonywanych usług w sposób proponowany przez Wnioskodawcę nie zapewnia należytej funkcji kontrolnej i ochronnej wobec konsumenta, jaką spełniać powinien paragon fiskalny.

Ze złożonego wniosku wynika, że pod ww. nazwami może się kryć szereg szczegółowych usług świadczonych na rzecz pacjenta zgodnie z cennikiem Wnioskodawcy. Zatem na paragonie fiskalnym dokumentującym sprzedaż powinny znaleźć odzwierciedlenie zapisy pozwalające na stwierdzenie, co było przedmiotem sprzedaży, w jakiej cenie i stawce podatku.

Zatem w przedmiotowej sprawie, należałoby rozwinąć wszystkie wskazane przez Wnioskodawcę nazwy świadczonych usług tj. nazwy: usługa medyczna chirurgiczna (usługa zwolniona ustawowo z podatku VAT), usługa medycyny estetycznej (23% VAT) i usługa medycyny orzeczniczej (23% VAT) w taki sposób, aby dokonana usługa mogła być przez klienta konkretnie zidentyfikowana. Stosowane nazwy będą zależeć od zakresu świadczonych usług i przyjętych zasad kształtowania cen. Przy określaniu nazwy usługi świadczonej przez Wnioskodawcę można, co do zasady, posiłkować się nazewnictwem stosowanym przy tworzeniu zasad odpłatności (cennika oferowanych usług) za świadczone przez Wnioskodawcę usługi. Co nie oznacza, że Wnioskodawca jest obowiązany do stosowania tak szczegółowych nazw jak znajdują się w cenniku Wnioskodawcy tj. gastroskopia, wizyta lekarska chirurgiczna, wizyta lekarska proktologiczna, rektoskopia (wziernikowanie odbytnicy), opinia lekarska, liposukcja pośladków, powiększanie piersi Macrolane, wycięcie guzka szyi, wycięcie guzka wargi sromowej większej.

Paragon fiskalny powinien zawierać nazwę usługi umożliwiające nie tylko właściwe przyporządkowanie do stawki podatku ale również właściwą jego identyfikację. Obowiązek określenia w paragonie fiskalnym nazwy usługi w sposób pozwalający na jednoznaczną jej identyfikację wynika z § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Obowiązku tego nie wyłącza prowadzenie innej dokumentacji zawierającej jednoznaczny opis identyfikujący sprzedaną usługę. Zatem obowiązek prowadzenia przez lekarzy dokumentacji lekarskiej na podstawie której może dokładnie opisać rodzaj i nazwę wykonanej usługi nie powoduje braku obowiązku wykazania na paragonach fiskalnych nazwy usługi w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, ze dane, które powinien zawierać paragon fiskalny nie pozwalają w żaden sposób na identyfikację pacjenta i nie są objęte tajemnicą lekarską. Sam paragon wydawany jest bezpośrednio zlecającemu usługę pacjentowi (bez jego żądania - § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia), a w kasie rejestrującej pozostaje drugi jego egzemplarz zawierający te same dane, które dotyczą wykonywanej usługi, bez jakichkolwiek danych osobowych pacjenta.

Wobec powyższych przepisów, w przedstawionym stanie faktycznym nieprawidłowym jest uwidocznienie na paragonie fiskalnym kasy rejestrującej nazw usług określających grupę usług, tj. usługa medyczna chirurgiczna (usługa zwolniona ustawowo z podatku VAT), usługa medycyny estetycznej (23% VAT) i usługa medycyny orzeczniczej (23% VAT) bez podziału na nazwy poszczególnych usług i różne ceny usług. Takie oznaczenie uniemożliwia jednoznaczną identyfikację przez pacjenta zakupionej usługi.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach