Temat interpretacji
Podstawa opodatkowania w świetle art. 29 ust. 1 i art. 29a ust. 1.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2013 r. (data wpływu 25 września 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania dla czynności aportu składników majątkowych, dokonanej przed dniem 31 grudnia 2013 r. i po tej dacie - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania dla czynności aportu składników majątkowych, dokonanej przed dniem 31 grudnia 2013 r. i po tej dacie.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Miasto jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT i jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialne za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej położonej na obszarze Miasta. Większość projektów w tym zakresie jest realizowana za pośrednictwem spółki komunalnej (dalej Spółka), której działalność obejmuje m.in. dostawę i sprzedaż wody, eksploatację, konserwację, remont urządzeń wodno-kanalizacyjnych, odbiór i oczyszczanie ścieków, wywóz nieczystości stałych i płynnych.
Przy realizacji niektórych projektów Miasto występuje w charakterze inwestora. W szczególności, w takich przypadkach, przeprowadziło inwestycje w zakresie budowy, przebudowy, rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej. Dotychczas po oddaniu do użytkowania, infrastruktura ta była czasowo nieodpłatnie użytkowana przez Spółkę. Początkowo przekazania te miały charakter bezumowny (tj. nie została wydana zarówno żadna uchwała Rady Miasta, ani nie doszło do zawarcia umowy dotyczącej użytkowania infrastruktury), a następnie dokonywane były na podstawie pisemnego porozumienia z dnia 17 października 2012 r. pomiędzy Miastem a Spółką (dalej Porozumienie), potwierdzającego przekazywanie Spółce infrastruktury w nieodpłatne użytkowanie. Nieodpłatne użytkowanie było czasowe do momentu wniesienia aportem poszczególnych odcinków sieci. Sukcesywne wnoszenie odcinków kanalizacji sanitarnej oraz wodociągowej, po ich wykonaniu, do Spółki w drodze aportu było przyjętą przez Miasto praktyką. W tym zakresie Miasto otrzymało interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10 października 2011 r. potwierdzającą stanowisko, zgodnie z którym czynność wniesienia aportem sieci wod-kan do miejskiej spółki komunalnej korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.
Miasto i Spółka zamierzają w odmienny sposób uregulować kwestię wykorzystania majątku przez Spółkę i uporządkować sposób przekazywania tego majątku do Spółki, w szczególności wprowadzić odpłatność z tytułu użytkowania jego infrastruktury. Stąd planowane jest dokonanie (prawdopodobnie jeszcze w 2013 r.) zmiany Porozumienia, w wyniku której po oddaniu do użytkowania, a przed wniesieniem aportu, infrastruktura będzie przekazywana Spółce w odpłatną dzierżawę lub udostępniana na podstawie innej umowy o podobnym charakterze (np. umowa udostępnienia sieci do przesyłu wody/ścieków). Tym samym na stanie mienia Miasta znajdować się będą odcinki sieci, które przed wniesieniem ich aportem do Spółki będą przedmiotem nieodpłatnego użytkowania przez Spółkę, a następnie przedmiotem dzierżawy lub udostępnienia na podstawie innej umowy o podobnym charakterze. W szczególności, w praktyce mogą zdarzyć się sytuacje, gdy (i) odcinki sieci zostały oddane do użytkowania w roku 2012 lub w latach wcześniejszych (dla których nie upłynął jeszcze okres wieloletniej korekty w rozumieniu art. 91 ustawy o VAT) lub niewykluczone, że zdarzą się (ii) inwestycje Miasta, które dopiero zostały oddane do użytkowania w 2013 r. lub dopiero zostaną oddane do użytkowania w 2013 r., które początkowo były/będą przedmiotem nieodpłatnego użytkowania, a następnie przedmiotem dzierżawy lub udostępnienia na podstawie innej umowy o podobnym charakterze na rzecz Spółki. Wszystkie te środki trwałe, zgodnie z planami Miasta, będą następnie przedmiotem aportu do Spółki. Ta część infrastruktury kanalizacyjnej i wodociągowej (dalej jako Infrastruktura) jest przedmiotem niniejszego wniosku.
Wartość wnoszonych składników majątkowych (materialnych) w postaci Infrastruktury będzie określona w odpowiedniej umowie spółki/uchwale aportowej. Inwestycje w Infrastrukturę były i są, co do zasady, finansowane przez Miasto z jego własnych funduszy, ale zdarza się także ich dofinansowanie ze środków zewnętrznych (realizowane bezpośrednio przez Miasto lub nabyte od zewnętrznego podmiotu). Poszczególne elementy Infrastruktury mają wartość początkową przekraczającą 15.000 zł i są traktowane dla celów księgowych jako oddzielne środki trwałe.
Do tej pory Spółka pełniła funkcję dostawcy usług w zakresie odprowadzania ścieków i zaopatrzenia w wodę dla mieszkańców oraz przedsiębiorców na terenach Miasta. Tym samym ww. podmiot rozliczał ww. sprzedaż usług dla celów podatku VAT. Miasto nie zawierało żadnych umów w tym zakresie. Ze względu na brak związku pomiędzy nakładami związanymi z inwestycjami w Infrastrukturę a działalnością opodatkowaną VAT, w przeszłości Miasto nie odliczało podatku naliczonego od tych wydatków i nie ujmowało w ewidencji VAT (patrz art. 109 ust. 3 ustawy o VAT) podatku naliczonego związanego z tymi kosztami.
W związku z opisaną wyżej
planowaną zmianą przeznaczenia Infrastruktury, zdaniem Miasta, oddanie
Infrastruktury Spółce w dzierżawę lub w ramach innej umowy odpłatnego
udostępnienia, będzie podlegać opodatkowaniu VAT, co spowoduje, że
Miasto uzyska częściowe prawo do odliczenia podatku naliczonego
poniesionego w przeszłości w związku z jej budową W rezultacie
Miasto, w zależności od ram czasowych niezbędnych dla dokonania danych
czynności związanych z planowanymi działaniami, nie wyklucza, że mogą
wystąpić dwa rodzaje sytuacji: W praktyce, termin
dokonania aportu zależeć będzie od wielu czynników, m.in. od kwestii
organizacyjnych, gdyż wygodniej jest dokonać jednorazowo aportu
większej ilości odcinków sieci, aniżeli dopełniać koniecznych
formalności dla każdego elementu sieci oddzielnie. W
ramach aportu nie nastąpi przeniesienie innych umów związanych z
funkcjonowaniem Miasta. Planowana transakcja wniesienia aportu nie
obejmie również przeniesienia należności Miasta, jak również
przeniesienia rachunków bankowych oraz środków pieniężnych
zdeponowanych na jego rachunkach. Spółka nie przejmie również
zobowiązań Miasta (w szczególności zobowiązań z tytułu pożyczek). W
ramach aportu nie dojdzie równocześnie do przeniesienia umów o pracę
osób zatrudnionych w Mieście. W rezultacie, nie dojdzie do
przeniesienia zakładu pracy. Zdaniem Miasta,
planowane wniesienie aportem Infrastruktury do Spółki nie będzie
stanowić wyłączonej z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 ust 1
ustawy o VAT transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej
części przedsiębiorstwa, a w rezultacie będzie czynnością podlegającą
VAT Miasto planuje
dokonać rozliczenia omawianej transakcji wniesienia do Spółki
Infrastruktury w taki sposób, by wynagrodzenie otrzymane przez Miasto w
związku z wniesieniem wkładu składało się w części z otrzymanego ogółu
praw i obowiązków (udziału), a w części ze środków pieniężnych
odpowiadających wartości podatku VAT należnego po stronie Miasta (a nie
w całości z otrzymanego udziału w odpowiedniej wartości). W
szczególności, zgodnie z planowanym rozliczeniem: Odpowiednie
postanowienia określające wynagrodzenie Miasta zostaną zawarte w
umowach związanych z dokonaniem aportu. W szczególności, postanowienia
takie znajdą się w umowie dotyczącej przeniesienia własności składników
majątkowych przez Miasto na rzecz Spółki, która zostanie zawarta w
wykonaniu uchwały podwyższającej kapitał zakładowy Spółki. W związku z powyższym opisem zadano
następujące pytania. Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wniesienia do Spółki
wkładu niepieniężnego (aportu), można mówić o kwocie należnej w
rozumieniu przywołanego przepisu art. 29 ust. 1 ustawy, w zamian za
wniesione do Spółki składniki majątkowe. Zgodnie z
treścią art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót.
Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę
należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego
od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje,
subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni
wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług
świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego
podatku. Według art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą
opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący
dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu
sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z
otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym
charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych
lub usług świadczonych przez podatnika. Z kolei,
zgodnie z uchwalonym art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy, podstawa
opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o
podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku. W
ocenie Miasta, w przypadku wniesienia do Spółki wkładu niepieniężnego
(aportu) po dniu 31 grudnia 2013 r., można mówić o zapłacie w
rozumieniu przywołanego wyżej art. 29a ust. 1 ustawy, w zamian za
wniesione do Spółki składniki majątkowe. Należność z
tytułu dostawy towarów i świadczenia usług generalnie wyrażana jest w
formie ceny. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje terminu
cena, dlatego też właściwe jest odwołanie się do innych przepisów
prawa. Przedmiotową definicję zawiera art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
5 lipca 2004 r. o cenach (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 385 ze zm.), który
stanowi, że cena, to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą
kupujący jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę,
w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek
akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru
(usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem
akcyzowym. Ceny towarów i usług, zgodnie z art. 2 ust. l ww. ustawy, co
do zasady, uzgadniają strony zawierające umowę. Choć
w odniesieniu do art. 29 ust. 1 przyjmuje się, że kwota należna (cena)
powinna być wyrażona w jednostkach pieniężnych, to jednak nie oznacza
to, że wynagrodzenie (odpłatność) musi mieć postać pieniężną, gdyż jako
świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za
towar lub usługę może być inny towar lub usługa) albo mieszaną (zapłata
w części pieniężna, a w części rzeczowa). W opinii
Miasta, powyższa argumentacja znajdzie odpowiednie zastosowanie
odnośnie przepisu art. 29a ust. 1 ustawy, który ma wejść w życie 1
stycznia 2014 r. Zgodnie z definicją słownikową terminu zapłata (na
podstawie internetowego słownika języka polskiego http:/sjp.pwn.pl)
jest to należność za coś lub odpłacenie komuś za coś. Zdaniem Miasta,
powyższe potwierdza, że zapłata nie musi mieć postaci pieniężnej, a
może mieć postać rzeczową lub mieszaną. Niemniej jednak musi istnieć
możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do
świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów
lub świadczenie usług. W tej sprawie bez wątpliwości można będzie
ustalić cenę (kwotę należą/zapłatę), wyrażoną w pieniądzu w oparciu o
treść umowy, która zostanie zawarta pomiędzy Miastem a Spółką. Będzie
to wartość wkładu niepieniężnego ustalona w umowie i ta wartość będzie
podstawą opodatkowania na zasadzie odpowiednio art. 29 ust. 1 ustawy i
art. 29a ust. 1 ustawy. Miasto wskazało, że w
obowiązującym stanie prawnym, zasadność określania podstawy
opodatkowania w ramach transakcji wniesienia aportu w oparciu o art. 29
ust. 1 ww. ustawy potwierdzona została m. in. w interpretacji
indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 stycznia
2010 r. oraz z dnia 27 stycznia 2010 r., jak również Dyrektora Izby
Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 16 lipca 2010 r. (sygn.
IPPP1-443-466/10-4/AS). Następnie zacytowało fragmenty dwóch pierwszych
interpretacji. Ponadto, w ocenie Miasta, stronom omawianej transakcji
przysługuje swoboda wyboru formy rozliczenia należnego wynagrodzenia (w
tym w szczególności części wynagrodzenia odpowiadającej wartości
podatku od towarów i usług). W analizowanym przypadku nie powinno mieć
znaczenia w jaki sposób strony transakcji rozliczą wynagrodzenie, tj.
czy wynagrodzenie otrzymane przez Miasto w związku z wniesieniem wkładu
składać się będzie w całości z otrzymanych udziałów w Spółce, czy też
wynagrodzenie to będzie się składać w części z otrzymanych udziałów, a
w części ze środków pieniężnych odpowiadających wartości podatku
należnego po stronie Miasta w związku z wniesieniem aportu. Dlatego
prawidłowe byłoby również rozwiązanie, w ramach którego wartość
otrzymanych udziałów odpowiadałaby wartości netto składników
majątkowych (materialnych) wnoszonych przez Miasto w formie aportu,
natomiast kwota podatku należnego z tytułu transakcji, wynikająca z
odpowiedniej faktury VAT wystawionej przez Miasto, zostałaby
uregulowana przez Spółkę w formie pieniężnej. W takiej sytuacji kwotą
należną/zapłatą z tytułu analizowanej transakcji byłaby wartość całego
otrzymanego świadczenia od Spółki, tj. wartość otrzymanych udziałów
oraz środki pieniężne w wysokości odpowiadającej kwocie podatku
należnej po stronie Miasta w związku z dokonaniem aportu. W
konsekwencji, podstawą opodatkowania w tym przypadku będzie kwota
należna/zapłata z tytułu zbycia aktywów, pomniejszona o kwotę należnego
podatku. Miasto stwierdziło, że powyższe znajduje
potwierdzenie w stanowisku organów podatkowych, np. w interpretacji
indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 kwietnia 2013
r. (sygn. IPTPP1/443-132/13-2/MH), której fragment zacytowało.
Podniosło, że podobne konkluzje wynikają z interpretacji indywidualnej
dnia 7 lipca 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
(sygn. IPPP1/443-573/09-2/MP). Zauważyło, że w prawodawstwie polskim
obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie
kształtować treść umowy, w granicach wyznaczonych przez prawo.
Stwierdziło, że to strony dokonujące czynności cywilnoprawnych
określają w zawieranych przez siebie umowach wartość cenę, za którą
dokonują transakcji. Wysokości kwoty należnej/zapłaty od nabywcy, czyli
ceny sprzedaży, nie regulują przepisy ustawy o podatku od towarów i
usług, ani żadne inne przepisy prawa podatkowego. Przepisy ustawy o
podatku od towarów i usług regulują, co stanowi podstawę opodatkowania,
natomiast nie mają i nie mogą mieć wpływu na sposób ustalenia ceny.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji
organów podatkowych dotyczących stanu prawnego sprzed 1 stycznia 2014
r., jednakże w opinii Miasta, zawarte tam stwierdzenia zachowują w
pełni swoją aktualność. Na potwierdzenie swojego stanowiska powołało
fragmenty interpretacji indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w
Katowicach z dnia 15 grudnia 2009 r., (sygn. IBPP3/443-879/09/PK) oraz
Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lipca 2009 r. (sygn.
IPPP1/443-573/09-MP). Miasto
stwierdziło, że: W takiej sytuacji, zdaniem Miasta, kwotę należną/zapłatę z
tytułu aportu wniesionego do Spółki, obejmującego składniki majątkowe
wchodzące w skład Infrastruktury, będzie stanowiła wartość całego
wnoszonego wkładu, rozumiana jako suma wartości składników wnoszonych
aportem oraz kwoty należnego podatku od towarów i usług. Stąd podstawą
opodatkowania będzie kwota należna/zapłata z tytułu sprzedaży,
pomniejszona o kwotę należnego podatku. Miasto stwierdziło, że jego stanowisko ilustruje
następujący przykład liczbowy. kwota należna/zapłata
od Spółki z tytułu aportu = 123 powyższa kwota
obejmuje: Zatem podstawą
opodatkowania będzie kwota należna/zapłata od Spółki, pomniejszona o
należny podatek, tj.: 123 - 23 = 100. Podniosło, że
wniesienie do Spółki aportem składników majątkowych jest czynnością
odpłatną stanowiącą sprzedaż w rozumieniu art. 2 ust. 22 ustawy, a
podstawa opodatkowania powinna w tym przypadku, zgodnie z brzmieniem
art. 29 ust. 1 ustawy, obejmować kwotę należną z tytułu dokonania
aportu (obejmującą całość świadczenia należnego od Spółki, tj. wartość
wnoszonego aportu wraz z podatkiem), pomniejszoną o kwotę należnego
podatku. Odpowiednio, w przypadku dokonania czynności
aportu po 3l grudnia 2013 r. zgodnie z uchwalonym przepisem art. 29a
ust. 1 ustawy w zw. z ust. 6 pkt 1 tego artykułu podstawa opodatkowania
obejmie wszystko, co stanowi zapłatę, którą Miasto otrzyma od Spółki z
tytułu dokonania aportu Infrastruktury wraz z podatkiem, pomniejszoną o
kwotę podatku. W świetle
obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny
prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe. Mając na uwadze przedstawione zdarzenie
przyszłe, stosownie do art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa,
odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska
Wnioskodawcy. Podkreślić należy, że niniejszą
interpretację wydano w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe, przy
założeniu, że brzmienie art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i
usług, nie ulegnie zmianie. Jednocześnie wskazać
należy, że to strony dokonujące czynności cywilnoprawnych określają w
zawieranych przez siebie umowach wartość - cenę za którą dokonują
transakcji, a nie organ podatkowy. Wobec powyższego analiza przedmiotu
umów cywilnoprawnych, a zwłaszcza kwestii wartości dokonanych
transakcji, nie mieści się w ramach postępowania określonego w art. 14b
§ 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z
2012 r., poz. 749 ze zm.), zgodnie z którym minister właściwy do spraw
finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w
jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa
podatkowego (interpretację indywidualną). Ponadto
podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu
o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, że w
przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej,
bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny,
interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Interpretacja dotyczy zdarzenia
przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego
obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia
skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu
jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035
Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał
interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział
się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa
(art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w
terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na
wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił
odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia
wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem
organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art.
54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej
Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100
Toruń. Wniosek ORD-IN (PDF) Treść w pliku PDF 3 MB Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy