Zwolnienie z podatku VAT świadczonych usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych - Interpretacja - IPPP1/443-169/13-2/IGo

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 28.03.2013, sygn. IPPP1/443-169/13-2/IGo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Zwolnienie z podatku VAT świadczonych usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22.02.2013r. (data wpływu 25.02.2013r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT świadczonych usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25.02.2013r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT świadczonych usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) zawarł z Y. S.A. (dalej: Towarzystwo) i Z (dalej: Fundusz) umowę o zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego Z (dalej: Urnowa), na podstawie której zarządza całością portfela inwestycyjnego Funduszu obejmującego pakiety wierzytelności lub wierzytelności sekurytyzowane będące przedmiotem lokat Funduszu. Spółka decyzją z dnia 9 czerwca 2010r. (znak .) uzyskała zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego.

Fundusze inwestycyjne są osobami prawnymi, których działalność regulowana jest ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 146 poz. 1546 ze zmianami, dalej: Ustawa o Funduszach). Wyłącznym przedmiotem działalności funduszy jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w określonych przypadkach również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Jednym z typów funduszy inwestycyjnych jest fundusz sekurytyzacyjny. Zgodnie z art. 187 ust. 3 Ustawy o Funduszach, fundusz sekurytyzacyjny obowiązany jest lokować przynajmniej 75% wartości swoich aktywów w określone wierzytelności, papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne i prawa do świadczeń z tytułu określonych wierzytelności. Dodatkowo, fundusz sekurytyzacyjny może lokować aktywa w dłużne papiery wartościowe, jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, instrumenty rynku pieniężnego oraz instrumenty pochodne. Poza wymienionymi powyżej możliwościami dokonywania inwestycji, zakres działalności funduszy jest w praktyce znikomy.

Powyższe zasady mają również odpowiednie zastosowanie do Funduszu i są odzwierciedlone w statucie Funduszu. Celem inwestycyjnym Funduszu jest osiąganie przychodów z lokat netto Funduszu, wzrost wartości aktywów Funduszu w wyniku wzrostu wartości lokat. Dla osiągnięcia celu inwestycyjnego, o którym mowa w statucie, Fundusz może lokować swoje środki pieniężne pochodzące z wpłat na objęcie certyfikatów inwestycyjnych m.in. w wierzytelności, prawa do świadczeń z tytułu wierzytelności, papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne, dłużne papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego, jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych.

Ponadto aktywa będące przedmiotem Umowy ze Spółką mogą stanowić wierzytelności i prawa do świadczeń z tytułu wierzytelności lub papiery wartościowe inkorporujące wierzytelności pieniężne, które spełniają następujące warunki:

  • podmiotami zobowiązanymi są osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej;
  • opiewają na świadczenia pieniężne;
  • są denominowane w złotych polskich lub innej walucie;
  • są zbywalne.

Wierzytelności nabywane przez Fundusz mogą być wierzytelnościami wysokiego ryzyka, w tym wierzytelnościami przedawnionymi, niezabezpieczonymi lub zajętymi, o ile są one zbywalne. Ponadto, cena nabycia wierzytelności nie może być wyższa od należności głównej wynikającej z danej wierzytelności.

Na mocy Umowy z Funduszem i Towarzystwem Spółka świadczy usługi z zakresu zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami należącymi do Funduszu (w tym nabytymi przez Fundusz w trakcie trwania umowy), administrowania sekurytyzowanymi wierzytelnościami, a także dokonywania wycen pakietów wierzytelności sekurytyzowanych i wierzytelności sekurytyzowanych zgodnie z przyjętymi, szczegółowymi procedurami w tym zakresie. Spółka, w ramach czynności nabycia wierzytelności lub portfeli wierzytelności realizuje swoje obowiązki wynikające z umowy (oraz procedur wymienionych w Umowie) m.in. poprzez działania w zakresie analizy ilościowej i jakościowej pakietu wierzytelności wraz udzieleniem rekomendacji oferty cenowej odnośnie nabycia pakietów wierzytelności. Konieczność podejmowania powyższych działań wynika z tego, że ze względu na dużą liczbę nabywanych w portfelach wierzytelności, w trakcie ustalania ceny nabycia portfela, Fundusz zwykle nie dokonuje weryfikacji jakości każdej z wierzytelności z osobna, lecz działa w oparciu o przyjęte założenie dotyczące całej grupy nabywanych wierzytelności. Cena nabycia ustalana jest zatem często na podstawie wyceny całego portfela, a nie poszczególnych wierzytelności. Ryzyko ekonomiczne z tym związane spoczywa na Funduszu. W przypadku wierzytelności złej jakości, dla maksymalizacji wartości aktywów Funduszu, konieczne są aktywne działania mobilizujące dłużników do rozpoczęcia i kontynuowania spłat przeterminowanych wierzytelności.

Jednocześnie, obsługa wierzytelności o najniższej jakości byłaby nieefektywna, gdyż generowałaby koszty, które nie zostałyby zrekompensowane przychodami ze spłat tych wierzytelności, co prowadziłoby do obniżenia wartości aktywów Funduszu.

Powyższe uwarunkowania powodują konieczność aktywnego monitorowania portfeli i podejmowania bieżących działań i ocen w zakresie dalszego ich traktowania (np. umorzenie, zawarcie ugody z dłużnikiem, itd.).

Dla wykonywania powyższych czynności, czyli dla efektywnego zarządzania jakością portfela inwestycyjnego Funduszu konieczne jest posiadanie odpowiedniego zaplecza, a także doświadczenia w zakresie funkcjonowania rynku wierzytelności (monitorowanie wierzytelności w celu oceny ich jakości, negocjacje z dłużnikami, itd.). Fundusz, jako podmiot ściśle regulowany, zgodnie z Ustawą o Funduszach nie może np. zawierać umów o pracę czy inwestować w wyposażenie lub w inny sposób organizować we własnym zakresie zaplecza niezbędnego do prowadzenia działalności wykraczającej poza dokonywanie inwestycji. W związku z powyższym, Fundusz, będący w istocie masą majątkową wyposażoną w osobowość prawną, z założenia nie posiada zaplecza ani doświadczenia niezbędnego do utrzymywania aktywów w odpowiedniej jakości i uzależniony jest w tym zakresie od usługodawców zewnętrznych. W praktyce zatem, dla zapewnienia kompetentnego i efektywnego zarządzania aktywami Funduszu (wierzytelnościami) konieczny jest zakup usług dostosowanych do charakteru tych aktywów. Spółka, jako podmiot od lat aktywny na rynku wierzytelności posiada wszelkie warunki techniczne i organizacyjne, wiedzę i bogate doświadczenie w zakresie rynku wierzytelności. Dlatego też strony (Spółka, Towarzystwo i Fundusz) zdecydowały się na zawarcie Umowy na świadczenie przedmiotowych usług.

Na podstawie Umowy z Towarzystwem i Funduszem Spółka jest zobowiązana do zarządzania całością portfela Funduszu.

Na podstawie Umowy oraz na podstawie posiadanych pełnomocnictw Spółka jest upoważniona do dokonywania czynności faktycznych i prawnych w imieniu i na rzecz Funduszu, w tym do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Obejmuje to w szczególności nabywanie wierzytelności, prowadzenie negocjacji w imieniu Funduszu, zbywanie wierzytelności oraz wyznaczanie terminu spłaty wierzytelności, czy zawieranie ugod z dłużnikami, zgodnie z warunkami opisanymi w punktach a)-r) poniżej.

W pozostałym zakresie Spółka nie jest upoważniona do dokonywania jakichkolwiek czynności faktycznych i prawnych w imieniu i na rzecz Funduszu, w tym do nabywania praw i zaciągania zobowiązań.

Ponadto, zarządzanie przez Spółkę portfelem polega na dokonywaniu przez Spółkę czynności szczegółowo opisanych w procedurach i instrukcjach dotyczących procesu zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami, przedłożonych KNF przez Spółkę wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami zgodnie z treścią art. 192 Ustawy o Funduszach i przez Komisję zaakceptowaną.

Czynności podejmowane przez Spółkę w szczególności obejmują:

  1. przeprowadzanie analizy oraz wyceny przedinwestycyjnej nabywanych wierzytelności do portfela,
  2. rekomendacja w zakresie oferty cenowej,
  3. reprezentowanie Funduszu w procesie inwestycyjnym, w tym między innymi dokonywanie badania stanu wierzytelności/pakietów przed złożeniem oferty, składanie ofert negocjowanie warunków zakupu i sprzedaży wierzytelności,
  4. nabywanie wierzytelności do portfela inwestycyjnego Funduszu,
  5. odbieranie od cedenta (inicjatora sekurytyzacji) i przechowywanie dokumentacji dotyczącej nabywanych do portfela wierzytelności,
  6. prowadzenie ewidencji analitycznej wierzytelności wchodzących w skład portfela w zakresie niezbędnym do prawidłowego ustalenia bieżącej wartości świadczeń wynikających z poszczególnych wierzytelności sekurytyzowanych,
  7. obsługiwanie wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  8. podejmowanie działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności sekurytyzowanych (za pośrednictwem podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej),
  9. prowadzenie i koordynacja działań windykacyjnych, w tym między innymi prowadzenie negocjacji w imieniu Funduszu w zakresie sposobu i terminu spłaty wierzytelności realizowanych w formie kontaktu korespondencyjnego, telefonicznego, za pośrednictwem poczty elektronicznej lub ewentualnie poprzez kontakt osobisty z dłużnikiem, o ile okaże się to konieczne,
  10. przygotowanie i wystawianie oraz podpisywanie wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Fundusz i w jego zakresie,
  11. zawieranie ugody z dłużnikami, których wierzytelności wchodzą w skład portfela w tym między innymi rozłożenia spłaty na raty, prowadzenie korespondencji i kierowanie do dłużników wezwań do zapłaty,
  12. inkasowanie gotówki od dłużników,
  13. dokonywanie wyceny wierzytelności wchodzących w skład portfela, a także pozyskiwanie na rzecz Funduszu wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, stanowiących przedmiot zabezpieczenia wierzytelności sekurytyzowanych,
  14. prowadzenie windykacji sądowej (za pośrednictwem podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej, tj. radców prawnych, adwokatów, innych podmiotów uprawnionych), w tym podejmowanie działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności oraz zapewnianie należytej ochrony interesów Funduszu w toku postępowań sądowych, w tym zabezpieczających, lub egzekucyjnych, które będą prowadzone w celu uzyskania świadczeń z wierzytelności;
  15. zbywanie wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  16. wyrażanie zgody na przejęcie wierzytelności sekurytyzowanych przez osoby trzecie,
  17. przechowywanie i archiwizacja dokumentacji dotyczącej wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  18. przekazywanie do Biura Informacji Gospodarczych (dalej: Biuro) informacji o zobowiązaniach dłużników Funduszu oraz podejmowanie wszelkich czynności prawnych oraz faktycznych związanych z wykonywaniem obowiązków wskazanych powyżej umowie pomiędzy Biurem a Funduszem.

Usługi objęte Umową mają zapewnić maksymalizację korzyści z realizacji portfela.

W zakresie niezbędnym do wykonania czynności wymienionych powyżej, Fundusz udzielił Spółce pełnomocnictwa koniecznego do prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z Umowy. Ponadto, Fundusz udzielił kancelarii prawnej, z którą Spółka zawarła odrębną umowę, pełnomocnictwa do działania w imieniu Funduszu przed sądami, w postępowaniach sądowych i egzekucyjnych. Spółka w ramach prowadzenia windykacji sądowej dokonuje wyboru podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej na rzecz Funduszu w zakresie postępowań sądowych oraz egzekucyjnych i zleca tym podmiotom w imieniu i na rachunek Funduszu, świadczenie usług w tym zakresie.

Spółka zobowiązana jest względem Funduszu do m.in.:

  1. składania raportów, dokumentów i informacji o zysku zrealizowanym z danego pakietu wierzytelności, wartości umorzonych wierzytelności, wartości godziwej wierzytelności, wartości środków pieniężnych, które wpłynęły w danym okresie rozliczeniowym na rachunki pomocnicze Funduszu;
  2. do przedstawiania zaktualizowanych list wierzytelności, którymi zarządza Spółka oraz informacji o kosztach i uzyskanych wpływach środków pieniężnych odnoszących się do poszczególnych wierzytelności, w tym także nabywanych w ramach poszczególnych pakietów wierzytelności;
  3. okresowego ustalania wysokości odpowiednich stóp procentowych, kosztów i opłat związanych z windykacją sekurytyzowanych wierzytelności;
  4. okresowego ustalania wysokości odpowiednich stóp procentowych, kosztów i opłat związanych z windykacją sekurytyzowanych wierzytelności, zgodnie z treścią stosunku prawnego, z którego wynika dana wierzytelność i przekazywania tych informacji Funduszowi i dłużnikom;
  5. przekazywania informacji dotyczących działań podejmowanych z związku z realizacją świadczeń wynikających z wierzytelności sekurytyzowanych w terminach uzgodnionych z Towarzystwem;
  6. przygotowania i przekazywania wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu i ewidencji analitycznej wierzytelności;
  7. upewnienia się, że Fundusz posiada lub będzie posiadał środki finansowe niezbędne do nabycia wierzytelności, przed złożeniem przez Spółkę oferty nabycia wierzytelności, jak również do upewnienia się, że wszelkie zgody organów Funduszu wymagane Statutem i przepisami prawa dla przeprowadzenia danej transakcji i złożenia oferty zostały wydane;
  8. prowadzenia ksiąg pomocniczych Funduszu, które stanowić będą część ksiąg rachunkowych Funduszu, zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. Nr 152 poz. 1223 ze zmianami) oraz sporządzania w imieniu i na rzecz Funduszu wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu stanowiących podstawę wpisu w księdze wieczystej lub rejestrze zastawów zgodnie z art. 195 Ustawy o FI lub mających moc prawną dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 194 Ustawy o FI i opatrywania pieczęcią Towarzystwa na podstawie pełnomocnictwa i w jego zakresie;
  9. przygotowywania projektów dokumentów dotyczących zgłaszania Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zbioru danych związanego z nabywaniem Pakietów Wierzytelności lub wierzytelności sekurytyzowanych oraz innych projektów dokumentów skierowanych do Generalnego Inspektora Danych Osobowych w związku ze zgłoszeniem lub aktualizacją informacji, o których mowa w art. 41 ust. 1 Ustawy o ochronie danych osobowych i przekazywanie ich Funduszowi, w celu zadośćuczynienia przez Fundusz jako administratora danych osobowych obowiązkom wynikającym z ww. ustawy;
  10. dokumentowania źródeł decyzji inwestycyjnych dotyczących portfela zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z 4 marca 2009 r. w sprawie kontroli wewnętrznej, ewidencji zawartych transakcji, zapobiegania występowaniu konfliktów interesów oraz dokumentowania źródeł będących podstawą decyzji inwestycyjnych w towarzystwie funduszy inwestycyjnych, w tym do: (i) przygotowania dokumentu strategii inwestycyjnej dotyczącego Funduszu zgodnie z rozporządzeniem w sprawie kontroli i przedłożenia go Towarzystwu do akceptacji w terminie 1 miesiąca od daty podpisania Umowy oraz (ii) dokumentowania, w sposób określony w § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie kontroli transakcji, które nie zostały zawarte w ramach strategii inwestycyjnej.

Dodatkowo, w celu realizacji uprawnień kontrolnych Towarzystwa, Spółka w ramach zarządzania portfelem na podstawie Umowy obowiązana jest m.in. do:

  1. przygotowywania i przedkładania Towarzystwu raportów, w zakresie wskazanym w Umowie;
  2. przekazywania niezwłocznie informacji:
    1. dotyczących czynności wykonywanych w ramach Umowy niezbędnych do wykonania przez Towarzystwo lub Fundusz obowiązków określonych przepisami prawa,
    2. niezbędnych do przekazania organom Funduszu, depozytariuszowi, audytorowi lub KNF,
    3. niezbędnych do przekazywania przez Fundusz, lub przez posiadaczy certyfikatów Funduszu, informacji do organów podatkowych, w tym organów zagranicznych,
    4. o wszelkich zmianach danych dotyczących Spółki wpisanych w Krajowym Rejestrze Sądowym, w tym do przesłania w formie elektronicznej odpisu z KRS-u zawierającego ujawnione w KRS zmiany danych dotyczących Spółki,
    5. o wszelkich zmianach osób zatrudnionych w Spółce, które mają istotny wpływ na działalność Funduszu, w tym w szczególności na decyzje inwestycyjne wraz z przesłaniem opisu kwalifikacji i doświadczenia zawodowego w formacie PDF oraz informacji z Krajowego Rejestru Karnego.

Wykonując Umowę Spółka działała z zachowaniem najwyższej zawodowej staranności, z poszanowaniem zasad uczciwego obrotu, w sposób należycie zabezpieczający interesy Funduszu i jego uczestników, w sposób zapewniający maksymalizację korzyści z realizacji sekurytyzowanych wierzytelności.

W celu umożliwienia prawidłowego wykonania Umowy, Fundusz powierzył Spółce przetwarzanie danych osobowych w zakresie określonym przedmiotem Umowy na zasadach określonych w procedurach i celu określonym obsługą wierzytelności wynikającą z Umowy, zgodnie z art. 31 i art. 36-39 ustawy o ochronie danych osobowych. Czynności te wykonywane są wyłącznie w celach związanych z wykonywaniem Umowy.

Na mocy Umowy Spółka zobowiązana jest ponadto do:

  1. zachowania tajemnicy zawodowej w rozumieniu Ustawy o Funduszach;
  2. informowania Towarzystwa o wszelkich zmianach dotyczących zezwolenia KNF na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego;
  3. prowadzenia działalności zgodnie z właściwymi przepisami prawa oraz warunkami wszystkich upoważnień, zgód, licencji i pozwoleń wymaganych przez przepisy prawa dla zgodnego z prawem zawarcia i wykonania zobowiązań Spółki wynikających z niniejszej Umowy;
  4. współpracy w zakresie wskazanym przez Towarzystwo z podmiotami obsługującymi Fundusz, a także do współpracy z innymi podmiotami wskazanymi przez Towarzystwo lub Fundusz.

W 2012 r. Spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiając analogiczny opis zdarzenia przyszłego. Spółka zwróciła się do Ministra Finansów z prośbą o potwierdzenie stanowiska, zgodnie z którym usługi, które Spółka będzie świadczyć na podstawie Umowy na rzecz Funduszu będą podlegać, jako usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT.

W interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 5 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-365/12-2/AS, organ uznał na gruncie stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi, które Spółka świadczy na podstawie Umowy na rzecz Funduszu będą podlegały, jako usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT...

Spółka stoi na stanowisku, że usługi, które Spółka świadczy na podstawie Umowy na rzecz Funduszu będą podlegały, jako usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowisko Spółki

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawi towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Art. 43 Ustawy o VAT wyszczególnia czynności, które podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT. W szczególności, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b), z opodatkowania VAT zwolnione są usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych oraz usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częścią.

Zgodnie z art. 183 Ustawy o Funduszach, fundusz sekurytyzacyjny stanowi jedną z form funduszu inwestycyjnego zamkniętego. W związku z powyższym Fundusz, na rzecz którego Spółka świadczy usługi zarządzania stanowi fundusz inwestycyjny, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) Ustawy o VAT.

Ustawa o VAT w brzmieniu, które będzie obowiązywało od dnia 1 kwietnia 2013 r. nie będzie zawierała definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi dotychczas określonej w art. 43 ust. 8 Ustawy o VAT. Zmiana ta została wprowadzona ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 35; dalej: Ustawa zmieniająca). Jak wskazano w uzasadnieniu do ustawy zmieniającej celem powyższej zmiany jest dostosowanie przepisów ustawy o VAT do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE).

W wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National TSUE wskazał, że art. 13 część B lit. d pkt 6 VI Dyrektywy Rady (77/388/EWG) z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.Urz. WE L 145 ze zm.; dalej: VI Dyrektywa), a obecnie art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2008 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 ze zm.; dalej: Dyrektywa VAT) nie zawiera żadnej definicji pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

TSUE w ww. wyroku orzekł, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o którym mowa art. 13 część B lit. d pkt 6 VI Dyrektywy jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. W konsekwencji, państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia zarządzania funduszami inwestycyjnymi. W rozumieniu wnioskodawcy powyższe stanowisko jest uzasadnieniem usunięcia przepisu art. 43 ust. 8 z Ustawy o VAT.

  1. Dotychczasowe brzmienie przepisów Ustawy o VAT

Zgodnie z obowiązującą do dnia 31 marca 2013 r. definicją zarządzania określoną w art. 43 ust. 8 Ustawy o VAT przez zarządzanie funduszami inwestycyjnymi rozumiano zarządzanie aktywami, dystrybucję tytułów uczestnictwa, tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi, prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów, przechowywanie aktywów. Ze względu na charakter powyższych czynności i ustawowy obowiązek rozdzielności w ich wykonywaniu (tj. nie mogą być one wykonywane przez ten sam podmiot), nie ulega wątpliwości, że definicję zarządzania funduszami inwestycyjnymi spełnia samodzielnie każda z wymienionych w ust. 8 usług (np. przechowywanie aktywów jest czynnością, którą na mocy Ustawy o Funduszach - dla zapewnienia bezpieczeństwa inwestorów - musi wykonywać inny podmiot niż podmiot zarządzający aktywami).

Usunięcie z Ustawy o VAT ust. 8 art. 43 z dniem 1 kwietnia 2013 r. nie oznacza jednak zdaniem Wnioskodawcy, że definicja zarządzania funduszami inwestycyjnymi zawarta do 31 marca 2013 r. w Ustawie o VAT jest niezgodna z pojęciem zarządzania na gruncie prawa wspólnotowego. Zdaniem Wnioskodawcy stanowi ona jedynie tzw. superfluum ustawodawcze i jako takie, zgodnie z wyrokiem TSUE w sprawie Abbey National, została usunięta przez ustawodawcę z Ustawy o VAT poprzez Ustawę nowelizującą.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, skoro w stanie faktycznym tożsamym ze stanem faktycznym przytoczonym powyżej usługi zarządzania sekurytyzowanymi wierzytelnościami Funduszu świadczone przez Wnioskodawcę podlegały jako usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT, nie ma podstaw, aby na gruncie przepisów Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. uznać, iż usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy nie będą spełniały definicji zarządzania oraz nie będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT.

Tytułem uzupełnienia, Wnioskodawca przedstawia poniżej argumentację potwierdzającą niezależnie powyższy wniosek na podstawie przepisów obowiązujących od 1 kwietnia 2013 r.

  1. Definicja zarządzania aktywami Funduszu

Czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz Funduszu w ramach Umowy to czynności zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego, co potwierdzają wprost Umowa oraz Ustawa o Funduszach, jak również zezwolenie na zarządzanie przyznane Spółce na podstawie Ustawy o Funduszach. Cel i istota tych czynności jest tożsamy z celem i istotą czynności podejmowanych w ramach zarządzania aktywami finansowymi (np. akcjami, udziałami, papierami wartościowymi, itd.) każdego innego funduszu inwestycyjnego. W szczególności, portfele wierzytelności to specyficzny rodzaj aktywa finansowego, różny od akcji i innych papierów wartościowych, stąd też działania podejmowane w ramach zarządzania portfelami wierzytelności muszą być dostosowane do charakteru tych aktywów. Zatem w praktyce charakter czynności wykonywanych przez Spółkę zdeterminowany jest naturą aktywa, zaś istotą tych czynności jest kompleksowa usługa zarządzania portfelem Funduszu, obejmująca w szczególności:

  • przeprowadzanie analizy oraz wyceny przedinwestycyjnej nabywanych wierzytelności do portfela,
  • rekomendacja w zakresie oferty cenowej,
  • reprezentowanie Funduszu w procesie inwestycyjnym, w tym między innymi dokonywanie badania stanu wierzytelności/pakietów przed złożeniem oferty,
  • składanie ofert i negocjowanie warunków zakupu i sprzedaży wierzytelności,
  • nabywanie wierzytelności do portfela,
  • zawieranie ugody z dłużnikami, których wierzytelności wchodzą w skład portfela, w tym między innymi składanie oświadczenia o odroczeniu terminów płatności, rozłożenia spłaty na raty, umorzenia całości lub części zadłużenia według swojego uznania,
  • zbywanie wierzytelności wchodzących w skład portfela.

Zgodnie z Umową, działania wykonywane przez Spółkę mają na celu przede wszystkim maksymalizację rynkowej wartości aktywów Funduszu oraz dochodu z portfeli, co ma również wpływ na wartość certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz.

W ocenie Spółki, zarówno cel jak i całokształt czynności wykonywanych w ramach Umowy wskazuje na ich charakter jako kompleksowej usługi zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego na zlecenie i, konsekwencji, przedmiotowa usługa powinna korzystać ze zwolnienia VAT jako kompleksowa usługa zarządzania aktywami funduszu inwestycyjnego na zlecenie.

  1. A. Definicja zarządzania aktywami Funduszu w prawie europejskim

Powyższy wniosek znajduje także oparcie w przepisach Dyrektywy VAT. Na podstawie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy VAT państwa członkowskie zwalniają z podatku VAT zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Przepis ten jest bezwarunkowy w odniesieniu do usług, które będą świadczone na podstawie Umowy, nie zawiera też wyłączeń, które znalazłyby zastosowanie w odniesieniu do tych usług.

Kierunek interpretacyjny rozumienia pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi TSUE wyznaczył w powoływanym już wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National. W punkcie 64 uzasadnienia do wyroku TSUE podkreślił, iż art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej dyrektywy 85/611 (dalej: Dyrektywa UCITS) w rubryce Administracja, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania.

Powołany powyżej załącznik II do Dyrektywy UCITS w rubryce Administracja wymienia następujące czynności:

  • obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;
  • zapytania klientów;
  • wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
  • monitorowanie przestrzegania uregulowań;
  • prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
  • wypłatę zysków;
  • emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;
  • rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
  • prowadzenie ksiąg.

Należy jednak podkreślić, że powyższy katalog ma jedynie charakter przykładowy, bowiem sama Dyrektywa UCITS w art. 5 ust. 2 stwierdza, iż obowiązki wymienione we wspomnianym załączniku nie są wyczerpujące. Rzecznik generalna podkreśliła takie stanowisko w sposób jednoznaczny w opinii przedstawionej w sprawie Abbey National, stwierdzając, że pojęcia określone w załączniku II do dyrektywy 85/611 nie są uznawane za definicje usług zarządzania funduszem powierniczym, lecz za typowe obowiązki spółki zarządzającej.

Zdaniem TSUE wyrażonym w wyroku Abbey National nic nie stoi na przeszkodzie temu, aby zarządzanie składało się z szeregu różnych usług, które mogą być świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią.

Z powyższego wynika, że usługi świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią (tj. w powołanym stanie faktycznym - przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu) co do zasady objęte są zakresem stosowania Dyrektywy VAT i w związku z tym powinny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT, o ile tworzą odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w owym pkt 6 .

Na gruncie rozpatrywanej sprawy, TSUE zajął stanowisko zgodnie, z którym pojęcie usługi zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi obejmuje: usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią.

Skoro samo wykonywanie usług o charakterze administracyjnym i proceduralnym na podstawie powyższego wyroku TSUE spełnia definicję zarządzania, to tym bardziej dotyczy to kompleksowych usług zarządzania o szerszym zakresie, które Spółka świadczy na podstawie Umowy.

  1. B. Doprecyzowanie definicji zarządzania aktywami Funduszu w opinii rzecznika generalnego w sprawie GfBk

Uzupełnieniem stanowiska TSUE przedstawionego w wyroku Abbey National jest opinia rzecznika generalnego w sprawie C-275/11 GfBk Gesellschaft Fur Borsenkommunikation mbH przeciwko Finanzamt Bayreuth (dalej: sprawa GfBk). Rzecznik generalny przedstawił w powyższej opinii przesłanki pozwalające na określenie czy usługi świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią spełniają kryterium wymagane przez TSUE, czyli określenie, czy takie usługi: tworzą odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usług opisanej w owym pkt 6 .

Zdaniem rzecznika generalnego przesłankami tymi są:

a) nierozerwalny związek usługi z działalnością funduszu

Rzecznik doprecyzował rozumienie tej przesłanki posługując się następującymi przykładami: Jeżeli usługi z zakresu administrowania, takie jak prowadzenie rachunkowości, obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu albo wycena aktywów, stanowią usługi specyficzne i wyodrębnione, uważam, że wspomniana ocena odnosi się tym bardziej do usługi jeszcze bardziej specyficznej, jaką jest usługa doradczo-informacyjna dotycząca zarządzania funduszem oraz kupno lub sprzedaży aktywów.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy spełniają powyższą przesłankę, bowiem są usługami ewidentnie charakterystycznymi dla przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, których jedynym celem, zgodnie z Dyrektywą UCITS jest zbiorowe inwestowanie w zbywalne papiery wartościowe i/lub inne płynne aktywa finansowe kapitału pochodzącego od obywateli z uwzględnieniem specyfiki działalności funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

b) autonomia usługi względem działalności funduszu

Jak wyjaśnił rzecznik: usługa, która stanowi odrębną całość ocenianą globalnie nie może mylić się z innymi usługami świadczonymi już przez usługobiorcę.

W związku z powyższą przesłanką Wnioskodawca podkreśla, że usługi świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy nie pokrywają się z zakresem usług świadczonych przez Towarzystwo na rzecz Funduszu. Spółka świadczy na rzecz Funduszu usługi zarządcze w celu zastąpienia Towarzystwa ze świadczenia usług będących przedmiotem Umowy.

c) ciągłość usługi

Zdaniem rzecznika: specyficzny i odrębny charakter usługi powinien charakteryzować się pewną ciągłością w czasie. Innymi słowy, nie chodzi o usługę świadczoną sporadycznie i jednostkowo.

Przenosząc to na grunt usług świadczonych przez Spółkę na podstawie Umowy, Wnioskodawca podkreśla, że powyższe usługi są i będą świadczone przez Spółkę w sposób powtarzalny ciągły.

  1. C. Definicja zarządzania aktywami Funduszu - dodatkowe argumenty

Na gruncie unijnych regulacji w zakresie podatku VAT definicja zarządzania funduszami inwestycyjnymi została przedstawiona przez Radę Unii Europejskiej we wniosku z 31 sierpnia 2010 r., nr dokumentu 12977/10 dotyczącym dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych (dalej: Wniosek dot. dyrektywy). Zdaniem Spółki, Wniosek dot. dyrektywy należy uwzględnić w analizie przepisów, gdyż stanowi on ważną wskazówkę w zakresie kierunku interpretacji poszczególnych regulacji (tak też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22 grudnia 2008 r. I FSK 1582/08 oraz w wyroku z dnia 7 kwietna 2011 r. I FSK 460/10).

Wniosek dot. dyrektywy proponuje wprowadzenie do art. 135 ust. 1 Dyrektywy VAT lit. gc). Zgodnie z brzmieniem proponowanym przez Radę zarządzanie funduszami inwestycyjnymi oznacza usługi wchodzące w skład funkcji zarządzania i administrowania portfelem, ukierunkowane na zrealizowanie celów inwestycyjnych danego funduszu inwestycyjnego.

Zatem, jak wynika z przedstawionych definicji, wszystkie czynności zmierzające do osiągnięcia celu inwestycyjnego funduszu będą traktowane jako spełniające definicję zarządzania funduszem inwestycyjnym i w konsekwencji zwolnione z VAT.

Zgodnie z Umową, Spółka podejmuje wszelkie czynności, które mają na celu dążenie do realizacji celu inwestycyjnego Funduszu. Tak więc działania prowadzone przez Spółkę są tożsame z definicją zarządzania funduszami inwestycyjnymi zawartą we Wniosku dot. dyrektywy.

Ponadto, w dniu 31 sierpnia 2010 r. Rada przedstawiła wniosek nr 12988/10 dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych podatkiem VAT (dalej: Wniosek dot. rozporządzenia). Powyższe rozporządzenie ustanawia przepisy wykonawcze m.in. do art. 135 ust. 1 lit. gc) Dyrektywy VAT. Zgodnie z rozporządzeniem:

  1. Pojęcie funkcji zarządzania portfelem zawarte w definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi w art. 135 ust. 1 lit. gc) Dyrektywy VAT obejmuje co najmniej następujące usługi:
    1. strategiczne zarządzanie aktywami;
    2. operacyjne zarządzanie aktywami.
  2. Pojęcie funkcji administrowania zawarte w definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi w art. 135 ust. 1 lit. gc) Dyrektywy VAT obejmuje co najmniej następujące usługi:
    1. obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;
    2. nadzór nad przestrzeganiem wymogów regulacyjnych;
    3. prowadzenie rejestrów posiadaczy jednostek uczestnictwa;
    4. ustalenia umowne (w tym wysyłanie świadectw);
    5. prowadzenie dokumentacji;
    6. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
    7. wycena i ustalanie cen.

Ze względu na charakter tych czynności i rozdzielność w ich wykonywaniu, nie ulega wątpliwości, że definicję zarządzania funduszami inwestycyjnymi spełnia samodzielnie każda z wymienionych usług.

Powyższe czynności są, co do istoty tożsame z czynnościami, które Spółka wykonuje w ramach zarządzania portfelem Funduszu na podstawie Umowy, wymienionymi w opisie zdarzenia przyszłego niniejszego wniosku.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy można przyporządkować odpowiadającym im kategoriom z Wniosku dot. rozporządzenia. Przykłady tych czynności wraz z przyporządkowaniem ich do kategorii zawartych we Wniosku dot. rozporządzenia są następujące:

pkt l a)

  • przeprowadzanie analizy oraz wyceny przedinwestycyjnej nabywanych wierzytelności do portfela,
  • rekomendacja w zakresie oferty cenowej;

pkt 1 b)

  • reprezentowanie Funduszu w procesie inwestycyjnym, w tym między innymi dokonywanie badania stanu wierzytelności/pakietów przed złożeniem oferty, składanie ofert i negocjowanie warunków zakupu i sprzedaży wierzytelności,
  • nabywanie wierzytelności do portfela inwestycyjnego Funduszu,
  • obsługiwanie wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  • podejmowanie działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności sekurytyzowanych (za pośrednictwem podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej),
  • zawieranie ugody z dłużnikami, których wierzytelności wchodzą w skład portfela w tym między innymi rozłożenia spłaty na raty, prowadzenie korespondencji i kierowanie do dłużników wezwań do zapłaty,
  • zbywanie wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  • wyrażanie zgody na przejęcie wierzytelności sekurytyzowanych przez osoby trzecie;

pkt 2 a)

  • prowadzenie ewidencji analitycznej wierzytelności wchodzących w skład portfela w zakresie niezbędnym do prawidłowego ustalenia bieżącej wartości świadczeń wynikających z poszczególnych wierzytelności sekurytyzowanych,
  • prowadzenie windykacji sądowej (za pośrednictwem podmiotów uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej, tj. radców prawnych, adwokatów, innych podmiotów uprawnionych), w tym podejmowanie działań zmierzających do zabezpieczenia, dochodzenia lub egzekucji świadczeń wynikających z wierzytelności oraz zapewnianie należytej ochrony interesów Funduszu w toku postępowań sądowych, w tym zabezpieczających, lub egzekucyjnych, które będą prowadzone celu uzyskania świadczeń z wierzytelności,
  • prowadzenie ksiąg pomocniczych Funduszu, które stanowić będą część ksiąg rachunkowych Funduszu, zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. Nr 152 poz. 1223 ze zmianami) oraz sporządzania w imieniu i na rzecz Funduszu wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu stanowiących podstawę wpisu w księdze wieczystej lub rejestrze zastawów zgodnie z art. 195 Ustawy o FI lub mających moc prawną dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 194 Ustawy o FI i opatrywania pieczęcią Towarzystwa na podstawie pełnomocnictwa i w jego zakresie;

pkt 2 c)

  • przygotowywanie projektów dokumentów dotyczących zgłaszania Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zbioru danych związanego z nabywaniem Pakietów Wierzytelności lub wierzytelności sekurytyzowanych oraz innych projektów dokumentów skierowanych do Generalnego Inspektora Danych Osobowych w związku ze zgłoszeniem lub aktualizacją informacji, o których mowa w art. 41 ust. 1 Ustawy o ochronie danych osobowych i przekazywanie ich Funduszowi, w celu zadośćuczynienia przez Fundusz jako administratora danych osobowych obowiązkom wynikającym z ww. ustawy,
  • dokumentowanie źródeł decyzji inwestycyjnych dotyczących portfela zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z 4 marca 2009 r. w sprawie kontroli wewnętrznej, ewidencji zawartych transakcji, zapobiegania występowaniu konfliktów interesów oraz dokumentowania źródeł będących podstawą decyzji inwestycyjnych w towarzystwie funduszy inwestycyjnych, w tym do: (i) przygotowania dokumentu strategii inwestycyjnej dotyczącego Funduszu zgodnie z rozporządzeniem w sprawie kontroli i przedłożenia go Towarzystwu do akceptacji w terminie 1 miesiąca od daty podpisania Umowy oraz (ii) dokumentowania, w sposób określony w § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie kontroli transakcji, które nie zostały zawarte w ramach strategii inwestycyjnej,
  • przekazywanie Towarzystwu niezwłocznie informacji:
    1. dotyczących czynności wykonywanych w ramach Umowy niezbędnych do wykonania przez Towarzystwo lub Fundusz obowiązków określonych przepisami prawa,
    2. niezbędnych do przekazania organom Funduszu, depozytariuszowi, audytorowi lub KNF,
    3. niezbędnych do przekazywania przez Fundusz, lub przez posiadaczy certyfikatów Funduszu, informacji do organów podatkowych, w tym organów zagranicznych,
    4. o wszelkich zmianach danych dotyczących Spółki wpisanych w Krajowym Rejestrze Sądowym, w tym do przesłania w formie elektronicznej odpisu z KRS-u zawierającego ujawnione w KRS zmiany danych dotyczących Spółki,
    5. o wszelkich zmianach osób zatrudnionych w Spółce, które mają istotny wpływ na działalność Funduszu, w tym w szczególności na decyzje inwestycyjne wraz z przesłaniem opisu kwalifikacji i doświadczenia zawodowego w formacie PDF oraz informacji z Krajowego Rejestru Karnego;

pkt 2 f)

  • odbieranie od cedenta (inicjatora sekurytyzacji) i przechowywanie dokumentacji dotyczącej nabywanych do portfela wierzytelności,
  • przygotowanie i wystawianie oraz podpisywanie wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Fundusz i w jego zakresie,
  • przechowywanie i archiwizacja dokumentacji dotyczącej wierzytelności wchodzących w skład portfela,
  • składanie raportów, dokumentów i informacji o zysku zrealizowanym z danego pakietu wierzytelności, wartości umorzonych wierzytelności, wartości godziwej wierzytelności, wartości środków pieniężnych, które wpłynęły w danym okresie rozliczeniowym na rachunki pomocnicze Funduszu,
  • przedstawianie zaktualizowanych list wierzytelności, którymi zarządza Spółka oraz informacji o kosztach i uzyskanych wpływach środków pieniężnych odnoszących się do poszczególnych wierzytelności, w tym także nabywanych w ramach poszczególnych pakietów wierzytelności,
  • przekazywanie informacji dotyczących działań podejmowanych z związku z realizacją świadczeń wynikających z wierzytelności sekurytyzowanych w terminach uzgodnionych z Towarzystwem,
  • przygotowanie i przekazywanie wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu i ewidencji analitycznej nwierzytelności,
  • przygotowywanie i przedkładanie Towarzystwu raportów, w zakresie wskazanym w Umowie;

pkt 2 h)

  • dokonywanie wyceny wierzytelności wchodzących w skład portfela, a także pozyskiwanie na rzecz Funduszu wymaganej wyceny nieruchomości i ruchomości, stanowiących przedmiot zabezpieczenia wierzytelności sekurytyzowanych.

Powyższe przyporządkowanie jest jedynie pomocnicze i nie może być decydujące wobec spełnienia przez kompleksową usługę zarządzania portfelem Funduszu definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi interpretowaną zgodnie z orzecznictwem TSUE. Jednakże zdaniem Wnioskodawcy również na gruncie Wniosku dot. dyrektywy oraz Wniosku dot. rozporządzenia czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy spełniają definicję zarządzania. Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy także samodzielnie stanowią usługę zarządzania funduszami inwestycyjnymi na gruncie Wniosku dot. dyrektywy oraz Wniosku dot. rozporządzenia.

  1. Definicja Funduszu Inwestycyjnego

W kwestii zastosowania zwolnienia z VAT na gruncie VI Dyrektywy oraz definiowania specjalnego funduszu inwestycyjnego, na potrzeby regulacji tego aktu wypowiedział się także TSUE. Zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie JP Morgan Fleming Claverhouse Investment Trust plc. (C-363/05), specjalne fundusze inwestycyjne, o których mowa w tym przepisie to także zamknięte fundusze inwestycyjne. TSUE uznał także, iż swoboda państw członkowskich w zakresie wskazania funduszy, do których to zwolnienie będzie się stosować była ograniczona, a wyłączanie zamkniętych funduszy inwestycyjnych byłoby sprzeczne z zasadą neutralności podatkowej. Fundusz sekurytyzacyjny stanowi fundusz inwestycyjny zamknięty, który nie jest objęty żadnym wyłączeniem z zakresu zwolnienia na gruncie Dyrektywy. Powyższe jest zgodne z wnioskiem przedstawionym we wcześniejszej części niniejszego pisma, tj. stwierdzeniem, że Fundusz bez wątpienia spełnia warunki do uznania go a fundusz inwestycyjny.

Podsumowując, kompleksowa usługa zarządzania portfelem Funduszu stanowi usługę zarządzania funduszami inwestycyjnymi, która na gruncie Dyrektywy VAT powinna stanowić usługę zwolnioną z VAT.

  1. Usługi zarządzania a kompleksowość usług

Powyższe potwierdza orzecznictwo TSUE, w szczególności wyrok TSUE z dnia 21 marca 2007 r. sprawie Aktiebolaget NN v. Skatteverket (nr C-111/05). Zgodnie z wyrokiem należy stwierdzić, iż przypadku, gdy transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, w celu określenia, czy chodzi o dwa lub więcej świadczeń odrębnych, czy też o świadczenie jednolite, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana.

Okoliczności tych należy poszukiwać nie tylko w brzmieniu samych umów, ale także w praktyce ich wykonywania oraz w innych dokumentach i dowodach świadczących o naturze stosunku łączącego usługodawcę z usługobiorcą.

Ponadto, jak wskazuje się w orzecznictwie TSUE, ze świadczeniem złożonym mamy do czynienia sytuacjach, gdy:

  • dana czynność nie jest dla nabywcy celem samym w sobie, ale służy lepszemu wykorzystaniu usługi zasadniczej (pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usług zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lutego 1999 sprawie Card Protection Plan Ltd/Comissioners of Customs and Excise (C-349/96));

oraz

  • poszczególne czynności stanowią nierozerwalną z ekonomicznego punktu widzenia całość (jeżeli dwa lub więcej świadczeń dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lutego 1999 w sprawie Card Protection Plan Ltd/Comissioners of Customs and Excise (C-349/96)).

Stanowisko takie jest w pełni zgodne z bieżącym orzecznictwem TSUE, który w wyroku w sprawie Finanzamt Frankfurt am Main V-Hochst przeciwko Deutsche Bank AG (C-44/11) uznał, że usługa zarządzania portfelem inwestycji w ramach której podatnik w zamian za wynagrodzenie oraz w oparciu o własne uznanie podejmuje decyzje w przedmiocie nabywania i zbywania papierów wartościowych oraz decyzje te realizuje poprzez nabywanie i zbywanie tych papierów wartościowych, składa się z dwóch elementów, które są tak ściśle ze sobą powiązane, że stanowią one obiektywnie jednolite świadczenie gospodarcze. Bez względu na fakt, że sprawa dotyczyła zarządzania indywidualnym portfelem inwestycji a nie funduszem (jak to ma miejsce w przypadku Spółki) to konkluzje dotyczące natury świadczenia kompleksowego znajdują zastosowanie także w odniesieniu do usług wykonywanych przez Spółkę.

Zatem, w sytuacji, gdy spełnione są wymienione wyżej warunki, można mówić o świadczeniu kompleksowym, na które składa się czynność podstawowa, której wykonanie jest celem umowy zawartej przez podatnika z klientem, oraz czynności pomocnicze niezbędne do wykonania czynności podstawowej.

  1. Dotychczasowa praktyka władz skarbowych

Równocześnie, Spółka wskazuje, że w zbliżonych sprawach, organy podatkowe wydawały interpretacje potwierdzające fakt objęcia zwolnieniem z opodatkowania VAT usług analogicznych do świadczonych przez Spółkę, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. IPPP1/443-877/12-4/IGo, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. IPPP1/443-757/12-2/AS, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. IPPP1/443-365/12-2/AS, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 listopada 2011 r., sygn. IPPP1/443-1333/11-2/MP, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. IPPP1/443-1181/11-4/BS, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 października 2010 r., sygn. IPPP1-443-864/10-4I/R, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 marca 2010 r., sygn. IPPP1-443-213/10-4/EK, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 grudnia 2008 r., sygn. ILPP1/443-1107/08-3/BP, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2008 r., sygn. IPPP1-443-261/08-2/IZ, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej Poznaniu z dnia 15 stycznia 2008 r., sygn. ILPP1/443-314/07-2/BD oraz postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego z dnia 29 marca 2006 r., sygn. PV1443-1NII2006/JD.

  1. Podsumowanie

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż kompleksowa usługa zarządzania portfelem Funduszu, którą Spółka świadczy na rzecz Funduszu na podstawie podpisanej Umowy w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. będzie korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie