Zdaniem Wnioskodawcy,

1. Biorąc pod uwagę charakter usługi cash poolingu, nałożone na Spółkę obowiązki które wynikają z planowanej Umowy Wewnętrznej i Umowy Transferu, nie stanowią odpłatnego świadczenia usług na rzecz Koordynatora lub innych Uczestników systemu w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
2. W związku z uczestnictwem w strukturze cash poolingu i nabywaniem przez Spółkę kompleksowej usługi świadczonej przez Koordynatora, Spółka rozliczając podatek od towarów i usług zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (importu usług) może zastosować zwolnienie z opodatkowania VAT.

Ad. 1

Zdaniem Spółki, realizacja przez nią działań w ramach systemu cash pooling, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT). W ramach opisywanej struktury, Spółka nie jest bowiem usługodawcą, czego uzasadnienie przedstawia poniżej.

Przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011r. poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą VAT, wskazuje zamknięty katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT. Zgodnie z tym przepisem, opodatkowaniu VAT w Polsce podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Biorąc pod uwagę charakter działań podejmowanych w ramach struktury cash pooling, nie ma wątpliwości iż nie można ich zakwalifikować jako dostawy towarów. Tym samym, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny należy rozważyć czy istnieje możliwość zakwalifikowania działań podejmowanych przez Spółkę, jako odpłatnego świadczenia usług na rzecz Koordynatora lub pozostałych Uczestników struktury cash pooling.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe przepisy ustawy o VAT, należy wskazać, że w analizowanym stanie faktycznym, Spółka uczestnicząc w strukturze cash poolingowej nie wykonuje jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Koordynatora. Spółka stoi na stanowisku, iż jedynym podmiotem przejawiającym aktywność w zakresie zarządzania środkami finansowymi jest Koordynator, który świadczy na rzecz Spółki kompleksową usługę finansową. W konsekwencji, umożliwienie Koordynatorowi (przez Spółkę) dokonywania odpowiednich transferów środków finansowych w ramach systemu cash poolingu, nie stanowi czynności opodatkowanych VAT wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w szczególności nie jest to świadczenie (usług) na rzecz Koordynatora. Działania podejmowane przez Spółkę stanowią jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez Koordynatora usługi zarządzania środkami finansowymi, której beneficjentem jest Spółka. Również obciążenie lub uznanie Rachunku następuje automatycznie, bez konieczności zawierania odrębnych umów między Uczestnikami lub dodatkowej aktywności/ingerencji ze strony S.. Dlatego też w ocenie Spółki, obowiązki które realizuje ona przy okazji uczestnictwa w strukturze cash poolingu, powinny być poza zakresem opodatkowania VAT,

Przed wejściem w życie nowelizacji ustawy o VAT z dniem I stycznia 2011 r., przy kwalifikacji czynności/opodatkowania VAT, przepisy Ustawy o VAT odnosiły się do klasyfikacji statystycznych. W związku z tym, Spółka wskazuje, iż w świetle tych regulacji działania podejmowane przez S., które efektywnie polegać mają m. in. na udostępnieniu Rachunku Koordynatorowi (w celu realizacji przepływów środków pieniężnych pomiędzy Rachunkiem Spółki i Koordynatora) nie stanowiły usług w rozumieniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. (Dz. U. z 2008 r., nr 207, poz. 1293.; dalej: PKWIU z 2008 r.). Pojęcie usług dla celów podatku VAT oraz Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług nie są w pełni tożsame. Niemniej jednak, dodatkową okolicznością potwierdzającą, iż działania podejmowane w ramach opisanej struktury cash poolingowej będą poza zakresem opodatkowania VAT jest pogląd Urzędu Statystycznego w Warszawie wyrażony w opinii z dnia 6 grudnia 2002 r. (sygn. RE-5672-976a/2729/2002), w której wskazano, że:

(...) zgodnie z obowiązującą od dnia 1 lipca 1997 r. Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (Dz. U. nr 42, poz. 264.; dalej: PKWiU z 1997 r.) (...) oraz zgodnie z Klasyfikacją Wyrobów i Usług usługi są to czynności (będące końcowymi efektami działalności) o charakterze usługowym, świadczone przez podmioty gospodarcze (jednostki organizacyjne) na rzecz innych podmiotów gospodarczych (jednostek organizacyjnych) lub na rzecz ludności. Opisane czynności Spółki nie spełniają ww. zasad i nie stanowią usług w rozumieniu Klasyfikacji PKWiU (KWiU). Opisane czynności klientów Banku nie spełniają ww. zasad i nie stanowią usług w rozumieniu Klasyfikacji PKWiU.

Organ statystyczny w powyższej opinii uznał, iż w przypadku działań podejmowanych w ramach cash poolingu usługa świadczona jest jedynie przez ten podmiot, który organizuje operacje przepływów środków pieniężnych. Natomiast pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są odbiorcami tych usług. W konsekwencji, uczestnictwo Spółki w systemie cash poolingu oraz działania przez nią podejmowane w ramach systemu, nie są świadczeniem usług, a zatem pozostają poza zakresem opodatkowania VAT.

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Między innymi, w interpretacji z dnia 31 marca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPP1/443-27/09/KM) stwierdził, iż:

(...) czynności wykonywane przez uczestników usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową na podstawie zawartych umów, w tym także przez Wnioskodawcę, umożliwiających bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash-poolingu nie stanowią odrębnego świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 cyt. ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Sposób kwalifikacji cash poolingu przez organy podatkowe nie zmienił się również w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. (tj. od momentu, gdy klasyfikacja statystyczna nie jest główną wytyczną przy klasyfikowaniu usług dla celów podatku VAT). Przykładowo w interpretacji z dnia 13 września 2011 r. (nr IPPP3/443-883/11-5/JF) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził: Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka wraz z innymi uczestnikami, zamierza skorzystać z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling,) obsługiwanej przez bank. Z tytułu świadczenia wskazanej usługi bank będzie otrzymywać od uczestników systemu Cash poolingu wynagrodzenie. Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash-pooIingu należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w roli usługodawcy będzie występował bank, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest cash pooling i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie.

Analogiczny pogląd został wyrażony przez organy podatkowe m. in. w:

• interpretacji indywidualnej z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (sygn. IPTPP2/443-525/12-2/PR),
• interpretacji indywidualnej z dnia 21 listopada 2011 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-1346/11-3/MP),
• interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-1063/09-2/AW),
• interpretacji indywidualnej z dnia 10 lutego 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1-443-2175/08-2/AK),
• interpretacji indywidualnej z dnia 23 lipca 2009r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),
• interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2008r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (IBPP2/443-267/08/ICz).

Wobec powyższego zdaniem Spółki, w ramach struktury cash poolingu Spółka nie podejmuje działań podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Dlatego też, działania Spółki są poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, a Spółka z tytułu ich realizacji nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT.

Ad. 2

Zdaniem Spółki, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. w związku z uczestnictwem S. w systemie cash poolingu, usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Koordynatora powinny być rozpoznawane przez Spółkę jako import usług zwolnionych z VAT.

Aby ustalić podmiot zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu świadczenia przez Koordynatora kompleksowej usługi cash poolingu, w pierwszej kolejności należy określić miejsce jej świadczenia. Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest generalnie miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności.

Jednocześnie, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nie posiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Mając na uwadze powyższe przepisy w kontekście przedstawionego stanu faktycznego, Spółka jako uczestnik cash poolingu jest nabywcą usług zarządzania płynnością finansową świadczonego przez Koordynatora. Dlatego też, miejscem świadczenia tej usługi, zgodnie z wyżej cytowanym art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, jest państwo siedziby Spółki tj. Polska (wyjątki przewidziane w art. 28c - 28h ustawy o VAT nie będą miały zastosowania do sytuacji S.). W konsekwencji Spółka, jako nabywca kompleksowej usługi w ramach cash poolingu będzie zobowiązana do rozliczenia podatku należnego na zasadzie importu usług z tytułu czynności wykonywanych przez Koordynatora, których miejscem opodatkowania jest terytorium kraju usługobiorcy. S. jest zatem zobowiązany do poprawnego określenia stawki lub zwolnienia od VAT w odniesieniu do tej usługi, zgodnie z polskimi przepisami o VAT.

Począwszy od 1 stycznia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, która wprowadziła istotne zmiany dotyczące definiowania usług zwolnionych z opodatkowania VAT. Znowelizowane przepisy zlikwidowały załącznik nr 4 do ustawy o VAT, który zawierał katalog towarów i usług zwolnionych z podatku. Zgodnie z uzasadnieniem zmian w nowelizacji, przy określaniu zakresu zwolnień odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego, prawa krajowego oraz orzecznictwa sądów. Od tego czasu katalog usług zwolnionych z VAT został ujęty w art. 43 ust. 1. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy o VAT zwolnione z opodatkowania są między innymi usługi:

• udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT),
• w zakresie depozytów środków pieniężnych prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych przekazów i transferów pieniężnych długów czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług; (art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT).

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że analiza charakteru czynności które są faktycznie wykonywane przez Koordynatora w ramach świadczenia usług cash poolingu prowadzi do konkluzji, iż czynności te zawierają się w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy o VAT, tj:

• z jednej strony, w ramach struktury cash poolingu Koordynator udziela Spółce finansowania i tym samym świadczy na rzecz S. usługę określoną w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, a jednocześnie
• Koordynator prowadzi Rachunek oraz dokonuje na nim rozliczeń, co składa się na usługę określoną w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W świetle powyższego, Spółka stoi na stanowisku, iż świadczenie przez Koordynatora usług wspólnego zarządzania płynnością finansową (cash pooling) stanowi na gruncie ustawy o VAT świadczenie zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust 1 pkt 38 oraz 40 ustawy o VAT.

Zwolnienie z VAT usług Koordynatora potwierdza również treść przepisów unijnych. Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. b i d Dyrektywy 2006/112 z podatku VAT zwolnione są transakcje:

• udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę,
• łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Należy podkreślić, że czynności zwolnione z opodatkowania według Dyrektywy 2006/112 ustala się ze względu na charakter świadczonych usług, a nie podmiot je świadczący lub ich odbiorcę. Jak wynika z orzecznictwa ETS, ocena czy wykonywane usługi należy kwalifikować, jako czynności korzystające ze zwolnienia z opodatkowania, powinna być dokonana w świetle charakteru realizowanego świadczenia oraz jego celu. Istotne jest by usługi, które są objęte zwolnieniem spełniały specyficzne i istotne funkcje, charakterystyczne dla usług zwolnionych wskazanych w Dyrektywie.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, usługi świadczone przez Koordynatora na rzecz S. w ramach systemu cash pooling, swoim charakterem i funkcją wypełniają przesłanki wskazane w art. 135 ust. 1 lit. b id Dyrektywy 2006/112 dla zwolnienia ich z opodatkowania VAT.

Podsumowując, Spółka uważa, iż kompleksowa usługa wykonywana przez Koordynatora powinna być uznana za usługę zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 Ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanach faktycznych.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane oddzielne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi tj. Dz. U. z 2012r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 793 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie