Czy planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum Logistycznego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 09.09.2015, sygn. ILPP1/4512-1-457/15-4/MD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum Logistycznego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2015 r. (data wpływu 19 czerwca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 sierpnia 2015 r. (data wpływu 13 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 11 sierpnia 2015 r. (data wpływu 13 sierpnia 2015 r.) o informacje doprecyzowujące opisane zdarzenie przyszłe.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, posiada siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Od wielu lat Spółka prowadzi działalność w dwóch obszarach. W ramach przedsiębiorstwa Spółki należy wyróżnić:

Centrum logistyczne, w ramach którego na szeroką skalę świadczone są usługi magazynowania, najmu powierzchni magazynowych, transportu drogowego i kolejowego, usługi związane z terminalem kontenerowym oraz prowadzonym przez Spółkę składem celnym (dalej: Centrum Logistyczne),
Nieruchomości, na której zlokalizowany jest zakład produkcyjny, wydzierżawiane na rzecz międzynarodowego koncernu, który w zakładzie tym realizuje szereg etapów związanych z produkcją oraz montażem samochodów (dalej: Zakład Produkcyjny).

Planowany jest podział Spółki, poprzez wydzielenie jednego z obszarów biznesu (Centrum Logistycznego) do odrębnej spółki działającej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka Przejmująca), co nastąpi na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, dalej: KSH), czyli w ramach tzw. podziału przez wydzielenie. Celem podziału jest planowane od dawna, uzasadnione ekonomicznie i zgodne z obecnymi uwarunkowaniami biznesowymi oddzielenie obu obszarów działalności realizowanych obecnie w ramach Spółki, to jest Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego pomiędzy dwa odrębne podmioty prawne (spółki kapitałowe), tj. Centrum Logistyczne ma funkcjonować po podziale Spółki w ramach Spółki Przejmującej a Zakład Produkcyjny niezmiennie w ramach Spółki.

W ramach Centrum Logistycznego funkcjonującego obecnie w strukturach Spółki, prowadzona jest działalność obejmująca świadczenie usług:

magazynowania w oparciu o będące w dyspozycji Spółki nowoczesne magazyny o łącznej powierzchni ok. 150.000 m2, Spółka świadczy usługi najmu powierzchni magazynowych (wraz z usługami serwisowymi obejmującymi sprzątanie terenów zewnętrznych, odśnieżanie dachów i terenów zewnętrznych, ochronę i monitoring, okresowe przeglądy budowlane, rozliczanie dostawców mediów) oraz kompleksowe usługi magazynowania obejmujące nie tylko przechowywanie towarów, ale również szereg usług dodanych takich jak:
1. foliowanie i etykietowanie,
2. kompletacja,
3. monitoring i zwalczanie szkodników tytoniowych,integracja IT,
4. zarządzanie datami ważności,
5. zarządzanie zwrotami,
6. gospodarka pustymi paletami,
7. aktywne zarządzanie stanami magazynowymi,
8. raportowanie,
usługi związane z terminalem kontenerowym w oparciu o terminal kontenerowy będący własnością Spółki świadczone są usługi terminalowe takie jak:
1. przeładunek i składowanie kontenerów,
2. naprawy, czyszczenie, mycie, plombowanie kontenerów,
3. przepakowywanie,
4. formowanie i rozformowywanie kontenerów,
transportu drogowego i kolejowego przy wykorzystaniu zarówno własnych środków transportu, jak również działając jako spedytor, Spółka zapewnia transport towarów z i do magazynów, którymi dysponuje. Usługi świadczone przez Spółkę dotyczą zarówno transportu drogowego, jak również transportu kolejowego,
usługi związane ze składem celnym w ramach Spółki funkcjonuje skład celny, dzięki któremu świadczone przez Spółkę usługi magazynowania w magazynach i terminalu są również rozszerzane o kompleksową obsługę celną przesyłek.

Prowadzona na szeroką skalę działalność Centrum Logistycznego wymaga zaangażowania szerokiego grona kilkudziesięciu pracowników, których Spółka zatrudnia. W przypadku działalności jaka jest prowadzona w ramach Centrum Logistycznego, niezwykle istotnym czynnikiem jest właściwa organizacja pracy. Każdy z kilkudziesięciu pracowników Spółki ma ściśle określony zakres obowiązków oraz obszarów, za które odpowiada. Znajduje to odzwierciedlenie między innymi w rozbudowanym schemacie organizacyjnym Spółki.

W prowadzone przez Spółkę Centrum Logistyczne zaangażowanych jest szereg aktywów o znaczącej wartości. W szczególności są to nieruchomości (m.in. grunty oraz zlokalizowane na nich hale magazynowe, obiekty socjalne, budowle związane z infrastrukturą Centrum Logistycznego), wyposażenie poszczególnych obiektów (np. regały wysokiego składowania), różnego rodzaju maszyny i urządzenia (np. wózki widłowe, dźwigi przeładunkowe, lokomotywy manewrowe).

Centrum Logistyczne prowadzi działalność przede wszystkim w oparciu o długoterminowe umowy. Część umów dotyczy wyłącznie wynajmu powierzchni magazynowej, gdzie czynności związane z obsługą procesu magazynowania są realizowane samodzielnie przez kontrahenta Spółki. W odniesieniu do istotnej części powierzchni magazynowych, w ramach działalności Centrum Logistycznego zawarte są natomiast umowy świadczenia kompleksowych usług magazynowania, na mocy których poza wynajmem powierzchni magazynowych świadczonych jest szereg różnego rodzaju wymienionych wyżej usług towarzyszących. Poza długoterminowymi umowami generującymi większość przychodów Centrum Logistycznego, uzyskiwane są również przychody z jednorazowych zleceń dotyczących przede wszystkim terminalu kontenerowego.

Druga część działalności związana jest z Zakładem Produkcyjnym. Zakład Produkcyjny powstał kilkanaście lat temu. Został on wybudowany przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka Celowa), która w roku 2012 została przejęta przez Spółkę w ramach procesu połączenia spółek.

Genezą powstania Zakładu Produkcyjnego było zwiększenie mocy produkcyjnych Koncernu przy wykorzystaniu gruntów, infrastruktury i środków będących w dyspozycji i możliwych do pozyskania przez Spółkę Celową ze źródeł zewnętrznych. W wyniku długotrwałych negocjacji uzgodniona została formuła wspólnego przedsięwzięcia Spółki Celowej oraz Koncernu. Spółka Celowa zobowiązała się do wybudowania Zakładu Produkcyjnego, który następnie został w całości wydzierżawiony na okres kilkunastu lat przez Spółkę Celową na rzecz Koncernu.

Ze względu na szereg czynników takich jak chociażby wymogi banków finansujących budowę Zakładu Produkcyjnego, warunki stawiane przez Koncern związane z zachowaniem odpowiedniej kontroli nad Zakładem Produkcyjnym, czy też dywersyfikację ryzyk biznesowych towarzyszących różnym obszarom działalności prowadzonej przez wspólników Spółki Celowej oraz podmioty z nimi powiązane, podjęta została decyzja o utworzeniu nowego podmiotu dedykowanego realizacji przedsięwzięcia związanego z Zakładem Produkcyjnym.

Celem przedsiębiorstwa Spółki Celowej było wybudowanie Zakładu Produkcyjnego, wydzierżawienie całego Zakładu Produkcyjnego na rzecz Koncernu, gdzie koszty finansowania i inne koszty Spółki Celowej związane z Zakładem Produkcyjnym miały być pokryte przychodami z dzierżawy. Miało to umożliwiać nie tylko generowanie bieżącego zysku z tytułu dzierżawy, ale również umożliwić zachowanie przez Spółkę Celową znaczącego majątku w postaci Zakładu Produkcyjnego po zakończeniu dzierżawy i spłacie kredytów.

Kluczowym etapem działalności przedsiębiorstwa Spółki Celowej była faza negocjacji, budowy oraz rozbudowy Zakładu Produkcyjnego. Wymagało to dużego zaangażowania szerokiego grona osób w działalność Spółki Celowej. Po zakończeniu fazy inwestycji i oddaniu Zakładu Produkcyjnego w dzierżawę, prowadzenie przedsiębiorstwa wymagało znacząco mniejszego zaangażowania ograniczającego się do bieżących kontaktów z dzierżawcą dotyczących wykonywania umowy, kontaktów z podmiotami finansującymi działalność Spółki Celowej, zawieraniem za pośrednictwem agentów umów ubezpieczenia od zdarzeń losowych w odniesieniu do Zakładu Produkcyjnego oraz zlecaniem podmiotom zewnętrznym usług wsparcia, np. usług prowadzenia ksiąg rachunkowych, czy usług doradczych. Ten ograniczony zakres czynności, przez wiele lat, tj. do momentu przejęcia Spółki Celowej przez Spółkę, realizowany był bezpośrednio przez Zarząd Spółki Celowej.

W kolejnych latach, w ramach Zakładu Produkcyjnego realizowane były dodatkowe inwestycje obejmujące budowę kolejnej hali produkcyjnej, budynków socjalnych czy też budowę dodatkowego parkingu dla osób wykonujących pracę w Zakładzie Produkcyjnym.

Przedsiębiorstwo Spółki Celowej dysponowało aktywami w postaci kompleksu gruntów, budynków i budowli tworzących Zakład Produkcyjny, w tym jego infrastrukturę. Spółka Celowa posiadała również aktywa będące w dyspozycji zasadniczo każdego przedsiębiorstwa prowadzącego działalność, tj. należności czy też środki pieniężne. Z przedsiębiorstwem Spółki Celowej nieodłącznie związane były również zobowiązania. Kluczowym zobowiązaniem były zobowiązania z tytułu otrzymanych przez Spółkę Celową kredytów finansujących inwestycje w Zakład Produkcyjny.

Jedynym istotnym źródłem przychodów Spółki Celowej, pomijając takiego rodzaju przychody jak odsetki czy różnice kursowe, były przychody z zawartych z Koncernem umów dzierżawy, tj. umowy dzierżawy Zakładu Produkcyjnego oraz towarzyszącej umowy dzierżawy parkingu dla pracowników Koncernu.

Przedsiębiorstwo Spółki Celowej, w ramach której funkcjonował Zakład Produkcyjny istniało przez okres około 10 lat. W roku 2012, między innymi w związku z trudną sytuacją na rynku, na którym działalność prowadziła część spółek powiązanych ze Spółkę Celową, jak również oczekiwaniami banku finansującego inwestycję w Zakład Produkcyjny, konieczne było dokonanie reorganizacji grupy kapitałowej, w ramach której funkcjonowała m.in. Spółka oraz Spółka Celowa. Z dokonanych analiz wynikało, że konieczna jest zmiana priorytetów towarzyszących strukturyzacji grupy kapitałowej i stworzenie w ramach grupy kapitałowej silnego podmiotu posiadającego zarówno aktywa o znaczącej wartości, jak również wysokie i stabilne przychody wynikające z długoterminowych umów zawieranych z podmiotami o wysokiej wiarygodności finansowej. W konsekwencji, podjęta została wówczas decyzja o realizacji procesu połączenia spółek, na mocy którego Spółka przejęła między innymi Spółkę Celową, której przedsiębiorstwo jak zostało już wskazane związane było wyłącznie z realizacją umowy zawartej z Koncernem.

Tym samym, od kilku lat działalność Spółki dzieli się na dwa wskazywane już obszary, tj. Centrum Logistyczne oraz Zakład Produkcyjny. Fakt przejęcia Spółki Celowej przez Spółkę nie wpłynął na sposób prowadzenia działalności w zakresie Zakładu Produkcyjnego. W związku z połączeniem spółek, przedsiębiorstwo Spółki Celowej stało się jedynie częścią przedsiębiorstwa Spółki. Fakt konsolidacji znacząco wzmocnił sytuację majątkową i finansową Spółki, niemniej jednak zakres aktywów związanych z Zakładem Produkcyjnym, zobowiązań funkcjonalnie związanych z tym obszarem działalności, czy też obowiązujących umów, nie uległ zmianie. Co więcej, mająca miejsce konsolidacja nie wpłynęła na grono osób zarządzających przejętym od Spółki Celowej przedsiębiorstwem. Niezmiennie funkcje te były i wciąż pozostają wykonywane bezpośrednio przez Zarząd przy wsparciu podmiotów zewnętrznych takich jak podmiot świadczący usługi w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych czy też doradców Zarządu. W szczególności, formalne połączenie podmiotów nie spowodowało pełnej integracji przedsiębiorstw w zakresie organizacyjnym i funkcjonalnym. W praktyce nie mogło to nastąpić z uwagi na wskazywaną specyfikę i zróżnicowanie obu obszarów działalności.

Poziom niezależności i samodzielności Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego pozostaje wciąż na bardzo wysokim poziomie. Każda z części przedsiębiorstwa może samodzielnie funkcjonować w ramach dwóch podmiotów (spółek prawa handlowego) bez konieczności podejmowania jakichkolwiek istotnych dodatkowych działań jak np. dodatkowe zatrudnienia, dodatkowy zakup istotnych aktywów, poszukiwanie nowych kontrahentów, zawieranie dodatkowych znaczących umów, pozyskiwanie nowych źródeł finansowania itd. W szczególności obydwa obszary działalności Spółki nie są od siebie zależne. Pomiędzy Zakładem Produkcyjnym a Centrum Logistycznym nie dochodzi do jakichkolwiek wzajemnych świadczeń.

Doskonałym potwierdzeniem powyższej tezy jest sposób, w jaki Zakład Produkcyjny funkcjonował przez okres około 10 lat, tj. przed przejęciem Spółki Celowej przez Spółkę, gdzie Zakład Produkcyjny tworzył przedsiębiorstwo Spółki Celowej z powodzeniem funkcjonujące na rynku.

Wyodrębnienie obu obszarów działalności ma przy tym miejsce nie tylko w obszarze organizacyjnym, funkcjonalnym oraz finansowanym. Tereny Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego są wyodrębnione na gruncie prawnym, jak również wyodrębnione funkcjonalnie. Są to odrębne kompleksy, działające niezależnie, mające odrębną infrastrukturę, do której media dostarczane są na mocy odrębnych umów, ochraniane przez inne podmioty itd.

Pomimo braku integracji organizacyjnej i funkcjonalnej, w związku z połączeniem nastąpiła natomiast częściowa integracja obu przedsiębiorstw na gruncie finansowym. Wynika to z wymogów prawnych (prowadzenie ksiąg rachunkowych dla całej Spółki) oraz wspólnego zarządzania finansami Spółki, w tym alokacją nadwyżek finansowych oraz finansowaniem kolejnych inwestycji realizowanych przez Spółkę, przy zachowaniu jednak wydzielenia finansowego obu obszarów Spółki dla celów zarządczych. Przyjęty system ewidencji księgowej umożliwia identyfikację przychodów i kosztów dotyczących Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego. Tak jak zostało wskazane, w ramach części przedsiębiorstwa związanej z Zakładem Produkcyjnym przychody uzyskiwane są wyłącznie od jednego kontrahenta. Uwzględniając dodatkowo specyfikę tego obszaru działalności, identyfikacja przychodów, jak również kosztów bezpośrednich w podziale na Centrum Logistyczne oraz Zakład Produkcyjny jest dokonywana. Odpowiednio jest to uwzględnione w zakładowym planie kont tworzonym z uwzględnieniem tzw. miejsc powstania kosztów. Z naturalnych względów nie są dzielone natomiast koszty zarządu czy też zobowiązania publicznoprawne.

Dzięki ewidencji analitycznej oraz przyjętemu systemowi rejestracji operacji gospodarczych, istnieje możliwość przyporządkowania poszczególnych pozycji aktywów i zobowiązań Spółki do Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego. Co więcej, wydzielenie finansowe ma miejsce nie tylko na poziomie analitycznym. W szczególności, przychody uzyskiwane z działalności Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego przekazywane są przez kontrahentów na odrębne rachunki bankowe.

Dla celów zarządczych (oceny efektywności prowadzonej działalności, planowania inwestycyjnego itp.) Centrum Logistyczne, jak i Zakład Produkcyjny są traktowane jak odrębne centra zysków. Pomimo, że formalnie Centrum Logistyczne i Zakład Produkcyjny funkcjonują w ramach jednego podmiotu prawnego, to ocena efektywności prowadzonej działalności jest dokonywana odrębnie. Możliwe jest to przede wszystkim dzięki wysokiemu poziomowi wydzielenia i odpowiedniej ewidencji poszczególnych zdarzeń gospodarczych. Każda z części przedsiębiorstwa Spółki realizuje przy tym odrębne zadania gospodarcze. Odmienna jest również strategia i zakres działań w zakresie budowania wizerunku oraz rozwoju obu obszarów działalności.

Realizacja kolejnych przedsięwzięć inwestycyjnych, konieczność pozyskiwania dodatkowych środków w korespondencji ze zmieniającym się otoczeniem rynkowym, znacznie lepszą niż kilka lat temu sytuacją finansową Spółki oraz związanymi z tym oczekiwaniami ze strony kontrahentów w zakresie powrotu do wyodrębniania poszczególnych obszarów biznesowych do odrębnych spółek, skłaniają Zarząd do rozważań o podziale Spółki, który ma polegać na podziale Spółki, poprzez wydzielenie Centrum Logistycznego do odrębnej spółki działającej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka Przejmująca). Celem podziału jest oddzielenie obszarów działalności realizowanych obecnie w ramach Spółki, to jest Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego, tj. w dużej mierze powrót do funkcjonującego przez wiele lat modelu biznesowego.

W wyniku rozważanego podziału Spółki Spółka Przejmująca wstąpi z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki Spółki, które określone zostaną w planie podziału, a będą to wszelkie prawa i obowiązki Spółki przypisane do wyodrębnionego w ramach Spółki Centrum Logistycznego (zgodnie z funkcjonującymi obecnie zasadami wydzielenia Centrum Logistycznego). Na Spółkę Przejmującą przejdą między innymi przypisane do Centrum Logistycznego prawa własności nieruchomości, ruchomości, w tym urządzeń, wyposażenie, wierzytelności, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach przyporządkowanych Centrum Logistycznemu wskazane w planie podziału, odpowiednie wartości niematerialne i prawne, dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczącej Centrum Logistycznego, prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych wydanych Spółce a związane z działalnością Centrum Logistycznego, prawa z umów i porozumień handlowych z kontrahentami, w części przypisanej do Centrum Logistycznego, według stanu na dzień wydzielenia. Aktywa związane z Zakładem Produkcyjnym pozostaną natomiast w Spółce. W związku z niezależnością obu obszarów działalności Spółki, realizacja podziału nie będzie powodowała konieczności realizacji po podziale świadczeń pomiędzy Spółką oraz Spółką Przejmującą, które byłyby niezbędne dla niezakłóconego kontynuowania działalności Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku z dnia 11 sierpnia 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że w odniesieniu do pkt 1 wezwania zgodnie z tym co Wnioskodawca wskazał we wniosku z dnia 17 sierpnia 2015 r. w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, kluczowe dla rozstrzygnięcia zagadnienia objętego złożonym wnioskiem pozostaje to, czy Centrum Logistyczne, które będzie wydzielane do odrębnej istniejącej spółki kapitałowej jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Przepis ten zawiera definicję pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa zgodnie z którą: zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa (zcp) stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Genezą złożenia przez Wnioskodawcę wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest ocena, czy w sytuacji, w jakiej przedstawił to Wnioskodawca, Centrum Logistyczne należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów prawa podatkowego, w tym ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawcy znane są przytaczane w wezwaniu regulacje ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa zobowiązujące składającego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej. Z tego też względu, Wnioskodawca w rozbudowany i szczegółowy sposób wskazał na zasady funkcjonowania przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz zasady wydzielenia w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy Centrum Logistycznego wyszczególniając obszary organizacyjny, finansowy oraz funkcjonalny.

W ocenie Wnioskodawcy, składając wniosek jest on zobowiązany do precyzyjnego przedstawienia stanu przyszłego, co nie oznacza jednak, że Wnioskodawca zobowiązany jest do samodzielnego rozstrzygnięcia w przedstawionym stanie przyszłym, czy przedmiot transakcji należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów prawa podatkowego, w tym ustawy o podatku od towarów i usług. Jest to bowiem przedmiotem złożonego wniosku.

Biorąc powyższe pod uwagę, odwołując się przy tym do treści otrzymanego wezwania, definicji pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawartej w ustawie o podatku od towarów i usług, jak również przedstawionych w stanie przyszłym zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, zdaniem Wnioskodawcy:

Centrum Logistyczne będzie stanowić wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych; w ocenie Wnioskodawcy mógłby on zarazem stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;
Centrum Logistyczne będzie posiadać samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym;
Centrum Logistyczne będzie stanowiło potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W odniesieniu do pkt 2 przedmiotem wydzielenia będą wszystkie składniki majątku (materialne i niematerialne) związane z Centrum Logistycznym w tym wszystkie zobowiązania związane z Centrum Logistycznym. Żadne wyłączenia w tym zakresie nie są przewidywane.

W odniesieniu do pkt 3 zgodnie z tym, co zostało wskazane w złożonym wniosku, w związku z niezależnością obu obszarów działalności Spółki, realizacja podziału nie będzie powodowała konieczności realizacji po podziale świadczeń pomiędzy Spółką oraz Spółką Przejmującą, które byłyby niezbędne dla niezakłóconego kontynuowania działalności Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, przypisany do Centrum Logistycznego zespół składników majątkowych będzie wystarczający do samodzielnego prowadzenia działalności operacyjnej a prowadzenie działalności przez wydzieloną część przedsiębiorstwa nie będzie wymagać udziału pozostałych struktur działalności Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie art. 6 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: Ustawa VAT), planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum Logistycznego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum Logistycznego do osobnej spółki kapitałowej nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, gdzie z kolei w art. 7 ust. 1 ustawy VAT wskazane jest, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak wynika z kolei z art. 6 pkt 1 ustawy VAT, z zakresu opodatkowania podatkiem VAT wyłączono transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Dla rozstrzygnięcia analizowanej sprawy, kluczowe znaczenie ma to, czy w ramach planowanej transakcji podziału Spółki dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W praktyce, należy zatem rozstrzygnąć, czy Centrum Logistyczne, które będzie wydzielane do odrębnej istniejącej spółki kapitałowej jest zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy VAT, a dokładnie w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT, który zawiera definicję pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Uznanie Centrum Logistycznego za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT będzie skutkowało brakiem opodatkowania planowanego podziału Spółki podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

Zorganizowana cześć przedsiębiorstwa (zcp) w myśl art. 2 pkt 27e ustawy VAT stanowi organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że podstawowym warunkiem uznania określonego zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest to, aby wystąpiły w nim zarówno składniki materialne, jak i niematerialne, w tym zobowiązania. Zespół ten powinien umożliwiać prowadzenie na jego bazie niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego określone zadania. Ponadto powinien być on wydzielony organizacyjnie i finansowo w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana cześć przedsiębiorstwa nie jest zatem jedynie prostą sumą składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Istotne jest to, aby te składniki były odpowiednio powiązane i umożliwiały samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej.

Przyjmuje się, że aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana cześć przedsiębiorstwa, spełnione muszą być wszystkie poniższe warunki:

musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten powinien być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki przedsiębiorstwa powinny być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania.

Nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać odpowiednią odrębnością organizacyjno-funkcjonalną, jak również finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

Powszechnie przyjmuje się, że dla oceny kwalifikacji części przedsiębiorstwa jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu Ustawy CIT kluczowe znaczenie ma to, czy dana część przedsiębiorstwa może stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Wysoki poziom samodzielności i niezależności Centrum Logistycznego nie budzi wątpliwości. Jak zostało wskazane w przedstawionym stanie przyszłym, dla celów zarządczych oba obszary działalności Spółki są kwalifikowane odrębnie. Pomimo, że formalnie oba obszary funkcjonują w ramach jednego podmiotu prawnego, to ocena efektywności prowadzonej działalności jest dokonywana odrębnie, co podyktowane jest odmiennym przedmiotem działalności, całkowicie innym sposobem zarządzania, odrębnymi kontrahentami, niezależnymi źródłami finansowania, czy też planami dalszego rozwoju. Poziom niezależności i samodzielności obu obszarów działalności jest bardzo wysoki. Każda z części przedsiębiorstwa może samodzielnie funkcjonować w ramach dwóch podmiotów prawa (spółek prawa handlowego) bez konieczności podejmowania jakichkolwiek istotnych dodatkowych działań jak np. dodatkowe zatrudnienia, dodatkowy zakup istotnych aktywów, poszukiwanie nowych kontrahentów, zawieranie dodatkowych znaczących umów, pozyskiwania nowych źródeł finansowania itd. Wyodrębnienie obu obszarów działalności ma przy tym miejsce nie tylko w obszarze organizacyjnym, funkcjonalnym oraz finansowanym. Tereny Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego są wyodrębnienia na gruncie prawnym, jak również wyodrębnione funkcjonalnie. Są to odrębne kompleksy, działające niezależnie, mające odrębną infrastrukturę, do której media dostarczane są na mocy odrębnych umów, ochraniane przez inne podmioty itd. Doskonałym potwierdzeniem samodzielności i niezależności Zakładu Produkcyjnego od Centrum Logistycznego jest sposób, w jaki Zakład Produkcyjny funkcjonował przez okres około 10 lat, przed przejęciem Spółki Celowej przez Spółkę, gdzie Zakład Produkcyjny tworzył przedsiębiorstwo Spółki Celowej z powodzeniem funkcjonując na rynku.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Wnioskodawcy nie powinno budzić żadnych wątpliwości, że poziom wydzielenia organizacyjno-funkcjonalnego Centrum Logistycznego jest bardzo wysoki i spełnione są wszystkie przesłanki do uznania Centrum Logistycznego za zcp.

Interpretując definicję zcp, powszechnie przyjmuje się, że wydzielenie finansowe powinno polegać na wydzieleniu ewidencyjnym aktywów, pasywów oraz przychodów i kosztów związanych ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa. Dominuje pogląd, zgodnie z którym wyodrębnienie finansowe nie oznacza pełnej samodzielności i niezależności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W przedmiotowej sprawie bez wątpienia ma miejsce wystarczający poziom wydzielenia finansowego pod kątem ewidencyjnym. Prowadzona ewidencja księgowa umożliwia identyfikację przychodów i kosztów dotyczących działalności obu obszarów działalności Spółki. Tak jak zostało wskazane, w ramach części przedsiębiorstwa związanej z Zakładem Produkcyjnym przychody uzyskiwane są wyłącznie od jednego kontrahenta. Uwzględniając dodatkowo specyfikę tego obszaru działalności, identyfikacja przychodów, jak również kosztów bezpośrednich w podziale na Centrum Logistyczne oraz Zakład Produkcyjny jest dokonywana. Odpowiednio jest to uwzględnione przy tym zakładowym planie kont tworzonym z uwzględnieniem tzw. miejsc powstania kosztów. Z naturalnych względów nie są dzielone natomiast koszty zarządu oraz koszty publicznoprawne.

Jak zostało już wskazane, powszechnie przyjmuje się, że aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana cześć przedsiębiorstwa, spełnione muszą być poniższe warunki:

musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten powinien być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki przedsiębiorstwa powinny być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące zadania.

Biorąc pod uwagę przedstawioną szczegółowo przez Spółkę sytuację, w ocenie Spółki wydzielane ze Spółki Centrum Logistyczne należy uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu Ustawy VAT, bowiem w odniesieniu do Centrum Logistycznego spełnione są wszystkie ze wskazanych powyżej warunków. W konsekwencji należy uznać, że planowany podział Spółki będzie transakcją wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary według art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie transakcji zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawy towarów w ujęciu art. 7 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść tytułu IV działu II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.), zwanej dalej k.s.h.

W art. 529 § 1 k.s.h. wyróżniono cztery sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie z ww. przepisem, podział może być dokonany przez:

przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie),
zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek),
przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki),
przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie), powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy przeniesienie własności.

Zatem podział spółki przez wydzielenie jest transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, o ile przedmiotem dostawy jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zauważyć, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112.

W świetle art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 112, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Wobec tego w niniejszej sprawie kwestią wymagającą interpretacji jest ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa w myśl art. 2 pkt 27e ustawy rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona obiektywnie oceniając posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem, wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, posiada siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Od wielu lat Spółka prowadzi działalność w dwóch obszarach. W ramach przedsiębiorstwa Spółki należy wyróżnić:

Centrum Logistyczne, w ramach którego na szeroką skalę świadczone są usługi magazynowania, najmu powierzchni magazynowych, transportu drogowego i kolejowego, usługi związane z terminalem kontenerowym oraz prowadzonym przez Spółkę składem celnym,
Nieruchomości, na której zlokalizowany jest zakład produkcyjny, wydzierżawiane na rzecz międzynarodowego koncernu, który w zakładzie tym realizuje szereg etapów związanych z produkcją oraz montażem samochodów.

Planowany jest podział Spółki, poprzez wydzielenie jednego z obszarów biznesu (Centrum Logistycznego) do odrębnej spółki działającej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka Przejmująca), co nastąpi na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks spółek handlowych, czyli w ramach tzw. podziału przez wydzielenie. Celem podziału jest planowane od dawna, uzasadnione ekonomicznie i zgodne z obecnymi uwarunkowaniami biznesowymi oddzielenie obu obszarów działalności realizowanych obecnie w ramach Spółki, to jest Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego pomiędzy dwa odrębne podmioty prawne (spółki kapitałowe), tj. Centrum Logistyczne ma funkcjonować po podziale Spółki w ramach Spółki Przejmującej a Zakład Produkcyjny niezmiennie w ramach Spółki.

W prowadzone przez Spółkę Centrum Logistyczne zaangażowanych jest szereg aktywów o znaczącej wartości. W szczególności są to nieruchomości, wyposażenie poszczególnych obiektów, różnego rodzaju maszyny i urządzenia.

Pomimo braku integracji organizacyjnej i funkcjonalnej, w związku z połączeniem nastąpiła natomiast częściowa integracja obu przedsiębiorstw na gruncie finansowym. Wynika to z wymogów prawnych (prowadzenie ksiąg rachunkowych dla całej Spółki) oraz wspólnego zarządzania finansami Spółki, w tym alokacją nadwyżek finansowych oraz finansowaniem kolejnych inwestycji realizowanych przez Spółkę, przy zachowaniu jednak wydzielenia finansowego obu obszarów Spółki dla celów zarządczych. Przyjęty system ewidencji księgowej umożliwia identyfikację przychodów i kosztów dotyczących Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego. Uwzględniając dodatkowo specyfikę tego obszaru działalności, identyfikacja przychodów, jak również kosztów bezpośrednich w podziale na Centrum Logistyczne oraz Zakład Produkcyjny jest dokonywana. Z naturalnych względów nie są dzielone natomiast koszty zarządu czy też zobowiązania publicznoprawne. Dzięki ewidencji analitycznej oraz przyjętemu systemowi rejestracji operacji gospodarczych, istnieje możliwość przyporządkowania poszczególnych pozycji aktywów i zobowiązań Spółki do Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego. Co więcej, wydzielenie finansowe ma miejsce nie tylko na poziomie analitycznym. W szczególności, przychody uzyskiwane z działalności Centrum Logistycznego oraz Zakładu Produkcyjnego przekazywane są przez kontrahentów na odrębne rachunki bankowe.

Dla celów zarządczych Centrum Logistyczne, jak i Zakład Produkcyjny są traktowane jak odrębne centra zysków. Pomimo, że formalnie Centrum Logistyczne i Zakład Produkcyjny funkcjonują w ramach jednego podmiotu prawnego, to ocena efektywności prowadzonej działalności jest dokonywana odrębnie. Każda z części przedsiębiorstwa Spółki realizuje przy tym odrębne zadania gospodarcze. Odmienna jest również strategia i zakres działań w zakresie budowania wizerunku oraz rozwoju obu obszarów działalności.

Zarząd rozważa podział Spółki, który ma polegać na podziale Spółki, poprzez wydzielenie Centrum Logistycznego do odrębnej spółki działającej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Celem podziału jest oddzielenie obszarów działalności realizowanych obecnie w ramach Spółki, to jest Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego, tj. w dużej mierze powrót do funkcjonującego przez wiele lat modelu biznesowego.

W wyniku rozważanego podziału Spółki Spółka Przejmująca wstąpi z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki Spółki, które określone zostaną w planie podziału, a będą to wszelkie prawa i obowiązki Spółki przypisane do wyodrębnionego w ramach Spółki Centrum Logistycznego. Na Spółkę Przejmującą przejdą między innymi przypisane do Centrum Logistycznego prawa własności nieruchomości, ruchomości, w tym urządzeń, wyposażenie, wierzytelności, środki pieniężne zgromadzone na rachunkach przyporządkowanych Centrum Logistycznemu wskazane w planie podziału, odpowiednie wartości niematerialne i prawne, dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczącej Centrum Logistycznego, prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych wydanych Spółce a związane z działalnością Centrum Logistycznego, prawa z umów i porozumień handlowych z kontrahentami, w części przypisanej do Centrum Logistycznego, według stanu na dzień wydzielenia. Aktywa związane z Zakładem Produkcyjnym pozostaną natomiast w Spółce. W związku z niezależnością obu obszarów działalności Spółki, realizacja podziału nie będzie powodowała konieczności realizacji po podziale świadczeń pomiędzy Spółką oraz Spółką Przejmującą, które byłyby niezbędne dla niezakłóconego kontynuowania działalności Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego.

Centrum Logistyczne będzie stanowić wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, w ocenie Wnioskodawcy mógłby on zarazem stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania. Centrum Logistyczne będzie posiadać samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Centrum będzie stanowiło potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Przedmiotem wydzielenia będą wszystkie składniki majątku (materialne i niematerialne) związane z Centrum Logistycznym w tym wszystkie zobowiązania związane z Centrum Logistycznym. Żadne wyłączenia w tym zakresie nie są przewidywane.

W związku z niezależnością obu obszarów działalności Spółki, realizacja podziału nie będzie powodowała konieczności realizacji po podziale świadczeń pomiędzy Spółką oraz Spółką Przejmującą, które byłyby niezbędne dla niezakłóconego kontynuowania działalności Zakładu Produkcyjnego oraz Centrum Logistycznego. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, przypisany do Centrum Logistycznego zespół składników majątkowych będzie wystarczający do samodzielnego prowadzenia działalności operacyjnej a prowadzenie działalności przez wydzieloną część przedsiębiorstwa nie będzie wymagać udziału pozostałych struktur działalności Spółki.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości, czy na podstawie art. 6 pkt 1 w związku z art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, planowany podział Spółki przez wydzielenie Centrum Logistycznego do odrębnej spółki będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić należy, że interpretacji pojęcia zorganizowana część przedsiębiorstwa, określonego w art. 2 pkt 27e ustawy, należy dokonywać w ramach wykładni prowspólnotowej z uwzględnieniem cyt. normy art. 19 Dyrektywy 112. Regulacja ta natomiast była przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01) Trybunał stwierdził, że () pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy dyrektywy nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że zespół składników majątkowych stanowiących Centrum Logistyczne spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy. Powyższe wynika z faktu, że jak wskazano w opisie sprawy Centrum Logistyczne mające być przedmiotem wydzielenia ze Spółki stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych. Ponadto może stanowić zdaniem Wnioskodawcy niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania, jest wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej, a prowadzenie działalności przez Centrum Logistyczne nie będzie wymagać udziału pozostałych struktur działalności Spółki. Co istotne każda z części przedsiębiorstwa (tj. Zakład Produkcyjny oraz Centrum Logistyczne) jak wskazał Wnioskodawca może samodzielnie funkcjonować w ramach dwóch podmiotów, w szczególności obydwa obszary działalności Spółki nie są od siebie zależne. Każda z części przedsiębiorstwa Spółki realizuje przy tym odrębne zadania gospodarcze. W konsekwencji, czynność przekazania do odrębnej spółki wszystkich składników materialnych i niematerialnych w postaci Centrum Logistycznego, w wyniku podziału przez wydzielenie w rozumieniu art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, wskazany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych związany z działalnością Centrum Logistycznego posiada cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ustawy i tym samym spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem czynność przeniesienia Centrum Logistycznego do odrębnej spółki z o.o. w ramach podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, będzie podlegać wyłączeniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie