Temat interpretacji

Zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. 2015, poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 19 maja 2015 r. (data wpływu 22 maja 2015 r.) uzupełnionym pismem z 13 lipca 2015 r. (data wpływu 16 lipca 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku przekazania przedsiębiorstwa w formie darowizny.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem 13 lipca 2015 r. (data wpływu 16 lipca 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu 2 lipca 2015 r. znak: IBPP3/4512-411/15/LŻ.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Działalność gospodarcza prowadzona jest od 2015 r.

W związku z prowadzoną działalnością, Wnioskodawca dokonał zakupu działek, z których część nie była opodatkowana VAT, część podatkowi od towarów i usług podlegała. Wnioskodawca dokonał nabycia działek na rzecz prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

W późniejszym etapie prowadzenia działalności Wnioskodawca zatrudnił pracownika, zawarł umowy wynajmu przedmiotowych działek. Działki objęte są planem zagospodarowania przestrzennego.

Wnioskodawca zamierza darować synowi całość przedsiębiorstwa, które ulegnie likwidacji z chwilą dokonania darowizny.

Ponadto w piśmie z dnia 13 lipca 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że całość przedsiębiorstwa spełnia definicję przedsiębiorstwa określoną w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. Oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
2. Własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
3. Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
4. Wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
5. Koncesje, licencje, zezwolenia,
6. Patenty i inne prawa do własności przemysłowej,
7. Majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
8. Tajemnice przedsiębiorstwa,
9. Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Na pytanie organu Czy w ramach transakcji przejęty zostanie pracownik... Czy dojdzie do tzw. przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę w trybie art. 231 Kodeksu pracy Wnioskodawca odpowiedział, że tak. W ramach transakcji przejęty zostanie pracownik. Przejście nastąpi w trybie art. art. 231 Kodeksu pracy.

Ponadto sformułowanie Wnioskodawca zamierza darować synowi całość przedsiębiorstwa, które ulegnie likwidacji z chwilą dokonania darowizny należy rozumieć, ze po dokonaniu darowizny całości przedsiębiorstwa Wnioskodawca zakończy działalność gospodarczą i dokona wykreślenia z CDEIDG. Wnioskodawca nie będzie dalej prowadził działalności jako osoba fizyczna.

Po otrzymaniu przedsiębiorstwa syn będzie kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej. Syn Wnioskodawcy od trzech lat prowadzi działalność polegającą na wynajmie i obrocie nieruchomościami oraz jest praktycznie stu procentowym udziałowcem Spółki zajmującej się działalnością deweloperską.

Po dokonaniu darowizny całości przedsiębiorstwa Wnioskodawca zakończy działalność gospodarczą i złoży wniosek o wykreślenie z CEIDG.

Na dzień dokonania darowizny syn będzie podmiotem prowadzącym indywidulną działalność gospodarczą, posiada NIP, jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przekazanie całości przedsiębiorstwa stanowi czynność opodatkowaną w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług ...

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. 2011 Nr 177 poz. 1054), dalej: ustawa o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosowanie do regulacji wynikających z art. 6 pkt 1 ustawy VAT, jej przepisów nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca posłużył się pojęciem zbycie, które obejmuje zarówno przeniesienie odpłatne, jak i przeniesienie pod tytułem darmym.

Zatem przepis niniejszy znajdzie zastosowanie w rozpatrywanym przypadku, gdzie przeniesienie przedsiębiorstwa nastąpi w drodze darowizny.

Wobec braku definicji pojęcia przedsiębiorstwo na potrzeby komentowanej ustawy należy posiłkować się określeniami zawartymi w prawie cywilnym, a w szczególności brzmieniem art. 55¹ k.c, zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Powyższe brzmienie przepisu jednoznacznie wskazuje na fakt, że w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z przedsiębiorstwem.

Przekazane przedsiębiorstwo pozwoli synowi na prowadzenie tego samego co Wnioskodawca przedsiębiorstwa. Przekazane przedsiębiorstwo w pełni pozwoli obdarowanemu na realizowanie zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Mając na uwadze stan faktyczny w którym dochodzi do przekazania przedsiębiorstwa oraz brzmienie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oznacza to, że w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku nie dojdzie do opodatkowania w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie transakcja zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121).

Stosownie do ww. artykułu Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Jeżeli warunki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zostaną spełnione, to zbycie takiego przedsiębiorstwa do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna, mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wobec powyższego, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres przekazanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

W przedmiotowej sprawie, w mającym być przedmiotem darowizny przedsiębiorstwie, zachowane zostaną funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, a przekazana masa będzie mogła służyć kontynuowaniu dotychczasowej działalności.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że przedmiotem darowizny będzie całe przedsiębiorstwo zatem czynność ta zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT. Darowizna przedsiębiorstwa spełniającego wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego wyłączona jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, nie podlega więc opodatkowaniu tym podatkiem.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy zgodnie, z którym zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 857 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach