Temat interpretacji
opodatkowanie i dokumentowanie zwrotu podatków i opłat
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2015 r. (data wpływu 18 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- opodatkowania świadczonych usług - jest prawidłowe,
- zwolnienia z podatku tych usług - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 18 maja 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania oraz zwolnienia z podatku świadczonych usług.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca studiował na (...). W (...) ukończył wydział reżyserii () a w roku () kurs reżyserii w (...). Od dnia (...) 2013 roku prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...). Główny przedmiot tej działalności to działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych (PKD 90.02.Z). Ponadto Wnioskodawca zajmuje się m.in.: 59.11.Z - Działalnością związaną z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych, 59.12.Z - Działalnością postprodukcyjną związana z filmami, nagraniami wideo i programami telewizyjnymi.
Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. W ramach działalności gospodarczej świadczy usługi z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora. Przychody uzyskuje z następujących tytułów:
- Tantiemy uzyskiwane od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, np. S.
- Wynagrodzenie na podstawie zawieranych umów za udział w produkcjach filmowych, telewizyjnych i reklamowych oraz za przeniesienie praw autorskich.
Wnioskodawca podpisał umowę z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która działając na jego rzecz, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z utworów/dzieł: filmów, seriali itp., do których posiada on majątkowe prawa autorskie, pobierając od osób fizycznych i prawnych wynagrodzenie tzw. tantiemy. Wynagrodzenie to dotyczy praw autorskich do utworu/dzieła stworzonego przez Wnioskodawcę w przeszłości bądź obecnie.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy uzyskiwane tantiemy od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, względnie czy podlegają zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 b) ustawy o podatku od towarów i usług...
Zdaniem Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Powyższe wyłączenie stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 15 ust. 3a ustawy).
Wnioskodawca uzyskuje przychody z tantiem uzyskiwanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Podstawą uzyskania honorarium jest korzystanie przez niego z majątkowych praw autorskich do utworów utrwalonych na płycie. Wnioskodawca podpisał umowę z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która działając na jego rzecz, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z utworów (do których posiada on majątkowe prawa autorskie) osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Wynagrodzenie to dotyczy zatem praw autorskich do konkretnego utworu/dzieła stworzonego przez Wnioskodawcę w przeszłości bądź obecnie.
Wnioskodawca wskazuje, że łączy go z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która na jego rzecz pobiera i wypłaca jej należności z tytułu tantiem, pewien stosunek prawny, którego przejawem jest podpisana umowa. Dlatego też w tym miejscu powołać należy przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W myśl ust. 2 ww. artykułu, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
- wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
- plastyczne;
- fotograficzne;
- lutnicze;
- wzornictwa przemysłowego;
- architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
- muzyczne i słowno-muzyczne;
- sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
- audiowizualne (w tym filmowe).
Z treści ww. przepisów można wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie "przejaw działalności twórczej", należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.
W myśl powyższych przepisów Wnioskodawca jest twórcą w rozumieniu art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W prawie autorskim mamy do czynienia z dwoma rodzajami praw: autorskimi prawami osobistymi oraz autorskimi prawami majątkowymi. Zasadą jest, że z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona. Najczęściej będzie to sam twórca lub - jeżeli z mocy ww. ustawy autorskie prawa majątkowe przysługują innej osobie niż twórca - osoba, która je nabyła lub na rzecz której została ustanowiona licencja.
W myśl art. 8 ust. 1 - ust. 3 ustawy o prawie autorskim, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:
- mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),
- stanowić przejaw działalności twórczej,
- posiadać indywidualny charakter.
Twórcy, zgodnie z przepisem art. 16 ustawy o prawie autorskim, przysługują autorskie prawa osobiste obejmujące przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska. Prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawienia utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Można więc powiedzieć, że autorskie prawa osobiste chronią pewien "intelektualny" związek twórcy z dziełem.
Przepis art. 41 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy określa, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.
Zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, domniemywa się, że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości.
W myśl art. 70 ust. 21 ww. ustawy, współtwórcy utworu audiowizualnego oraz artyści wykonawcy są uprawnieni do:
- wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu najmu egzemplarzy utworów audiowizualnych i ich publicznego odtwarzania;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu nadawania utworu w telewizji lub poprzez inne środki publicznego udostępniania utworów;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego na egzemplarzu przeznaczonym do własnego użytku osobistego.
Korzystający z utworu audiowizualnego wypłaca wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 21, za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 70 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii, czy w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, w której zakresie leży świadczenie usług polegających na wystawianiu przedstawień artystycznych, w sytuacji osiągania przychodów z tytułu honorariów autorskich i tantiem wypłacanych przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, wynagrodzenie to będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wnioskodawca uważa, że honoraria autorskie (tantiemy) wypłacane przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi stworzonymi przed rozpoczęciem przez niego działalności gospodarczej nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 15 ust. 3a ustawy, natomiast w stosunku do tantiem dotyczących dzieł /utworów stworzonych po dacie rozpoczęcia działalności gospodarczej, będzie miało zastosowanie zwolnienie z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 akt 33 b) ustawy.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie
- opodatkowania świadczonych usług - jest prawidłowe,
- zwolnienia z podatku tych usług - jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 15 ust. 3a ustawy).
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca poza wykonywaniem usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, usług aktorskich, montażysty i operatora, które są głównym przedmiotem jego działalności, uzyskuje również przychody z tantiem od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, np. S. Podstawą uzyskania honorarium jest korzystanie przez niego z majątkowych praw autorskich do utworów utrwalonych na płycie. Wnioskodawca podpisał umowę z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która działając na jego rzecz, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z utworów (do których posiada on majątkowe prawa autorskie) osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Wynagrodzenie to dotyczy zatem praw autorskich do konkretnego utworu/dzieła stworzonego przez Wnioskodawcę w przeszłości bądź obecnie.
Wnioskodawca wskazuje, że łączy go z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która na jego rzecz pobiera i wypłaca jej należności z tytułu tantiem, pewien stosunek prawny, którego przejawem jest podpisana umowa.
Wobec tego, w tym miejscu powołać należy przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W myśl ust. 2 ww. artykułu, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
- wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
- plastyczne;
- fotograficzne;
- lutnicze;
- wzornictwa przemysłowego;
- architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
- muzyczne i słowno-muzyczne;
- sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
- audiowizualne (w tym filmowe).
Z treści ww. przepisów można wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie przejaw działalności twórczej, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.
W myśl powyższych przepisów Wnioskodawca w związku z wykonywaniem usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora, jest twórcą w rozumieniu art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W prawie autorskim mamy do czynienia z dwoma rodzajami praw: autorskimi prawami osobistymi oraz autorskimi prawami majątkowymi. Zasadą jest, że z utworu może korzystać lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona. Najczęściej będzie to sam twórca lub jeżeli z mocy ww. ustawy autorskie prawa majątkowe przysługują innej osobie niż twórca - osoba, która je nabyła lub na rzecz której została ustanowiona licencja.
W myśl art. 8 ust. 1 ust. 3 ustawy o prawie autorskim, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:
- mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),
- stanowić przejaw działalności twórczej,
- posiadać indywidualny charakter.
Zgodnie z przepisem art. 16 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:
- autorstwa utworu;
- oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
- nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
- decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
- nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Zatem, twórcy przysługują autorskie prawa osobiste obejmujące przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska. Prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawienia utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Można więc powiedzieć, że autorskie prawa osobiste chronią pewien intelektualny związek twórcy z dziełem.
Przepis art. 41 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy określa, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy, nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej licencją, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.
Zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, domniemywa się, że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości.
W myśl art. 70 ust. 2(1) ww. ustawy, współtwórcy utworu audiowizualnego oraz artyści wykonawcy są uprawnieni do:
- wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu najmu egzemplarzy utworów audiowizualnych i ich publicznego odtwarzania;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu nadawania utworu w telewizji lub poprzez inne środki publicznego udostępniania utworów;
- stosownego wynagrodzenia z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego na egzemplarzu przeznaczonym do własnego użytku osobistego.
Korzystający z utworu audiowizualnego wypłaca wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 21, za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 70 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii, czy w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, w której zakresie leży świadczenie usług polegających na wystawianiu przedstawień artystycznych, w sytuacji osiągania przychodów z tytułu honorariów autorskich i tantiem wypłacanych przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, wynagrodzenie to będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ustosunkowując się do powyższego, zauważyć należy, że art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy stosowany odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi ustanawia przesłanki, które muszą wystąpić łącznie, aby wyłączenie z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług miało miejsce.
Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe kryteria przedmiotowe określające, czy pomiędzy twórcą (artystą wykonawcą) a zamawiającym istnieją więzy tworzące stosunek prawny określający warunki wykonywania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Jak wynika z powyżej cytowanych przepisów, niezbędnym jest odniesienie się do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.).
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy, źródłami przychodów są:
- stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
- działalność wykonywana osobiście.
Zgodnie z art. 13 pkt 2 tej ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.
Stosownie do art. 13 pkt 8a ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (który nie ma zastosowania w analizowanej sprawie).
Stosownie natomiast do art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Z uwagi na powyższe przepisy stwierdzić należy, że wynagrodzenie z tantiem wykonawczych (tj. należności z tytułu przysługujących Wnioskodawcy praw autorskich będących konsekwencją jego twórczości), jakie otrzymywał Zainteresowany przed rozpoczęciem przez Niego w 2013 r. działalności gospodarczej należało zaliczyć do źródła przychodów, o którym mowa w art. 13 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a taka ich klasyfikacja powodowała, że czynności za które wynagrodzeniem były te przychody były wykonywane w warunkach określonych w ww. art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, czyli nie podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. nie stanowiły wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej.
Natomiast od momentu rozpoczęcia przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, tj. od dnia 9 sierpnia 2013 r., uzyskiwane przez Niego wynagrodzenie z tantiem oraz z majątkowych praw autorskich do utworów utrwalonych na płycie jest przychodem zaliczanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, bez względu na podmiot, który te tantiemy wypłacił. Zatem czynności za które wynagrodzeniem są te przychody nie są wykonywane w warunkach określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, a to powoduje uznanie Wnioskodawcy, prowadzącego samodzielną działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, za podatnika podatku od towarów i usług w zakresie czynności, za które pobiera tantiemy i honoraria autorskie wypłacane przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
Wnioskodawca w tym przypadku występuje jako w pełni samodzielny, działający w swoim imieniu i na własny rachunek, pobierający za swoje działania wynagrodzenie, podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
W świetle powyższego mamy zatem do czynienia z usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż istnieje związek pomiędzy otrzymywanym wynagrodzeniem od organizacji zbiorowego zarządzania na rzecz Wnioskodawcy, a przedmiotowymi usługami polegającymi na udzielaniu licencji do wartości niematerialnych i prawnych praw pokrewnych przysługujących Wnioskodawcy na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z tytułu posiadania statusu twórcy.
W istocie, kwota wypłacana przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (np. SAP-ZAPA) stanowi wynagrodzenie w zamian za wykorzystanie majątkowych praw pokrewnych, przysługujących twórcy z mocy prawa, którymi ta organizacja zarządza, pobierając stosowne opłaty od podmiotów wymienionych w art. 70 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wnioskodawca działając od dnia 9 sierpnia 2013 r. w charakterze podatnika podatku od towarów i usług i świadcząc ww. usługi, czerpie korzyści majątkowe z tytułu posiadania przynależnych jemu określonych ustawowo praw pokrewnych, o których mowa we wniosku. Tym samym, należności pieniężne wypłacane na podstawie podpisanej umowy przez właściwą organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, zobowiązaną z mocy ustawy do pobierania opłat, stanowią ekwiwalentne wynagrodzenie, w zamian za udzielanie licencji do praw do wartości niematerialnych i prawnych (utworów muzycznych utrwalonych na płycie), która to czynność mieści się w szerokiej definicji usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, że tantiemy wypłacane przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi stworzonymi przed rozpoczęciem przez Niego działalności gospodarczej nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 15 ust. 3a ustawy, natomiast w stosunku do tantiem dotyczących dzieł /utworów stworzonych po dacie rozpoczęcia działalności gospodarczej, podlegają opodatkowaniu, należy je uznać za prawidłowe.
W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że uzyskuje przychody z następujących tytułów:
- Tantiemy uzyskiwane od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, np. S.
- Wynagrodzenie na podstawie zawieranych umów za udział w produkcjach filmowych, telewizyjnych i reklamowych oraz za przeniesienie praw autorskich.
Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się tego, czy uzyskiwane tantiemy od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi podlegają zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 b) ustawy o podatku od towarów i usług.
Przepis art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.
Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
- stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.
I tak, w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, w poz. 181 ustawodawca wymienił usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, bez względu na symbol PKWiU.
Natomiast na mocy art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
W skład grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlega świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawa towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.
Rozważając możliwość zwolnienia świadczonych przez Wnioskodawcę usług na gruncie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do której odwołuje się ustawodawca w treści ww. art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) - przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
W szczególności, przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory muzyczne i słowno-muzyczne, a także sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe) (art. 1 ust. 2 pkt 7-9 ww. ustawy).
Na podstawie art. 8 ust. 2 cyt. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.
Na podstawie art. 85 ust. 1 ww. ustawy - każde artystyczne wykonanie utworu lub dzieła sztuki ludowej pozostaje pod ochroną niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Zgodnie z art. 85 ust. 2 ww. ustawy, artystycznymi wykonaniami, w rozumieniu ust. 1, są w szczególności: działania aktorów, recytatorów, dyrygentów, instrumentalistów, wokalistów, tancerzy i mimów oraz innych osób w sposób twórczy przyczyniających się do powstania wykonania.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Działalność Zainteresowanego jest związana z wystawianiem przedstawień artystycznych. W ramach działalności gospodarczej świadczy usługi z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora. Za zrealizowane usługi otrzymuje wynagrodzenie na podstawie zawieranych umów za udział w produkcjach filmowych, telewizyjnych i reklamowych oraz za przeniesienie praw autorskich.
Zatem, Wnioskodawca świadcząc usługi z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora w produkcjach filmowych, telewizyjnych i reklamowych oraz za przeniesienie praw autorskich, występuje jako twórca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które wynagradzane będzie w formie honorariów.
Wnioskodawca we wniosku wskazał, że z tytułu świadczonych usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora otrzymuje wynagrodzenie na podstawie zawieranych umów za udział w produkcjach filmowych, telewizyjnych i reklamowych oraz za przeniesienie praw autorskich.
Zauważyć należy, że wyżej powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT, ma charakter przedmiotowo podmiotowy, tzn. znajdzie zastosowanie wówczas, gdy oba warunki w nim wskazane są spełnione łącznie, tj. po pierwsze jest to rodzaj świadczonej usługi - usługa kulturalna, a po drugie podmiot, który tę usługę świadczy musi być twórcą lub artystą wykonawcą.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji pojęć kultura i usługa kulturalna, jednak uznać należy, że usługą taką będzie usługa związana z kulturą, a z uwagi na brak definicji kultury w prawie podatkowym odnieść się trzeba do znaczenia słownikowego, mając na uwadze charakter, jaki ma spełniać ta definicja w tym przypadku. Tym samym wskazać należy, że kultura oznacza materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory, zaś usługa to pomoc okazana komuś, działalność gospodarcza służąca do zaspokajania potrzeb ludzi. Natomiast określenie kulturalny oznacza odnoszący się do tworzenia i upowszechniania kultury lub stanowiący jej składnik. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanymi z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym).
Dodatkowo, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r., poz. 406, z późn. zm.), działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
Niewątpliwie produkcje filmowe i telewizyjne (tj. filmy, seriale) są usługami kulturalnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Przy czym, jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Zatem wykonywane przez Wnioskodawcę usługi z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora w produkcjach filmowych, telewizyjnych, w stosunku do których udziela licencji na korzystanie z utworów/dzieł: filmów, seriali itp., korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.
W przypadku usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora związanych z produkcją reklam, należy przeanalizować czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na reklamie, a także na przeniesieniu praw autorskich, można uznać za usługi kulturalne.
Jak już wspomniano, ustawodawca nie definiuje co należy rozumieć pod pojęciem kultura lub usługa kulturalna, zatem należy odnieść się do znaczenia słownikowego, mając na uwadze charakter, jaki ma spełniać ta definicja w tym przypadku. Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanymi z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym). Sztuka natomiast, zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego to dziedzina działalności artystycznej wyróżniana ze względu na reprezentowane przez nią wartości estetyczne, dydaktyczne, terapeutyczne; naukowe, też: wytwór lub wytwory takiej działalności.
Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora również w produkcjach reklamowych. W tym celu należy wskazać na definicje reklamy oraz usługi reklamowej. Otóż reklama jest każdą odpłatną formą prezentacji dóbr, usług i idei, która oddziałuje bezpośrednio na zjawiska rynkowe, a zwłaszcza na motywy, postawy i sposób postępowania konsumentów podejmujących decyzje o zakupie konkretnych dóbr, czyli stwarzających popyt rynkowy. Celem reklamy jest zazwyczaj przekonanie odbiorców o zaletach produktu poprzez przekazanie pozytywnych informacji, producent stara się zainteresować towarem potencjalnych klientów, wzbudzić pragnienie posiadania produktu i w ten sposób doprowadzić do zawarcia transakcji kupna-sprzedaży. Natomiast usługa reklamowa obejmuje wszelką działalność promocyjną, jak również wszelkie czynności stanowiące integralną część kampanii reklamowej, które przyczyniają się do reklamy produktu lub usługi, nawet jeśli towary te i usługi, rozpatrywane odrębnie, nie zawierają treści reklamowych.
Zatem, należy stwierdzić, że Wnioskodawca świadcząc ww. usługi w celach reklamy nie świadczy usługi kulturalnej. Kluczowym dla rozstrzygnięcia tego problemu jest cel jakiemu służy finalny produkt jakim jest reklama. Celem tym jest właśnie prezentacja dóbr i usług, która w sposób bezpośredni oddziałuje na sposób i motywy postępowania konsumentów. Zatem rezultatem wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności nie jest wytwór z dziedziny sztuki prezentujący treści o charakterze kulturalnym w ogólnym tego słowa znaczeniu. Wynikiem usługi świadczonej przez Wnioskodawcę jest jedynie powstanie reklamy, która ma na celu promocję wizerunku oraz produktów zleceniodawcy, co w żaden sposób nie przekłada się na tworzenie i upowszechnianie kultury.
Wobec tego, w przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora w produkcjach reklamowych, nie jest spełniona przesłanka przedmiotowa, dla zastosowania przepisu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Tym samym Wnioskodawca nie korzysta ze zwolnienia dla świadczonych przez siebie usług związanych produkcjami reklamowymi.
W konsekwencji należy przeanalizować przepisy odnoszące się do kwestii zastosowania preferencyjnej stawki podatku VAT w odniesieniu do świadczonych usług z zakresu reżyserii, scenarzysty, sporadycznie również usługi aktorskie, montażysty i operatora we wspomnianych celach.
Z uwagi na fakt, że w przedmiotowym przypadku Wnioskodawca, jak wskazano powyżej działa w charakterze twórcy w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a w ramach zawieranych przez niego umów ze zleceniodawcami w zamian za wynagrodzenie zobowiązuje się do świadczenia ww. usług w produkcjach reklamowych tym samym na mocy art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 oraz poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy ma prawo zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do świadczonych usług.
Tym samym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, że tantiemy wypłacane przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, które dotyczą dzieł /utworów stworzonych po dacie rozpoczęcia działalności gospodarczej, będzie miało zastosowanie zwolnienie z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 akt 33 b) ustawy, należy je uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN (PDF)
Treść w pliku PDF 592 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie