Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy obciążenia najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT oraz sposobu dokumentowania obciążeń najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2015 r. (data wpływu 14 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy obciążenia najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT oraz sposobu dokumentowania obciążeń najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 14 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy obciążenia najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT oraz sposobu dokumentowania obciążeń najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca jest spółką celową Gminy, której przedmiotem działalności jest m.in. sprawne i efektywne zarządzanie Stadionem (...) (dalej: Stadion, Stadion (...)).
Spółka wynajmuje/udostępnia Stadion na potrzeby organizacji meczów piłki nożnej (dalej: Mecze) na warunkach określonych w umowach najmu z kontrahentami (dalej: Kontrahenci, Najemcy).
Spółka zobowiązuje się do przekazania Najemcom Stadionu celem przygotowania i organizacji Meczów, w szczególności poprzez zapewnienie dostępu oraz zagwarantowanie pełnej funkcjonalności Stadionu. Świadczenie przez Spółkę usługi najmu Stadionu dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Spółkę.
Zdarza się, że podczas Meczów organizowanych przez Kontrahentów powstają szkody (np. wyrwane krzesełka, uszkodzenie murawy, itd.). W takich przypadkach Kontrahenci są, co do zasady, zobowiązani do pokrycia kosztów naprawy tych szkód. Kwestia otrzymania wynagrodzenia za szkody została unormowana w umowach zawieranych przez Spółkę z Najemcami, przy czym wypłata odszkodowania oparta jest na zasadach ogólnych wynikających z Kodeksu cywilnego lub na podstawie specyficznych zapisów znajdujących się w umowie.
Przykładowo, zgodnie z umową zawartą z jednym z Kontrahentów, strony odpowiadają względem siebie na zasadach ogólnych (w tym szczególności na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego). Przepis ten stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Z kolei zgodnie z umową podpisaną przez Spółkę z innym Kontrahentem, strony ustaliły, że Najemca odpowiada wobec wynajmującego (tj. Spółki) za wszelkie szkody osobowe i rzeczowe, których w związku z przeprowadzeniem meczów piłki nożnej lub treningów doznał wynajmujący, jego pracownicy lub osoby trzecie. W szczególności Najemca pokryje wszelkie szkody powstałe na Stadionie w związku z organizacją i przebiegiem meczu piłki nożnej lub treningu.
Spółka nie wyklucza, że w przyszłości będzie zawierać innego rodzaju umowy z Najemcami regulujące wypłatę odszkodowań z tytułu szkód zaistniałych podczas wynajmu Stadionu.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
- Czy obciążenia Najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT...
- Czy Spółka powinna dokumentować obciążenia Najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu za pomocą faktur VAT, czy za pomocą innych dokumentów księgowych (np. notą obciążeniową)...
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1
Zdaniem Spółki, obciążenia Najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.
Ad. 2
Mając na uwadze stanowisko Wnioskodawcy w ramach pytania nr 1, Spółka uważa, że obciążenia Najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu nie powinny być dokumentowane za pomocą faktur, lecz za pomocą innych dokumentów księgowych (np. notą obciążeniową).
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.
Ad. 1
Świadczenie usług
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W pierwszej kolejności wymaga podkreślenia, że zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT: Przez świadczenie usług (...) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Zdaniem Spółki, nie ulega wątpliwości, że w przedmiotowej sytuacji nie mamy do czynienia z dostawą towarów. Rozważenia wymaga, czy obciążenia Najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.
Zakres pojęciowy świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT jest stosunkowo szeroki. Brak jest jednocześnie enumeratywnego katalogu czynności, które powinny zostać uznane za usługi. Pomocne w ocenie tego zagadnienia jest odniesienie do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w licznie wydanych wyrokach sformułował przesłanki pozwalające uznać dane świadczenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT. Przesłanki uznania świadczenia za usługę to:
- istnienie stosunku prawnego pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą w wykonaniu którego usługa jest świadczona,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne (wynagrodzenie),
- druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, tj. odnosi korzyść materialną z tytułu świadczonej usługi,
- istnienie związku pomiędzy świadczeniem a otrzymanym w zamian za nie wynagrodzeniem, przy czym związek ten musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było stwierdzić, że płatność następuje w zamian za świadczenie.
Dopiero w sytuacji, gdy ww. warunki są łącznie spełnione, należy uznać, że dana czynność stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług i podlega opodatkowaniu VAT.
Zdaniem Spółki, wynagrodzenie za szkody powstałe w ramach najmu Stadionu stanowi de facto odszkodowanie na rzecz Spółki, które pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. W ocenie Spółki, odszkodowanie nie stanowi bowiem wynagrodzenia z tytułu wykonywania jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Istotą i celem odszkodowań jest rekompensata za szkodę, a nie płatność za świadczenie. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną (świadczenie w zamian za wynagrodzenie). Otrzymanie odszkodowania od Kontrahenta nie wiąże się bowiem z żadnym świadczeniem ze strony Spółki.
Tym samym, zdaniem Spółki, w niniejszym przypadku nie można mówić o świadczeniu usług w rozumieniu ustaw o VAT, ponieważ samo powstanie szkody, które jest podstawą obciążenia (szkody powstałe w związku z wynajmem Stadionu) nie stanowi świadczenia realizowanego przez Spółkę na rzecz Najemcy. Istotą i celem odszkodowań jest natomiast rekompensata za szkodę, a nie płatność za świadczenie.
W związku z tym, zwrot kosztów szkód powstałych w ramach Meczów nie stanowi wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie realizowane przez Spółkę brak jest związku pomiędzy świadczeniem a otrzymanym w zamian za nie wynagrodzeniem. W konsekwencji, wypłata tego wynagrodzenia nie jest czynnością ani zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu (usługą).
Takie stanowisko jest prezentowane przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne i dotyczy zarówno wypłaty odszkodowań wynikających zarówno z zasad ogólnych danej umowy, jak i z konkretnego zapisu.
Przykładowo, w przypadku umów regulujących wypłatę odszkodowań na zasadach ogólnych, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 sierpnia 2008 r. (sygn. IBPP3/443-416/08/AŚ) stwierdzono, że: (...) wypłaty odszkodowań dokonywane przez Koło Łowieckie za powstałe szkody w uprawach rolnych spowodowane przez zwierzynę łowną nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przedmiotowe odszkodowania nie są bowiem żadną czynnością wymienioną w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, odszkodowania te również nie są wynagrodzeniem za usługę, a jedynie rekompensatą za powstałą szkodę.
Natomiast przy umowach zawierających odpowiednie zapisy dotyczące odszkodowania, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 października 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 305/10) Sąd stwierdził, że: Dopóki opłacie, o której mowa w dyspozycji art. 71a ustawy Prawo telekomunikacyjne można przypisać cechy rekompensaty, odszkodowania, odstępnego czy ryczałtowego zwrotu wydatków i pokrycia osiąganych strat, oraz jednocześnie nie można jej przypisać cech wynagrodzenia za świadczenie, w związku z brakiem bezpośredniego związku z czynnością wykonywaną przez Spółkę, wówczas nie można mówić o czynności opodatkowanej VAT. W takim wypadku podatnik nie realizuje żadnego obrotu. Podobne stanowisko organy podatkowe wyraziły w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15 października 2010 r. (sygn. IBPP1/443-709/10/AW): Konieczność poniesienia przez Wnioskodawcę wydatków w celu usunięcia złej jakości usług ma wyłącznie charakter odszkodowawczy w zamian za poniesione przez Wnioskodawcę koszty i nie łączy się z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej, żadnego wzajemnego świadczenia.
Ad. 2
Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż w przypadku wskazanych czynności podlegających ustawie o VAT. Mając na uwadze, że zdaniem Spółki, obciążenie Najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu pozostaje poza zakresem podatku VAT, płatność taka nie powinna być udokumentowana fakturą VAT. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, dokumentowanie opisanych w stanie faktycznym zdarzeń powinno następować poprzez wystawienie innych dokumentów księgowych (np. not obciążeniowych).
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Natomiast przez świadczenie usług w świetle art. 8 ust. 1 ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Ponadto wskazać należy, że czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć związek bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Tym samym muszą być spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że obydwa ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zainteresowany jest spółką celową Gminy, której przedmiotem działalności jest m.in. sprawne i efektywne zarządzanie stadionem (...). Spółka wynajmuje/udostępnia Stadion na potrzeby organizacji meczów piłki nożnej na warunkach określonych w umowach najmu z kontrahentami. Spółka zobowiązuje się do przekazania Najemcom Stadionu celem przygotowania i organizacji Meczów, w szczególności poprzez zapewnienie dostępu oraz zagwarantowanie pełnej funkcjonalności Stadionu. Świadczenie przez Spółkę usługi najmu Stadionu dokumentowane jest fakturami VAT wystawianymi przez Spółkę. Zdarza się, że podczas Meczów organizowanych przez Kontrahentów powstają szkody (np. wyrwane krzesełka, uszkodzenie murawy itd.). W takich przypadkach Kontrahenci są, co do zasady, zobowiązani do pokrycia kosztów naprawy tych szkód. Kwestia otrzymania wynagrodzenia za szkody została unormowana w umowach zawieranych przez Spółkę z Najemcami, przy czym wypłata odszkodowania oparta jest na zasadach ogólnych wynikających z Kodeksu cywilnego lub na podstawie specyficznych zapisów znajdujących się w umowie. Przykładowo, zgodnie z umową zawartą z jednym z Kontrahentów, strony odpowiadają względem siebie na zasadach ogólnych (w tym szczególności na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego). Przepis ten stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z umową podpisaną przez Spółkę z innym Kontrahentem, strony ustaliły, że Najemca odpowiada wobec wynajmującego (tj. Spółki) za wszelkie szkody osobowe i rzeczowe, których w związku z przeprowadzeniem meczów piłki nożnej lub treningów doznał najemca, jego pracownicy lub osoby trzecie. W szczególności Najemca pokryje wszelkie szkody powstałe na Stadionie w związku z organizacją i przebiegiem meczu piłki nożnej lub treningu.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą w pierwszej kolejności kwestii ustalenia, czy obciążenia Najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Wskazać należy, że zapłata za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty jest w świetle regulacji Kodeksu cywilnego odszkodowaniem. Kwestię odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), zwanej dalej k.c.
Na mocy art. 361 § 1 i § 2 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Powołany powyżej artykuł 361 § 1 k.c. stosuje się do obowiązku naprawienia szkody bez względu na źródło jej powstania dotyczy on zarówno szkód z czynów niedozwolonych (ex delicto), naruszenia obowiązków umownych (ex contractu), jak i naruszenia obowiązków naprawienia szkody opartych na innych tytułach (komentarz System informacji Prawnej LEX, A.Rzetecka-Gil).
Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 k.c.).
Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 k.c., naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.
Należy również zauważyć, że w myśl art. 471 k.c., dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu, bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.
Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.
Zatem jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem.
Odnosząc powołane przepisy w kontekście przedstawionego opisu sprawy uznać należy, że w rozpatrywanej sprawie nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną świadczenie w zamian za wynagrodzenie. Otrzymanie przez Wnioskodawcę odszkodowania nie wiążą się bowiem z żadnym świadczeniem na rzecz kontrahenta. Odszkodowania są efektem powstałych szkód. Zatem w niniejszej sprawie wypłata odszkodowań stanowić będą rekompensatę finansową za poniesione szkody.
Jednocześnie wskazać należy, że opodatkowaniu podlegają dostawa towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem, które powinno mieć formę przysporzenia (zwiększenia aktywów po stronie beneficjenta) z tytułu konkretnego świadczenia. W sytuacji kar, odszkodowań czy rekompensat brak jest zachowania symetrii pomiędzy świadczeniem a wynagrodzeniem. W takich przypadkach mamy do czynienia jedynie z wynagrodzeniem, które zwykle stanowi formę zadośćuczynienia, a zatem nie ma zwiększenia aktywów po stronie beneficjenta.
W konsekwencji odszkodowanie za straty stanowiące rekompensatę za szkodę, nie będzie mieściło się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy i tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem nałożona w opisanej sytuacji kwota za powstałe szkody (np. wyrwane krzesełka, uszkodzenie murawy, itd.), której warunki reguluje umowa zawierana przez Wnioskodawcę (Spółkę) z najemcami, ma charakter sankcyjny oraz odszkodowawczy. Zatem kwota ta, jako wynikająca z niewywiązania się przez kontrahenta z umowy nie stanowi ekwiwalentu za świadczenie usług i tym samym zapłaty za usługę.
Podsumowując, obciążenie najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu stanowić będzie rekompensatę finansową dla Wnioskodawcy, jako strony dotkniętej niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy i nie wiąże się ze spełnieniem świadczenia wzajemnego. Wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowawczą (rekompensacyjną) za poniesione straty, ma charakter czynności jednostronnej i nie wiąże się z otrzymaniem jakiegokolwiek świadczenia. Zapłata tych kwot nie jest związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Tym samym nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy i tym samym nie podlegają opodatkowaniu.
W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ponadto kwestii dokumentowania obciążeń Najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem Stadionu.
W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
- sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
W myśl natomiast art. 106e ust. 1 (pkt 1-8) ustawy, faktura powinna zawierać m.in.:
- datę wystawienia;
- kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
- numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
- datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
- miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług.
Jak wskazano powyżej obciążanie najemców dokonywane przez Spółkę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu nie stanowi odpłatności za czynność określoną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym Spółka nie jest zobowiązana do wystawiania faktur VAT z tego tytułu. Pobierane kwoty mogą być więc dokumentowane na podstawie innych dokumentów księgowych, w tym chociażby not księgowych.
Należy jednak zaznaczyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.
Podsumowując, obciążenia najemców dokonywane przez Wnioskodawcę z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, Zainteresowany nie jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT z tego tytułu. Obciążenia najemców z tytułu pokrycia kosztów szkód powstałych w związku z wynajmem stadionu mogą być dokumentowane za pomocą innych dokumentów księgowych (np. notą obciążeniową).
Interpretacja dotyczy:
- zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;
- zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
Wniosek ORD-IN (PDF)
Treść w pliku PDF 621 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu