Czy Wspólnota Mieszkaniowa jest uprawniona do zastosowania stawki podatku VAT 8% w odniesieniu do refakturowanych kosztów, o których mowa w pozycjac... - Interpretacja - ILPP1/443-1117/12-5/AWa

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 28.02.2013, sygn. ILPP1/443-1117/12-5/AWa, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy Wspólnota Mieszkaniowa jest uprawniona do zastosowania stawki podatku VAT 8% w odniesieniu do refakturowanych kosztów, o których mowa w pozycjach 140-144 załącznika nr 3 ustawy o VAT, dotyczących mediów dostarczanych bezpośrednio dla odpowiednich lokali?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wspólnoty Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2012 r. (data wpływu 3 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 7 i 11 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla dostawy mediów do lokali:

  • jest prawidłowe w części dotyczącej lokali niemieszkalnych oraz lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza,
  • jest nieprawidłowe w części dotyczącej lokali mieszkalnych.

UZASADNIENIE

W dniu 3 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla dostawy mediów do lokali. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 7 i 11 lutego 2013 r.) o dokument, na podstawie którego powierzono Spółce zarząd Wspólnotą.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wspólnota Mieszkaniowa działa na podstawie ustawy o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994 r., nie prowadzi działalności gospodarczej, ani innej zarobkowej.

Wspólnota Mieszkaniowa w ramach bieżącego prawidłowego funkcjonowania nabywa od dostawców zewnętrznych następujące usługi:

  1. usuwanie odpadów z nieruchomości (PKWiU 38.11.2),
  2. dostarczanie wody za pośrednictwem sieci wodociągowych (PKWiU 36.00.20.0),
  3. odprowadzanie ścieków kanalizacyjnych (PKWiU ex 37).

Wymienione usługi opodatkowane są stawką VAT 8% na podstawie art. 41 ust. 2, w związku z poz. 140-144 załącznika nr 3 do ustawy o VAT oraz w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT.

Odpowiednia część kosztów, związanych bezpośrednio ze zużyciem w lokalach własnościowych jest przenoszona (refakturowana) na właścicieli tychże lokali, czyli:

  • właścicieli lokali niemieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

Wspólnota Mieszkaniowa obciążając właścicieli kosztami zakupu tych usług, zamierza stosować stawkę VAT 8%, taką sama jak dostawcy zewnętrzni.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wspólnota Mieszkaniowa jest uprawniona do zastosowania stawki podatku VAT 8% w odniesieniu do refakturowanych kosztów, o których mowa w pozycjach 140-144 załącznika nr 3 ustawy o VAT, dotyczących mediów dostarczanych bezpośrednio dla odpowiednich lokali... Koszty refakturowane są na właścicieli we Wspólnocie Mieszkaniowej, a dokładnie na:

  • właścicieli lokali niemieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wspólnota Mieszkaniowa jest uprawniona do zastosowania stawki podatku VAT 8% w odniesieniu do kosztów refakturowanych, o których mowa w pozycjach od 140-144 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, dotyczących mediów dostarczanych do bezpośredniego odbiorcy, którym w tym przypadku są:

  • właściciele lokali niemieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych,
  • osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

Taka interpretacja wynika z dyspozycji art. 30 ust. 3 ustawy o VAT, zgodnie z którą w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku. W analizowanym przypadku, Wspólnota zawierając umowy z dostawcami usług działa w imieniu własnym, lecz czyni to wyłącznie w interesie i na rzecz bezpośrednich odbiorców tych usług, tj. właścicieli. W związku z tym, z obrotu podatnika wyliczanego według ogólnej zasady na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, wyodrębnić należy obrót wyliczany na podstawie art. 30 ust. 3 ustawy o VAT, który jest przepisem szczególnym względem tego poprzedniego. W konsekwencji, w zakresie refakturowanych kosztów stosować należy stawkę właściwą z tytułu świadczenia poszczególnych usług.

Stanowisko to znajduje również potwierdzenie w brzmieniu art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 poz. 1 ze zm.), według którego w przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Odnośnie właściwej stawki podatku, Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%. W pozycjach od 140 do 144 załącznika nr 3 do ustawy wskazano m. in. usługi, których dotyczy niniejszy wniosek.

W związku z powyższym, refakturowanie przez Wspólnotę, na rzecz ostatecznych odbiorców, kosztów zakupu następujących usług:

  1. usuwanie odpadów z nieruchomości (PKWiU 38.11.2),
  2. dostarczanie wody za pośrednictwem sieci wodociągowych (PKWiU 36.00.20.0),
  3. odprowadzanie ścieków kanalizacyjnych (PKWiU ex 37)

powinno być dokonywane z zastosowaniem obniżonej stawki podatku VAT, w wysokości 8%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie stawki podatku VAT dla dostawy mediów do lokali uznaje się za:

  • prawidłowe w części dotyczącej lokali niemieszkalnych oraz lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza,
  • nieprawidłowe w części dotyczącej lokali mieszkalnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Jedną z generalnych zasad na gruncie podatku od towarów i usług jest to, że czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy wykonane są przez podatnika.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jak wynika z powyższego na obrót składają się kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które są wykonywane przez podatnika.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Niewymienienie danego towaru lub usługi w ustawie lub przepisach wykonawczych jest jednoznaczne z obowiązkiem zastosowania stawki podstawowej.

Stosownie do art. 41 ust. 2 ustawy dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, natomiast stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W poz. 140 załącznika nr 3 do ustawy w grupowaniu 36.00.20.0 PKWiU ustawodawca wymienił usługi związane z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych, w poz. 141 tego załącznika usługi związane z handlem wodą dostarczaną za pośrednictwem sieci wodociągowych PKWiU 36.00.30.0, z kolei w poz. 142 usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków PKWiU ex 37, a w pozycjach 143-150 usługi związane ze zbieraniem odpadów PKWiU 38.

Zgodnie z art. 2 pkt 30 ustawy, przez PKWiU ex rozumie się zakres wyrobów lub usług węższy niż określony w danym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Umieszczenie tego dopisku przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania obniżonej stawki podatku VAT tylko do usług należących do wymienionego grupowania statystycznego, spełniającego określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce nazwa usługi. Zatem, wynikająca z konkretnego załącznika stawka VAT dotyczy wyłącznie danej usługi z danego grupowania.

Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 16a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli tych lokali, tworzących w określonej nieruchomości tę wspólnotę.

Natomiast, w świetle § 13 ust. 1 pkt 16b ww. rozporządzenia, zwalnia się od podatku czynności wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową lub właścicieli lokali mieszkalnych tworzących w określonej nieruchomości wspólnotę mieszkaniową, na rzecz osób używających na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności lokale należące do właścicieli tworzących tę wspólnotę mieszkaniową, za które pobierane są opłaty niezależne od właściciela w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, z późn. zm. ) lub opłaty pośrednie w rozumieniu ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2010 r. Nr 206, poz. 1367 oraz z 2011 r. Nr 22, poz. 114 i Nr 185, poz. 1092), jeśli lokale te są wykorzystywane wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Jak wynika z § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 198, poz. 1174), zwolnienie, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 16a i 16b rozporządzenia zmienianego, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, może być stosowane do czynności wykonywanych w okresie od dnia 2 sierpnia 2011 r.

Stosownie do przepisu art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy o których mowa w art. 15 ust. 1 są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na podstawie art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Jak wynika z przytoczonego przepisu art. 106 ust. 1 ustawy, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi. Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług bądź wpłacenia zaliczki.

W ocenie tut. Organu, przez wystawienie faktury należy rozumieć sporządzenie wyżej wymienionego dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy towaru lub usługi), a także przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Należy podkreślić, iż zgodnie z generalną zasadą fakturami VAT dokumentuje się jedynie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wspólnota Mieszkaniowa w ramach bieżącego prawidłowego funkcjonowania nabywa od dostawców zewnętrznych następujące usługi: usuwanie odpadów z nieruchomości (PKWiU 38.11.2), dostarczanie wody za pośrednictwem sieci wodociągowych (PKWiU 36.00.20.0), odprowadzanie ścieków kanalizacyjnych (PKWiU ex 37). Wymienione usługi opodatkowane są stawką VAT 8% na podstawie art. 41 ust. 2, w związku z poz. 140-144 załącznika nr 3 do ustawy o VAT oraz w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT. Odpowiednia część kosztów, związanych bezpośrednio ze zużyciem w lokalach własnościowych jest przenoszona (refakturowana) na właścicieli tychże lokali, czyli: właścicieli lokali niemieszkalnych, osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych, osoby fizyczne będące właścicielami lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Wspólnota Mieszkaniowa obciążając właścicieli kosztami zakupu tych usług, zamierza stosować stawkę VAT 8%, taką sama jak dostawcy zewnętrzni.

W myśl art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.), wspólnotę mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

Przepis ten nadaje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Wspólnota mieszkaniowa jest odrębnym od członków Wspólnoty podmiotem praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności prawnej może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.

Jak stanowi art. 18 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej.

Z powyższego wynika, iż wspólnota mieszkaniowa jest organizacją wspólników, związanych wspólnością w zakresie administracji nieruchomością wspólną i współwłasnością w odniesieniu do tej nieruchomości. Działanie powołanego zarządu lub zarządcy należy prawnie ujmować w konstrukcji przedstawicielstwa do działania w imieniu i na rzecz członków wspólnoty. Jednakże w odróżnieniu od reprezentacji przez organ (zarząd wspólnoty), zarządca nie działa jako wspólnota mieszkaniowa. Pomiędzy wspólnotą a osobą trzecią (zarządcą) istnieje bowiem dodatkowe ogniwo, którym jest oświadczenie woli o udzieleniu pełnomocnictwa.

A zatem w zakresie zarządu nieruchomością wspólnoty zarządca nie działa we własnym imieniu, lecz w imieniu i na rzecz wspólnoty, która powierzyła mu zarząd nad nieruchomością wspólną.

Zgodnie z brzmieniem art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

W świetle art. 14 ustawy o własności lokali, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

  • wydatki na remonty i bieżącą konserwację,
  • opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę,
  • ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali,
  • wydatki na utrzymanie porządku i czystości,
  • wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali, na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca.

Wyżej cytowane przepisy art. 13-15 powołanej ustawy, wskazują na dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej: jedne związane z nieruchomością wspólną, drugie, związane z odrębną własnością lokalu. Tym samym, właściciele lokali zobowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z nieruchomością wspólną, na pokrycie których uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat oraz ponoszą wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali (m. in. za wodę, ciepło, odprowadzanie ścieków, gaz, energię elektryczną).

Zauważyć w tym miejscu należy, iż jak wskazał Wnioskodawca, Wspólnota składająca się zarówno z lokali mieszkalnych, jak i lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza oraz lokali niemieszkalnych (użytkowych), funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy o własności lokali.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług Wspólnota realizując wspólny interes właścicieli występuje w odmiennych rolach w przypadku nabycia towarów i usług w ramach zarządu nieruchomością wspólną oraz w przypadku nabycia towarów i usług na potrzeby utrzymania poszczególnych lokali właścicieli.

Wspólnota nabywając towary i usługi dla celów nieruchomości wspólnej nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli. W takiej sytuacji działa ona w imieniu własnym i na własny rachunek, jako podmiot stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną, którego działanie jest jedynie finansowane przez właścicieli wyodrębnionych lokali (m. in. w formie zaliczek, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali), mających udziały w nieruchomości wspólnej. Tym samym, odbiorcą nabywanych towarów i usług jest Wspólnota, jako odrębny od jej członków podmiot praw i to ona występuje jako ostateczny konsument. W takim więc zakresie Wspólnota nie świadczy żadnych czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli odrębnych lokali.

Zatem, uiszczane należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną, w tym opłaty za fundusz remontowy nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, brak jest podstaw do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami, w związku z ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną.

Natomiast w sytuacji, gdy wydatki ponoszone są przez właściciela wyłącznie w związku z odrębną własnością lokalu, Wspólnota w zakresie nabywanych towarów i usług (tj. głównie mediów) celem zaopatrzenia poszczególnych lokali występuje w odmiennej roli. Nabywa bowiem towary i usługi w swoim imieniu, jednakże na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat.

Środki uiszczone z tytułu wpłat dokonanych przez właścicieli poszczególnych lokali na utrzymanie tych lokali (zapłata za media) nie są zaliczkami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali. Wydatki te nie stanowią partycypacji w kosztach wspólnych nieruchomości, bowiem finalnym nabywcą towarów i usług świadczonych przez podmioty np. dostarczające wodę czy odprowadzające ścieki i służących zaspokajaniu indywidualnych potrzeb każdego z członków wspólnoty jest nie wspólnota, a każdy z jej członków z osobna. W przypadku nabywcy i konsumenta, występuje następujący ciąg świadczeń: najpierw świadczenie dostawy określonych towarów lub usług w ramach udostępniania mediów wykonuje zakład do tego uprawniony, wystawiając fakturę VAT na rzecz wspólnoty w oparciu o zawartą umowę, następnie wspólnota odsprzedaje te towary i usługi właścicielom odrębnych lokali, gdyż zgodnie z art. 14 pkt 2 ustawy o własności lokali wspólnota ponosi koszty tylko w zakresie zarządu nieruchomością wspólną, a nie odrębnych lokali.

Tym samym, wspólnota zakupując towary i usługi, które następnie przyporządkowuje poszczególnym lokalom, dokonuje ich odsprzedaży właścicielom lokali. W takiej sytuacji środki uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi.

W konsekwencji, należy stwierdzić, iż obciążanie członków wspólnoty zaliczkami na pokrycie kosztów indywidualnego zużycia mediów stanowi odpłatną dostawę towarów i świadczenie usług, w myśl art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż Wspólnota Mieszkaniowa dokonując rozliczenia opłat z tytułu mediów dotyczących lokali mieszkalnych, a także lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza oraz lokali niemieszkalnych (użytkowych), działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Zatem, czynność odsprzedaży właścicielom tych lokali zakupionych wcześniej towarów i usług, związanych wyłącznie z utrzymaniem odrębnych lokali, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć jednakże, iż stosownie do powołanego wyżej § 13 ust. 1 pkt 16a i 16b ww. rozporządzenia czynności wykonywane przez Wspólnotę Mieszkaniową związane z obciążaniem członków wspólnoty kosztami mediów dostarczanych bezpośrednio do lokali mieszkalnych, tj. dostarczanie wody, odprowadzanie ścieków, usuwanie odpadów, w przypadku kiedy lokale te są wykorzystywane wyłącznie na cele mieszkaniowe, korzystają ze zwolnienia.

Natomiast w przypadku obciążania właścicieli lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza oraz lokali niemieszkalnych (użytkowych) kosztami mediów dostarczanych bezpośrednio do tych lokali, tj. dostarczanie wody, odprowadzanie ścieków, usuwanie odpadów, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy, nie wskazują, by ww. usługi, mogły korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, a zatem przedmiotowe usługi świadczone przez Wspólnotę na rzecz tych członków Wspólnoty stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki właściwej dla danego towaru lub usługi. W związku z powyższym, Zainteresowany, jest zobowiązany wystawiać prowadzącym działalność gospodarczą właścicielom lokali mieszkalnych i niemieszkalnych (użytkowych) faktury dokumentujące sprzedaż zgodnie z zasadami przewidzianymi w art. 106 ustawy oraz w przepisach wykonawczych do niej.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa oraz przedstawionego opisu sprawy, Wspólnota jest uprawniona zastosować:

  • właściwą stawkę podatku, tj. 8% stosownie do zapisu art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy w odniesieniu do refakturowanych kosztów dotyczących mediów, tj. dostarczanie wody, odprowadzanie ścieków, usuwanie odpadów o ile sklasyfikowane są według PKWiU w grupowaniach odpowiednio: dostarczanie wody za pośrednictwem sieci wodociągowych (PKWiU 36.00.20.0), odprowadzanie ścieków kanalizacyjnych (PKWiU ex 37), usuwanie odpadów z nieruchomości (PKWiU 38.11.2) dostarczanych do lokali mieszkalnych, w których prowadzona jest działalność gospodarcza oraz lokali niemieszkalnych (użytkowych),
  • stawkę zwolnienie zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 16a rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dla lokali mieszkalnych wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe za ww. media.

Ponadto, należy nadmienić, iż Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r., poz. 247) nie zmieniło brzmienia powołanych powyżej przepisów § 13 ust. 1 pkt 16a oraz § 13 ust. 1 pkt 16b ww. rozporządzenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 917 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu