Temat interpretacji

Czy Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową sieci kanalizacji sanitarnej?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2011 r. (data wpływu 26 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową sieci kanalizacji sanitarnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową sieci kanalizacji sanitarnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina realizuje inwestycję w zakresie budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach.

Pierwsze wydatki związane z przedmiotową inwestycją, dotyczące w szczególności przygotowania dokumentacji technicznej oraz aktualizacji kosztorysów inwestorskich, Gmina poniosła już w 2007 r. Dotychczas, nie rozpoczęto jeszcze użytkowania przedmiotowej infrastruktury, tj. nie nastąpiło jeszcze oddanie do użytkowania przedmiotowej sieci kanalizacyjnej ani nie podłączono do niej żadnego użytkownika i nie zawarto żadnej umowy na świadczenie usług odprowadzania ścieków. W związku z realizacją tej inwestycji Gmina otrzymuje od dostawców faktury VAT dokumentujące nabycie usług i towarów (zasadniczo są to usługi budowlane).

W trakcie realizacji przedmiotowej inwestycji Gmina rozważała następujące dwie opcje wykorzystania przedmiotowej infrastruktury po jej wybudowaniu i oddaniu do użytkowania:

1. odpłatne udostępnienie na podstawie umowy dzierżawy przedmiotowej infrastruktury jednoosobowej spółce gminnej prowadzącej na terenie Gminy działalność w zakresie gospodarki wodno-ściekowej lub
2. odpłatne świadczenie przez Gminę na rzecz mieszkańców (względnie firm i innych instytucji zlokalizowanych na obszarze wskazanych miejscowości) usług odprowadzania ścieków przy pomocy przedmiotowej infrastruktury.

Ostatecznie Gmina postanowiła wdrożyć drugie z powyższych rozwiązań. Tym samym ustalono, iż przedmiotowa sieć kanalizacyjna, po jej uruchomieniu będzie służyła Gminie do świadczenia odpłatnych usług odprowadzania ścieków.

W związku z powyższym, Gmina zawrze odpowiednie umowy z mieszkańcami (względnie firmami i innymi instytucjami zlokalizowanymi na obszarze wskazanych miejscowości) i będzie ich obciążać za świadczone usługi odprowadzania ścieków, które będzie dokumentować wystawianymi fakturami VAT. Faktury te Gmina będzie ujmowała w rejestrach sprzedaży. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia powyższych usług Gmina będzie wykazywała w składanych deklaracjach VAT-7.

Dla celów świadczenia powyższych usług Gmina zamierza zlecić techniczną obsługę przedmiotowej infrastruktury oraz związane z tym obowiązki administratorowi, na podstawie stosownej umowy, na mocy której będzie on odpowiedzialny m.in. za zawieranie w imieniu Gminy, na podstawie pełnomocnictwa, umów z mieszkańcami, pobieranie od mieszkańców należnych Gminie opłat za usługi odprowadzania ścieków i przekazywanie ich na rachunek Gminy, wystawianie w imieniu Gminy faktur VAT.

Wszelkie podejmowane przez administratora w powyższym zakresie czynności wykonywane będą jednak w imieniu Gminy i na jej rzecz, wskutek czego na wystawianych fakturach VAT za świadczenie usług odprowadzania ścieków, jako sprzedawca widnieć będzie Gmina i to Gmina będzie ujmować te faktury w swej ewidencji sprzedaży oraz będzie deklarować i odprowadzać należny z tego tytułu podatek. Pobierane opłaty będą bowiem stanowiły przychody Gminy a nie administratora.

Gmina pozostanie właścicielem sieci kanalizacyjnej i będzie stroną umów na odprowadzanie ścieków z mieszkańcami i innymi odbiorcami (oraz wynikających z tego tytułu praw i obowiązków). Administrator, którym będzie gminna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, będzie za powyższe usługi administrowania otrzymywał od Gminy wynagrodzenie, które będzie dokumentował wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową sieci kanalizacji sanitarnej...

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową sieci kanalizacji sanitarnej.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

• nabywcą towarów/usług jest podatnik VAT oraz

• nabywane towary/usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zdaniem Gminy, w analizowanym przypadku powyższe przesłanki będą spełnione i tym samym, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową sieci kanalizacji sanitarnej.

W ocenie Gminy, za bezsporny należy uznać fakt, iż ponoszenie wskazanych powyżej wydatków jest konieczne i bezpośrednio związane ze świadczeniem usług odprowadzania ścieków. Bez ich poniesienia świadczenie przedmiotowych usług byłoby niemożliwe.

Ponadto Gmina pragnie podkreślić, że stanowisko odmienne od przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzono, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej i mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych. Skoro bowiem Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana będzie uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinna ona mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.

Gmina pragnie zwrócić uwagę, iż powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w interpretacjach Ministra Finansów. Przykładowo zostało ono zaprezentowane w interpretacji z dnia 3 sierpnia 2010 r. o sygn. IBPP4/443- 836/10/JP, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach pośrednio potwierdził prawo gminy (Wnioskodawcy) do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z rozbudową stadionu, administrowanego przez działający w imieniu i na rzecz Gminy OSiR, który został upoważniony do zawierania w imieniu i na rachunek Gminy umów najmu lub dzierżawy z osobami fizycznymi i prawnymi korzystającymi ze stadionu. Podobnie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 maja 2011 r. IPPP1/443-908/09-2/AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, iż nabywane towary i usługi związane z realizacją zadań Gminy w zakresie gospodarki nieruchomościami (lokalami użytkowymi) oraz w zakresie prowadzenia cmentarzy służą czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę we wskazanym zakresie, a w imieniu którego działają zarządca i administrator, generują podatek należny. Administrator cmentarza, jak i zarządca lokali użytkowych wystawiają bowiem w imieniu i na rachunek Gminy faktury VAT, które jak wskazuje treść wniosku ujmowane są w rozliczeniach z urzędem skarbowym. Tym samym Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego na fakturach otrzymanych od administratora cmentarza i zarządcy lokali użytkowych oraz na fakturach otrzymanych za remonty i inne usługi związane z tymi obiektami (tj. cmentarzem i lokalami użytkowymi), albowiem zostanie w omawianym przypadku spełniona podstawowa przesłanka pozytywna określona przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jaką jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną.

Również w interpretacji indywidualnej z dnia 18 marca 2011 r., sygn. ILPP1/443-1328/10-2/MP, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, odnosząc się do wynagrodzenia wypłacanego przez gminę na rzecz zarządcy cmentarza, działającego w imieniu i na rzecz Gminy stwierdził, iż: Opłaty za usługi cmentarne stanowią obrót Wnioskodawcy wykazywany w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż opodatkowaną 7% (PKWiU 93.03). Co miesiąc Wnioskodawca otrzymuje od Wykonawcy fakturę za wykonane usługi administrowania i zarządzania cmentarzem. Z powyższego wynika, że uzyskiwane od Wykonawcy opłaty za usługi cmentarne, stanowią u Wnioskodawcy sprzedaż opodatkowaną, natomiast za administrowanie i zarządzanie cmentarzem Wykonawca obciąża Wnioskodawcę wystawiając fakturę za świadczenie usługi. Zatem istnieje uprawnienie do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z powyższymi usługami. Reasumując, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego zawartego w opłacie za usługi cmentarne o kwotę podatku naliczonego z tytułu usługi administrowania i zarządzania cmentarzem komunalnym pod warunkiem nie zaistnienia zawartych w art. 88 ustawy przesłanek negatywnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Gmina realizuje inwestycję w zakresie budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach. Przedmiotowa sieć kanalizacyjna, po jej uruchomieniu, będzie służyła Gminie do świadczenia odpłatnych usług odprowadzania ścieków. W związku z powyższym, Gmina zawrze odpowiednie umowy z mieszkańcami (względnie firmami i innymi instytucjami zlokalizowanymi na obszarze wskazanych miejscowości) i będzie ich obciążać za świadczone usługi odprowadzania ścieków, które będzie dokumentować wystawianymi fakturami VAT. Faktury te Gmina będzie ujmowała w rejestrach sprzedaży. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia powyższych usług Gmina będzie wykazywała w składanych deklaracjach VAT-7.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że pobierane przez Gminę opłaty za odprowadzanie ścieków na podstawie umów cywilnoprawnych nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Zatem przedmiotowa inwestycja będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych.

Tym samym stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, albowiem nabyte w ramach realizacji projektu towary i usługi będą służyły wykonywanym przez Wnioskodawcę czynnościom opodatkowanym.

Reasumując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z budową sieci kanalizacji sanitarnej, ponieważ przedmiotowa inwestycja będzie służyła czynnościom opodatkowanym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem wskazać, że odpowiedzi na pytania zawarte we wniosku udzielono przy założeniu, iż faktycznie towary i usługi nabyte w związku z realizacją inwestycji będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT (tj. generujących podatek należny dla Wnioskodawcy).

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym (opisem stanu faktycznego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego). Podkreślić należy, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy zauważyć, że powołane przez Wnioskodawcę interpretacje zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa i tut. Organ nie jest nimi związany.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPP1/443-915/11-2/MW, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi