Temat interpretacji
W zakresie opodatkowania sprzedaży działki
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19.09.2012r. (data wpływu 24.09.2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24.09.2012r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca wraz z małżonką na zasadzie wspólności majątkowej nabył od osoby fizycznej nieruchomość gruntową niezabudowaną - działka ewidencyjna nr 98/5 powierzchni 0,1556 ha na podstawie Aktu Notarialnego z dnia 22.12.2011r. Ww. nieruchomość Strona zakupiła w celu wybudowania domu rodzinnego i zamieszkania. Ponadto Wnioskodawca nie wykonuje żadnej działalności gospodarczej, nie jest rolnikiem ryczałtowym oraz nie prowadzi gospodarstwa rolnego jak również nie jest i nie był płatnikiem podatku VAT. Również nie nabywał dotychczas i nie sprzedawał żadnej nieruchomości gruntowej. W wyniku Aktu Notarialnego Repertorium (zakup i odłączenie nieruchomości z innej księgi wieczystej) założono księgę wieczystą, dla ww. nieruchomości. W planie zagospodarowania przestrzennego teren był w chwili nabycia przeznaczony pod budownictwo jednorodzinne (wydane prawomocne warunki zabudowy).
Osoby fizyczne (4, w tym Wnioskodawca z żoną) były współwłaścicielami sąsiadujących ze sobą nieruchomości gruntowych składających się z 2 działek ewidencyjnych, których wzajemne usytuowanie utrudniało racjonalne zagospodarowanie nieruchomości. Leokadia i Jan byli współwłaścicielami nieruchomości gruntowej, oznaczonej w księdze wieczystej jako stanowiąca działkę ewidencyjną 51/3 z obszaru ewidencyjnego 53, o łącznym obszarze 1.445 m2, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą. Paweł i Ilona małżonkowie byli właścicielami nieruchomości gruntowej oznaczonej w księdze wieczystej jako utworzona z działki ewidencyjnej nr 98/5 o obszarze 1.556 m2, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW Nr XX.
Kształt ww. działek (ok. 110 m długości i 13-15 m szerokości każda) oraz forma własności uniemożliwiała ich racjonalne zagospodarowanie. W celu poprawy warunków zagospodarowania właściciele dokonali podziału działek składających się na poszczególne nieruchomości i ich wymianę w trybie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami, w taki sposób, aby każdy ze współwłaścicieli mógł z tych nowych działek utworzyć bardziej racjonalne do zagospodarowania nieruchomości.
Podział został dokonany w następujący sposób:
Paweł i Ilona małżonkowie oraz Leokadia i Jan okazali wstępny projekt połączenia i ponownego podziału nieruchomości według art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami opracowany zgodnie z ostateczną decyzją Nr CC/11 o warunkach zabudowy wydaną z up. Burmistrza w dniu 08.08.2011 roku Nr YY o warunkach zabudowy na wniosek właściciela działki Jana, dotyczący działek ewidencyjnych numer 51/3 oraz numer 98/5, zgodnie z którym, w wyniku połączenia działek ewidencyjnych o numerach 51/3 i 98/5, a następnie ponownego ich podziału powstaną działki o numerach:
- 281 (dwieście osiemdziesiąt jeden) o powierzchni 0,0907 ha - powstałej z działek nr 51/4 o powierzchni 393m2 i nr 98/60 powierzchni 514m2 ,
- 282 (dwieście osiemdziesiąt dwa) o powierzchni 0,0754 ha (siedemset pięćdziesiąt cztery metry kwadratowe) - powstałej z działek nr 51/5 o powierzchni 347m2 i nr 98/7 o powierzchni 407m2,
- 283 (dwieście osiemdziesiąt trzy) o powierzchni 0,0700 ha (siedemset metrów kwadratowych) - powstałej z działek nr 51/6 o powierzchni 341m2 i nr 98/8 o powierzchni 359 m2,
- 284 (dwieście osiemdziesiąt cztery) o powierzchni 0,0649 ha powstałej z działek nr 51/7 o powierzchni 373m2 i nr 98/9 o powierzchni 276m2.
Powyższy podział został zatwierdzony w drodze podpisania aktu notarialnego w dniu 30.08.2012r. poprzez wzajemne przeniesienie praw do części ich nieruchomości powstałych w wyniku ww. podziału po uzyskaniu ostatecznej decyzji Burmistrza Józefowa wydanej na mocy art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami zatwierdzającej połączenie i podział działek ewidencyjnych nr 51/3 oraz 98/5. W związku z tym, iż w wyniku podziału mogły powstać 2 działki Wnioskodawcy a nie jedna, zaistniało pytanie czy ewentualne zbycie jednej z działek uzyskanych w wyniku podziału będzie podlegać podatkowi od towarów i usług... Oprócz ewentualnego jednorazowego zbycia części nieruchomości z majątku prywatnego Wnioskodawca nie zamierza zbyć pozostałej części gruntu. Druga działka pozostanie w majątku osobistym i będzie wykorzystywana na cele prywatne (budowa domu rodzinnego)w celu polepszenia warunków mieszkalnych dla rodziny z uwagi na powiększenie rodziny - 2 małych dzieci. Wnioskodawca nie będzie podejmować szczególnych czynności w celu przygotowania przedmiotowej działki do sprzedaży. Zamiarem Wnioskodawcy jest proste wyzbycie się nieruchomości, przy zachowaniu racjonalizmu gospodarczego, to jest za cenę rynkową. Wnioskodawca nie podjął i nie zamierza podjąć działań obejmujących działalność zarobkową prowadzoną w sposób zorganizowany i ciągły w zakresie obrotu nieruchomościami, w szczególności w formie zmiany klasyfikacji gruntu, uzbrajania terenu lub wyspecjalizowanego poszukiwania nabywców wykraczającego poza powszechnie przyjęte standardy.
Wnioskodawca przedmiotową nieruchomość gruntową wykorzystywał i nadał wykorzystuje do celów prywatnych, tj. nieruchomość była wykorzystywane dla celów rodzinnych i rekreacyjnych (np. w związku z wakacjami, odpoczynkiem weekendowym). Miała ona również służyć zabezpieczeniu w przyszłości dzieci Wnioskodawcy jako grunt pod budowę drugiego domu.
Wnioskodawca, co do zasady posiadanej nieruchomości gruntowej nie udostępniał innym osobom. Wnioskodawca nie przekształcał klasyfikacji gruntu (działka miała status działki budowlanej z prawomocnymi wydanymi warunkami zabudowy na 2 domy jednorodzinne w chwili nabycia) w celu podnoszenia wartości nieruchomości. Wnioskodawca nie zamierza podejmować czynności w celu przygotowania gruntu do sprzedaży (np. zmiana klasyfikacji gruntu, uzbrojenie terenu, utwardzenie dróg wewnętrznych, urządzenie zieleni oraz działań marketingowych wykraczających poza zwykle formy ogłoszenia, itp.).
Ewentualnie pozyskane środki ze sprzedaży jednej działki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na budowę domu rodzinnego na części nieruchomości gruntowej w celu ograniczenia wysokości zaciąganego kredytu hipotecznego na budowę domu, co jest mocno utrudnione i drogie w obecnej sytuacji rynkowej (utrudniony dostęp do kredytów oraz wysoki koszt finansowania budowy domu spowodowany m.in. spadającymi cenami nieruchomości).
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy ewentualne odpłatne lub nieodpłatne zbycie jednej nieruchomości gruntowej stanowiącej prywatny majątek Wnioskodawcy nabytego do celów prywatnych budowy domu jako czynności dokonane poza zakresem Ustawy VAT przez podmiot niewystępujący w charakterze podatnika tego podatku podlega podatkowi od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT...
Zdaniem Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepis art. 7 ust. 1 Ustawy VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle art. 2 pkt 6 Ustawy VAT, grunt powinien zostać uznany za towar.
Jednocześnie, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonana przez podatnika podatku VAT działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnej transakcji. W rezultacie, dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że podmiot taki prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy VAT w odniesieniu do przedmiotu dostawy. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl natomiast art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W konsekwencji, Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy VAT.
Warunkiem koniecznym uznania danej osoby za działającą jako podatnik podatku VAT jest w pierwszej kolejności ustalenie, iż taka osoba w odniesieniu do konkretnej transakcji działa w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, w tym podmiotu pozyskującego zasoby naturalne oraz rolnika, a także osoby wykonującej wolne zawody. W przedmiotowej sprawie ustalenia zatem wymaga, czy Wnioskodawca dokonując zbycia nieruchomości działa w celach handlowych w odniesieniu do transakcji dotyczącej zbycia tej nieruchomości. Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) w wyroku z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. akt I FSK 2130/08 nabycie sprzedawanych gruntów musi nastąpić w celach wykonywania tej działalności, czyli handlowych, a nie w innych celach. Działalność handlowa oznacza dokonywanie zakupów towarów w celu ich odsprzedaży w sposób zorganizowany, wskazujący na zamiar kontynuacji tej działalności. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych)
W konsekwencji zbycie przez Wnioskodawcę nieruchomości może zostać uznane za czynność opodatkowaną podatkiem VAT pod warunkiem, iż jest dokonywane w ramach działalności handlowej. Warto przy tym zaznaczyć, iż w niniejszej sprawie nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż Wnioskodawca nie wykorzystywał przedmiotowej nieruchomości do działalności handlowej.
Działalność handlowa charakteryzuje się określonym stopniem zorganizowania oraz profesjonalizmu. Dotyczy ona towarów, które w momencie ich nabycia miały zostać przeznaczone do zbycia w celach gospodarczych. Ponadto, elementem przedmiotowo istotnym w działalności handlowej jest powtarzalność i kontynuacja czynności, charakteryzująca się w szczególności zamiarem dalszego nabywania lub wytwarzania towarów w celu ich zbycia lub innego sposobu wykorzystania dla celów gospodarczych. W konsekwencji, działalność handlowa obejmuje sprzedaż majątku innego niż prywatny. Zbycie bowiem składników majątku prywatnego nie może być postrzegane jako działalność handlowa, gdyż czemu innemu one służą, w innym celu zostały nabyte lub wytworzone, a także nie są przedmiotem takiej działalności. Należy zatem wyodrębnić majątek prywatny oraz majątek związany z działalnością handlową. Opodatkowanie podatkiem VAT może zaś znaleźć zastosowanie wyłącznie w stosunku do tego drugiego. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r., odwołując się m. in. do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 4 października 1995 r. w sprawie Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht (C-291/92) Pojęcie majątku prywatnego czy majątku osobistego nie występuje na gruncie analizowanych przepisów. Jego pojawienie się jest rezultatem wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której można odwołać się do motywów zawartych w wyroku TSUE z dnia 4 października 1993 r. w sprawie Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht (C-291/92), w którym to orzeczeniu generalnie chodziło o kwestię opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącą jej do celów prywatnych (...). ,Majątek prywatny albo majątek wykorzystywany do celów prywatnych, oznacza tę cześć majątku danej osoby, która nie jest przez nią wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej i która nie jest przedmiotem tej działalności (zob. wyrok NSA z dnia 19 marca 2009 r., sygn. akt I FSK 46/08). Zatem, aby stwierdzić, czy sprzedaż danego składnika majątkowego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w pierwszej kolejności ustalenia wymaga, czy dany składnik majątku ma charakter majątku prywatnego (osobistego), czy wręcz przeciwnie - sprzedaży podlegał majątek związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jeżeli wystąpiła sprzedaż majątku prywatnego, przy której to czynności dana osoba, nawet jeżeli posiada status podatnika podatku VAT, w odniesieniu do tej czynności w takim charakterze nie występuje.
W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy, zbycie nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę stanowiącej prywatny majątek Wnioskodawcy nie będzie stanowić działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, a zatem nie powstanie obowiązek zapłaty podatku VAT, z następujących powodów:
- Wnioskodawca nie nabył nieruchomości gruntowej w celu jej zbycia, a w szczególności nie miał takiego zamiaru w chwili jej nabycia. Celem transakcji nie miało być wykorzystanie gruntów dla celów handlowych, lecz ich wykorzystanie dla osobistych potrzeb Wnioskodawcy (budowa domu). Jak wskazał NSA w wyroku z dnia 21 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1851/08 w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie jego sprzedaży, gdyż pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 26 czerwca 2008 r., sygn. akt I FSK 778/07, czy z dnia 28 marca 2008 r., sygn. akt I FSK 474/07. W konsekwencji, ponieważ Wnioskodawca nie miał zamiaru zbycia nieruchomości w momencie nabycia, a inaczej mówiąc nie nabył nieruchomości w celach handlowych, zatem zbycie nieruchomości gruntowej nie stanowi działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.
- Wnioskodawca rozważa zbycie w przyszłości posiadanej obecnie nieruchomości budowlanej, przy czym nie podjął jeszcze jakichkolwiek działań w tym zakresie i nie wyklucza ich dalszego używania dla celów własnych (cele rekreacyjne, ogród przy planowanym do zabudowy domu rodzinnym, budowa domu dla dzieci). Jednocześnie Wnioskodawca nie ma zamiaru nabywania nieruchomości w celu ich odsprzedaży. Inaczej mówiąc nie jest celem Wnioskodawcy kontynuowanie zbywania nieruchomości ani podejmowanie jakichkolwiek powtarzalnych czynności służących rozwijaniu takiej działalności. Intencją Wnioskodawcy jest jedynie wyzbycie się obecnie posiadanej nieruchomości gruntowej, które nie są mu potrzebne dla celów budowy domu mającego służyć jego osobistym potrzebom. W wyroku z dnia 25 sierpnia 2010 r., sygn. akt I SA/Po 427/10 Sąd zaznaczył, iż profesjonalna działalność handlowa co do zasady - nie jest ograniczana w czasie i nie kończy się po sprzedaży z góry określonej ilości towarów. Zatem nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych).
- Wnioskodawca rozważa zbycie nieruchomości, która nie była wykorzystywana przez niego w działalności handlowej. Nie miała ona zatem służyć celom handlowym i nie pozostaje w związku z taką działalnością. Celem nabycia nieruchomości Wnioskodawcy było wykorzystanie ich dla celów prywatnych. Przy czym, jak
zostało wskazane powyżej, Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Tym samym, ewentualnie zbywana nieruchomość nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej przez podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 Ustawy VAT. Jak podkreślają organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 15 marca 2010 r. nr ILPP2/443-33/10-4/MN w sytuacji gdy przedmiotowe działki nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej (....) nabyte zostały do celów prywatnych (...) stwierdzić należy, że zbycie przedmiotowych działek (...) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Również w interpretacji IPPP3/443-283/08-4/CS z 24 marca 2009r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za prawidłowe stanowisko innego wnioskodawcy dla przypadku sprzedaży podzielonego na 11 działek gruntu stanowiącego majątek prywatny - sprzedaż gruntu stanowiącego majątek prywatny, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży lecz spożytkowania na własne potrzeby, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ czynność ta nie kwalifikuje się do uznania jej za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro zatem nieruchomość nie była i nie jest wykorzystywana w działalności gospodarczej, to również jej zbycie nie powinno za taką działalność zostać uznane i w konsekwencji pozostaje poza zakresem podatku VAT. - Transakcja zbycia nieruchomości nastąpi w ramach dysponowania majątkiem prywatnym Wnioskodawcy. Konsekwencją uznania bowiem, iż nieruchomość Wnioskodawcy nie była wykorzystywana do celów handlowych jest stwierdzenie, iż wchodzi ona do jego majątku prywatnego. Inaczej zatem mówiąc stanowi ona wyodrębniony składnik majątku pozostający poza sferą handlową. Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 2 września 2010 r. nr ILPP2/443-859/10-4/BA zbycie działek wchodzących w skład majątku osobistego Zainteresowanego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Gd 310/11 zaznaczył, iż jeżeli wystąpiła sprzedaż majątku prywatnego, przy której to czynności dana osoba, nawet jeżeli posiada status podatnika podatku VAT, w odniesieniu do tej czynności w takim charakterze nie występuje. Ponieważ Wnioskodawca nie posiada nawet formalnie statusu podatnika podatku VAT, zatem tym bardziej takie zbycie pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.
- Działania jakie będą podejmowane przez Wnioskodawcę związane ze zbyciem nieruchomości nie mają zorganizowanej formy. Z jednej strony Wnioskodawca nie angażuje żadnego profesjonalnego pośrednika do zbywania nieruchomości, z drugiej zaś nie podejmował na przestrzeni czasu konsekwentnych i świadomych działań mających przygotować jakiejkolwiek nieruchomości do zbycia (np. nie podejmował świadomych działań w celu ich przekształcenia w grunty budowlane i wyszukania Nabywcy oferującego najwyższą cenę). Tymczasem jak wskazał przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w jednym z najnowszych wyroków z dnia 21 września 2011 r., sygn. akt I SA/Po 443/11, aby zostać uznanym za podatnika VAT w związku ze zbyciem nieruchomości, trzeba co najmniej brać aktywny udział w czynnościach zmierzających do jej sprzedaży z jak najwyższym zyskiem (tj. właśnie przykładowo poprzez jej uzbrojenie lub zabudowanie).
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. akt I FSK 2130/08 Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stalą (powtarzalność czynności i zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną. Z uwagi zatem na fakt, iż rozważana przez Wnioskodawcę transakcja nie ma i nie będzie mieć zorganizowanego charakteru, zatem nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku VAT, gdyż Wnioskodawca nie będzie mógł zostać uznany za podatnika podatku VAT w świetle art. 15 ustawy VAT.
Rozstrzygającym jest bowiem fakt, iż Wnioskodawca dokonując ewentualnego zbycia nieruchomości nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT (tj. w szczególności podmiotu prowadzącego działalność handlową), w tym również w charakterze podatnika ryczałtowego. Tym samym transakcja zbycia nieruchomości przez Wnioskodawcę będzie pozostawać poza zakresem podatku VAT. Zgodnie z uchwalą siedmiu sędziów NSA z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Analogicznie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt VIII SA/Wa 104/10 i orzeczenie to zostało utrzymane w mocy jednym z ostatnich wyroków NSA z dnia 7 października 2011 r., sygn. akt I FSK 1289/10.
Zamiarem Wnioskodawcy w przypadku zbycia części nieruchomości jest przeprowadzenie tego procesu w ramach jednej transakcji, gdyż jako podmiot nieprowadzący działalności gospodarczej, w tym działalności w zakresie obrotu nieruchomościami nie prowadzi i nie zamierza prowadzić w sposób ciągły i zorganizowany działalności w zakresie zbywania nieruchomości.
Wnioskodawca podkreślił, iż ewentualne zbycie nieruchomości związane jest jedynie ze zwykłym zarządzaniem przez Wnioskodawcę swoim majątkiem prywatnym, do czego jako ich właściciel ma pełne prawo i co nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej. Z przedstawionego zdarzenia przyszłego nie wynika bowiem, aby Wnioskodawca miał podejmować jakiekolwiek czynności wykraczające poza zakres prywatnego zarządu nieruchomością, którego elementem może być również zbycie nieruchomości lub inny sposób jej rozdysponowania poza zakresem działalności gospodarczej. Jak podkreślił NSA w jednym z najnowszych orzeczeń z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FSK 1482/10, jeżeli sprzedaż działek stanowi jedynie czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie może podlegać Ustawie VAT. NSA w przedmiotowym wyroku nawiązał również do przywołanego wyżej orzeczenia TSUE w połączonych sprawach C-180/10 oraz C-181/10 potwierdzając zawarte w nim tezy, które wskazują, iż w przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zbycia nieruchomości w ramach działalności gospodarczej.
Ponadto, zbycie nieruchomości stanowiących majątek prywatny niewykorzystywany do działalności handlowej nawet w drodze więcej niż jednej transakcji, lecz nie więcej niż kilku, w świetle praktyki orzeczniczej pozwala na wyłączenie z opodatkowania VAT takich transakcji zbycia nieruchomości. Jak wskazał TSUE w przywołanym wyżej wyroku w połączonych sprawach C-180/10 oraz C-181/10 sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. (...) zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, ewentualne odpłatne lub nieodpłatne zbycie nieruchomości gruntowej stanowiącej prywatny majątek Wnioskodawcy, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży lecz spożytkowania na własne potrzeby poprawy warunków mieszkaniowych (budowy domu rodzinnego) nie będzie stanowić czynności podlegającej podatkowi od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza mocą ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik zachowywał się jak profesjonalny handlowiec, a sprzedawane towary zostały nabyte w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonką na zasadzie wspólności majątkowej nabył od osoby fizycznej nieruchomość gruntową niezabudowaną - działkę ewidencyjną nr 98/5 o powierzchni 0,1556 ha na podstawie Aktu Notarialnego z dnia 22.12.2011r. Ww. nieruchomość Strona zakupiła w celu wybudowania domu rodzinnego i zamieszkania. Wnioskodawca nie wykonuje żadnej działalności gospodarczej, nie jest rolnikiem ryczałtowym oraz nie prowadzi gospodarstwa rolnego jak również nie jest i nie był płatnikiem podatku VAT. Również nie nabywał dotychczas i nie sprzedawał żadnej nieruchomości gruntowej. W planie zagospodarowania przestrzennego teren był w chwili nabycia przeznaczony pod budownictwo jednorodzinne (wydane prawomocne warunki zabudowy).
Wnioskodawca z żoną wraz ze współwłaścicielami sąsiadujących ze sobą nieruchomości gruntowych składających się z 2 działek, z uwagi na fakt, iż ich wzajemne usytuowanie oraz ukształtowanie (ok. 110 m długości i 13-15 m szerokości każda) utrudniało racjonalne zagospodarowanie nieruchomości, dokonali scalenia i podziału na 4 mniejsze działki.
Wskutek podziału działki o nr 98/5 o powierzchni 0,1556 ha i działki niebędącej własnością Wnioskodawcy nr 51/3 o powierzchni 1.445 m2 powstały działki o numerach: 281 o powierzchni 0,0907 ha, 282 o powierzchni 0,0754 ha, 283 o powierzchni 0,0700 ha i 284 o powierzchni 0,0649 ha.
Powyższy podział został zatwierdzony w drodze podpisania aktu notarialnego w dniu 30.08.2012r. poprzez wzajemne przeniesienie praw do części ich nieruchomości powstałych w wyniku ww. podziału po uzyskaniu ostatecznej decyzji Burmistrza wydanej na mocy art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami zatwierdzającej połączenie i podział działek ewidencyjnych nr 51/3 oraz 98/5.
W związku z tym, iż w wyniku podziału powstały 2 działki Wnioskodawca zamierza zbyć jedną z nich. Oprócz ewentualnego jednorazowego zbycia części nieruchomości z majątku prywatnego Wnioskodawca nie zamierza zbyć pozostałej części gruntu. Druga działka pozostanie w majątku osobistym i będzie wykorzystywana na cele prywatne (budowa domu rodzinnego) w celu polepszenia warunków mieszkalnych dla rodziny z uwagi na powiększenie rodziny - 2 małych dzieci. Wnioskodawca nie będzie podejmować szczególnych czynności w celu przygotowania przedmiotowej działki do sprzedaży. Wnioskodawca nie podjął i nie zamierza podjąć działań obejmujących działalność zarobkową prowadzoną w sposób zorganizowany i ciągły w zakresie obrotu nieruchomościami, w szczególności w formie zmiany klasyfikacji gruntu, uzbrajania terenu lub wyspecjalizowanego poszukiwania nabywców wykraczającego poza powszechnie przyjęte standardy.
Wnioskodawca przedmiotową nieruchomość gruntową wykorzystywał i nadał wykorzystuje do celów prywatnych, tj. nieruchomość była wykorzystywane dla celów rodzinnych i rekreacyjnych (np. w związku z wakacjami, odpoczynkiem weekendowym). Miała ona również służyć zabezpieczeniu w przyszłości dzieci Wnioskodawcy jako grunt pod budowę drugiego domu.
Wnioskodawca, co do zasady posiadanej nieruchomości gruntowej nie udostępniał innym osobom.
Ewentualnie pozyskane środki ze sprzedaży jednej działki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na budowę domu rodzinnego na części nieruchomości gruntowej w celu ograniczenia wysokości zaciąganego kredytu hipotecznego na budowę domu.
W opisanym zdarzeniu przyszłym trudno uznać Wnioskodawcę za podatnika podatku od towarów i usług, w związku z planowaną sprzedażą przedmiotowej działki. Brak jest przesłanek wskazujących na to, aby dokonując sprzedaży przedmiotowego gruntu działał w charakterze handlowca w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. Nie można bowiem stwierdzić, że Wnioskodawca nabył grunt w celu odsprzedaży, ponieważ przedmiotowy grunt Wnioskodawca wraz z małżonką nabył w celu prywatnym budowy własnego domu. Wnioskodawca wskazał, iż zarówno w chwili nabycia nieruchomości jak i nadal nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, jak również nie był i nie jest podatnikiem podatku VAT. Ponadto nie nabywał i nie sprzedawał dotychczas żadnej nieruchomości gruntowej. Drugą działkę zamierza przeznaczyć pod budowę domu dla swojej rodziny, a środki uzyskane ze sprzedaży działki przeznaczyć na ww. budowę domu. Ponadto Wnioskodawca nie zamierza prowadzić profesjonalnej działalności marketingowej prowadzącej do zbycia przedmiotowej działki, jak również podejmować innych działań /uzbrojenia terenu, zmiany klasyfikacji gruntu, utwardzenie drogi/ dotyczących sprzedawanej nieruchomości.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz treść powołanych regulacji stwierdzić należy, że mimo, iż przedmiotowe grunty spełniają definicję towarów zawartą z art. 2 pkt 6 ustawy, z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby dokonując sprzedaży przedmiotowej działki gruntu, Wnioskodawca działał w charakterze handlowca. Strona nabyła prawo własności nieruchomości w celu prywatnym tj. wybudowania domu dla swojej rodziny. Wnioskodawca stwierdził, iż będzie realizował budowę domu na drugiej pozostałej działce. Powyższe wyklucza zatem handlowy cel transakcji. W konsekwencji sprzedając przedmiotową działkę Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Taka czynność sprzedaży oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Również scalenie działki nr 98/5 z sąsiadującą działką nie należącą do Wnioskodawcy i podział na cztery mniejsze działki, z których dwie obecnie są własnością Wnioskodawcy i Jego małżonki, nie wskazuje na podjęcie czynności o charakterze zarobkowym, bowiem posiadana pierwotnie przez Wnioskodawcę działka nr 98/5 z uwagi na swoje ukształtowanie uniemożliwiała jej racjonalne zagospodarowanie.
Reasumując należy stwierdzić - mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe
Z powyższych wyroków wynika, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną), a ponieważ w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia ze zbiorem tych zorganizowanych działań sprzedaż działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W kontekście rozpatrywanej sprawy tut. Organ stwierdza, że sprzedaż gruntu z majątku osobistego w postaci niezabudowanej działki będzie mogła korzystać z przysługującego Stronie prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a zatem czynność ta nie będzie wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku VAT.
Zatem w oparciu o przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że zarówno sprzedaż przedmiotowej działki bądź też jej nieodpłatne zbycie nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 14 b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze fakt, iż stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca, jako współwłaściciel działki gruntu, zaznacza się, iż niniejsza interpretacja stanowi rozstrzygnięcie w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy. Nie rozstrzyga ona kwestii skutków podatkowych czynności sprzedaży ww. działki przez małżonkę Strony, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 743 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie