Temat interpretacji

wpłaty mieszkańców za wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2012 r. (data wpływu 26 marca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 czerwca 2012 r. (data wpływu 6 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat dokonanych przez mieszkańców z tytułu wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 marca 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat dokonanych przez mieszkańców z tytułu wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 czerwca 2012 r. (data wpływu 6 czerwca 2012 r.) o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz brakującą opłatę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Gmina zamierza realizować zadanie inwestycyjne pod nazwą . Zadanie to planuje realizować przy udziale środków finansowych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach działania 321 - Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej. Przedmiotem projektu będzie budowa 106 przydomowych oczyszczalni ścieków. Koszty całkowite zadania wynoszą zł, a koszty kwalifikowalne, które nie obejmują między innymi podatku VAT - zł. Realizacja projektu została podzielona na dwa etapy. W etapie I, który będzie realizowany w 2012 r. poniesione koszty na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, dokumentacji projektowej oraz nadzór inwestorski wyniosą łącznie zł, w tym dofinansowanie w ramach PROW zł. W II etapie przewidzianym do realizacji w roku 2013 zostaną poniesione koszty związane z budową przydomowych oczyszczalni ścieków oraz z nadzorem inwestorskim. Wartość poniesionych do wykonania prac w II etapie wynosi zł, z tego dofinansowanie w ramach PROW zł. Na realizację przedmiotowego projektu Wnioskodawca będzie otrzymywał wyprzedzające finansowanie ze środków Banku.

Przedmiotowe oczyszczalnie zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości zgodnie z Uchwałą Rady Gminy Nr w sprawie z dnia na podstawie stosownej umowy.

Zarządzeniem Nr Wójta Gminy z dnia nadany został Urzędowi Gminy Regulamin Organizacyjny, który stanowi, że Urząd Gminy realizuje zadania własne Gminy określone w ustawie o samorządzie gminnym, z zakresu administracji rządowej, których wykonanie zlecono Gminie oraz z zakresu administracji rządowej powierzone Gminie na podstawie porozumienia z właściwym organem administracji rządowej lub samorządowej. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 08 marca 1990 roku o samorządzie gminnym /Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm./ gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań gminy należy zaspokojenie potrzeb wspólnoty, w tym m.in. sprawy budowy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania porządku i czystości oraz urządzeń sanitarnych na podstawie ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Pomiędzy Wnioskodawcą a właścicielami nieruchomości zostaną zawarte umowy cywilno - prawne na okresowy wywóz nieczystości z wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków oraz ich unieszkodliwienie na oczyszczalni ścieków. Usługi te będą opodatkowane podatkiem VAT. W związku z powyższym powstałe w ramach przedmiotowego projektu mienie będzie związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zainteresowany będzie osiągał obroty opodatkowane podatkiem VAT z tytułu użytkowania powstałej infrastruktury i będą to obroty tej jednostki.

Za wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych mieszkańcy będą dokonywać wpłat.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego zadania będą wystawiane na właściciela nieruchomości, na której będzie wybudowana przydomowa oczyszczalnia ścieków. Każda osoba, która chce mieć przydomową oczyszczalnię ścieków zgłasza się do Wnioskodawcy, podpisuje umowę i wnosi opłatę w wysokości zł. Wpłaty dokonywane przez mieszkańców będą stanowiły zwrot kosztów realizowanej inwestycji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

Czy wpłaty mieszkańców za przydomowe oczyszczalnie ścieków winny być opodatkowane podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku), na podstawie art. 29 ust. 2, art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części, w związku z tym Wnioskodawca powinien opodatkować podatkiem VAT wpłaty mieszkańców za przydomowe oczyszczalnie ścieków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel,

Art. 8 ust. 1 stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi być na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Zamierza realizować zadanie inwestycyjne pod nazwą . Zadanie to planuje realizować przy udziale środków finansowych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach działania 321 - Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej. Przedmiotem projektu będzie budowa 106 przydomowych oczyszczalni ścieków. Realizacja projektu została podzielona na dwa etapy. Etap I będzie realizowany w 2012 r., a etap II w 2013 r.

Wnioskodawca realizuje zadania własne Gminy określone w ustawie o samorządzie gminnym. Przedmiotowe oczyszczalnie zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości. Pomiędzy Wnioskodawcą a właścicielami nieruchomości zostaną zawarte umowy cywilno - prawne na okresowy wywóz nieczystości z wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków oraz ich unieszkodliwienie na oczyszczalni ścieków. Usługi te będą opodatkowane podatkiem VAT. W związku z powyższym powstałe w ramach przedmiotowego projektu mienie będzie związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zainteresowany będzie osiągał obroty opodatkowane podatkiem VAT z tytułu użytkowania powstałej infrastruktury i będą to obroty tej jednostki.

Każda osoba, która chce mieć przydomową oczyszczalnię ścieków zgłasza się do Wnioskodawcy, podpisuje umowę i wnosi opłatę. Wpłaty dokonywane przez mieszkańców będą stanowiły zwrot kosztów realizowanej inwestycji.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców za przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy zauważyć, iż jak wskazał Zainteresowany każda osoba, która chce mieć przydomową oczyszczalnię ścieków zgłasza się do Wnioskodawcy, podpisuje umowę i wnosi opłatę; przedmiotowe oczyszczalnie zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości. Zatem w świetle powyższego należy wskazać, iż umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę określone przepisami obowiązki.

W myśl art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu (opłaty za usługę), będącego wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy. Podstawową usługą świadczoną na rzecz dzierżawcy jest natomiast usługa dzierżawy. W przypadku dzierżawy ustawodawca nie zdefiniował jakie koszty wydzierżawiającego mieszczą się w pojęciu dzierżawy, a obciążenie nimi dzierżawcy zależy wyłącznie od zawartej umowy.

Zauważyć zatem należy, iż przedmiotowe wpłaty ponoszą wyłącznie osoby fizyczne, które następnie korzystać będą z przydomowych oczyszczalni. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy stronami zaistnieje więź o charakterze zobowiązaniowym. Ponadto pomiędzy podmiotem prawa publicznego (gminą) a mieszkańcami, wystąpi świadczenie wzajemne, tzn. dopiero po wpłacie przez mieszkańca określonej kwoty tej osobie zostanie wybudowana przydomowa oczyszczalnia ścieków.

A zatem, skoro Gmina zamierza realizację inwestycji, polegającą na wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków wyłącznie na rzecz mieszkańców, z którymi zostaną zawarte umowy cywilno - prawne dotyczące wybudowania ww. oczyszczalni, które następnie jak wskazał Wnioskodawca zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości, to będziemy mieli do czynienia z wykonywaniem przez Gminę czynności na podstawie umów cywilno - prawnych, które jako ujęte w dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.

Reasumując, wpłaty mieszkańców za wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż powinien opodatkować podatkiem VAT wpłaty mieszkańców za przydomowe oczyszczalnie ścieków, należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat dokonanych przez mieszkańców z tytułu wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania pod nazwą , została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji nr IPTPP2/443-276/12-4/JS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPP2/443-276/12-4/JS, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 440 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi