zastosowanie zwolnienia od podatku dla usług szkoleń z zakresu BHP przeprowadzanych dla pracowników jak i pracodawców - Interpretacja - IPPP1/443-270/12-2/PR

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 08.06.2012, sygn. IPPP1/443-270/12-2/PR, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

zastosowanie zwolnienia od podatku dla usług szkoleń z zakresu BHP przeprowadzanych dla pracowników jak i pracodawców

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13.03.2012 r. (data wpływu 26.03.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla usług szkoleń z zakresu BHP przeprowadzanych dla pracowników jak i pracodawców jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26.03.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla usług szkoleń z zakresu BHP przeprowadzanych dla pracowników jak i pracodawców.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Usługodawca prowadzi szkolenia w zakresie BHP na podstawie Kodeksu Pracy art. 2373 § 2 i § 21 w formach i na zasadach przewidzianych Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy ze zm. Podmiot nie posiada akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Podmiot prowadzi działalność według Polskiej Klasyfikacji Działalności 7022Z - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności i zarządzania. Szkolenia prowadzone są zarówno dla pracowników świadczących pracę, zarówno na podstawie umowy o pracę jak i na podstawie innej niż stosunek pracy (m.in. umowy zlecenia, umowy o dzieło). Rodzaje prowadzonych przez podmiot szkoleń BHP:

  1. Szkolenie wstępne z zakresu instruktażu ogólnego dla nowozatrudnionych pracowników, uczniów/studentów odbywających praktykę.
  2. Szkolenie okresowe dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami
  3. Szkolenie okresowe dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych
  4. Szkolenie okresowe dla pracowników inżynieryjno-technicznych
  5. Szkolenie okresowe dla pracowników administracyjno-biurowych i innych których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

W okresie od 01.01.2011 do 28.02.2012 podmiot traktował tę usługę jako opodatkowaną stawką 23% kwalifikując ją według PKWiU jako 85.59.19 usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane. Od 29.02.2012 podmiot uznał, iż należy zastosować art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług przewidujący zwolnienie od podatku dla usług kształcenia zawodowego prowadzonego w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zastosowanie stawki zwolnienia od podatku VAT dla szkoleń BHP pracodawców i pracowników, jest działaniem prawidłowym ...

Czy należy zastosować stawkę VAT 23% dla szkoleń BHP pracodawców i pracowników stosowaną przez podmiot w okresie od 01.01.2011 do 28.02.2012 korygując wystawione faktury o stawkę VAT z 23% na stawkę ZW ...

Czy w sprawie znajduje zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt . 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług przewidujący zwolnienie dla szkolenia zawodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, dla szkoleń BHP pracodawców i pracowników, należy zastosować zwolnienie z podatku VAT w związku z zastosowaniem art. 43 ust. 1 pkt . 29 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług przewidujący zwolnienie dla szkolenia zawodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Przepis art. 41 ust. 1 ustawy, stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Należy zaznaczyć, że zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

  1. prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
  2. świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
  3. finansowane w całości ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi szkolenia w zakresie BHP na podstawie Kodeksu Pracy, w formach i na zasadach przewidzianych Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy ze zm. Szkolenia obejmują instruktaż ogólny dla nowozatrudnionych pracowników, uczniów/studentów odbywających praktykę, szkolenie okresowe dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami, pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych oraz inżynieryjno-technicznych, a także pracowników administracyjno-biurowych i innych których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do możliwości objęcia zwolnieniem w/w usług szkoleniowych.

Krajowe przepisy z zakresu podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego, wobec tego należy wskazać, iż zgodnie z art. 44 obowiązującego od dnia 1 lipca 2011 r. rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2011 r. nr 77/1) usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.

Nadmienić należy, iż powyższe Rozporządzenie zastąpiło dotychczas obowiązujące, od dnia 1 lipca 2006 r. rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 1777/2005 z dnia 17 października 2005 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 77/388/EWG w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L Nr 288 str. 1), przy czym przytoczona powyżej treść regulacji co do swej istoty nie uległa zmianie, a zmiana miała jedynie charakter techniczny. Powyższy przepis był ujęty uprzednio w treści art. 14 rozporządzenia Rady UE.

Analiza cytowanych regulacji prowadzi do wniosku, iż dla zastosowania zwolnienia od podatku w pierwszej kolejności istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, a następnie spełnienie dodatkowych warunków, jak np. prowadzenie danego szkolenia w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Wskazać należy, iż wykonywanie każdego zawodu związane jest z koniecznością poznania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także nabycia umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny, niezbędnych do jej podjęcia i wykonywania w danym zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy.

Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy może dotyczyć pracodawcy, pracowników służby bhp, innych pracowników oraz instruktorów i wykładowców tej tematyki. Szkolenia te adresowane do pracodawcy, pracowników służb bhp, instruktorów i wykładowców tej tematyki są usługami kształcenia zawodowego.

Przedmiotowe szkolenia są usługami kształcenia zawodowego również wówczas, gdy dotyczą pracowników, pracodawcy, mają one bowiem na celu zapewnienie uczestnikom poznania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także nabycia umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny, niezbędnych do podjęcia i wykonywania pracy w danym zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy.

W tym miejscu wskazać należy, że znajomość przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy. Każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi odbycie, odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy szkolenia, w tym przekazać mu informacje i instrukcje dotyczące zajmowanego stanowiska pracy lub wykonywanej pracy. Obowiązek przeszkolenia podwładnych w zakresie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy nałożony został na pracodawcę ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.).

Na mocy art. 2373 § 1 Kodeksu pracy, nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stosownie do treści art. 2091 § 1 ustawy Kodeks pracy, pracodawca jest obowiązany:

  1. zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
  2. wyznaczyć pracowników do:
    1. udzielania pierwszej pomocy,
    2. wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
  3. zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.

Na podstawie art. 2091 § 2 ww. ustawy, działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń (art. 2091 § 3 cyt. ustawy).

Szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie mogą odbywać się w zupełnie dowolnej formie. Szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń z tego zakresu zostały określone w § 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.), które określa:

  1. szczegółowe zasady szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
  2. zakres szkolenia,
  3. wymagania dotyczące treści i realizacji szkolenia,
  4. sposób dokumentowania szkolenia oraz
  5. przypadki, w których pracodawcy i pracownicy mogą być zwolnieni z określonych rodzajów szkolenia.

Zgodnie z brzmieniem § 1a ust. 2 lit. e cyt. rozporządzenia, przez jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy rozumie się osobę prawną lub fizyczną prowadzącą działalność oświatową na zasadach określonych w przepisach o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli prowadzi działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jak postanowiono w § 1a pkt 6 tego rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o seminarium rozumie się przez to formę szkolenia o czasie trwania nie krótszym niż 5 godzin lekcyjnych, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

W myśl § 3 ww. rozporządzenia, szkolenie zapewnia uczestnikom:

  1. zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi;
  2. poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy;
  3. nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielania pomocy osobie, która uległa wypadkowi.

W oparciu o § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, szkolenie może być organizowane przez pracodawców lub na ich zlecenie przez jednostki organizacyjne prowadzące działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, które zostały sprecyzowane w § 1a pkt 2 rozporządzenia, czyli m.in. osoby prawne lub fizyczne prowadzące działalność oświatową na zasadach określonych w przepisach o swobodzie działalności gospodarczej, które na zlecenie pracodawcy prowadzą działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenie jest prowadzone jako szkolenie wstępne i szkolenie okresowe (§ 6 rozporządzenia). Jak wynika z § 8 ww. rozporządzenia szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:

  1. szkolenie wstępne ogólne, zwane dalej instruktażem ogólnym;
  2. szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane dalej instruktażem stanowiskowym.

W myśl § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia instruktaż ogólny powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Zgodnie z § 9 ust. 2 ww. rozporządzenia instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.

Jak stanowi § 10 ust. 1 ww. rozporządzenia instruktaż ogólny odbywają, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką oraz uczniowie szkół zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu.

Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. (§ 10 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Według § 14 ust. 1 powyższego rozporządzenia, szkolenie okresowe ma na celu aktualizację i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi rozwiązaniami techniczno - organizacyjnymi w tym zakresie.

Przepis § 15 ust. 1 tego aktu stanowi, że szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, nie rzadziej niż raz w roku.

Z kolei w § 17 ww. rozporządzenia postanowiono, iż ukończenie w okresie, o którym mowa w § 15, szkolenia, dokształcania lub doskonalenia zawodowego związanego z nauką zawodu, przyuczeniem do zawodu albo podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uwzględniającego program szkolenia okresowego wymagany dla określonego stanowiska pracy, uważa się za równoznaczne z odbyciem takiego szkolenia.

Analizując przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych wyżej przepisów prawa należy stwierdzić, iż prowadzone przez Spółkę szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, spełniają definicję usług kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy. Przedmiotowe szkolenia mają na celu uzyskanie lub uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji niezbędnych do celów zawodowych. Zasady organizowania i przeprowadzania ww. szkoleń zostały ściśle uregulowane w powołanych powyżej odrębnych przepisach. Oznacza to, że została spełniona przesłanka umożliwiająca korzystanie ze zwolnienia od podatku, bowiem szkolenia prowadzone są w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Reasumując, prowadzone przez Wnioskodawcę szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwagi na fakt, iż są usługami kształcenia zawodowego i są prowadzone na zasadach i w formach przewidzianych w odrębnych przepisach, spełniają przesłanki do objęcia ich zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit a ustawy. Tut. Organ rozwiewając wątpliwości Zainteresowanego dotyczące podanego w stanie faktycznym okresu od 01.01.2011 r. do 28.02.2012 r. pragnie zaznaczyć, iż także w tym okresie wymienione we wniosku usługi szkoleniowe, w trybie wskazanej regulacji korzystały ze zwolnienia od podatku VAT, wobec czego jest on uprawniony do korekty faktur dokumentujących opisywane usługi, opodatkowane stawką podstawową 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 281 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie